Przebieg postepowania sadowego
(na przykładzie postępowania karnego)
1. Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa.
2. Postępowanie przygotowawcze.
3. Postępowanie główne.
4. Postępowanie mediacyjne.
1. Informacje główne:
- proces karny – to zespół czynności , których celem jest wykrycie przestępstwa i jego sprawcy, osądzenie go za ro przestępstwo oraz ukaranie,
- etapy procesu karnego:
- - zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa,
- - postępowanie przygotowawcze,
- - postępowanie główne,
- - orzeczenie.
2. Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa:
- art. 304 KPK – każdy, kto dowie się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma obowiązek zawiadomić o tym policję lub prokuraturę. Zawiadomienie powinno zawierać: opis czynu i ewentualnie dowody zaistnienia danego zdarzenia – wzór zawiadomienia str. 71 podręcznik.
- art. 240 KK – zobowiązuje pod groźbą kary do niezwłocznego zawiadomienia o przygotowaniu, usiłowaniu lub dokonaniu najcięższego przestępstwa:
- - ludobójstwa,
- - zabójstwa,
- - zdrady państwa lub zamachu na RP,
- - zamachu stanu,
- - szpiegostwa,
- - zamachu na życie Prezydenta RP,
- - spowodowanie zdarzenia społecznie niebezpiecznego ,
- - porwania statku wodnego lub powietrznego, wzięcia zakładników i innych aktów terrorystycznych.
3. Postępowanie przygotowawcze:
- to gromadzenie materiału dowodowego niezbędnego dla rozstrzygnięcia sprawy przez sąd. Wyróżniamy 2 formy prowadzenia postępowania przygotowawczego:
- - śledztwo – prowadzi się w sprawach o zbrodnie, których rozpoznanie należy do właściwego sądu okręgowego jako sądu pierwszej instancji, a także w sprawach o niektóre występki. Śledztwo prowadzi prokurator, który może w całości lub w części powierzyć je policji. Powinno być zakończone w czasie 3 miesięcy, nie dłużej niż 1 rok,
- - dochodzenie – jest prowadzone głównie w sprawach o występki, których rozpoznanie leży w gestii sądu rejonowego. Nie prowadzi się dochodzenia wobec osób nieletnich, głuchych, niemych, niewidomych – w takim przypadku prowadzone jest śledztwo. Dochodzenie prowadzi lub nadzoruje prokurator lub policja,
- - fazy postępowania przygotowawczego:
- - - postępowanie in rem – postępowanie w sprawie,
- - - postępowanie in personam – postępowanie imienne, przeciw konkretnej osobie.
4. Postępowanie główne:
- wokanda – (łac. mający być wywołany); to lista spraw sądowych w kolejności, w jakiej mają się odbyć danego dnia. Jest ona podstawą do wywołania rozprawy w danym dniu (sprawa trafiła na wokandę, sprawa zeszła lub spadła z wokandy),
- najpierw sąd kontroluje akt oskarżenia, odbywa się formalna kontrola aktu oskarżenia, czy oskarżenie jest zasadne,
- rozpoczyna się rozprawa główna od sprawdzenia przez sąd obecności osób wezwanych i odczytanie aktu oskarżenia przez prokuratora,
- następnie sąd pyta oskarżonego, czy przyznaje się do stawianych zarzutów i czy chce złożyć wyjaśnienia,
- następny etap to postepowanie dowodowe, czyli przesłuchiwanie świadków, stron, zbieranie dowodów z dokumentów, korzystanie z opinii biegłych lub rzeczoznawców,
- po przeprowadzeniu wszystkich dowodów sąd zamyka przewód i udziela głosu stronom procesu, tzw. zdanie końcowe,
- sąd ogłasza przerwę i udaje się na naradę, podczas której ustala wyrok i sporządza go na piśmie,
- po powrocie na salę sąd ogłasza wyrok (w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej) i ustnie uzasadnia orzeczenie,
- następnie sąd poucza strony o przysługujących środkach odwoławczych (zaskarżenie wyroku),
- przed uprawomocnieniem się wyroku stronom przysługuje złożenie apelacji (14 dni od otrzymania wyroku z uzasadnieniem).
- żądanie uzasadnienia wyroku – w terminie 7 dni od ogłoszenia sentencji wyroku.
- Ważne: do sądu zwracamy się „wysoki sądzie” lub „panie sędzio”, „pani sędzio”, na pytanie prokuratora lub oskarżonego zawsze świadek lub strony zwracają się w kierunku sądu.
5. Postępowanie mediacyjne:
- jest to jedna z koncyliacyjnych metod rozstrzygania sporów; mediacja to pośrednictwo w sporze polegające na polubownym dojściu do porozumienia między zwaśnionymi stronami. Korzystamy z osoby mediatora,
- zasady postępowania mediacyjnego:
- - dobrowolność,
- - poufność,
- - bezstronność,
- - neutralność,
- - akceptowalność osoby mediatora.
- mediacja w prawie karnym – na etapie postępowania przygotowawczego sprawy można kierować do mediacji prokuratura lub policja, a toku postępowania sądowego – sąd,
- postepowanie mediacyjne powinno trwać nie dłużej niż 1 miesiąc.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |