Pojecie stosunku pracy
1. Definicja stosunku pracy.
2. Pojęcie pracownik / pracodawca.
3. Zawarcie umowy o pracę.
4. Rodzaje umów o pracę.
5. Okresy i terminy wypowiedzenia umowy o pracę (praca samodzielna).
STOSUNEK PRACY:
- to stosunek prawny zachodzący między dwoma podmiotami, z których jeden, zwany pracownikiem, obowiązany jest świadczyć osobiście i w sposób ciągły, powtarzający się, na rzecz i pod kierownictwem drugiego podmiotu, zwanego pracodawcą, pracę określonego rodzaju oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca zatrudnić pracownika za wynagrodzeniem. Stosunek pracy powstaje na mocy oświadczenia woli stron bądź innych zdarzeń, z którymi ustawa łączy jego powstanie, np. orzeczenie sądu.
- cechy stosunku:
- - osobiste świadczenie pracy,
- - odpłatność pracy,
- - podporządkowanie pracownika przełożonym w procesie pracy,
- - ryzyka pracodawcy (techniczne, osobowe, gospodarcze i socjalne)
- - podmioty stosunku:
- pracodawca – pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeśli zatrudniają one pracowników,
- pracownik – pracownikiem może być tylko osoba fizyczna, która ukończyła 18 lat, a na warunkach określonych w przepisach o zatrudnianiu młodocianych, także osoba niepełnoletnia.
ZAWARCIE UMOWY O PRACĘ:
- umowa o pracę jest to zgodne oświadczenie woli stron stosunku pracy; jest to umowa dwustronnie zobowiązująca, odpłatna i konsensualna; umowa o pracę nie jest czynnością cywilnoprawną,
- składniki treści umowy (art. 29 KP):
- - określenie stron umowy,
- - rodzaj umowy,
- - datę jej zawarcia, warunki pracy i płacy,
- - rodzaj pracy (stanowisko, funkcja, czynności) – składnik konieczny,
- - miejsce wykonywania pracy,
- - wynagrodzenie za pracę i składniki wynagrodzenia,
- - wymiar czasu pracy,
- - termin rozpoczęcia pracy,
- - postanowienia dodatkowe:
a) możliwość wypowiedzenia umowy zawartej na czas określony – art. 331,
b) dłuższy o jeden szczebel okres wypowiedzenia – na stanowiskach związanych z odpowiedzialnością materialną.
- forma pisemna umowy, umowa zawarta najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy,
- nie później niż w ciągu 7 dni od zawarcia umowy o pracę pracodawca informuje pracownika na piśmie o dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłaty wynagrodzenia, wymiarze urlopu wypoczynkowego, okresie wypowiedzenia umowy.
RODZAJE UMÓW O PRACĘ
- umowa na okres próbny:
- - sprawdzenie przez pracodawcę przydatności pracownika do pracy w zakładzie pracy oraz poznanie przez pracownika warunków pracy w zatrudniającej go jednostce,
- - okres próbny nie może przekraczać 3 miesięcy,
- - zatrudnianie na okres próbny jest fakultatywne,
- - umowa kończy się z mocy prawa.
- umowa na czas określony:
- - jest zawierana bądź do końca okresu ustalonego kalendarzowo, bądź do momentu dającego się w czasie oznaczyć przez wskazanie faktu, który powinien w przyszłości nastąpić,
- - jest to umowa zawierająca termin końcowy stosunku pracy,
- - zawierana jest w celu wykonania zadań oznaczonych w czasie lub dla zapewnienia obsady stanowisk pracowniczych w pewnych okresach wzmożonego zapotrzebowania na pracę, umowa rozwiązuje się z mocy prawa po okresie, na który była zawarta,
- - prawo ogranicza możliwość jej zawarcia tylko do 2 umów, ponieważ 3 umowa na czas określony przekształca się z mocy prawa w umowę na czas nieokreślony, jeżeli przerwa między kolejnymi umowami nie przekraczała 1 miesiąca – art. 251 KP,
- - ulega przedłużeniu do dnia porodu, jeżeli uległaby rozwiązaniu po upływie 3 miesiąca ciąży – art. 177 § 31 KP,
- - wypowiedzenie takiej umowy jest dopuszczalne tylko w trybie art. 33 KP.
- umowa na zastępstwo:
- - to odmiana umowy na czas określony,
- - zawierana na czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy pracownika zastępowanego,
- - dopuszczalne jest wypowiedzenie umowy za 3 dniowym okresem wypowiedzenia.
- - umowa na czas wykonania określonej pracy:
- - zawierana w celu świadczenia przez pracownika pracy oznaczonej i z góry ograniczonym czasie, np. budowa domu, zbiór plonów, sporządzenie bilansu,
- - nie wskazuje się dnia zakończenia stosunku pracy,
- - zakończeniem stosunku pracy jest zakończenie pracy.
- umowa na czas nieokreślony:
- - to umowa bezterminowa, zawierana bez oznaczenia końcowego terminu trwania stosunku pracy,
- - to najkorzystniejsza dla pracownika podstawa zatrudnienia, stwarza najbardziej idącą ochronę trwałości stosunku pracy,
- - umowa może zostać rozwiązana przez pracodawcę w drodze wypowiedzenia tylko z uzasadnionych powodów.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |