 Gwarancje ochrony praw człowieka w polsce
1. Instytucje państwowe.
2. Organizacje pozarządowe w Polsce.
Instytucje państwowe:
a) ochronę praw człowieka na poziomie państwa zapewnia ją powołane w tym celu instytucje państwowe, takie jak: sądy, trybunały, rzecznicy oraz ratyfikowane dokumenty międzynarodowe i instytucje międzynarodowe,
b) instytucje państwowe:
- sądy powszechne:
− - rozpatrują i rozstrzygają sprawy cywilne, karne, gospodarcze i pracy,
− - każdy obywatel ma prawo do sądu.
- Naczelny Sąd Administracyjny:
− - rozpatruje skargi na decyzje administracyjne,
− - zapewnia obywatelom ochronę przed potencjalna samowolą urzędników.
- Trybunał Konstytucyjny:
− - badanie zgodności z Konstytucją RP ustaw i umów międzynarodowych oraz innych aktów prawnych wydawanych przez organy państwa.
- Rzecznik Praw Obywatelskich:
− - bada działalność urzędów, instytucji i organizacji pod kątem zgodności z prawami i wolnościami obywatelskimi,
− - każdy obywatel ma prawo złożyć skargę do RPO.
Organizacje pozarządowe w Polsce:
- początek organizacji pozarządowych jest ściśle związany z kształtowaniem się w Polsce opozycji politycznej,
- KOR - Komitet Obrony Robotników 1976 – występowanie w obronie prawa do pracy, strajku, swobodnego wyrażania poglądów,
- NSZZ Solidarność 1980,
- Komitet Helsiński 1982 – sporządzanie raportów o prawach człowieka w Polsce, prawie pracy i sądownictwie (Prawa człowieka i obywatela w PRL – 1983, przedstawiony na konferencji KBWE w Madrycie),
- Komitet Obrony Praworządności 1984 – po zabójstwie ks. Jerzego Popiełuszki powstały komitety przeciw przemocy,
- Polskie Stowarzyszenie Amnesty International 1990, występowanie w obronie więźniów politycznych, przeciw karze śmierci i torturom, Statut AI odnosi się do Powszechnej deklaracji praw człowieka – ONZ 1948,
- Polski Czerwony Krzyż 1919 – najstarsza organizacja pozarządowa w Polsce, udzielanie pomocy potrzebującym i ofiarom klęsk żywiołowych, poszukiwanie ofiar wojen, szerzenie oświaty zdrowotnej.
Złożenie skargi do instytucji międzynarodowych:
- po wyczerpaniu wszystkich dostępnych środków dochodzenia praw przez obywatela w kraju, obywatel polski może zwrócić się w swojej sprawie do instytucji międzynarodowych,
- petycja do Komitetu Praw Człowieka w Genewie (ONZ)– jest dopuszczalna w przypadku:
− - wyczerpania środków krajowych,
− - złożenie petycji tylko do jednego organu międzynaro dowego,
− - przynależność państwa do MPPOiP,
− - wykazanie, że zawarte w Paktach prawa zostały naruszone,
− - złożenie petycji na piśmie,
- skarga indywidualna do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Sztrasburgu (RE)– jest dopuszczalna w przypadku:
− - wyczerpania środków krajowych,
− - imienne złożenie skargi,
− - skarga nie jest rozpatrywana przez inną instytucję międzynarodową,
− - skarga musi dotyczyć praw zawartych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (Rada Europy).
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
