 Szlachetne kamienie jubilerskie
 Diamenty – kwintesencja kamieni szlachetnych. Są najtwardszymi, naturalnymi minerałami na Ziemi. Odporne są również na wysoką temperaturę oraz na działanie kwasów i zasad. Pod względem składu chemicznego to wykrystalizowany węgiel. Dominujące kolory to biały, żółtawy do brązowego i czarnego. Spotykane kolory fantazyjne ( różowe, niebieskie, zielone) są niezwykle rzadkie. Diamenty czarne, nazywane karbonado, są specyficzną formą wielokrystaliczną. Uważa się je za bardziej kruche od pozostałych. Kamienie oceniany są obecnie w 5 kategoriach -4C plus fluorescencja. 4C to : Colour czyli kolor, Clarity czyli czystość, Carat czyli ciężar mierzony w karatach oraz Cut czyli szlif. W dobie syntetycznych diamentów oraz zaawansowanych metod poprawiania naturalnych kamieni wprowadzono dodatkową kategorię -fluorescencję. Silna obniża wartość kamienia. Największym wydobytym diamentem jest Cullinan – 3106 ct. Został podzielony na 105 kamieni w znanej firmie Asscher. Jeden z nich- Cullinan I –zdobi berło królowej brytyjskiej i jest obecnie największym oszlifowanym diamentem masie 530,2 ct. Jest symbolem wieczności, bogactwa, władzy i wysokiej pozycji społecznej. Jako symbol miłości jest kojarzony z deklaracją małżeństwa i „poważnych zamiarów.” Twardość Mohsa 10, współczynnik załamania światła 2,417-2,419
 Szafiry – bogactwo barw. Należą do grupy bardzo twardych korundów – wykrystalizowanego tlenku glinu. Mimo, że utożsamiane z kolorem błękitnym są kamieniami o najbogatszej palecie kolorów od białego, zwanego leukoszafirem poprzez wszelkie odcienie żółci, pomarańczu, błękitu, zieleni, różu a nawet czerwieni i czerni. Na wyróżnienie zasługuje kolor zwany padparadża, odpowiada on naszemu wyobrażeniu o kolorze łososiowym. Naturalne kamienie w tym kolorze są niezwykle cenne. Szafiry to kamienie o ogromnych tradycjach w jubilerstwie. Noszone na dworach królewskich i książęcych. Dwa słynne szafiry: „Świętego Edwarda” i „Stuarta” zdobią koronę brytyjską. Należy też wspomnieć o szafirach gwiaździstych. Wrostki innego minerału –rutylu –powodują rozczepienie światła na powierzchni kamienia w formie gwiaździstej. Największy oszlifowany szafir to właśnie szafir gwiaździsty – Gwiazda Indii – znajdujący się w Amerykańskim Muzeum Historii Naturalnej w Nowym Jorku, waży 536 ct .Twardość Mohsa 9, współczynnik załamania światła 1,762-1778
 Rubiny – kamienie miłości. Należą do grupy korundu i są właściwie szafirami o specyficznym odcieniu czerwieni z domieszką różu. Rubiny są więc tylko czerwone. Kamienie te były i są niezwykle cenione na wschodzie. Podobno wystarczy podarować albo lepiej zaszyć rubin w ubraniu ukochanej osoby aby zapewnić sobie jej wierność. Piękne okazy osiągają cenę wyższą od diamentów. Jeden z najznamienitszych nosi miano Rubinu Edwarda, waży 167 ct i znajduje się w Brytyjskim Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. Największy znaleziony rubin ważył 400 ct i został podzielony na 3 części. Twardość Mohsa 9, współczynnik załamania światła 1,762-1778
 Spinele- bliźniaczy kuzyni szafiru i rubinu. Spinele to krystaliczny tlenek glinu i magnezu. Znajdowane są w tych samych złożach co szafiry i rubiny. Występują właściwie we wszystkich kolorach. Dopiero od 15o lat są wyróżniane jako osobny minerał, bo wcześniej sądzono, że są rubinami. Najsławniejsze znajdują się w koronach królewskich pod nazwą rubinu: -Rubin Czarnego Księcia w koronie imperium brytyjskiego oraz rubiny w koronie Wittelsbachów, które również okazały się spinelami. Największe spinele ważą po 520 ct i są przechowywane w British Museum w Londynie. Twardość Mohsa 8, współczynnik załamania światła 1,712-1762
Szmaragdy – najdoskonalsza zieleń. To najcenniejsze kamienie szlachetne z grupy beryli. Ich charakterystyczny kolor zielony nie ma sobie równego i pochodzi od atomów chromu obecnych w berylu. Istnieją również beryle zielone zabarwione wanadem ale nie mieszczą się już w pojęciu „szmaragd”. Kamienie wielbione przez starożytnych i na dworach królewskich. W islamie uznawane za amulet stąd często zdobią szejków, sułtanów, a także indyjskich maharadżów. Najważniejszą cechę kamieni jest ich intensywna barwa. Inkluzje przy zachowaniu przejrzystości nie są uznawane za wadę. Zwykle tworzą specyficzny gąszcz pęcherzyków i igiełek zwany z francuskiego „jardin” czyli ogród. Największy wydobyty okaz o wartości jubilerskiej waży 7025 ct i znaleziono go w Kolumbii. Najsłynniejsze szmaragdy w epoce nowożytnej to te w diademie cesarzowej Marii Ludwiki, ofiarowane jej jako prezent ślubny przez męża cesarza Napoleona Bonaparte. Ponoć ulubiony kamień Angeliny Jolie. Twardość Mohsa 7,5-8, współczynnik załamania światła 1,565- 1,602
 Akwamaryny – niespotykany kolor morza. Niezwykle cenne beryle. Mogą mieć kolory od prawie białego błękitnawego przez jasno niebieski do niebiesko zielonkawego. Najwyżej ceniony jest odcień zwany Santa Maria, nadany od nazwy słynnej brazylijskiej kopalni. Często są bez inkluzji, ale najwyżej ceni się ich kolor. Akwamaryny uchodzą za kamienie sprzyjające małżeństwu. Wiele z nich znajduje się w diademach królewskich a prywatne berło Stanisława Augusta zostało wykonane z 3 lasek akwamarynu połączonych złotem. Największy okaz, przechowywany w British Museum, waży 110,2 kg. Największy kryształ oszlifowany i pocięty ważył 110,5 kg mierzył prawie 49 cm długości przy średnicy 41 cm. Uzyskano z niego wiele kamieni o łącznej masie 100 000 ct. Twardość Mohsa 7,5 -8, współczynnik załamania światła 1,564-1,596
 Aleksandryty- diabelsko drogie unikaty. Aleksandryty należą do grupy chryzoberyli. Są bardzo twarde a ich wyjątkową właściwością jest zmiana koloru w zależności od oświetlenia – są zielonkawe w świetle dziennym i czerwonawe w świetle sztucznym. Odkryte w 1830 na Uralu i nazwane od imienia cara Aleksandra II zrobiły szybką karierę na dworze carskim. Są unikalne i bardzo drogie. Na rynku dostępne są syntetyczne kamienie oraz imitacje. Największy oszlifowany aleksandryt waży 66 ct i znajduje się Smithsonian Institute. Najsławniejsze są oczywiście w klejnotach carskich. Twardość Mohsa 8,5 współczynnik załamania światła 1,746- 1,763
Tsavoryty – cenne, zielone odkrycie XX wieku. Kamienie należące do grupy granatów choć nieco twardsze od innych kamieni z tej grupy. Charakteryzują się pięknym kolorem zielonym podobnym do szmaragdowego. W porównaniu ze szmaragdami bardziej połyskliwe, z lepszą brylancją i bez inkluzji. Wprowadzane przez wielkie marki jubilerskie np. Tiffany, Van Cleef & Arpels. Kamienie warte posiadania. Uwaga! Drobne tsavoryty są droższe od drobnych szafirów! Twardość Mohsa 7,5, współczynnik załamania światła 1,734-1,759
 Ametysty – zdeprecjonowana arystokracja. Są najcenniejszymi przedstawicielami kwarców. Były bardzo cenne jeszcze w XVIII w dopóki nie odkryto wielkich złóż w Brazylii. Obsadzano je w koronach i berłach królewskich oraz klejnotach biskupich. Mają odcień fioletowy od różowawego do biskupiego fioletu W handlu jest również odmiana zielonkawa uzyskiwana poprzez podgrzanie słabo wybarwionych egzemplarzy. W naturze jest to kamień osobno klasyfikowany jako prasiolit i występujący dosyć rzadko. Ametysty mogą blednąć z czasem na skutek ekspozycji na światło słoneczne. Najsłynniejsze ametysty znajdują się w berle carycy Katarzyny II oraz w pierścieniu papieskim przechowywanym w Watykanie. Największy oszlifowany okaz znajduje się w Smithsonian Institute i waży 1362 ct. Twardość Mohsa 7, współczynnik załamania światła 1,544-1,553
 Cytryny – bracia ametystów. Kamienie te również są kwarcami jak ametysty mają jednak barwę od cytrynowej przez koniakową do brązowawej. Szeroko stosowany kamień jubilerski ceniony od wieków. Największe oszlifowane okazy, o masie powyżej 1150 ct znajdują się w Smithsonian Institutute. Twardość Mohsa 7, współczynnik załamania światła 1,544-1,553
 Perły – klejnoty niekamienne. Perły nie są kamieniami a substancją mineralno – organiczną. Składniki to węglan wapnia i białko przypominające keratynę z naszych włosów. W obrocie są właściwie wyłącznie perły hodowlane. Perły naturalne to takie, które powstały bez ingerencji człowieka i można je znaleźć jedynie w starej biżuterii bądź na aukcjach kolekcjonerskich. Rozróżniamy perły słodkowodne, morskie – Akoya oraz oceaniczne zwane perłami z mórz południowych. Różnią się między sobą wielkością, blaskiem i rozmiarem. Najbardziej przystępną cenę mają słodkowodne a najdroższe to te oceaniczne. Kolory naturalne mogą być od bieli poprzez złocisty, szary, czarny a nawet zielonkawy. Obecnie można otrzymać perły w każdym kolorze pomagając naturze na etapie hodowli lub już zabarwiając je później. O perły trzeba szczególnie dbać, gdyż szkodzi im chemia kosmetyczna, alkohol, nadmierne nagrzewanie. Perły były od zawsze najkosztowniejszymi klejnotami w biżuterii królewskiej. Największa na świecie perła nosi nazwę Perły Allacha, ma nieregularny, barokowy kształt o wymiarach 24 x 14 cm i waży 6,5 kg . Znajduje się w rękach prywatnych.Twardość Mohsa 2,5-4,5, współczynnik załamania światła 1,52-1,69
 Topazy – biblijne, złociste kamienie. Topazy są zaskakująco twarde, przejrzyste i o różnej kolorystyce. Od wieków były utożsamiane z kolorem złocistego miodu ale obecnie najpopularniejszym topazem stosowanym w jubilerstwie jest topaz niebieski. Poza tym są różowe, czerwono-pomarańczowe a nawet białe. W pektorale Arona topaz miał chronić przed ranami. Topazy często osiągają duże rozmiary. Znane są okazy ważące po 100 kg. Dzięki temu okazy do 10 ct mają przystępne ceny w porównaniu z innymi kamieniami tej klasy. W Smithsonian Institute znajdują się oszlifowane okazy wielkości ponad kilkunastu tysięcy karatów. Twardość Mohsa 8, współczynnik załamania światła 1,609-1643
 Tanzanity – fiłołkowe „endemity”. To kamienie występujące wyłącznie w południowej Tanzanii. Stąd ich nazwa. Są znacznie rzadsze niż diamenty i bardzo kosztowne Ich historia w jubilerstwie jest stosunkowo krótka bo trwa od 1696 r. Swoją popularność zawdzięczają firmie Tiffany i Liz Taylor . Ich kolor określany jest jako fiołkowy od niebieskiego do zabawionego fioletem. Mówi się o trichroizmie tanzanitów czyli trzech kolorach, które można zobaczyć obracając kamień po różnymi kątami: niebieski, fioletowy, czerwony. Kupujcie tylko pięknie wybarwione okazy. Największy znaleziony okaz ważył ponad 3 kilogramy i pocięto go na klejnoty. Twardość Mohsa 6,5-7, współczynnik załamania światła 1,691-1,7
 Perydot, Oliwin, Chryzolit – historyczny kamień o trzech imionach. W obrocie międzynarodowym najczęściej używaną nazwą jest Perydot. Ma piękny zielono-oliwkowy kolor. Kamień o ogromnym znaczeniu historycznym. Od tysiącleci stosowany w Egipcie i Ameryce Północnej, w Europie święcił triumfy od czasu wypraw krzyżowych. Ulubiony kamień baroku i jeden z najczęściej stosowanych w biżuterii carskiej Rosji. Najczęściej można go zobaczyć w biżuterii w towarzystwie rubinów. Największy oszlifowany perydot waży 310 ct i znajduje się w Smithsonian Institute. Ciekawostką jest, że perydoty znaleziono w jednym z meteorytów syberyjskich i je oszlifowano. Twardość Mohsa 6,5-7, współczynnik załamania światła 1,650-1,703
 Turkusy (Kalaity)– kamienie talizmany. Ich nazwa oznacza kamień turecki. Turkusy rzadko występują w idealnym kolorze stosownym do swojej nazwy. Mogą być niebieskawe, zielonkawe poprzecinane czarnymi, szarymi i brązowymi wrostami. Najcenniejsze są oczywiście te o idealnym kolorze turkusowym. Są wrażliwe na wysoką temperaturę, pot, światło i chemikalia. Dlatego należy zdejmować biżuterię z turkusami przed myciem. Mogą zmieniać barwę na brzydką zieleń. Dlatego mówi się o nich, ze potrafią przewidzieć chorobę. Przypisywane jest im wiele właściwości ochronnych i magicznych. Były ulubionymi kamieniami okresu Biedemeieru ( XIX w). Sporo turkusów można znaleźć w królewskiej biżuterii. Na rynku jest dużo imitacji. Twardość Mohsa 5-6, współczynnik załamania światła 1,610-1,650
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
