 Historia wprowadzenia zmiany czasu
Każdego roku, w ostatnią niedzielę marca (w nocy z soboty na niedzielę), a także w ostatnią niedzielę października, przestawiamy wskazówki naszych zegarków. W marcu - przesuwając je o godzinę do przodu, natomiast w październiku – cofając je o godzinę do tyłu. W ten sposób, za pierwszym razem wprowadzamy czas letni, za drugim zaś powracamy do czasu zimowego. Pamiętajmy jednak, iż podstawowym czasem jest czas zimowy, a nie czas letni jak niektórzy niesłusznie uważają. Czas letni - to tylko czas przejściowy.
Mimo wszystko dla wielu z nas, zmiana czasu w dzisiejszych czasach, to zwykłe przestawienie zegarków (w przód lub w tył). Ale jak to było kiedyś? Czyli jaka wygląda historia wprowadzenia zmiany czasu?
Benjamin Franklin - pierwszym pomysłodawcą wprowadzenia zmiany czasu
Jako pierwszy o potrzebie stosowania czasu letniego pisał Benjamin Franklin. Opisał to w jednym ze swoich naukowych dokumentów, jednakże humorystyczna wymowa tego artykułu sprawiła, iż zignorowano jego przesłanki. W dokumencie Franklin przekonywał, by ludzie chodzili spać i wstawali wcześniej niż robią to zazwyczaj. Artykuł sam w sobie zawierał jednak zbyt mało argumentów, by kogokolwiek mógł przekonać do podziału roku na czas letni i czas zimowy.
William Willett - pierwsza próba wprowadzenia zmiany czasu.
Poważnie do tematu zmiany czasu podszedł Brytyjczyk William Willett. Wszystkie swoje przemyślenia opisał w broszurce (sfinansowanej z własnych środków) „The Waste of Daylight”, wydanej w 1907 roku. Jednak pomimo znacznego poparcia w rządzie brytyjskim nie udało mu się przekonać większości do wprowadzenia pomysłu w życie.
William Willett zaproponował, aby w okresie letnim zegary w Anglii były przestawiane o 80 minut, co jego zdaniem przyniosłoby oszczędności na oświetlaniu rzędu 2,5 mln funtów.
Niemcy - pierwsze państwo które wprowadziło czas letni.
Pionierami we wdrożeniu czasu letniego byli Niemcy. Podczas pierwszej wojny światowej, 30 kwietnia 1916 przesunęli wskazówki zegara o godzinę w przód, natomiast 1 października 1916 o godzinę do tyłu. Wkrótce po tym w Anglii również zaczęto stosować zmianę czasu: z letniego na zimowy (na jesieni) i z zimowego na letni (na wiosnę).
Zmiana czasu na świecie
19 marca 1918 Kongres Stanów Zjednoczonych ustalił podział na strefy czasowe w USA i wprowadził na czas trwania wojny obowiązek stosowania czasu letniego w celu oszczędności paliwa służącego do produkcji energii elektrycznej.
Czas letni stosowany jest w blisko siedemdziesięciu państwach na świecie (m.in. we wszystkich krajach europejskich). Wyjątek w Europie stanowi tylko Islandia, która nie stosuje zmiany czasu.
Zmiana czasu w Polsce
W Polsce zmiana czasu została wprowadzona w czasie okupacji hitlerowskiej, następnie w latach 1946–1949, 1957–1964 i nieprzerwanie od 1977 roku.
Do roku 1995 czas letni w Polsce był odwoływany w ostatnią niedzielę września (a wprowadzany w ostatnią niedzielę marca tak jak teraz). Wcześniej daty zmiany czasu były ogłaszane w Monitorze Polskim i np. w 1964 zmiana czasu na letni nastąpiła dopiero 31 maja, a na zmiana na czas strefowy (czas zimowy) 27 września.
Wpływ zmiany czasu na organizm człowieka
W Polsce zmiana czasu odbywa się dwa razy w roku, pod koniec marca i października.
Za każdym razem jest to przesunięcie czasu o godzinę (na jesieni śpimy o godzinę dłużej, natomiast na wiosnę z łóżek musimy się podnieść szybciej).
Wydawać by się mogło, iż jednogodzinne przesunięcie czasu to nic, jednakże zmiana czasu nie pozostaje bez wpływu na nasze zdrowie.
Jest to spowodowane tym, iż człowiek jest przystosowany do cyklicznego, ale nie nagłego przestawienia się do nowych warunków.
Dlatego za każdym razem musi upłynąć kilka dni zanim człowiek całkowicie przyzwyczai się do nowego czasu.
Ludzie często podróżujący - fundują sobie zmianę czasu częściej niż reszta społeczeństwa. Wystarczy przenieść się w inną strefę czasową, np. z Warszawy do Londynu, gdzie różnica czasów wynosi kilka godzin.
Częste zmiany czasu, czy też klimatu, mogą przyczyniać się do tymczasowych dolegliwości fizycznych, które oczywiście można przezwyciężyć - chociażby zwykłym snem.
Ten sposób stosuje wiele ludzi, czy to podróżujących, czy to doświadczających lokalną zmianę czasu. Jest to zwykły, aczkolwiek bardzo praktyczny sposób na zwalczenie dolegliwości związanych ze zmianą czasu.
Zatem jak zwalczyć te chwilowe dolegliwości? Czasami wystarczy krótka drzemka, dla zregenerowania sił organizmu. Z biegiem czasu (dla lokalnej zmiany czasu, gdzie przesunięcie wynosi jedną godzinę), nasz organizm potrzebuje zaledwie 3-4 dni na przystosowanie się. Po tym czasie nasz zegar biologiczny ustabilizuje się.
Ciekawostki
Kalendarz żydowski.
W kalendarzu żydowskim rokiem przestępnym jest rok, który ma dodatkowy, trzynasty miesiąc, dodawany co 3 (czasami co 2) lata w celu zrównania cyklu słonecznego z księżycowym.
Kalendarz juliański.
Niedokładność kalendarza juliańskiego spowodowała, że w IV w. przesilenie zimowe przesunęło się z 25 na 22 grudnia, a w XVI w. już na 12 grudnia. Dzięki wprowadzeniu kalendarza gregoriańskiego w 1582 pominięto 10 dni, i spowodowano, że termin przesilenia wypada stale w okolicach 22 grudnia.
Czas zimowy w Czechosłowacji.
W Czechosłowacji w zimie 1946-1947 zastosowano czas zimowy. Od 1 grudnia 1946 do 23 lutego 1947 czas został przesunięty o 1 godzinę do tyłu w stosunku do czasu strefowego (zatem w kierunku odwrotnym niż czas letni).
Kwadrans akademicki.
Kwadrans akademicki to zwyczaj na wyższych uczelniach, który pozwala studentom na opuszczenie zajęć bez żadnych konsekwencji, gdy prowadzący je spóźnia się ponad piętnaście minut. Ten sam zwyczaj pozwala studentom na spóźnienie się na zajęcia 15 minut, bez ponoszenia negatywnych konsekwencji od prowadzącego. Jednakże przestrzeganie tego drugiego zwyczaju jest czasem ignorowane przez profesorów.
Zmiana czasu, i wpływ na organizm człowieka.
Zmiana czasu i stosowanie czasu letniego pozwala wiosną, latem i wczesną jesienią na „przedłużenie” dnia o godzinę. Dzięki temu korzystamy wtedy dłużej z naturalnego światła. Światło słoneczne korzystnie wpływa na odporność organizmu, pobudza wytwarzanie białych i czerwonych ciałek krwi, wzmaga procesy oddychania tkankowego i przemiany materii a także zmniejsza reakcje alergiczne.
Spring forward, fall back & Spring ahead, fall behind.
W języku angielskim istnieje łatwy mnemotechniczny sposób zapamiętania, w którą stronę przesuwamy wskazówki zegara. Zdania „Spring forward, fall back” i „Spring ahead, fall behind” - to gra słów wykorzystująca dwuznaczność słów spring - skoczyć/wiosna i fall - upaść/jesień. Można więc je przetłumaczyć jako: „Skok w przód, upadek do tyłu” lub „Wiosną do przodu, jesienią do tyłu”.
Wpływ zmiany czasu na zawał serca u człowieka.
Interesującej analizy wpływu zmian czasu na nasze zdrowie dokonali szwedzcy naukowcy. Po przeanalizowaniu rejestrów szpitalnych z ostatnich dwudziestu lat stwierdzili, że zmiana czasu ma wpływ na częstotliwość występowania zawałów serca. Dr. Imre Janszki z Karolinska Institute i dr. Rickard Ljung, członek Szwedzkiej Narodowej Rady Zdrowia i Dobrobytu zauważyli, że zmianie czasu na zimowy towarzyszy spadek liczby zawałów serca, niestety efekt odwrotny występuje przy zmianie czasu na letni, a więc gdy przesuwamy zegarki o godzinę do przodu, co wiąże się ze skróceniem czasu snu. W ciągu pierwszych siedmiu dni liczba stwierdzanych ataków serca wzrastała średnio o 5 procent.
Strefy czasowe w Chinach.
Obszar Chińskiej Republiki Ludowej rozciąga się na cztery geograficzne strefy czasowe. Jednak administracyjnie obowiązuje jedna (!) strefa czasowa, jest to czas pekiński, a więc geograficzny czas strefy najbardziej wysuniętej na wschód. Jest to pozostałość po dawnych czasach, gdy uważano, że całe Chiny powinny wstawać i kłaść się spać razem z Cesarzem, rezydującym w Zakazanym Mieście w Pekinie. Niektórzy uważają, iż obecnie stosowanie takiego rozwiązania może być sposobem na utrzymanie jedności w narodzie. W niektórych miastach najbardziej wysuniętych na zachód mieszkańcy muszą radzić sobie z dużą rozbieżnością pomiędzy obowiązującym czasem, a prawdziwym czasem lokalnym. Godziny rozpoczęcia pracy są więc odpowiednio późniejsze, lub nawet obowiązuje nieoficjalnie czas strefowy. Przy przekraczaniu granicy Chin z Afganistanem przesuwamy zegarki aż o 3,5 godziny.
Ciemne okulary - sposób na zmianę czasu.
Bardzo ciekawe i przydatne podczas przekraczania stref czasowych (np. podczas lotu samolotem) wydaje się być odkrycie brytyjskich naukowców. Po przebadaniu kilkuset pasażerów podróżujących samolotem na trasach transoceanicznych, stwierdzili, iż ludzie którzy mieli podczas podróży włożone okulary przeciwsłoneczne, potrzebują mniej czasu na adaptację. Generalnie chodzi o to, że organizm dostosowuje swój wewnętrzny rytm na podstawie zmieniającej się ilości światła słonecznego.
Japonia - nie stosuje zmiany czasu.
Zmianę czasu - stosuje się w około 70 krajach na całym świecie. W Europie jedynym państwem które nie stosuje zmiany czasu jest Islandia. Poza Europą zmianę czasu stosują m.in. w USA, Kanadzie, Meksyku, Australii i Nowej Zelandii. Jedynym wysoko uprzemysłowionym państwem, które nie wprowadziło zmiany czasu na czas letni jest Japonia.
Zmiana czasu w Polsce
W Polsce zmiana czasu została wprowadzona w czasie okupacji hitlerowskiej. Następnie w latach 1946–1949 i 1957–1964, oraz nieprzerwanie od 1977 roku.
Do 1995 czas letni w Polsce był odwoływany w ostatnią niedzielę września (a wprowadzany w ostatnią niedzielę marca tak jak teraz).
Wcześniej daty zmiany czasu były ogłaszane w Monitorze Polskim i tak np. w 1964 zmiana czasu na letni nastąpiła dopiero 31 maja, a na strefowy 27 września.
W Polsce zmiana czasu następuje dwa razy w roku:
- W ostatnią niedzielę marca - o godzinę do przodu (z godziny 2:00 na godzinę 3:00)
(kończy się czas zimowy a zaczyna się czas letni)
- W ostatnią niedzielę października - o godzinę do tyłu (z godziny 3:00 na godzinę 2:00)
(kończy się czas letni a zaczyna się czas zimowy)
W Polsce czas letni wprowadzany jest i odwoływany zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2008 w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2009–2011. Poprzednie rozporządzenie regulowało kwestie czasu letniego w latach 2004–2008.
Zgodnie z rozporządzeniem zmiana czasu polega na zmianie wskazań zegarów z godziny 2:00 na godzinę 3:00, która będzie godziną początkową czasu letniego środkowoeuropejskiego.
Nie w każdym roku zmieniano czas o tej samej godzinie. Na przykład z zarządzenia Prezesa Rady Ministrów z 1962 czas przesunięty w nocy z 26 maja na 27 maja był z godziny 1:00 na godzinę 2:00.
Zalety i wady stosowania czasu letniego
Zmiana czasu na czas letni jest podyktowana oszczędnością wynikającą z efektywniejszego wykorzystywania światła słonecznego.
To była główna przyczyna wprowadzenia czasu letniego. Jednakże proces ten jest na tyle skomplikowany, iż nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie czy zmiana czasu jest bardziej opłacalna, czy bardziej kosztowna.
Zalety zmiany czasu:
- oszczędność energii wynikająca z efektywnego wykorzystywania światła słonecznego.
- osczędność energii na oświetleniu (oświetlenie ulic, domów, mieszkań, zakładów pracy).
- zwiększone bezpieczeństwo podczas jazdy samochodem.
Wady zmiany czasu:
- problemy ludzi a właściwie ich organizmów przy „przestawianiu się” podczas zmiany czasu.
- ogromne koszty jakie ponoszą firmy kolejowe, lotnicze i inne związane z transportem.
- koszty uwzględnienia zmiany czasu w systemach informatycznych.
Zalety stosowania czasu letniego.
Na początek należy zapamiętać: podstawowy czas to czas zimowy, czas letni to tylko czas przejściowy.
Stosowanie czasu letniego dostosowuje czas pokazywany przez zegary do pozornego ruchu Słońca po niebie. Gdy dzień trwa 12 godzin (a jasno jest na godzinę przed i po zachodzie Słońca), to w czasie strefowym (zimowym) będą to godziny 5:00–19:00, natomiast w czasie letnim 6:00–20:00. Zatem stosowanie czasu letniego spowoduje oszczędzanie światła, gdyż większość ludzi nie wstaje przed godziną 6 i nie idzie spać o godzinie 19.
Kolejnym skutkiem zmiany czasu jest zwiększone bezpieczeństwo na drogach, szlakach wodnych, torowiskach, itp. Bezpieczeństwo to polega w głównej mierze na tym, iż np. kierowcy samochodów w większości poruszają się gdy jest jasno. Ponadto powroty do domu przed zapadnięciem zmroku także, są bezpieczniejsze.
Zakładane oszczędności zmniejszają się w czasie 5 najciemniejszych miesięcy w roku: listopad, grudzień, styczeń, luty, marzec.
W tych miesiącach później włącza się oświetlenie. Dlatego zimą wraca się do czasu podstawowego – w Polsce jest to czas środkowoeuropejski, zwany inaczej zimowym.
Wady stosowania czasu letniego.
Dla ludzi o ustabilizowanym trybie życia, zmiana czasu jest uciążliwa i potrzebują oni kilku dni, by dostosować swój zegar biologiczny do nowych warunków – analogicznie jak przy podróżach między strefami czasowymi. Z tym wyjątkiem, że przy zwykłej zmianie czasu jest to przesunięcie wynoszące tylko godzinę.
W Polsce zmiana czasu przeprowadzana dwa razy w roku jest bardziej kosztowna i skomplikowana, niż obniżenie kosztów zużycia energii. Koszt ten jest większy nawet od np. wprowadzania dodatkowego dnia w lutym w latach przestępnych.
Np. w komunikacji kolejowej pociągi, które są w trasie od godziny 2:00 w nocy muszą stanąć na godzinę (na najbliższej stacji na której mają postój), aby jechać dalej zgodnie z rozkładem jazdy.
Natomiast przy zmianie czasu z zimowego na letni, wszystkie pociągi, które są w trasie od godziny 2:00, są opóźniane o 60 minut (w związku z przesunięciem czasu do przodu).
Przestawienie się z czasu letniego na strefowy sprawia problemy również w systemach informatycznych. Są to ogromne koszty, które ciężko jest obliczyć. Oczywiście koszt jest spowodowany wieloma czynnikami wynikającymi ze przesunięciem czasu, są to np.:
- problemy przeliczania przy przechowywaniu i wyświetlaniu czasu w zależności od pory roku.
- dodatkowe koszty zaprogramowania i dodania wyjątków do rożnego rodzaju programów, stron internetowych, silników bazodanowych itp.
Na całym świecie nie ma zgody co do opłacalności stosowania czasu letniego – między innymi ze względu na zmieniające się zużycie prądu każdego roku oraz zmiany zużycia energii które są zależne od różnych czynników, chociażby pogody. W Nowej Zelandii zużycie prądu w pierwszym tygodniu po zmianie zmniejszyło się o 5%, natomiast badania w USA wykazały mniejsze zużycie o 1% każdego dnia. Według innych naukowców w jednym ze stanów USA - Indianie - zmiana czasu powoduje więcej strat niż zysków. Należy zaznaczyć, iż większość analiz jest niedokładnych. Nikt nigdy nie analizował kosztów chociażby małych i średnich przedsiębiorstw - i strat jakie poniosły, z ekonomicznego punktu widzenia np. z powodu mniejszego zysku, będący efektem zamieszania podczas zmiany czasu.
Który czas jest podstawowy? Czas letni czy czas zimowy?
W Polsce (jak również i wielu innych państwach na świecie), stosuje się zmianę czasu. Zmianę czasu realizuje się poprzez przesunięcie czasu - raz w przód, raz w tył - przeważnie o godzinę. W Polsce realizuje się to, w ostatnią niedzielę marca (zmiana czasu z zimowego na letni), a także w ostatnią niedzielę października (zmiana czaus z letniego na zimowy). W marcu - przesuwając czas o godzinę do przodu, natomiast w październiku – cofając czas o godzinę do tyłu.
Ale który czas jest podstawowy?
Wiele osób mylnie uważa, za czas podstawowy to czas letni. Jest to oczywiście błąd!
Podstawowy czas to czas zimowy - zwany inaczej czasem strefowym.
Czas letni to tylko czas przejściowy - wprowadzony w celu oszczędności energii.
Czas letni na świecie
Czas letni, to czas przejściowy, wprowadzany przez dany kraj na pewien okres. Czas letni zazwyczaj różni się o godzinę od standardowego czasu geograficznego. Pomysł na wprowadzenie „czasu letniego” jest ściśle związany ze zmianą czasu. Czasem podstawowym jest czas zimowy.
Wprowadzenie czasu letniego mało spowodować efektywniejsze wykorzystanie światła dziennego (słonecznego). Latem standardowy czas geograficzny jest przesuwany o godzinę do przodu, więc czas aktywności człowieka jest lepiej dopasowany do godzin, w których jest najwięcej światła słonecznego.
Do oznaczania czasu letniego stosowany jest skrót DST pochodzący od ang. określenia Daylight Saving Time. Dla krajów stosujących czas środkowoeuropejski stosuje się skrót CEST (ang. Central European Summer Time).
Powyższa mapka prezentuje rozkład obszarów, które: stosują czas letni, zrezygnowały z niego, lub nigdy z niego nie korzystały.
Legenda obrazka:
niebieski - Państwa w których stosuje się czas letni
pomarańczowy - Państwa, które kiedyś przyjęły czas letni, ale obecnie z niego nie korzystają
czerwono-brązowy - Państwa w których nigdy nie wprowadzono czasu letniego
Obecnie czas letni i zimowy stosuje się w około 70 krajach na całym świecie.
Zmiana czasu w Unii Europejskiej.
Jak widać na zamieszczonej mapce czas letni stosowany jest praktycznie w całej Unii Europejskiej. Dodatkowo wprowadzenie w całej Unii Europejskiej czasu letniego realizowane jest w ostatnią niedzielę marca i odwoływany w ostatnią niedzielę października. Obowiązujący stan jest bezterminowo zapisany w dyrektywie Unii Europejskiej ze stycznia 2001 roku. Dyrektywa brzmi następująco: „począwszy od 2002 roku okres czasu letniego zaczyna się w każdym państwie członkowskim o godzinie 1:00 czasu uniwersalnego (GMT) w ostatnią niedzielę marca, (...) kończy się w każdym państwie członkowskim o godzinie 1:00 czasu uniwersalnego (GMT) w ostatnią niedzielę października”.
Zmiana czasu w Europie.
Zmiana czasu obowiązuje zatem we wszystkich krajach europejskich (z wyjątkiem Islandii). Czas letni stosuje nawet Szwajcaria - która jak wszyscy wiedzą lubi się wyłamywać z obowiązujących standardów. Ale dla Państwa „zegarmistrzów”, zmiana wskazówek zegara, raczej nie powinna być nadto problematyczna.
Zmiana czasu w Ameryce Północnej.
W krajach Ameryki Północnej: USA, Kanada i Meksyk jest stosowany czas letni w większości, z wyjątkiem niektórych regionów. W Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, a także w Kanadzie - każdy stan rządzi się swoimi prawami.
Zmiana czasu w Ameryce Południowej.
W Ameryce Południowej większość krajów wprowadziła kiedyś czas letni, ale obecnie z niego nie korzysta. Podwójny czas obowiązuje tylko w Brazylii, Chile i na Falklandach (będące pod rządami Wielkiej Brytanii).
Zmiana czasu w Afryce.
W Afryce większość państw również nie stosuje podziału na czas letni i zimowy. Kilka państw Afryki Północnej i Południowej zrezygnowała z podziału czasu. W większości państw Afryki Środkowej zmiana czasu nigdy nie była wprowadzona. Czas letni stosowany jest tylko w Egipcie, Tunezji oraz Namibii. Zmianę czasu wprowadziły, ale nie korzystają z niej obecnie: Sudan, Czad, Libia, RPA, Botswana, Ghana, Sierra Leone, Maroko oraz Algieria.
Zmiana czasu w Azji
Rozróżnienia na czas letni i zimowy nie wprowadziła też nigdy większość krajów Azji oraz Bliskiego Wschodu. Większość krajów azjatyckich: Japonia, Indie i Chiny przyjęło kiedyś czas letni, ale obecnie z niego nie korzysta. Nie wprowadziły go nigdy kraje Azji Południowo-Wschodniej (min. Nepal i Afganistan). Największe państwo z Azji, czyli Rosja - korzysta z czasu letniego.
Zmiana czasu - czyli w którą stronę przestawiamy zegarki
Dwa razy w roku zmiana czasu - za każdym razem ten sam cyrk.
Jak wszyscy wiedzą, dwa razy w roku zmieniamy czas z zimowego na letni i z letniego na zimowy. Ten fakt ogólnie nazywamy zmianą czasu. Zmianę czasu realizujemy w marcu i październiku (za każdym razem w ostatnią niedzielę - w nocy z soboty na niedzielę).
Ale w którą stronę przestawiamy zegarki? W przód, czy w tył? Potrafisz zapamiętać?
Jak się okazuje większość Polaków pamięta dokładnie, kiedy zmienia się czas, ale ma problemy ze zdefiniowaniem kierunku przestawienia zegarków. Czy ktoś potrafi szybko odpowiedzieć, bez większego zastanowienia się, w którą stronę przestawiamy wskazówki zegarka? Do przodu czy do tyłu?
Dla ciekawości przypomnę, iż Anglicy i Amerykanie mają łatwiej. Wymyślili bowiem pewien cwany mnemoniczny sposób na zapamiętanie kierunku zmiany czasu. Wykorzystując dwuznaczność słów „Spring” i „Fall” mogą łatwo określić kierunek. Słowo „Spring” oznacza wiosnę, ale też „skakać”. „Fall” to jesień lub „upadać”. Po połączeniu tych dwuznacznych słów w zdanie otrzymali: „Spring ahead, fall back”, co może być tłumaczone jako „skakać do przodu, upadać w tył” lub „Wiosną do przodu, jesienią do tyłu”, czyli dokładnie odwzorowali kierunek w który przestawiają wskazówki zegarka.
Polacy niestety nie mają takiego luksusu. Słowa: „jesień” i „wiosna”, oraz „marzec” i „październik”, nawet w połączeniu ze słowami „w przód” i „w tył” nie są aż tak dwuznaczne jak w języku angielskim.
Dlatego musimy sobie radzić w inny sposób. Poniżej prezentuję krótkie sformułowania, łatwe do zapamiętania, które są bardzo pomocne w przypadku próby określenia kierunku zmiany czasu. Krótkie rymowanki, ale bardzo pomocne.
Ostatnia niedziela marcowa,
jedna godzina się chowa.
Październikowa ostatnia,
niedziela godzinę nam przydziela.
(W marcu tracimy jedną godzinę, a w październiku ją odzyskujemy)
Z trzeciej na drugą,
w noc zimną i długą.
(Jesienna zmiana czasu - czas zmieniamy z 3:00 na 2:00)
Dłuższe dni,
krótsze sny.
(Wiosenna zmiana czasu - czas zmieniamy z 2:00 na 3:00)
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
