e-book czyli elektroniczna książka
Książka zapisana w formie elektronicznej, przeznaczona do odczytania za pomocą odpowiedniego urządzenia takiego jak czytnik e-booków, komputer PC, tablet lub smartfon. Tak jak zwykłe książki e-booki kupujemy w księgarniach, ze względu na cyfrową naturę będą to jednak głównie księgarnie internetowe. Ceny e-booków są bardzo zróżnicowane (czasem takie same jak wersji papierowych czasem tańsze a czasem droższe ?) dlatego warto wcześniej poszukać gdzie jest dana pozycja sprzedawana najtaniej.
Czytniki e-booków (czytnik e-książek, czytnik e-booków, e-czytnik)
Urządzenie cyfrowe lub program (w przypadku czytania e-booków na komputerze, laptopie lub tablecie) utworzone w celu wyświetlania i czytania książek elektronicznych (e-book) i czasopism (e-gazeta) oraz wszelkich dokumentów wizualnych (głównie tekstowych) w formie elektronicznej.
W przypadku urządzenia cyfrowego, jest on wyposażony w wyświetlacz w technologii e-ink (papier elektroniczny, czarno-biały). Najpopularniejsze czytniki oferują wielkość ekranu 6 cali, czytniki z ekranem 8 lub 10 cali są zazwyczaj sporo droższe. Na rynku znajdziemy kilka modeli „czytników” z ekranem LCD (kolorowe, takie jak ekrany komputerów), np. Lark Freebook czy Nook Color. Mogą one kusić atrakcyjną ceną (od 300 złotych), odtwarzaniem filmów itd. Niestety dostajemy nie czytnik, a „tablet dla ubogich”. Przy czytaniu dalej oczy bolą.
E-czytniki mogę być wyposażone w ekran dotykowy lub w przyciski (albo klawiaturę) służące do nawigacji.
E-czytnik umożliwia nie tylko czytanie e-booków czy e-gazet ale wszelkiego rodzaju plików tekstowych (i często graficznych) w przynajmniej jednym (najczęściej wielu) z formatów, takich jak: TXT, EPUB, Mobipocket (PRC/MOBI/AZW), FB2, HTML, PDF, RTF, DOC, PDB, DjVu, JPG i innych.
Ponadto czytnik zwykle umożliwia odsłuchiwanie e-książek, poprzez odtwarzanie audiobooków (książka nagrana przez profesjonalnego lektora w formacie dźwiękowym, najczęściej MP3), lub też coraz częściej czytać je za pomocą funkcji Text-To-Speech (czyli tekst do mowy; tylko nieliczne czytniki potrafią czytać książki w języku polskim korzystając z tej metody).
Książki mogą być przesyłane do czytnika poprzez łącze USB, WiFi czy 3G (zależnie od jego możliwości) oraz przechowywane w pamięci wewnętrznej urządzenia lub na karcie pamięci.
Czytnik powinien posiadać również zdolność wyświetlania książek elektronicznych zabezpieczonych za pomocą DRM, ze względu na obecną powszechność ich stosowania.
Bardziej znane modele:
- Amazon Kindle - menu w języku angielskim, nie obsługuje plików w formacie epub (najpopularniejszego w polskich e-księgarniach, coraz więcej e-księgarni zaczyna jednak go wprowadzać; plik w formacie epub można konwertować to formatu mobi korzystając z komputera)
- Hanlin znany też jako BeBook czy lBook
- iRex
- iRiver Story
- Kobo Reader
- Netronix - którego klonami są: eClicto polskiej firmy Kolporter,
- Cybook Bookeen
- BeBook
- Nook
- OAXIS - którego klonami są: Prestigio Libretto, Vedia, Intreeo, Icarus
- Onyx BOOX - wyposażony w funkcję Text-to-Speech Ivona dzięki czemu może czytać książki po polsku
- Oyo Reader - sprzedawany w Empiku
- PocketBook
- Sony Reader
Formaty e-booków oraz zabezpieczenia DRM
- EPUB - najpopularniejsze format e-booków (nie obsługiwany przez czytniki Amazon Kindle)
- PDF - również popularny format lecz czytanie go na e-czytnikach może być niewygodne, raczej do czytania na komputerze lub tablecie
- Mobipocket (PRC/MOBI/AZW) - format obsługiwany głównie przez czytnik Amazon Kindle
- FB2
- PDB
- DjVu
- HTML - format taki jak strona internetowa (mało popularny wśród e-booków)
- TXT - tekst niesformatowany (mało popularny wśród e-booków)
- RTF - format głównie komputerowy (mało popularny wśród e-booków)
- DOC, DOCX - format głównie komputerowy, dokumenty programu Microsoft Word (mało popularny wśród e-booków)
- MP3 - format audiobooków
Najpopularniejszymi formami zabezpieczeń (DRM) są:
- ADE (ADEPT), czyli Adobe Digital Experience Protection Technology, to chyba najbardziej popularne rozwiązanie, autorstwa firmy Adobe. Zaimplementowane w wielu e-czytnikach, więc poza kilkoma wyjątkami nie ma większych problemów z odczytem tych plików na tych urządzeniach. Przedewszystkim wykorzystywane w plikach epub i PDF.
- Watermark (znak wodny) - zasada działania znaku wodnego jest dwoistej natury - mamy znaki wodne jawne i niejawne. Do jawnych zaliczamy umieszczenie w sposób jawny w tekście danych nabywcy eBooka. Ma to za zadanie działać na psychologię konsumenta, zniechęcając go do nieautoryzowanego dzielenia się swoim plikiem - w końcu są tam jego dane, więc łatwo będzie go zidentyfikować jako winnego, prawda? Ważniejszą częścią systemów znaków wodnych są jednak ich niejawne części. Ich dodawanie może się odbywać na wielu poziomach - tekstu (poprzez odpowiednie użycie tzw. "białych znaków"), metadanych czy binarnym (poprzez dopisanie jakiejś sekwencji bitów w różnych miejscach). To właśnie niejawne znaki wodne służą przede wszystkim do identyfikacji nabywcy. Znaki wodne są wykorzystywane w plikach epub oraz mobi.
Program do czytania e-booków na komputerze
- Adobe Digital Editions - potrzebny do czytania książek (zakupionych w księgarniach internetowych) które są zabezbieczone przez system DRM Adobe ADEPT, pozwala czytać e-booki w formatach epub oraz pdf
- kindle for PC - potrzebny do czytania książek zakupionych w sklepie amazon.com, książki zakupione w tym sklepie można również czytać na czytniku kindle, pozwala czytać e-booki w formatach azw oraz mobi, prc
- epubReader - dodatek do programu Firefox umożliwiający czytanie książek w formacie epub
- Mobipocket Reader - program do konwersji różnych dokumentów tekstowych do e-booków, system do zarządzania e-bookami oraz czytnik e-booków
- Calibre - program do konwersji różnych dokumentów tekstowych do e-booków, system do zarządzania e-bookami oraz czytnik
|