Historia Intela
Jednym z wielu elementów, z którym kojarzą nam się dzisiejsze czasy, jest niewątpliwie ogromna komputeryzacja otaczającego nas świata. Wszak, przeważająca część społeczeństwa korzysta w jakiejś formie z dowolnego sprzętu komputerowego – czy to do pracy biurowej i konsumpcji multimediów, do zaawansowanej obróbki grafiki 3D i montażu filmów, do wykonywania skomplikowanych obliczeń matematycznych, czy w końcu, do grania w wiele fantastycznych tytułów. To wszystko nie byłoby jednak możliwe do wykonania w formie, którą znamy, gdyby nie kilka znamienitych firm elektronicznych, które zdefiniowały dzisiejsze standardy, takich jak: IBM, AMD (historia AMD) czy wreszcie Intel – wielki konkurent Advanced Micro Devices oraz firma, która przez lata udowadnia kto rządzi rynkiem procesorów. Oto kolejna historia jednego z gigantów świata IT, którą warto poznać z co najmniej kilku powodów.
Historia firmy Intel
Bohater niniejszego artykułu, mający początkowo nazywać się Moore Noyce, a któremu ostatecznie nadano nazwę Intel czyli Integrated electronics, został założony w roku 1968 przez Roberta N. Noyce’a oraz Gordona E. Moore’a. (siliconvalleyhistorical.org) Firma bardzo szybko zdobyła poparcie inwestora Arthura Rocka, dzięki któremu weszła w posiadanie 2,5 miliona dolarów. Niedługo po rozpoczęciu działalności, dwójka założycieli zatrudniła Andrew Groove’a. “Noyce, Moore i Grove pełnili kolejno funkcje prezesa i dyrektora generalnego (CEO) przez pierwsze trzy dekady historii firmy.” (Mark Hall 2020) Pierwszymi produktami stworzonymi przez przedsiębiorstwo były między innymi układ 1101, który nie poradził sobie najlepiej na rynku, oraz jego następca 1103 “jednokilobitowy układ Dynamic random-access memory (DRAM)”, który sprzedał się zdecydowanie lepiej (Mark Hall 2020).
Został on zakupiony, w 1970 roku, przez firmę Honeywell Incorporated w celu wymiany dotychczas używanych pamięci (Mark Hall 2020). W roku 1971 Integrated electronics stało się spółką publiczną, a ponadto wprowadziło układ EPROM. W tym roku powstał “jeden z pierwszych mikroprocesorów jednoukładowych 4004 na podstawie umowy z japońskim producentem kalkulatorów, firmą Nippon Calculating Machine Corporation, która pozwoliła Intelowi zachować wszystkie prawa do tej technologii”. (Mark Hall 2020). Rok później firma kupiła przedsiębiorstwo Microma, dzięki czemu weszła na rynek zegarków cyfrowych jednak nie odniosła na tym polu sukcesu i sprzedała zakupiony zakład w 1978 roku, tracąc na całym przedsięwzięciu około 15 milionów dolarów. “W 1972 roku wyprodukowała ośmiobitową jednostkę centralną o oznaczeniu 8008 (CPU); 8080, która była 10 razy szybsza od 8008, pojawiła się dwa lata później, a w 1978 roku firma zbudowała swój pierwszy 16-bitowy mikroprocesor, 8086.” Trzy lata później wyprodukowano pierwszy masowo produkowany układ 8088. (Mark Hall 2020). Niezaprzeczalnie jednym z najważniejszych kawałków krzemu stworzonym przez drużynę niebieskich był procesor wyprodukowany w 1985, mianowicie 80386. (Mark Hall 2020). Gdyby nie ten procesor, być może dzisiaj nie istniałaby firma AMD, a przynajmniej nie w takiej formie w jakiej znamy ją dzisiaj.
Początek lat 80 XX wieku to czas, w którym ówczesny gigant IBM – firma, która rozdawała karty w swoim przemyśle, zaciekawił się produktem x86 Intela. Niebiescy jednak, aby doszło do zawarcia umowy z IBM, musieli udzielić licencji na produkcję swoich procesorów innym korporacjom. Pozwolenie na to uzyskało Advanced Micro Devices. Intel jednak (w 1984) postanowił, że będzie jedynym producentem rzeczonych układów. (amd.com) Kiedy sytuacja w branży elektroniki się zmieniła i to Intel zaczął dominować, zerwał umowę z AMD, gdzie samo rozwiązanie miało trwać 5 lat (Coleslav 2019). Po tych wydarzeniach AMD wyprodukowało jeszcze swoją wersję procesora 386 dzięki inżynierii wstecznej, pomimo tego, że Intel twierdził, że pozwolił czerwonym produkować jedynie do układu 286 (Coleslav 2019).
Mimo starań Intela, Advanced Micro Devices wygrało sprawę sądową, dzięki czemu używanie nazwy 386 nie było więcej zakazane. “Orzeczenie sędziego federalnego, który odrzucił wniosek Intela o ochronę znaku towarowego na numerze 386, ma być znaczącym impulsem dla AMD i innych producentów układów scalonych, którzy chcą wykorzystać popularność mikroprocesora Intela.” (Jonathan Weber 1991). Cztery lata później dochodzi do porozumienia między obiema firmami. Dokument AMD-INTEL LIGITATION
HISTORY wskazuje, że obejmowało ono:
Spór w sprawie Umowy Technologicznej, Spór dotyczący Mikrokodu 287, Spór Antymonopolowy, Spór dotyczący Mikrokodu 386, Spór dotyczący Ingerencji w Działalność Gospodarczą Intela oraz Spór dotyczący Mikrokodu 486. Ugoda obejmowała również sprawę o naruszenie patentu Komisji Handlu Międzynarodowego wniesioną przez firmę Intel przeciwko tajwańskiemu producentowi komputerów, firmie Twinhead, w której to sprawie firma AMD interweniowała jako rzeczywista strona zainteresowana.
22 marca roku 1993 Intel wypuścił pierwszą konstrukcję z dobrze wszystkim znanej serii Pentium. Jego taktowanie wynosiło 60Mhz, poza tym posiadał 3.1 milionów tranzystorów. Druga generacja została zaprezentowana rok później. Pentium II ujrzał światło dzienne w roku 1997, rok później pokazano pierwszy procesor z serii Xeon, zaś w 1999 Integrated electronics dało światu Pentium III oraz kolejną znaną do dziś serię – Celeron (Computer Hope 2020).
W roku 2006 w ręce konsumentów trafiła kolejna znana kostrukcja – Intel Core 2 Duo E6320 a więc jednostka dwurdzeniowa, taktowana zegarem 1,86Ghz). W tym samym roku, firma zaprojektowała również pierwszy działający układ SRAM (static random access memory) przy architekturze 45nm. Niedługo później przedsiębiorstwo zaczęło używać materiału opartego na pierwiastku hafn. Według słów Gordona Moore’a przytoczonych na witrynie siliconvalleyhistorica, wykorzystanie nowego materiałul “oznacza największą zmianę w technologii tranzystorów od czasu wprowadzenia tranzystorów MOS bramy polikrzemowej w późnych latach 60-tych.” (siliconvalleyhistorical.org)
Rok 2007 przyniósł nam kolejną legendę bo czterordzeniowy procesor Intel Core 2 Quad Q6600 o taktowaniu 2.4Ghz. Rok później ukazało się pierwsze CPU z serii Atom oraz pierwszy sześciordzeniowy układ Intel core i7-920 – seria procesorów (wraz z i3 oraz i5) znana i rozwijana po dziś dzień. W roku 2017 pokazano światu pierwszy układ i9 czyli 9700X, wyposażony w 10 rdzeni i taktowaniu 3.3Ghz (Computer Hope 2020).
W roku 2009 Czerwoni i Niebiescy doszli do porozumienia, co zakończyło wszelkie nierozwiązane do tej pory konflikty. AMD otrzymało od konkurenta 1.25 miliarda dolarów. Poza tym Intel zobowiązał się do przestrzegania wytycznych trwających do 2019. Zawarł również umowę z Federalną Komisją Handlu w 2010 roku, która obowiązywała do 2020. Więcej na ten temat znajduje się na tej stronie.
W roku 2020 Intel został pokonany przez AMD na polu wydajności jednordzeniowej, jako że drużyna Czerwonych wypuściła procesory ZEN 3, które wykazywały lepszą wydajność od konkurencyjnych “niebieskich” konstrukcji (Jim Salter 2020).
Warto mieć również na uwadzę, że Niebiescy produkują również mobilne układy graficzne, umieszczane najczęściej w laptopach i niektórych procesorach desktopowych. Bohater niniejszego tekstu planuje też wypuścić kartę graficzną (stacjonarną) z prawdziwego zdarzenia, konkurenta dla AMD i Nvidii czyli Intel Xe HGP. To jednak materiał na inny artykuł, a poza tym nie wydaje się on aż tak istotny aby teraz go szczegółowo rozwijać.
Prawo Moore’a
W roku 1965 magazyn electronics poprosił Gordona Moore’a, pracującego wówczas jako dyrektor ds. Badań i rozwoju w Fairchild Semiconductor, o podzielenie się jego przewidywaniami na temat branży elektroniki na najbliższe 10 lat. W artykule pt. Umieszczanie większej liczby komponentów na układzie scalonym podzielił się obserwacją, która wskazywała, że liczba elementów na układach podwaja się co jeden rok. W 1975 jednak, zrewidował swoją tezę, mówiąc, że od około 1980 roku, liczba będzie się podwajać jednak już nie co rok lecz co dwa lata (purepc.pl).
Lista dyrektorów generalnych na przestrzeni lat
Firmą Intel kierowało dotychczas osiem osób. Lista prezentująca wszystkich CEO do roku 2021 wygląda następująco (chiphistory.org):
Robert N. Noyce, 1968-1975
Gordon E. Moore, 1975-1987
Andrew S. Grove, 1987-1998
Craig R. Barrett, 1998-2005
Paul S. Otellini, 2005-2013
Brian M. Krzanich, 2013-2018
Bob Swan, 2018-2021 (cnn.com)
Pat Gelsinger, 2021-obecnie (cnn.com)
Historia firmy Intel jest zaiste niesamowita. Rozpoczęcie działalności i szybki wkład finansowy inwestora, pozwolił biznesowi szybko rozwinąć skrzydła, który to, po objęciu pozycji czołowego gracza przemysłu układów scalonych, utrzymywał się na tym miejscu przez imponująco długi czas. Technologie, które wyszły spod ręki inżynierów pracujących w tej korporacji były nie tylko innowacyjne, ale zmieniły wręcz cały świat IT, oddziałując pozytywnie nawet na swojego największego konkurenta z Santa Clara czyli AMD, który być może tylko dzięki nim przetrwał na rynku po dziś dzień. Mam nadzieję, że kolejne produkty tego giganta będą równie przełomowe i będą stanowiły silną konkurencję dla Advanced Micro Devices. Wszak im większa konkurencja na rynku, tym lepsza sytuacja dla nas – klientów.
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |