Nowoczesna teoria zjawiska wyboczenia (1894)
rys. 33. strona tytułowa ksiązki Jasińskiego
Badanie zjawisk wyboczenia były najważniejszym osiągnięciem i tytułem do światowej sławy Feliksa Jasińskiego.
W trakcie doświadczeń nad wytrzymałością dźwigarów mostowych przy przebudowie linii Mikołajewskiej stwierdził, że najsłabszym jej elementami są pręty ściskane. Utrata stateczności elementów ściskanych, których wówczas nie umiano prawidłowo obliczać, była przyczyną wielu katastrof konstrukcji mostowych. W wyniku rozważań tego problemu Jasiński poważnie rozwinął teorię wyboczenia, ustalając stosowane do dziś wzory na wartość naprężeń krytycznych oraz zestawiając specjalne tablice do użytku praktycznego. Odkrycia swe opublikował w rozprawie "Badania nad sztywnością prętów ściskanych" wydanej w języku francuskim i rosyjskim w roku 1894, w polskim zaś rok później.
Jasiński miał również poważne osiągnięcia naukowe w dziedzinie teorii równowagi konstrukcji oraz w rozwiązaniach wielu skomplikowanych problemów mechaniki budowli i teorii sprężystości, sprawiających szczególne trudności ówczesnym inżynierom.
Swoje zdobycze teoretyczne wprowadza w życie, unowocześniając metody obliczania wielu konstrukcji. Z późniejszych jego prac inżynierskich warto wspomnieć projekty warsztatów kolejowych, wiat peronowych oraz petersburskiej wieży ciśnień. Na specjalną uwagę zasługuje również oryginalne pilaste przekrycie dachowe warsztatów wagonów towarowych w Petersburgu, którego model eksponowany był w dziale rosyjskim na Wystawie światowej w Paryżu w 1900 roku.
Życie i dzieło Jasińskiego ujął trafnie prof. Witold Wierzbicki:
"Jasiński należał niewątpliwie do postępowych uczonych swego czasu, a tematykę jego prac i metody pracy naukowej uważamy za postępowe i dzisiaj. Pracował Jasiński dla dobra ludzi i nie zajmował się dociekaniami nie mającymi szans zastosowania praktycznego.
Nowe tematy naukowe wyłaniały się bezpośrednio z ożywionej działalności inżynierskiej Jasińskiego, a metoda jego prac opierała się na schemacie: "doświadczenie, budowa teorii, weryfikacja doświadczalna wniosków"."
To godzenie teorii z praktyką powinno stać się dewizą każdego naukowca i inżyniera, a postać Feliksa Jasińskiego wzorem i ideałem do naśladowania.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |