 Słowackie Parki Narodowe
Większa część Słowacji pokryta jest wysokimi górami, gdzie w stosunkowo dobrym stanie zachowała się przyroda, co związane jest między innymi z faktem, że Słowacja nigdy nie była szczególnie silnie uprzemysłowiona. Najcenniejsze pod względem przyrodniczym obszary objęto ochroną w ramach parków narodowych. Oto ich krótkie charakterystyki.
Tatrzański Park Narodowy (Tatranský národný park, TANAP) – ten założony w 1949 roku park narodowy jest najstarszym parkiem narodowym na terenie Słowacji. Jego powierzchnia to 738 km kwadratowych. Tatrzański Park Narodowy sąsiaduje z noszącym taką samą nazwę parkiem po polskiej stronie granicy. Na terenie TANAP znajduje się, między innymi, najwyższy szczyt Tatr, Gerlach (2655 m n.p.m.). Do najciekawszych gatunków zamieszkujących TANAP należą kozice, świstaki i niedźwiedzie brunatne, jedne z najbardziej zagrożonych wyginięciem zwierząt Tatr, a jednocześnie najsilniej z nimi kojarzone. Siedziba parku znajduje się w miejscowości Tatrzańska Łomnica, gdzie mieści się także muzeum parku.
Pieniński Park Narodowy (Pieninský národný park, PIENAP) – ten znajdujący się przy granicy z Polską park został założony w 1967 roku. Jest najmniejszym parkiem narodowym na Słowacji, a jego powierzchnia to zaledwie 37, 5 km kwadratowego. Siedziba Parku znajduje się w miejscowości Červený Kláštor, gdzie zobaczyć można zabytkowy, barokowy klasztor kartuzów. Fauna i flora parku zbliżone są do tych występujących w noszącym taką samą nazwę polskim parku narodowym.
Park Narodowy Niżne Tatry (Národný park Nízke Tatry, NAPANT) – ten założony w 1978 roku park narodowy ma powierzchnię 728 km kwadratowych i rozciąga się między dolinami dwóch dużych słowackich rzek, Vah i Hron, w środkowej części kraju. Park charakteryzuje bardzo urozmaicona rzeźba terenu, gdyż przez jego teren przepływają nie tylko Vah i Hron, ale także dwie inne rzeki, Hlinec i Hornad. Wszystkie cztery cieki mają swe źródła w pobliżu szczytu Kráľova hoľa (Królewska Hala), jednej z wyższych w Niżnych Tatrach (1946 m n.p.m.) i jednej z ważniejszych dla słowackiej świadomości gór. Według wielu legend i podań Królewska Hala była bowiem siedzibą zbójników, przez literaturę uznawanych za wyrazicieli słowackości, w opozycji do węgierskich i austriackich władz. Siedziba parku znajduje się w Bańskiej Bystrzycy.
Park Narodowy Mała Fatra (Národný park Malá Fatra, NPMF) – założony w 1988 roku, PN Mała Fatra ma powierzchnię około 226 km kwadratowych i obejmuje swoim zasięgiem dużą część pasma górskie Mała Fatra. Siedziba parku znajduje się w miejscowości Varin.
Park Narodowy Wielka Fatra (Národný park Veľká Fatra, NPVF ) – ten powołany do życia w 2002 roku park narodowy ma powierzchnię 400 km kwadratowych i obejmuje swoim zasięgiem większą część pasma górskiego Wielka Fatra. Jego siedziba znajduje się w miejscowości Vrútky. Do jego najciekawszych mieszkańców należą niedźwiedź brunatny, wilk oraz ryś. W parku znajdują się też interesujące formacje krasowe, w tym Jaskinia Harmanecka, udostępniona dla zwiedzających.
Park Narodowy Słowacki Raj (Národný park Slovenský raj, NPSR) - utworzony został w 1988, aczkolwiek teren ten już wcześniej podlegał ochronie prawnej. Słowacki Raj to krasowy płaskowyż znajdujący się w środkowej części kraju, w paśmie górskim Rudawy Słowackie. Do jego największych atrakcji należą liczne, ciekawe formacje krasowe, jak również ruiny XIII-wiecznego klasztoru kartuzów. Powierzchnia parku wynosi nieco ponad 197 km kwadratowych.
Park Narodowy Połoniny (Národný park Poloniny) – park ten utworzony został w 1997 roku na powierzchni nieco przekraczającej 298 km kwadratowych. PN Połoniny położony jest w Bieszczadach, na pograniczu słowacko-ukraińsko-polskim. Siedzibą Parku jest miejscowość Stakčín. Niektóre części parku wpisane zostały na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości, przede wszystkim z racji tego, że porastają je specyficzne dla Karpat drzewostany bukowe (warto przy tym zauważyć, że słowacka nazwa Bieszczadów to Góry Bukowe; Bukovské vrchy) . Wśród najciekawszych mieszkańców parku wymienić należy niedźwiedzia brunatnego, wilka, a także żubra. Krajobraz parku przypomina krajobrazy polskiego Bieszczadzkiego Parku Narodowego.
Park Narodowy Płaskowyż Murański (Národný park Muránska planina) – ten utworzony w 1997 roku, rozciągający się na powierzchni nieznacznie przekraczającej 200 kilometrów kwadratowych park narodowy chroni Płaskowyż Murański, formację wchodzącą w skład pasma górskiego Rudawy Słowackie, położonego w środkowej cześci kraju. Płaskowyż Murański to jedna z najciekawszych w Europie formacji krasowych, gdzie znajduje się ponad 150 jaskiń. Ponadto na Płaskowyżu żyje wiele cennych gatunków roślin i zwierząt.
Park Narodowy Słowacki Kras (Národný park Slovenský kras) – park ten utworzony został w 2002 roku, aczkolwiek tereny Słowackiego Krasu były objęte ochroną już od lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku, kiedy ustanowiono na jego terenie park krajobrazowy. Park znajduje się przy granicy z Węgrami i obejmuje słowacką część Krasu Słowacko-Węgierskiego, formacji składającej się z kilku płaskowyżów zbudowanych w większości ze skał krasowych. Powierzchnia parku, którego siedziba znajduje się w Brzotinie, to około 346 km kwadratowych. GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
