 Seven Images - informacja o obowiązującym prawie autorskim
Podstawowe terminy i zwroty występujące w Ustawie z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (obowiązujący pełny, jednolity tekst Ustawy po późniejszych zmianach jest do pobrania obok)
AUTOR to osoba, która jest twórcą utworu (Art. 8.2 Ustawy)
UTWÓR to każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, utrwalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (Art. 1.1 Ustawy)
PRZEDMIOT PRAWA AUTORSKIEGO to w szczególności utwory: wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne, programy komputerowe) ; plastyczne ; fotograficzne ; lutnicze ; wzornictwa przemysłowego ; architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne ; muzyczne i słowno-muzyczne ; sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzn i pantomimiczne ; audiowizulane (w tym wizualne i audialne). (Art. 1.2 Ustawy).
PRAWA AUTORSKIE to prawa autorskie osobiste i prawa autorskie majątkowe.
AUTORSKIE PRAWA OSOBISTE chronią nie ograniczoną w czasie i nie podlegająca zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do: autorstwa utworu ; oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem, albo do udostępnienia go anonimowo ; nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania ; decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności ; nadzoru nad sposobem korzystania z utworu. (Art. 16 Ustawy) Są to prawa niezbywalne, nie można ich na nikogo przenieść. Autor może natomiast zobowiazać się, że nie będzie wykonywał swoich autorskich praw osobistych (np. zgadza się, żeby nie podawano jego nazwiska jako autora). Może także upoważnić osobę trzecią do wykonywania tych praw (np. dla dokonywania zmian w utworze w konkretnym zakresie).
AUTORSKIE PRAWA MAJĄTKOWE to prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. (Art. 17 Ustawy). Autor może uzależnić każdorazowe publiczne wykorzystanie swojego utworu od uiszczenia należnego honorarium. W przeciwieństwie do praw osobistych autorskie prawa majątkowe są zbywalne. Autor może je przenieść na osobę trzecią, może także udzielić licencji na korzystanie z utworu.
ZAKRES WYKORZYSTANIA UTWORU jest określany poprzez sprecyzowanie dopuszczalnych pól eksploatacji i zależy od uiszczenia autorowi odpowiedniego honorarium (Art. 50 Ustawy). Wymienia się przykładowo pola eksploatacji, na których może być wykorzystany utwór: utrwalenie, zwielokrotnienie określona techniką, wprowadzenie do obrotu, wprowadzenie do pamięci komputera, publiczne wykonanie albo publiczne odtworzenie, wystawienie, wyświetlenie, najem, dzierżawa, nadanie za pomoca wizji lub fonii przewodowej albo bezprzewodowej przez stację naziemną, nadanie za pośrednictwem satelity, równoczesne i integralne nadanie utworu nadawanego przez inną organizację radiową lub telewizyjną.
HONORARIUM to wynagrodzenie przekazywane autorowi z tytułu wykorzystania jego chronionego utworu.
PRZENIESIENIE AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH to odpłatne lub nieodpłatne przeniesienie praw do korzystania z utworu, rozporządzania nim i pobierania wynagrodzenia z tego tytułu. Autor, który przeniósł majątkowe prawa autorskie, nie może już z nich korzystać, czyli nie może zarabiać na danym utworze na tych polach eksploatacji, do których przeniósł swoje prawa. Przeniesienie autorskich praw majątkowych obejmuje wykorzystywanie utworu wyłącznie na konkretnych polach eksploatacji, wymienionych w umowie.
LICENCJA to upoważnienie (pozwolenie) udzielone przez autora lub osobę której przysługują autorskie prawa majątkowe (licencjodawca) użytkownikowi utworu (licencjobiorca) na wykorzystywanie utworu w sposób i na warunkach ustalonych między nimi w odnośnej umowie (umowa licencyjna). Umowa licencyjna obejmuje zezwolenie na wykorzystywanie utworu wyłącznie na polach eksploatacji wymienionych w umowie. Zawarcie umowy licencyjnej nie powoduje przeniesienia autorskich praw majątkowych, przysługują one nadal licencjodawcy, który może udzielać dalej innym osobom licencji. Licencja może być jednak wyłączna i wówczas licencjodawca zobowiązuje się, że nie będzie udzielał licencji innym osobom poza licencjobiorca ani sam korzystał z utworu. Licencja może byc udzielona na czas oznaczony lub nieoznaczony.
NARUSZENIE PRAW AUTORSKICH to nielegalne wykorzystanie utworu chronionego przez prawo autorskie.
Wykorzystanie utworu bez wiedzy i zgody autora oraz bez wypłacenia należnego autorowi honorarium.
ORGANIZACJE ZBIOROWEGO ZARZĄDZANIA to stowarzyszenia zrzeszające twórców, artystów wykonawców, producentów lub organizacje radiowe i telewizyjne, których statutowym zadaniem jest zbiorowe zarządzanie i ochrona powierzonych im praw autorskich lub pokrewnych oraz wykonywanie uprawnień wynikających z ustawy (Art. 104.1 Ustawy). Szczególną rolę w zakresie realizacji praw autorskich i pokrewnych pełni Komisja Prawa Autorskiego (Art. 108.1 Ustawy). Jednym z podstawowych zadań Komisji jest zatwierdzanie tabel wynagrodzeń proponowanych przez organizacje zbiorowego zarządzania.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
Słownik fotograficzny
Najważniejsze konkursy fotograficzne na świecie
Portfolia fotograficzne
Książki o fotografii
100 najważniejszych zdjęć świata
