 Savoir Vivre
Rodzinny savoir-vivre, czyli zasady dobrego zachowania
Zasady savoir-vivre'u wymagają, aby zachowywać się taktownie nie tylko w nowym towarzystwie, lecz także w gronie bliższej i dalszej rodziny. Kłopotów mogą nastręczać zwłaszcza relacje z dalekimi krewnymi oraz teściami, których znamy słabiej niż domowników lub widujemy tylko przy okazji rodzinnych uroczystości. Jak zwracać się do bliższych i dalszych członków rodziny, aby wyjść na osobę dobrze wychowaną?
Zasady savoir-vivre’u w odniesieniu do członków rodziny to wbrew pozorom niełatwa kwestia. Z jednej strony wymagają zachowania odpowiedniego dystansu, z drugiej zaś powinny służyć podtrzymaniu bliskiej, serdecznej więzi. Ten podwójny charakter relacji rodzinnych sprzyja powstawaniu nieporozumień i niezręczności. Rodzą się pytania: co robić, jeśli dojdzie do konfliktu? Jak zachować się podczas uroczystości takich jak ślub, chrzest, pogrzeb?
Wykazanie się kulturą osobistą w powyższych sytuacjach jest szczególnie istotne, ponieważ decyduje o całokształcie naszych relacji z najbliższymi. Często nawet niewielka gafa popełniona w stosunku do członka rodziny odczuwana jest przez niego jak dotkliwa zniewaga. Jeśli w porę nie naprawimy błędu, taka niezręczność może przerodzić się w długoletnią urazę.
Rodzice i dzieci
Dawniej powszechną zasadą było zwracanie się do rodziców w trzeciej osobie. Dziś nikt już tego nie wymaga, a zwyczaj ten przetrwał tylko wśród starszego pokolenia. Nadal jednak dzieci obowiązuje okazywanie rodzicom szacunku i posłuszeństwa. Najmłodsi powinni respektować nakładane na nich zakazy i nakazy. Najlepiej, aby już od wczesnego wieku pomagali w pracach domowych – najpierw drobnych, typu zmywanie, a z czasem w coraz większym stopniu angażowali się w dbanie o dom. W przypadku wyjścia do kolegi lub na imprezę, dziecko zawsze powinno poinformować rodziców gdzie wychodzi i o której wróci – nawet jeśli jest to 20-latek. Dopóki młody człowiek mieszka w rodzinnym domu, informowanie najbliższych o tym, gdzie wychodzi, jest konieczne. Gdy dziecko przyprowadza do domu kolegę lub koleżankę, ma obowiązek przedstawić ich rodzicom. Jest to wyraz szacunku nie tylko dla opiekunów, ale także dla gościa.
Dorosłe dziecko w domu. Oznaka niedojrzałości czy nowy trend?
Oczywiście dorośli również powinni właściwie zachowywać się w stosunku do dzieci. Narzucanie swojej woli siłą nie prowadzi do niczego dobrego, może za to wzmóc buntownicze skłonności u dziecka. Zamiast krzyku wskazana jest spokojna rozmowa, a jeśli mimo tłumaczenia pociecha nie chce wypełnić naszych próśb, trzeba zastosować racjonalną karę – na przykład zabranie kieszonkowego. Ważne jest też, aby codziennie poświęcać dziecku trochę wolnego czasu i interesować się jego sprawami – przy czym nie chodzi tu o zdawkowe pytania typu „co słychać w szkole?”, lecz prawdziwe zaangażowanie się w sprawy pociechy.
Dziadkowie
Osobom starszym należy się szacunek i wyrozumiałość. Dlatego nie okazujmy zniecierpliwienia lub irytacji, gdy babcia lub dziadek po raz kolejny narzekają na słabe zdrowie. Prawdopodobnie mają mało okazji do rozmowy z kimś bliskim i szukają zainteresowania. Wówczas należy okazać im troskę, pocieszyć, pokazać, że są dla nas ważni, nawet jeśli przychodzi nam to z trudem. Jeśli nie mamy czasu na odwiedziny, przynajmniej od czasu do czasu telefonujmy. Ignorowanie starszych osób i zajmowanie się tylko swoimi sprawami bardzo źle o nas świadczy.
W rozmowie z dziadkami zawsze warto zapytać, czy czegoś nie potrzebują albo czy można coś dla nich zrobić. Bardzo prawdopodobne, że np. samodzielne zrobienie zakupów jest dla nich dużym problemem.
Pamiętajmy też o kulturalnym zachowaniu w miejscach publicznych – ustąpieniu starszej osobie miejsca w autobusie czy podaniu ręki przy wsiadaniu lub wysiadaniu z niego.
Relacje z teściami
Tradycja każe traktować rodzinę męża lub żony jak swoją, mimo to naturalne jest odczuwanie dystansu wobec teściów. W takich relacjach łatwo przekroczyć granicę poufałości, choć równie często zdarza się, że zięć lub synowa trzymają zbytnią rezerwę, co też nie ułatwia kontaktów. Oto przykłady, jak wybrnąć z najbardziej kłopotliwych sytuacji.
Jak zwracać się do teściów?
„Mamo”, „tato”, „pan”, „pani”, a może po imieniu? Wydaje się, że żadne z rozwiązań nie jest idealne: „mamo” i „tato” dla wielu osób wydaje się sztuczne i krępujące, ponieważ nie są z teściami w tak dużej zażyłości jak z własną rodziną. Z kolei „pan”, „pani” brzmi zbyt oficjalnie, a mówienie po imieniu zbyt bezpośrednio. Najlepiej jeśli sami teściowie określą, jak chcą, by się do nich zwracano – wówczas najłatwiej uniknąć niezręczności. Jeżeli nie zaproponują konkretnego rozwiązania, nic nie stoi na przeszkodzie, aby się ich o to zapytać. Trzeba zrobić to jednak w miły, taktowny sposób. W żadnym wypadku nie powinno się przechodzić z teściami na „ty” bez wcześniejszego porozumienia.
Co robić, gdy pojawi się różnica zdań?
Teściowie mogą mieć inne niż my wyobrażenie na temat prowadzenia domu czy wychowania dzieci. Często nie wahają się otwarcie krytykować naszych pomysłów i nas pouczać. Jak w takiej sytuacji uniknąć konfliktu?
Po pierwsze, należy wysłuchać uwag teściów. Ich rady mogą być naprawdę pomocne lub przynajmniej warte przemyślenia. Jeśli stanowczo je odrzucamy, trzeba to zakomunikować w konkretny, ale spokojny i kulturalny sposób. Warto przy tym zapewnić, że mimo odmiennych zdań, doceniamy każdą radę. Teściowie powinni uszanować nasze poglądy i nie brnąć w dalszą dyskusję. Obrażanie się i robienie wymówek byłoby w takiej sytuacji poważnym faux-pas.
O czym pamiętać w codziennych kontaktach?
Na co dzień warto regularnie dzwonić do teściów i od czasu do czasu zapraszać ich do siebie. To dobra okazja, żeby opowiedzieć, co słychać w domu, a przy okazji lepiej się poznać. Z okazji spotkania warto samodzielnie coś ugotować, a także zadbać o porządek. Jeśli idziemy z odwiedzinami do teściów, dobrze jest pochwalić talent kulinarny teściowej. Uwaga na temat ładnej sukienki czy nowej fryzury też na pewno będzie mile widziana.
Ważne
Uszanuj prawo dziecka do prywatności
Każdy członek rodziny, niezależnie od wieku, ma prawo do prywatności. Rodzice starszych dzieci nie powinni wchodzić do zamkniętego pokoju swoich pociech bez uprzedzenia. Niedopuszczalne jest czytanie prywatnej korespondencji dziecka, przeglądanie zawartości komputera czy telefonu (chyba, że chodzi nam o bezpieczeństwo, a nie zaspokojenie własnej ciekawości).
Savoir-vivre na rodzinnych uroczystościach
Na uroczystościach takich jak śluby, wesela, chrzciny czy pogrzeby spotykamy dawno niewidzianych członków rodziny. W takich okolicznościach dobrze jest wykazać się znajomością etykiety, aby zostawić po sobie dobre wrażenie. Oto najważniejsze zasady savoir-vivre obowiązujące podczas rodzinnych uroczystości.
Narodziny dziecka
Pojawienie się nowego członka rodziny to wydarzenie, obok którego nie można przejść obojętnie. Gdy mama i maluch poczują się już dobrze, warto zadzwonić i złożyć gratulacje. Po tym jak znajdą się już w domu można złożyć wizytę, ale koniecznie trzeba wcześniej się zapowiedzieć. Na spotkaniu nie wypada pojawić się z pustymi rękami – obdarowanie dziecka małym prezentem, na przykład grzechotką lub misiem, z pewnością zostanie mile przyjęte.
Chrzciny
Wybierając się na chrzciny pamiętajmy o właściwym ubiorze. Nie powinien to być strój wieczorowy ani nic ekstrawaganckiego, ponieważ uroczystości tego typu zakładają uczestniczenie we mszy w kościele. Najlepiej wybrać klasyczny, elegancki ubiór w stonowanych kolorach.
Rodzice chrzestni powinni zadbać o specjalny prezent, który w przyszłości będzie przypominał dziecku o tej ważnej chwili w jego życiu jaką był chrzest. Może to być złoty łańcuszek z medalikiem albo inny element biżuterii niekoniecznie o charakterze religijnym. Bardzo modne jest na przykład wręczanie w prezencie bransoletek lub wisiorków z wygrawerowanym imieniem dziecka.
Ślub i wesele
W przypadku gdy otrzymaliśmy zaproszenie na ślub od razu sprawdźmy, czy termin uroczystości nie koliduje z naszymi innymi zobowiązaniami. Jeśli nie możemy pojawić się na weselu koniecznie poinformujmy o tym organizatorów z właściwym wyprzedzeniem.
W kwestii stroju na ślub i wesele nie ma jasno określonych reguł. Warto jednak pamiętać o kilku podstawowych zasadach:
kobiecie nie wypada pojawić się na uroczystości w białej sukni – uznaje się, że kolor ten zarezerwowany jest dla panny młodej;
odważne wydekoltowane sukienki, cekiny i mocny makijaż bardziej nadają się na dyskotekę niż ślub - lepiej postawić na coś nietuzinkowego, ale z klasą;
świadkowie powinni ustalić wcześniej swój strój z parą młodą, aby nie przyćmili swoim wyglądem młodych, a ich ubiory pasowały do siebie pod kątem koloru i stylu.
W kościele należy pojawić się punktualnie, a w razie spóźnienia możliwie jak najciszej zająć miejsce w końcowych ławach, aby nie robić zamieszania. Po zakończeniu uroczystości zaślubin zgodnie z tradycją podchodzimy do pary młodej i składamy życzenia. To także dobry moment na wręczenie kwiatów i prezentu ślubnego. Jeśli w tłumie gości rozpoznamy kogoś z rodziny, nie wahajmy się podejść, przywitać i porozmawiać.
Podczas zabawy weselnej nie jest w dobrym tonie przesadzać z alkoholem – może nas to zdyskredytować nie tylko w oczach pary młodej, ale i reszty gości, z których dużą część stanowi nasza własna rodzina. Na kilka godzin wyłączmy też w sobie odruch krytykowania wszystkiego, nawet jeśli mamy zastrzeżenia co do organizacji wesela. Głośne komentowanie wyglądu panny młodej, narzekanie na jedzenie czy muzykę jest bardzo niegrzeczne.
Zbierając się do wyjścia pamiętajmy o ponownym złożeniu życzeń i podziękowaniu nowożeńcom oraz ich rodzicom za zaproszenie. Opuszczenie wesela „cichaczem”, bez poinformowania o tym organizatorów to ogromny nietakt.
Pogrzeb
Podczas pogrzebu obowiązuje nas ciemny, najlepiej czarny strój. Kolor ten przywdziewamy na znak żałoby i dla poszanowania uczuć bliskich zmarłego. Jaskrawy ubiór jest niedopuszczalny, dlatego nawet jeśli nie mamy w szafie nic odpowiedniego, lepiej kupić lub pożyczyć od kogoś strój odpowiedni na taką uroczystość.
Na pogrzeb wypada przynieść ze sobą wiązankę złożoną z parzystej liczby kwiatów. O jej wielkości decyduje relacja łącząca nas ze zmarłym – jeśli była to osoba, z którą mieliśmy słaby kontakt, przynoszenie okazałych wieńców może być odebrane jako przejaw nadmiernej egzaltacji.
Bardzo ważne jest, aby po zakończeniu ceremonii podejść do najbliższych osoby zmarłej i złożyć wyrazy współczucia. Nie należy przy tym silić się na słowa pocieszenia, które w takich sytuacjach brzmią sztucznie i zamiast dodać otuchy, mogą urazić członków rodziny pogrążonych w żałobie. Zamiast tego warto zdobyć się na szczerość i powiedzieć coś od siebie – coś, co płynie z głębi naszego serca. Jeśli naprawdę nic nie przychodzi nam do głowy, a boimy się niezręczności, zawsze można powiedzieć po prostu „głęboko współczuję” albo „przyjmij ode mnie wyrazy najszczerszego współczucia”.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
