Turystyka
Samoloty linii SAS latają regularnie na trasie Oslo / Tromsø - Longyearbyen 7-9 razy w tygodniu (rozkład - wybrać Flytider), lot trwa ok. 1,5 godziny. Lotnisko znajduje się 5 km od Longyearbyen, skąd do miasta kursuje autobus. Inne możliwości dotarcia na Spitsbergen to własny jacht lub statek z Tromsø (brak regularnych połączeń).
Orientacyjna cena za przelot w obie strony Warszawa - Longyearbyen (z przesiadką w Oslo i ew. Kopenhadze): 3500 zł.
Inne opcje:
Prom: Gdańsk - Nyneshamn i:
a) samolot Sztokholm - Oslo - Longyearbyen
b) pociąg: Sztokholm - Narvik (ok. 24 godzin), autobus: Narvik - Tromsø, samolot Tromsø - Longyearbyen
Noclegi w Longyearbyen
Kemping przy lotnisku czynny jest od końca czerwca do początku września, doba kosztuje 80 NOK. Doba w schronisku lub hotelu kosztuje od ok. 270 do 2000 NOK. Hotel znajduje się również w Barentsburgu.
Komunikacja wewnętrzna
Poza osadami i ich najbliższymi okolicami na Spitsbergenie nie ma dróg ani stałych połączeń komunikacyjnych. Specyfika poruszania się w terenie jest uzależniona od pory roku. Istnieje transport lotniczy pomiędzy Longyearbyen i Ny Alesundem oraz Svea, służący głównie pracownikom stacji naukowych i kopalni; w przypadku wolnych miejsc istnieje możliwość wykupienia biletu (www.kingsbay.no). Latem organizowane są kursy statkiem turystycznym z Longyearbyen do Barentsburga. Zimą do maja można dogodnie przemieszczać się skuterem śnieżnym (wypożyczalnia w Longyearbyen).
Ochrona przyrody
Svalbard jest objęty rygorystyczną ochroną przyrody. Przebywanie na terenie parków narodowych, które zajmują 60% powierzchni archipelagu (mapa), jest możliwe po uzyskaniu zgody gubernatora (Sysselmannen; tel. +47 79023100, fax +47 79021166, e-mail: firmapost@sysselmannen.svalbard.no).
Aby zapewnić szczególną ochronę środowiska naturalnego i dziedzictwa kulturowego, na które składają się historyczne pozostałości ludzkiej działalności oraz kontrolę nad ruchem turystycznym, ustalono ścisłe regulacje. Turyści indywidualni przybywający na Svalbard powinni m. in.:
- powiadomić gubernatora o swoich planach pobytu poza określonymi obszarami (mapa)
- posiadać odpowiednie ubezpieczenie lub gwarancje bankowe na wypadek akcji ratunkowej oraz środek łączności na wypadek konieczności wezwania pomocy
- posiadać broń na wypadek zagrożenia przez niedzwedzia (przewodnik bezpieczeństwa na stronie Norweskiego Instytutu Polarnego)
Zabroniona jest ingerencja w środowisko naturalne: polowanie (wszystkie ssaki są pod ochroną, podobnie ptaki w okresach lęgowych), zostawianie śladów obecności, niszczenie roślinności, w tym zrywanie kwiatów, oraz w dziedzictwo historyczne: niszczenie obiektów pochodzących sprzed 1946 r. Przebywając poza terenem osiedli należy posiadać broń na wypadek ataku niedźwiedzia.
Kiedy przyjechać
Najlepszą porą roku do wędrówek jest późna zima, czyli okres od marca do maja (zwany jasną zimą, bo słońce świeci ponownie po nocy polarnej). Warunki są wówczas typowo zimowe, przy czym w maju jest najcieplej i zwykle najmniej wieje. Można wówczas podróżować na nartach, skuterem lub psim zaprzęgiem. Od połowy kwietnia jest już praktycznie jasno przez całą dobę. Latem poruszanie się lądem utrudniają rozlewiska rozmarzniętej powierzchniowo tundry, a topniejący na lodowcach śnieg zwiększa niebezpieczeństwo wpadnięcia do szczelin. Jednak ze względu na żeglowność okolicznych wód, kwitnącą tundrę i masy ptactwa, jest to czas najliczniejszych wizyt turystów. Modne stały się rejsy jachtowe w rejon Arktyki. Jesienią, w okresie przejściowym między latem a nocą polarną, często wieją bardzo silne wiatry, bywają ostre mrozy. Dzień jest wówczas krótki, za to przy ładnej pogodzie niezwykle barwny, ponieważ słońce pozostaje nisko nad horyzontem. W czasie nocy polarnej (od listopada do lutego) poza innymi niedogodnościami podróżowanie jest możliwe w zasadzie tylko w świetle księżyca i przy bezchmurnym niebie.
Agencje turystyczne
(z siedzibą głównie w Longyearbyen) proponują wiele form spędzenia czasu na Svalbardzie w towarzystwie przewodników. Organizowane są wycieczki kilkugodzinne, jedno- i wielodniowe, piesze, kajakiem, łodzią lub pontonem, narciarskie, skuterami śnieżnymi, pojazdami gąsienicowymi, psimi zaprzęgami i konne. Można także wykupić wycieczkę statkiem po okolicznych fiordach lub dookoła Spitsbergenu (koszt takiego rejsu zaczyna się od ok. 2400 USD), a nawet lot na Biegun Północny (ceny od ok. 45000 zł). Turystom indywidualnym niektóre firmy wypożyczają ekwipunek, łodzie, skutery śnieżne i broń.
Inne atrakcje
W Longyearbyen odbywają się różnorodne imprezy kulturalne i sportowe:
- Polarjazz, 4-5-dniowy festiwal w końcu stycznia
- Tydzień Słońca, obchodzony ok. 8 marca, "kiedy Słońce powraca", z wystawami, koncertami, rewią i zawodami oraz zabawami na śniegu
- Svalbardzki maraton w końcu kwietnia (narciarski) i na początku czerwca (pieszy).
W Galerii Svalbardzkiej można oglądać malarstwo Kare Tveter poświęcone motywom svalbardzkim oraz zbiór map i książek i inne gościnne wystawy i koncerty.
Kościół ewangelicki w Longyearbyen pełni też funkcję klubu. Sala kominkowa otwarta jest dla każdego wieczorami. Pastor parafii Svalbard kilka razy w roku gości w Polskiej Stacji Polarnej.
Uwagi praktyczne:
- Obywatele Polski nie potrzebują specjalnych dokumentów, ale na podróż przez Norwegię trzeba mieć paszport
- Należy mieć na uwadze rygorystyczne przepisy dotyczące ochrony przyrody i konieczność posiadania specjalnego ubezpieczenia przy pobycie poza ustalonymi obszarami (patrz wyżej)
- Poza osiedlami nie ma dróg ani wydeptanych szlaków. Tereny są trudne do poruszania się - poza lodowcami skaliste, kamieniste, latem miejscami podmokłe, pokryte siecią potoków i topniejącymi płatami śniegu.
- Wybierając się latem trzeba zabrać ubranie jak na jesienne wycieczki górskie w Polsce, pamiętając o silnych wiatrach i o tym, że temperatura może okresowo spaść poniżej zera
- Wczesnym latem przy poruszaniu się po lodowcach mogą przydać się narty (niebezpieczeństwo wpadnięcia do szczeliny)
- W ciągu całego roku temperatura rzadko spada poniżej -30°C, jednak częste bardzo silne wiatry potęgują efekt wychładzania. Pogoda zmienia się gwałtownie.
- Niedźwiedzie polarne można spotkać na całym archipelagu w ciągu całego roku. Z tego względu w terenie trzeba posiadać broń - wielkokalibrową i rakietnicę do odstraszania. Niedźwiedzie są pod ochroną, jednak w obronie własnej trzeba użyć broni. Zabicie niedźwiedzia trzeba zgłosić do urzędu gubernatora. Przypadek taki jest skrupulatnie badany przez policję, a nieuzasadnione użycie broni surowo karane.
- Zabronione jest łowienie ryb słodkowodnych od 26 lipca do 10 sierpnia
- Odwiedzając domy prywatne ale także wchodząc do większości sklepów, urzędów, restauracji, kościoła zdejmuje się buty.
- Svalbard jest strefą wolnocłową - w Longyearbyen wiele artykułów jest znacznie tańszych niż w Norwegii na kontynencie, jednak np. owoce i warzywa są droższe. Alkohol sprzedawany jest w ograniczonej ilości na podstawie kuponów wydawanych przez biuro gubernatora (dla przyjezdnych na podstawie biletu lotniczego). Przelicznik waluty: 1 NOK to ok. 0,5 zł (bieżący kurs).
- Norweski Instytut Polarny wydał mapy całego archipelagu w skalach 1:500 000 (4 arkusze), 1:250 000 (4 arkusze), 1: 100 000 (30 arkuszy pokrywa Spitsbergen Zachodni). Mapy te można kupić w Longyearbyen.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |