Osiedla ludzie
Na Spitsbergenie nie ma ludności autochtonicznej, a isniejące tu osiedla powstały w związku z działalnością górniczą. Obecnie, mimo znacznej zmiany profilu działalności, ich mieszkańcy to, poza nielicznymi wyjątkami, sezonowi pracownicy, przyjeżdżający (czasem z rodzinami) na kilkuletnie kontrakty.
Obecnie przebywa tu ok. 2300 ludzi, głównie Norwegów, Rosjan i Ukraińców.
Stale zamieszkane są norweskie osiedle Longyearbyen (centrum administracyjne Svalbardu, ok. 1700 mieszk.), rosyjsko-ukraiński Barentsburg (różnie podawana liczba mieszk. od 650 do 900) oraz stacje naukowe: międzynarodowy Ny Ålesund (czyt. ni olesund, ok. 20 mieszk. zimą i do 200 latem) i polski Hornsund (8 zimą i do 30 latem), meteorologiczne (po kilka osób na wyspach Hopen i Niedźwiedziej) oraz radiowa stacja przekaźnikowa Isfjord Radio na Kapp Line.
Najwyższą władzą na Svalbardzie jest gubernator (Sysselmannen; tel. +47 79023100, fax +47 79021166, e-mail: firmapost@sysselmannen.svalbard.no), który zapewniając norweską zwierzchność posiada władzę administracyjną, sądową oraz nad porządkiem publicznym na całym archipelagu. Jest też odpowiedzialny za ochronę środowiska.
Działalność wydobywcza została ograniczana, aczkolwiek planuje się zwiększenie wydobycia w kopalni Svea. Rośnie znaczenie usług, głównie turystycznych.
Obecnie węgiel wydobywany jest w dwóch norweskich kopalniach w Longyearbyen i Sveagruva oraz w rosyjskim Barentsburgu. Rosyjska kopalnia w Piramiden została zamknięta w 1998 r., osiedle opuszczono. Planowana jest rozbudowa kopalni w Svea i ponowna aktywacja rosyjskiego Grumantbyen.
Longyearbyen jest siedzibą władz norweskich (biuro gubernatora) i Norweskiej Kompanii Górniczej (Store Norske Kulkompani) (ok. 230 pracowników). Znajduje się tu także uniwersytet (UNIS) prowadzący kursy związane z arktyczną biologią, geologią, geofizyką i inżynierią, szkoła, kościół ewangelicki, bank, poczta, szpital, muzeum, sklepy, kawiarnie, kino, basen, kilka firm turystycznych, schronisko młodzieżowe, pensjonat i trzy hotele. Lotnisko leży 5 km od miasta, tuż obok znajduje się kemping. Loty obsługują w ciągu całego roku linie Braathens i SAS.
spis instytucji publicznych
plan osiedla
Longyearbyen. Na pierwszym planie kościół.
W Barentsburgu znajduje się siedziba rosyjskiego konsula. Działalność górnicza została znacznie ograniczona z przyczyn ekonomicznych w 1994 r., jednocześnie o ok. połowę spadła liczba mieszkańców osiedla. Ostatnio próbuje się tu rozwinąć działalność turystyczną (jest hotel i restauracja).
rosyjskie osiedla na Svalbardzie
Barenstsburg
Działalność wydobywcza w Ny Ålesund została zakończona po kolejnym wybuchu w kopalni w 1962 r. (21 ofiar śmiertelnych). Od tego czasu prowadzone są tam wyłącznie badania naukowe. W dawnych kopalnianych budynkach całoroczne lub sezonowe stacje mają Norwegowie, Niemcy, Japończycy, Brytyjczycy, Włosi i Francuzi.
O polskiej działalności na Spitsbergenie można przeczytać na osobnych stronach.
Stacja Polarna Instytutu Geofizyki PAN
historia Stacji
Do niedawna w wielu miejscach archipelagu działali traperzy - myśliwi polujący na białe niedźwiedzie, lisy, ptaki i foki oraz zbierający kaczy puch. Spędzali oni zimę w prymitywnych chatach, zbudowanych najczęściej własnoręcznie głównie z drewna dryftowego. Obiekty te podlegają obecnie ochronie i często służą jako schronienie turystom, a także jako bazy letnich wypraw naukowych. W 1971 r. wprowadzono drastyczne ograniczenie, a od 1973 r. całkowity zakaz polowań na niedźwiedzie polarne, co znacznie ograniczyło działalność myśliwską. Obecnie działa na Spitsbergenie kilku traperów.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |