 Hodowla zwierząt
Hodowla norek
Zwierzęta futerkowe
Norka
Hodowla norki, szczególnie norki amerykańskiej jest bardzo popularna. Gdy w Ameryce Północnej uzyskiwanie skór zwierząt futerkowych drogą polowania stawało się coraz trudniejsze, a ilość zdobyczy dostarczanej na rynki światowe zmniejszała się z roku na rok, piękne futra stawały się coraz bardziej pożądane i coraz kosztowniejsze. Przyczyniło się to do rozbudowy hodowli zwierząt futerkowych na całym świecie. Do najbardziej cenionych należą futra norek amerykańskich.
Norki występują dziko zarówno w Europie, jak i w Ameryce Północnej jako dwa różne, jakkolwiek blisko z sobą spokrewnione gatunki Mustela (Lutreola) lutreola L. oraz Mustela (Lutreola) vison Schreb. Norka europejska występuje najliczniej na terenach Rosji i Finlandii, ale liczebność pogłowia tych zwierząt zmniejsza się obecnie bardzo szybko i należy przypuszczać, że grozi im całkowite wymarcie. Norki amerykańskie natomiast występują jeszcze stosunkowo licznie, tworząc w stanie dzikim szereg miejscowych odmian. Norki amerykańskie oswajają się łatwo i już od dawna trzymano je w wielu domach zamiast kotów do zwalczania myszy.
Futerka norek były zawsze wysoko cenione. Norki na futra zaczęto hodować w Kanadzie już ok. 1873 r. Początkowo jednak fermowa hodowla tych zwierząt nie miała większego znaczenia, a jej rozwój rozpoczął się dopiero w latach bezpośrednio poprzedzających I wojnę światową. W latach dwudziestych bieżącego stulecia zaczęła ona nabierać większego znaczenia gospodarczego, a dziś należy do najpopularniejszych gałęzi hodowli zwierząt futerkowych zarówno w Europie, jak i w Ameryce.
Hodowla norek ma również znaczenie ogólnokrajowe; eksport skór norek daje dewizy i równocześnie zmniejsza import futer szlachetnych do kraju.
Hodowla norek w Polsce może być prowadzona na większą skalę przez uspołecznione, socjalistyczne gospodarstwa rolne państwowe i spółdzielcze lub przez specjalnie wyodrębnione gospodarstwa fermowe leśne i rybne. Hodowla może być z równą korzyścią prowadzona na małą skalę przez drobnych rolników, ogrodników, funkcjonariuszy służby leśnej, a nawet, jako zajęcie uboczne, przez mieszkańców przedmieść i osad przyfabrycznych, a przede wszystkim przez członków spółdzielni produkcyjnych na ich działkach przyzagrodowych.
Podstawą przy zakładaniu i rozbudowie fermy norek musi być jednak zawsze doświadczenie hodowcy i dostateczna baza paszowa, zapewniająca egzystencję rozwijającej się fermie. Niesłuszne przeto jest rozpoczynanie hodowli norek od razu na zbyt dużą skalę.
Pierwsze norki hodowlane sprowadzono do Europy dopiero ok. 1926 r. Wobec pomyślnych wyników pierwszych prób hodowli, podejmowanych w Niemczech, liczba norek importowanych z Ameryki do Europy wzrastała z roku na rok, stwarzając dla tamtejszych hodowców doskonałą koniunkturę.
Hodowla norek w Polsce jest młodą gałęzią produkcji zwierzęcej. Pierwsze fermy tych zwierząt powstały u nas w 1928 r. Były to nieduże fermy amatorskie Hodowlę o nastawieniu produkcyjnym rozpoczęto dopiero po II wojnie światowej, opierając się na importach z innych krajów.
Jest bardzo wiele metod i sposobów hodowli norek, najczęściej jest to hodowla typowo klatkowa.
Prawie cały surowiec wyprodukowany w kraju jest eksportowany. Znaczenie tego eksportu wzrasta z roku na rok rue tylko ze względu na zwiększający się obrót dewizami, lecz także z uwagi na znaczną jego opłacalność. W najbliższym pięcioleciu grozi hodowli norek poważny kryzys. Jest to wynikiem zmian mody i znacznym spadkiem zapotrzebowania na futra krótkowłose na rynkach światowych. Dotyczy to zwłaszcza norek standardowych. Odmiany barwne, tzw. kolory", są wciąż jeszcze poszukiwane i znajdują chętnych nabywców. Materiał hodowlany pochodzi od norki amerykańskiej. Norka europejska nie została bowiem dotąd udomowiona, a podejmowane parokrotnie próby rozmnażania jej w niewoli natrafiały na poważne trudności i dość szybko ich zaniechano, skupiając całą uwagę na rozmnażaniu, ulepszaniu i przekształcaniu norki amerykańskiej. Norka europejska nie daje się płodnie krzyżować z norką amerykańską.
Norka amerykańska ma tułów wydłużony, walcowaty, głowę małą, okrągłą, przechodzącą bez wyraźnej granicy w szeroką grubą szyję; uszy - bardzo małe, zaokrąglone, szeroko osadzone. Nogi ma silne, krótkie, ale przy tym smukłe, w znacznej mierze zakryte przez futro; palce nóg tylnych są spięte dobrze rozwiniętą błoną pływną. Norka porusza się w sposób bardzo charakterystyczny - skrada się i prawie pełznie, cały czas węsząc i obserwując. Ruchy jej są jednak elastyczne i bardzo zwinne. Rozróżniamy 11 odmian dzikich norek amerykańskich.
Wielkość norek, w zależności od odmiany, bywa rozmaita. Największe rozmiary osiągają norki alaskańskie, mierzące od wierzchołka nosa do końca ogona do 80 cm długości; w tym długość ogona 20-22 cm. Inne odmiany dzikiej norki są na ogół drobniejsze i nie dorastają zazwyczaj do 60 cm długości. Tylko wyjątkowo silne samce przekraczają 80 cm długości.
Odpowiednio do różnic długości występują również duże wahania ciężaru ciała norek dzikich. Dorosłe samce osiągają przeciętnie 1-1,5 kg wagi żywej, szczególnie silnie wyrośnięte sztuki dochodzą do 2 kg. Samice są znacznie mniejsze od samców, ich ciężar waha się średnio w granicach 600-800 g i wyjątkowo tylko dochodzi do 1200 g.
Norki żyją dziko przede wszystkim na Alasce, a także w Kanadzie i w Nowej Szkocji. Znoszą one dobrze zarówno klimat polarny, jak i podzwrotnikowy. W związku z tym powstał szereg ras i podgatunków norek.
Norki, także tchórze, fretki i skunksy, które zaliczamy do tego samego podrodzaju, różnią się od innych rodzajów z rodziny łasicowatych tym, że przy odbycie, po obu stronach ogona, mają dwa gruczoły wydzielające ciecz o silnym, piżmowym zapachu. Substancję tę mogą skunksy wytry-skiwać w celach obronnych na dość znaczną odległość. Ta grupa, do której zaliczamy norki, odznacza się również charakterystycznym wzorem zębowym nieco odmiennym niż u pozostałych zwierząt tej rodziny.
Norki mają mianowicie w sumie 34 zęby, a nie 38 jak inni przedstawiciele tej rodziny, a zatem o jeden ząb przedtrzonowy mniej od innych zwierząt łasicowatych. W uzębieniu ich zwracają uwagę zwłaszcza duże i silne kły.
Norka na wolności.
W wielkości norek występuje wyraźne zróżnicowanie płciowe (dymorfizm). Samce norek są z reguły dłuższe i cięższe od samic. Mają one silniejszą budowę. Głowa samca jest silniejsza, masywniej sza i szersza. Czarne, okrągłe oczy norki są silnie przesunięte ku przodowi. Nos jest nagi, ciemny, wilgotny, pyszczek wydłużony, owalny. Po bokach głowy rosną skierowane na boki i ku dołowi wąsy, wyposażone w nieliczne włosy dotykowe.
Okrywa włosowa norek zalicza, się do krótkowłosych. Składa się ona z włosów pokrywowych o długości 18-20 mm i podszyciowych (puch) dorastających do 13-15 mm. Na całym ciele norki włosy okrywy są mniej więcej jednakowej długości. Tylko na karku i podbrzuszu są one o 2-5,5 mm krótsze niż na pozostałych częściach ciała zwierzęcia. Włosy puchowe norek są bardzo cienkie, o grubości średnio 11,5 |.im, włosy pokrywowe ościste mierzą u podstawy 32,0 kirometry, a ku wierzchołkowi grubieją.
Norki wydają mało dźwięków - są raczej milczące. Swoje niezadowolenie, ból, strach czy złość wyrażają przez pomrukiwanie, parskanie czy piszczenie. Charakterystyczny dość głośny, przerywany głos, jak gdyby chrząkanie, zwainy gruchaniem, wydąją norki podniecone w czasie rui.
Norka amerykańska żyjąca na wolności trzyma się zwykle w pobliżu zarośniętych szuwarami, cienistych brzegów rzek, strumieni albo stawów, gdzie żeruje. Główny pokarm norki stanowią ryby, małże, ślimaki, raki, żaby i inne nieduże żyjątka wodne. Jadłospisu dopełniają myszy, szczury, króliki, wiewiórki, węże, owady i małe ptaszki. Norka jest bardzo drapieżna. Gdy dostanie się do kurnika, zabija szybko i bardzo sprawnie znacznie więcej ptaków niż potrzebuje realnie na pożywienie. Jest też bardzo śmiała Rzuca się niejednokrotnie bez obawy na zwierzęta o wiele przewyższające ją siłą i wielkością. Norka jest zwierzęciem bardzo wrażliwym na wszelkie bodźce zewnętrzne, jest bystra i bardzo ciekawa. Odporna na ogół na liczne choroby, łatwo jednak ulega przeziębieniu. Trzeba również zwracać szczególną uwagę na właściwe zestawienie i jakość, a zwłaszcza na. świeżość zadawanej norce karmy. Nieodpowiednia karma bardzo łatwo jej szkodzi, a nawet może spowodować jej śmierć.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
