Co szkodzi roślinom
U roślin doniczkowych zapobieganie chorobom jest jeszcze ważniejsze niż w przypadku ogrodowych. Odpowiednia prewencja ogranicza do minimum konieczność przycinania, które obniża walory estetyczne rośliny i zaburza jej równowagę biologiczną.
- Zapobieganie chorobom pozwala również uniknąć stosowania środków ochrony roślin, które zostawiają widoczne ślady na liściach i nie należy ich aplikować w zamkniętych pomieszczeniach.
- Rozpoznawanie chorób jest dla początkujących ogrodników dość trudne. Owszem, łatwo rozpoznać schorzenia wywoływane przez widoczne pasożyty lub powodujące zmiany w wyglądzie roślin. Należy jednak pamiętać, że zmiany w postaci plamek, żółknięnia liści bądź gnicia mogą być objawami wielu różnych chorób.
Choroby
Nieodpowiednie warunki panujące w otoczeniu rośliny mogą u niej wywołać dyskomfort dający objawy podobne do objawów ataku pasożytów. Łatwo te dwie rzeczy pomylić. Niesprzyjające warunki są w stanie doprowadzić do znacznego pogorszenia kondycji rośliny, a nawet jej obumarcia. Osłabienie rośliny zwiększa też jej podatność na atak szkodników i licznych chorób.
Należy pamiętać, że zarówno brak jak i nadmiar wody prowadzą do żółknięcia liści i ich wysuszenia. Można to zaobserwować w momencie zakupu. Roślinę przyzwyczajoną do warunków szklarniowych przenosimy do mieszkania, w którym powietrze jest suche, a nasłonecznienie nieodpowiednie. Jeśli zareagujemy odpowiednio szybko, może uda się ją uratować. Trzeba wtedy odtworzyć warunki środowiskowe optymalne dla jej funkcjonowania, usunąć uszkodzone pędy i odpowiednio przyciąć. Można też pokusić się o próbę jej rozmnożenia z silnych i zdrowych pędów. Warto spróbować, nawet jeśli nie jest to odpowiednia pora dla tej metody.
Szkodniki
Rośliny pokojowe często padają łupem owadów, które mogą pojawić się w wyniku niesprzyjających warunków w domu lub po wystawieniu ich do ogrodu. Często też przynosimy je do domu wraz z nową rośliną, już niestety zaatakowaną przez szkodniki. Niezależnie od sposobu, w jaki dostały się do naszego domu, pocieszające jest to, iż bardzo łatwo je rozpoznać zarówno na podstawie wyglądu, jak i w oparciu o rodzaj zniszczeń, które powodują.
- Mszyce nieczęsto atakują rośliny pokojowe, jednak potrafią pojawić się znikąd, zwykle przy nadmiernym użyźnianiu. Występują w koloniach, na dolnej części liści, która staje się ciemna od resztek soku wysysanego przez te drobne owady za pomocą kłująco-ssącego aparatu gębowego. Ponadto mszyce wydzielają spadź, która w okresie letnim przyciąga mrówki.
- Mączliki, czyli tak zwane „białe muszki" to niewielkie skrzydlate owady żyjące pod liśćmi. Aby przekonać się o ich obecności, wystarczy potrząsnąć rośliną. Natychmiast wzbiją się do lotu, aby już po chwili wrócić w to samo miejsce. Atakują zwykle pod koniec zimy, gdy powietrze jest bardzo suche. Zniszczenia, które powodują, są podobne do wywoływanych przez mszyce.
- Przędziorek Chmielowiec żyje praktycznie wyłącznie w środowisku suchym. Ten niewidoczny gołym okiem pajęczak wysysa z liści sok, co powoduje szarzenie roślin, a następnie wysychanie i opadanie liści.
- Czerwce. W początkowej fazie trudno zaobserwować obecność tarczników pokrytych szarawą lub brudnobiałą osłonką.
Kamuflują się pod liśćmi, przede wszystkim w miejscach, gdzie przebiegają nerwy lub na łodygach. Do czerwców należą również wełnowce pokryte kępkami przypominającymi watę. Zerują na miękkich i zdrewniałych pędach roślin, wysysając z nich sok. Wełnowce dodatkowo są wektorami wirusów.
Ochrona przed szkodnikami
Istnieją środki owadobójcze do walki z konkretnymi owadami (mączliki, mszyce, czerwce) oraz produkty o szerokim spektrum przeciwko najczęściej spotykanym szkodnikom. Trzeba jednak pamiętać, że zapobieganie jest najlepszym lekarstwem. Dzięki temu nie będą miały szans się namnożyć i wyrządzić szkód, które czasem są nieodwracalne.
Cotygodniowe czyszczenie i kontrolowanie górnej i dolnej części liści pozwala natychmiast dostrzec obecność jajeczek lub pierwszej, niewielkiej kolonii niechcianych gości. Na tym etapie bardzo łatwo się ich pozbyć. Wystarczy letnia woda i szare mydło. Czasem wystarczy tylko spryskać roślinę wodą i osuszyć lnianą ściereczką. Tego rozwiązania oczywiście nie stosuje się do kaktusów, roślin iglastych oraz liści pokrytych meszkiem.
Przez kilka następnych tygodni trzeba bacznie przyglądać się roślinie na przykład podczas jej odkurzania. W stosunku do owadów takich jak mszyce czy mączliki nasze zabiegi, nawet te najprostsze, okazują się skuteczne i zupełnie wystarczające. Problem polega jednak na tym, że zostawiają one pod liśćmi jajeczka. Jeśli ich nie usuniemy, wykluje się nowe pokolenie, liczniejsze, a zatem trudniejsze do wyeliminowania bez pomocy środków chemicznych. W efekcie roślina może bardzo ucierpieć.
Choroby grzybowe
Mowa tu głównie o mikroskopijnych grzybach, będących przyczyną chorób kryptogenicznych, bakteriach oraz wirusach. Wszystkie wymienione organizmy to czynniki chorobotwórcze. Atakują roślinę osłabioną z powodu niekorzystnych warunków życiowych, przenikając do tkanek, które stanowią dla nich pożywienie, i szybko się w nich namnażają. Czynnikami zwiększającymi ryzyko są: nadmierna wilgotność przy jednocześnie wysokiej temperaturze i słabej wentylacji powietrza lub zaleganie wody w okolicach korzeni z powodu zastosowania niewłaściwego rodzaju podłoża. Ponadto, jeśli użyta gleba pochodzi z ogrodu lub sadu, mogą się już w niej znajdować zainfekowane resztki roślinne i w efekcie choroba ma szansę przenieść się na nową roślinę.
Wszelkie uszkodzenia tkanki roślinnej spowodowane przez owady bądź używanie zainfekowanych narzędzi do pielęgnacji także zwiększa ryzyko przenikania czynników wywołujących choroby.
Ochrona przez chorobami grzybowymi
Choroby tego typu rzadko dotykają zdrowe rośliny pokojowe. Wyjątek stanowi gnicie, zjawisko powszechne, w którym uczestniczą grzyby i bakterie, spowodowane nadmiernym podlewaniem i niewystarczającą wentylacją.
- Przeciwdziałanie temu problemowi polega na zwiększeniu przepuszczalności podłoża oraz dostosowaniu częstotliwości podlewania, tak aby nie dopuścić do przesycenia go wodą. Często do tego dochodzi, gdy podstawka pod doniczką jest stale pełna.
- Pielęgnacja obejmuje usuwanie chorych fragmentów rośliny i stosowanie na zdrowe części rośliny środków ochrony roślin -wyspecjalizowanych przeciwko danej grupie szkodników lub chorób bądź o szerszym spektrum działania.
- Niestety nie ma dobrego sposobu na walkę z chorobami wirusowymi. Dobrą wiadomością jest natomiast fakt, że rzadko występują one u roślin pokojowych. U egzemplarzy dotkniętych chorobami wirusowymi pojawiają się na liściach cętki, pędy zaś są wątłe i zniekształcone, podobnie jak kwiaty. Jedynym wyjściem z sytuacji jest spalenie rośliny i odkażenie we wrzącej wodzie z mydłem pojemników oraz narzędzi, które miały z nią kontakt.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
