Kaktusy pielęgnacja
Kaktusy to tylko jedna z grup sukulentów. Te rośliny fascynują wiele osób. Warto poznać potrzeby kaktusów zanim zdecydujemy się założyć choćby niewielką ich kolekcję.
Bardzo lubimy mieć w domu różnego typu sukulenty, ponieważ, jak niektórzy mówią, "nie trzeba ich wcale podlewać". Oczywiście nie jest to prawdą. Tylko właściwe nawadnianie pozwoli cieszyć się naprawdę pięknymi, zdrowymi i kwitnącymi roślinami. Poznanie pochodzenia i naturalnego środowiska występowania sukulentów z pewnością ułatwi ich uprawę.
Skąd pochodzą
W naturze sukulenty występują w miejscach, gdzie deszcz pada rzadko lub wcale. Podłoże jest skaliste lub piaszczyste i ubogie w składniki pokarmowe. Słońce świeci bardzo intensywnie. W dzień bywa gorąco, w nocy temperatura spada - nawet poniżej zera. Aby móc przeżyć w takich trudnych warunkach, rośliny te wykształciły wiele różnego typu przystosowań. Jednym z ważniejszych jest zdolność szybkiego pobierania i magazynowania wody, jeśli tylko pojawi się ona w środowisku. Może być gromadzona w liściach (sukulenty liściowe) lub w łodygach (sukulenty łodygowe). Sukulenty rosną w różnych regionach świata. Najwięcej gatunków można znaleźć na pustyniach i półpustyniach Ameryki Północnej i Południowej. Ojczyzną innych są pustynie Afryki Południowej. Mniej licznie rośliny te występują w Azji, Australii czy w Europie - także w Polsce - ale już nie są to gatunki powszechnie zbierane i uprawiane. Mimo że sukulenty zamieszkują podobne siedliska, to różnie są klasyfikowane i należą do różnych rodzin. Do najbardziej znanych należą: wilczomleczowate (Euphorbiaceae ), gruboszowate (Crassulaceae ), agawowate (Agavaceae ), przypołudnikowate (Aizoaceae ) i kaktusowate (Cactaceae ). Pamiętajmy zatem, że termin kaktusy oznacza tylko przedstawicieli rodziny kaktusowatych, a nie wszystkie sukulenty.
Co lubią
Aby wszystkie sukulenty pięknie rosły, należy je właściwie pielęgnować. Oznacza to zapewnienie im w uprawie warunków zbliżonych do takich, jakie mają w naturze. Podstawową zasadą jest to, że należy je trzymać na najbardziej nasłonecznionym parapecie, balkonie lub w szklarni. W cieniu rośliny nigdy nie zakwitną, ich ciernie będą krótkie, słabo wybarwione, liście bladozielone, a przede wszystkim będą miały nieprawidłowy pokrój. Łatwo dopadną je różnego typu choroby i szkodniki. Podlewać należy bardzo ostrożnie. Najwięcej wiosną w okresie intensywnego wzrostu, latem już dużo mniej, zwłaszcza podczas upałów (tak!). Jesienią stopniowo podlewanie ograniczamy, aż do sporadycznego nawilżania niektórych gatunków w ciągu zimy. Ilość wody zależy od wielkości doniczki, pogody i czasu, jaki upłynął od ostatniego podlewania. Zasadą jest, że ziemia nie może być stale mokra, a jeśli je od czasu do czasu przesuszymy, będą nam tylko wdzięczne. Najczęściej popełnianym błędem jest zbyt obfite podlewanie. Kaktusów nie podlewamy w ogóle od końca września do kwietnia. W tym czasie musimy także obniżyć im temperaturę otoczenia, nie powinna ona przekroczyć 12-15 stopni. To najtrudniejsze zadanie do zrealizowania dla każdego miłośnika kaktusów, ale konieczne, aby utrzymać swoją kolekcję w dobrej formie. Zaprzestanie podlewania i obniżenie temperatury pozwala kaktusom przejść okres spoczynku, który jest warunkiem zainicjowania kwitnienia. Sukulenty preferują bardzo przepuszczalne podłoże. Można kupować gotowe mieszanki ziemi do kaktusów, ale są one wciąż zbyt mało przepuszczalne. Aby poprawić ich właściwości, wskazane jest dodać drugie tyle żwiru lub keramzytu i gruboziarnistego piasku. Rośliny, które chcemy przesadzić, powinny mieć całkiem suchą bryłę ziemi. Sadzimy je w suchym lub tylko lekko wilgotnym podłożu. Po przesadzeniu podlewamy dopiero po kilku dniach. Najlepszą porą roku do przesadzania jest wczesna wiosna, tuż przed rozpoczęciem sezonu wegetacyjnego. Ponieważ sukulenty występują na glebach ubogich i są roślinami wolno rosnącymi, intensywne nawożenie nie jest potrzebne. Istnieją specjalne nawozy do kaktusów i innych sukulentów, które zawierają właściwe proporcje podstawowych pierwiastków. Nawozimy zaledwie kilka razy w okresie wzrostu, najlepiej od maja, zaprzestajemy nawożenia jesienią, we wrześniu, a zimą oczywiście nie stosujemy żadnych nawozów. Nie zasilamy także roślin świeżo przesadzonych.
Zagrożenia
Kaktusy i inne sukulenty mogą być atakowane przez szkodniki. Najczęstszym problemem są różne gatunki wełnowców, zarówno takich, które podgryzają tylko korzenie, jak i żerujących na pędach. Drugim poważnym szkodnikiem jest przędziorek. Rośliny są także porażane przez choroby grzybowe. Ponieważ nasi ulubieńcy są zbudowani głównie z miękkich tkanek, choroby błyskawicznie rozprzestrzeniają się po całej roślinie. Często nie udaje się uratować chorego okazu. W przypadku chorób i szkodników można używać chemicznych środków, ściśle stosując się do przepisów na opakowaniu.
Kwitnienie
Wszystkie sukulenty kwitną, niektóre co roku, inne raz w życiu. Niektóre zaczynają kwitnienie już jako małe siewki, inne dojrzewają do kwitnienia wiele lat. Jedne mają kwiaty okazałe, inne ledwo widoczne gołym okiem. Kwiaty kaktusów zwykle są duże, często bardzo kolorowe, ale krótkotrwałe. Kwitną czasami zaledwie kilka godzin w ciągu dnia lub nocy, rzadko utrzymują się kilka dni. Niewątpliwie kwitnące kaktusy to jeden z najwspanialszych widoków na świecie i radość dla kolekcjonera, że dzięki właściwej pielęgnacji udało się osiągnąć sukces.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |