Utrzymanie domu z drewna
Domy z drewna stają się coraz bardziej popularne – to powszechnie stosowane rozwiązanie w Kanadzie, USA, a nawet Niemczech. W Polsce nie przyjęło się ono jeszcze w takim stopniu, również ze względu na obawy związane z utrzymaniem i ewentualną renowacją takich domów. Jak to wygląda w praktyce?
Największe wątpliwości rodzi zazwyczaj kwestia ogrzewania takiego domu, a jak wiemy zimy potrafią być w Polsce uciążliwe. Okazuje się jednak, że koszty ogrzewania domów z drewna wcale nie muszą być wysokie. Przede wszystkim, dobrze przemyślany projekt konstrukcyjny z miejsca pozwala zaoszczędzić na utracie ciepła. Drewno ogrzewa się szybciej niż murowane ściany, a dom taki można dodatkowo ocieplić od wewnątrz specjalistyczną wełną mineralną bądź drzewną, która pozwoli nam dodatkowo zaoszczędzić na ogrzewaniu.
Jak w przypadku każdego rodzaju domu, tutaj również niezwykle ważne jest wybranie odpowiedniej i wykwalifikowanej ekipy budowlanej. W ten sposób można uniknąć wielu błędów konstrukcyjnych, które w przypadku domów drewnianych mogą być krytyczne – może to prowadzić do namakania drewna, a co za tym idzie do gnicia domu „od środka”.
Renowacja domów z drewna obejmuje szeroki zakres pojęć – od drobnych prac po zaawansowany remont. Zniszczone lub chore bale należy wymieniać, by nie ryzykować uszkodzenia całej konstrukcji, należy sprawdzać szczelność dachu; pęknięcia w balach lub belkach oraz szczeliny wokół drzwi czy okien można wypełniać specjalnymi preparatami, takimi jak kit do konstrukcji drewnianych, co pozwala poprawić właściwości cieplne domu, chroni przed wilgocią oraz owadami. Prace renowacyjne takie jak wymiana bali nie wymagają jednak przeprowadzania ich często, należą raczej do poważnych remontów, chociaż bierze się je pod uwagę w przypadku przenoszenia drewnianego domu na nowe miejsce.
Do częstszych zabiegów należy na pewno dbanie o drewniane elewacje. W tym wypadku wiele zależy od drewna, które wybraliśmy – gatunki różnią się pomiędzy sobą wymaganiami co do środków impregnujących oraz częstości ich stosowania. Drewniane elewacje wymagają konserwacji średnio co kilka lat, a gama środków na rynku jest niezwykle szeroka. Ciekawą opcją jest też mycie drewnianych domów, niezwykle popularne na Podhalu, które nie tylko odświeżają ich wygląd ale poprawiają również kondycję drewna.
Jeśli chcesz odświeżyć wygląd Twojego domu z drewna i pomalować go, warto najpierw pozbyć się starej farby. Dobrą metodą na to jest sodowanie, czyli proces oczyszczania sodą wykorzystujący sprężone powietrze. Jest on o wiele lepszy od wcześniej stosowanego piaskowania czy też innych metod chemicznych, ze względu na bardzo niską inwazyjność. Nie niszczy on drewna i nie nadaje mu chropowatej struktury, a pozostałości można usunąć wodą, ponieważ soda jest rozpuszczalna w wodzie.
Budowanie domów drewnianych, domów z bali, jest coraz popularniejsze. Najwięcej tego typu domów, nawet kilkusetletnich, można znaleźć w południowej części Polski, czyli na Podhalu. Jest to w miarę tani sposób budownictwa, ekologiczny i energooszczędny. Dobrze zbudowany i zaimpregnowany dom może przetrwać w nienaruszonym stanie przez wiele lat. Podstawą oczywiście jest odpowiedni dobór materiału do budowy, czyli właściwy rodzaj drzewa, idealne spasowanie poszczególnych elementów, które zapobiegną powstawaniu uszkodzeń ścian oraz zapewnią pożądane właściwości izolacyjne budynku.
O ile konserwacja i mycie małych przedmiotów drewnianych, w tym mebli czy podłóg nie nastręcza wielu kłopotów, o tyle pojawia się pytanie, w jaki sposób i czy w ogóle konieczne jest mycie domu drewnianego z zewnątrz.
Jak czyścić elewację domów drewnianych?
Na rynku można znaleźć wiele firm oferujących profesjonalne czyszczenie i konserwację elewacji domów drewnianych. Można również takie mycie wykonać samemu. Tak naprawdę, do podstawowego mycia, nie potrzeba profesjonalnego sprzętu ani specjalistycznych środków. Od dawien dawna podstawową substancją do czyszczenia drewnianych ścian zewnętrznych jest szare mydło. Substancja naturalna, o właściwościach bakteriobójczych, pomagająca usunąć pleśń i grzyby. Do tego wystarczy już tylko woda i szczotka ryżowa. Takie rozwiązanie wystarczy, ale tylko pod warunkiem, że ściany domu nie wymagają większych napraw, nie zagnieździły się w nich szkodniki, a wierzchnia warstwa impregnatu jest nadal w stanie nienaruszonym.
Kiedy należy przeprowadzić mycie domu?
Częstotliwość, z jaką należy poddawać dom myciu i konserwacji, zależy od stopnia narażenia go na czynniki atmosferyczne. Częste deszcze, wilgoć czy śnieg szybciej powodują niszczenie drewna. Pierwszym sygnałem, który widoczny jest gołym okiem i sugeruje starcie się impregnatu jest szarzenie desek. W takim przypadku zmienioną część należy umyć (wspomnianym mydłem szarym lub środkami chemicznymi dostępnymi na rynku), osuszyć, zetrzeć papierem ściernym, a następnie nałożyć nową warstwę środka do konserwacji powierzchni drewnianych.
Domy wybudowane w cienistym i wilgotnym otoczeniu częściej narażone są na występowanie na ich powierzchni mchów, pleśni i grzybów. Takie ściany należy zmywać częściej, wykorzystując przy tym środki grzybobójcze. Powierzchniowe zanieczyszczenia wystarczy oczyścić za pomocą wody z detergentem i szczotki, większe zaś narośla można zeskrobać szpachelką. Ważna jest jednak regularna kontrola stanu elewacji drewnianych, gdyż głębokie wniknięcie grzybów czy pleśni w bale i deski może mieć nieodwracalne skutki. W takim przypadku samo mycie i konserwacja mogą nie wystarczyć, a potrzebna będzie wymiana uszkodzonych elementów. Podobnie ma się sprawa z uszkodzeniami drewna spowodowanymi przez szkodniki, chociażby korniki. Takie uszkodzenia widoczne są gołym okiem, a ich pojawienie się powinno być bodźcem do natychmiastowego wezwania fachowców. Za pomocą myjek ciśnieniowych czy sprężonego powietrza z dodatkiem sody, oczyszczą oni zainfekowane powierzchnie, naniosą środki owadobójcze i na nowo zaimpregnują drewno.
Domy drewniane mogą przetrwać wiele lat, nawet w niekorzystnych warunkach atmosferycznych. Podstawą zachowania zdrowych ścian jest bieżąca pielęgnacja i mycie drewna, która zapobiegnie jego niszczeniu. W naszym klimacie ściany domów drewnianych powinny być myte i na nowo konserwowane średnio co 2 lata. Czas ten może ulec zmianie w zależności od rodzaju drewna z jakiego został dom wybudowany oraz środków impregnujących, jakimi został on pierwotnie pokryty.
Całoroczne domy z drewna, tak charakterystyczne między innymi dla budownictwa skandynawskiego, również w Polsce zyskują coraz większą popularność. Oprócz oczywistej dbałości o środowisko naturalne, mają one wiele innych zalet, ale należy o nie w sposób szczególny dbać. To fakt, że są o wiele tańsze w budowie, niż tradycyjne domy murowane, w zależności od konstrukcji i złożoności poszczególnych elementów ich budowa trwa średnio od jednego do czterech miesięcy, są lekkie, a przez to możliwe do osadzenia na zróżnicowanym geologicznie gruncie, ich konstrukcja umożliwia dość swobodną przebudowę lub rozbudowę budynku w przyszłości, a drewniane ściany zapewniają wysoką izolację termiczną.
Na co narażone jest niekonserwowane drewno?
Drewno, jako materiał budowlany jest niezwykle trwałe – świadczą o tym chociażby doskonale zachowane stare drewniane chaty, spotykane na wsiach lub w skansenach; ze względu jednak na zagrożenie ze strony robactwa (korniki) oraz dość dużą podatność na odkształcanie pod wpływem wilgoci, wymaga odpowiedniego zabezpieczenia i regularnej konserwacji.
Zmienne warunki atmosferyczne, występujące w naszej strefie klimatycznej, szczególnie narażają drewno na utratę posiadanych przez nie właściwości. Drewniane elementy wykorzystywane do budowy domów powinny być uprzednio zaimpregnowane oraz systematycznie pielęgnowane. Ogromne znaczenie ma to zwłaszcza w sezonie zimowym, podczas którego są one narażone na bardzo niskie temperatury, ostre słońce, topniejący śnieg i zamarzający w szczelinach lód, mogący uszkodzić strukturę drewna, co z kolei może w przyszłości sprzyjać między innymi rozwojowi pleśni.
Jak chronić drewno przed zimą?
W celu zapobieżenia powstania ewentualnych szkód, warto zabezpieczyć drewnianą elewację przed nadchodzącą zimą. Od czego zacząć? Przede wszystkim, niezależnie od tego czy budynek cały wykonany jest z drewnianych bali, posiada drewnianą elewację, albo jedynie pojedyncze drewniane płyty wykończeniowe, poszczególne elementy należy oczyścić, najlepiej poprzez umycie ich za pomocą wody z szarym mydłem i szczotki ryżowej (jest to sposób od dawna stosowany między innymi na Podhalu, gdzie można spotkać wiele drewnianych budynków mieszkalnych), a większe zabrudzenia, takie jak warstwy odchodzącego lakieru (farby), ślady żywicy lub mech należy usunąć szpachelką. Oczyszczone powierzchnie należy osuszyć, zetrzeć papierem ściernym bądź szlifierką i dwa, albo trzy razy pokryć środkiem impregnującym (bejcą), który jednocześnie wnika w głąb drewna i chroni jego zewnętrzną strukturę. Tak zabezpieczone elementy można dodatkowo pokryć specjalną farbą lub lakierem do drewna, pozwalającym na zachowanie jego elastyczności.
Ponadto, przygotowując dom przed zimą, warto zadbać o odpowiednie osłonięcie fundamentów budynku, uszczelnić okien i drzwi, sprawdzić pokrycie dachowe (wszelkie miejsca, w których mogą wystąpić zacieki), a także oczyścić rynny z liści i innych zalegających w nich śmieci – wszystko po to, aby nie dopuścić do występowania nadmiernej wilgoci w środku budynku. GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
