 Drzwi wewnętrzne
Drzwi wewnętrzne są szczególnym rodzajem przegrody: dzielą i jednocześnie łączą pomieszczenia, izolują je akustycznie i termicznie, a także stanowią istotny element wnętrza.
MATERIAŁY NA DRZWI
! Drewno. Do wytwarzania drzwi stosuje się drewno lite lub I klejone warstwowo. Drewno klejone jest bardziej popularne, i zarówno dzięki dobrym parametrom technicznym, jak i niższej i cenie. Współczesna technika klejenia warstwowego pozwala : bowiem na budowę wytrzymałej i odpornej na paczenie się konstrukcji drzwi. Najczęściej stosowane przez producentów gatunki drewna to sosna, dąb, buk, mahoń i jesion.
Płyty drewnopochodne. Są to gładkie lub tłoczone płyty wiórowe albo pilśniowe - zwykłe, MDF i HDF. Na drzwi najczęściej stosuje płyty MDF (twarde) i HDF (bardzo twarde). Różnią się one sposobem wytwarzania oraz gęstością, od której zależą walory użytkowe gotowych drzwi - im gęstość materiału jest większa, tym mniej się one paczą. Gęstość płyt MDF wynosi od 650 do 850 kg/m3, a podstawowym surowcem do ich produkcji są włókna drewna świerkowego lub sosnowego. Płyty HDF zaś mają gęstość powyżej 850 kg/m3 (o ok. 50% większą niż lite drewno) i wytwarza się je ze zrębków drewna. Płyty MDF i HDF są lżejsze od litego drewna i bardziej od niego odporne na pękanie oraz rozszczepianie.
Szkło. Stosuje się jako wypełnienie w drzwiach płytowych. Wykorzystuje się szkło przezroczyste, półprzezroczyste, matowe, barwione, witrażowe lub ornamentowe zwykłe, hartowane i klejone. Coraz większą popularnością cieszą się pełne drzwi szklane - taflę szkła zabezpieczają jedynie wąskie ramy aluminiowe lub drewniane; możliwe jest wykonanie bez ram: taflę ujmują jedynie zawiasy i tzw. pochwyt, stosowany zamiast klamki.
Aby takie drzwi były bezpieczne w użytkowaniu, używa się na nie szkła hartowanego lub klejonego. Jeśli szyba ulegnie stłuczeniu, szkło hartowane rozsypie się na kawałki o nieostrych brzegach. Jeśli zaś będzie ze szkła klejonego, folia zabezpieczająca zapobiegnie rozsypaniu się szyby na kawałki.
BUDOWA
Najczęściej drzwiami nazywa się samo ich skrzydło. Tymczasem są one zbudowane z kilku części, których liczba i rodzaj zależą od przeznaczenia oraz sposobu otwierania drzwi. Klasyczne jednoskrzydłowe drzwi wewnętrzne uchylne składają się ze skrzydła, ościeżnicy i okuć.
Skrzydło drzwiowe. Do wyboru są dwa podstawowe rodzaje jego konstrukcji: płytowa i płycinowa.
Drzwi płytowe są wykonane z jednej, jednolitej płyty z materiałów drewnopochodnych lub też cienką płytą okleja się drewnianą ramę. To drugie rozwiązanie stosuje się częściej. Pustą przestrzeń między płytami wypełnia się płytami wiórowymi, kartonowymi o budowie plastra miodu lub paskami płyty pilśniowej, układanymi w jodełkę. Krawędzie skrzydła również okleja się płytą wykończeniową, dzięki czemu tworzy ono jednorodną całość.
Płycinowa konstrukcja skrzydła składa się z dwóch elementów: ramy i jej wypełnienia, nazywanego płycinami. Rama zazwyczaj jest drewniana (z drewna litego lub klejonego warstwowo), a płyciny wykonuje się z drewna litego, sklejki, tworzyw sztucznych, szkła. Drzwi płycinowe mają urozmaiconą powierzchnię, płyciny bowiem mogą mieć różne kształty i wymiary. Producenci oferują również drzwi płytowopłycinowe. Są rozwiązaniem pośrednim: na drewnianą ramę, jak w konstrukcji płytowej, nakłada się płytę drewnopodobną z tłoczeniami w kształcie płycin.
Wyróżnia się drzwi przylgowe i bezprzylgowe, różniące się sposobem wykończenia krawędzi. Przylgowe mają specjalne pionowe wycięcia na krawędziach skrzydeł, zwiększające powierzchnię przylegania skrzydła do ościeżnicy. Drzwi bezprzylgowe takich wycięć nie mają.
Ościeżnica (futryna). Jest to rama, którą nakłada na otwór drzwiowy i osadza w niej skrzydło drzwi. Ościeżnicę najczęściej kupuje się razem ze skrzydłem. Współcześnie produkowane drzwi mają ościeżnice z regulowaną szerokością (np. od 7,5 do 9,5 cm czy od 9,5 do 11,5 cm), dzięki czemu można je dopasować do grubości ściany. Nie trzeba więc połączenia ościeżnicy ze ścianą maskować dodatkową listwą.
Okucia. Drzwi uchylne zawiesza się na zawiasach, najczęściej dwóch, ale niektórzy producenci dodają jeszcze trzeci (po środku). Jakość zawiasów i ich zamocowanie wpływają na trwałość oraz komfort eksploatacji drzwi. Zawiasy bowiem muszą udźwignąć ciężar skrzydła, od nich też zależy, z jaką łatwością drzwi będą się otwierały i czy w czasie otwierania będą skrzypiały. Następny element to klamki, z szyldem czy rozetkami, lub pokrętła. W niektórych modelach montowane są również zamki otwierane za pomocą klucza.
WYKOŃCZENIE
Sposób wykończenia powierzchni drzwi zależy przede wszystkim od rodzaju materiału, z jakiego są wykonane. Drzwi drewniane można kupić lakierowane bezbarwnie, pokryte okleiną lub pomalowane farbami akrylowymi. Najczęściej wykańcza się je tak, aby powłoka podkreślała naturalny rysunek słojów drewna (lakier bezbarwny) lub do niego nawiązywała (drewnopodobny laminat albo okleiną naturalna, czyli fornir).
Farby kryjące stosuje się rzadziej. Drzwi z płyt drewno-pochodnych również pokrywa się farbami akrylowymi lub okleiną. Do wyboru są okładziny drewnopodobne lub z jednobarwnego laminatu oraz farby kryjące.
Firmy oferują zazwyczaj drzwi w tzw. kolorach podstawowych, np. białym, brązowym czy popielatym, oraz w kolorach na zamówienie - np. zielone czy niebieskie. Za te drugie trzeba zapłacić od 15 do 20% więcej. Niektóre firmy sprzedają również drzwi z niewykończoną powierzchnią. Po zamontowaniu można je pomalować na kolor pasujący do pozostałych elementów wyposażenia wnętrza, albo też okleić okleiną jednobarwną czy imitującą buk, orzech, jesion, dąb, mahoń.
JAK OTWIERAĆ?
Drzwi uchylne (rozwierane). To najczęściej stosowany typ drzwi. Nadają się do wnętrz, w których jest odpowiednio dużo miejsca na ich otwieranie. Do wyboru są drzwi pełne, prze-szklone lub szklane. Najpopularniejsze są drzwi uchylne jednoskrzydłowe o standardowych szerokościach: 60, 70, 80, 90 i 100 cm. Można też kupić drzwi dwu-, a nawet wieloskrzydło-we. Te pierwsze mają najczęściej szerokość 120,140 i 160 cm. Standardowe drzwi mają wysokość 203 cm, a na zamówienie dostępne są wyższe. Niektóre drzwi można o kilka centymetrów skracać. O tym, czy taka możliwość istnieje, trzeba się upewnić przed zakupem.
Ze względu na kierunek otwierania skrzydła, drzwi dzielą się na prawe i lewe. Drzwi prawe mają zawiasy z prawej strony i otwiera się je prawą ręką - do siebie, lewe zaś - z lewej strony i wygodniej otwiera się je ręką lewą. Kierunek otwierania drzwi ma znaczenie przy aranżacji wnętrz.
Jednoskrzydłowe drzwi prawe wymagają pozostawienia wolnej przestrzeni na przesuwanie się skrzydła z prawej ich strony, a lewe drzwi - z lewej. Drzwi dwuskrzydłowe natomiast otwierają się na dwie strony i w związku z tym zabierają miejsce z obu stron
Drzwi przesuwne. Są coraz bardziej popularne, ponieważ pozwalają na swobodną aranżację przestrzeni wokół nich. Po rozsunięciu mogą zachodzić na ścianę lub się w niej chować.
Drzwi przesuwne zachodzące na ścianę po otwarciu zasłaniają jej fragment; nie może więc na niej nic wisieć i nie mogą stać bezpośrednio przy niej meble. Skrzydła podwiesza się na wózkach do prowadnicy, zamontowanej na górze otworu drzwiowego. W starszych rozwiązaniach prowadnicę, po której drzwi się przemieszczały, montowano również w podłodze. Nie było to zbyt praktyczne. Nowoczesne drzwi przesuwne zawiesza się tylko na prowadnicy górnej, dzięki czemu nie stykają się one z podłogą.
Wygodniejszym rozwiązaniem są drzwi przesuwne chowane w ścianie. Po ich rozsunięciu skrzydła są niewidoczne, a sąsiadującą z nimi ścianę można wykorzystać w dowolny sposób. W ścianie trzeba jednak zamontować specjalną kasetę (z aluminium lub ocynkowanej blachy), w którą wprowadza się drzwi.
Oczywiście, najlepiej to zrobić na etapie budowy domu, ale można też drzwi takie zainstalować w domu istniejącym, budując ściankę osłonową z profili stalowych i płyt gipsowo-kartonowych. Ze względów estetycznych konstrukcją taką zazwyczaj osłania się całą ścianę.
Drzwi przesuwne mogą być pełne, przeszklone lub szklane. Wykonuje się je z drewna klejonego, płyty lub tafli szkła hartowanego, obramowanej listwą aluminiową bądź drewnianą. Mogą mieć jedno lub dwa skrzydła, najczęściej szerokości od 80 do 100 cm. Szerokość dwuskrzydłowych drzwi przesuwnych nie może przekraczać 240 cm.
Drzwi składane (niekiedy nazywane łamanymi) mają skrzydło podzielone na dwie lub więcej pionowych części, połączonych zawiasami. Wprawdzie nie zajmują dużo miejsca, ale po złożeniu zmniejszają szerokość otworu drzwiowego.
Skrzydło drzwi składanych porusza się po szynie za pomocą ślizgaczy lub wózków. Szyna ma długość równą szerokości otworu i przytwierdza się ją do górnej części ościeżnicy (od spodu).
Aby otworzyć drzwi, części skrzydła składa się jak parawan. Drzwi składane mogą być wykonane z drewna, płyty drewnopochodnej, szkła albo z drewna ze wstawkami szklanymi lub z tworzyw sztucznych.
Drzwi harmonijkowe. Zbudowane są z wąskich paneli (szerokość 5-10 cm), połączonych pasami materiału z elastycznego tworzywa sztucznego lub płótna. Składają się w harmonijkę z jednej strony otworu drzwiowego, zmniejszając nieco jego szerokość.
Przesuwają się po prowadnicy przykręconej do nadproża. Do górnych krawędzi każdego panela są przymocowane rolki lub tzw. zawieszki, które umieszcza się w prowadnicy. Boczne krawędzie otworu wykańcza się drewnianymi listwami i do jednej z nich mocuje się drzwi.
Drzwi harmonijkowe wykonuje się z tworzywa sztucznego, drewna lub płyt drewnopochodnych. Panele drewniane mogą mieć wstawki ze szkła lub tworzywa sztucznego - na całej wysokości lub tylko na jej części. W drzwiach harmonijkowych można zamontować zamek zapadkowy lub magnetyczny z uchwytem albo gałką.
Przed zakupem
Drzwi stanowią integralną część wnętrza i w dużym stopniu wpływają na jego aranżację. Dlatego przed podjęciem decyzji o ich wyborze warto przynajmniej wstępnie rozplanować ustawienie mebli i rozmieszczenie elementów dekoracyjnych. Wtedy bowiem można będzie wybrać najkorzystniejszy sposób otwierania drzwi. Jeśli jest mało miejsca na swobodne otwieranie skrzydła, można zamontować drzwi przesuwne lub składane. Decydując się na jednoskrzydłowe drzwi uchylne, przed wizytą w sklepie konieczne trzeba ustalić, czy mają to być drzwi lewe, czy prawe. Trzeba też dokładnie sprawdzić ich wymiary i grubość ściany, aby dobrać odpowiednią szerokość ościeżnicy. O doborze zaś parametrów technicznych drzwi, takich jak odporność na działanie wody czy izolacyjność cieplna, przesądza miejsce ich zamontowania. Innymi bowiem drzwiami trzeba oddzielić na przykład salon od nieogrzewanego holu czy korytarza, innymi jadalnię od kuchni, a jeszcze innymi łazienkę. Drzwi mogą też mniej lub bardziej izolować akustycznie, zapewniać intymność lub doświetlać pomieszczenie. Jeśli chcemy uzyskać dwa pierwsze efekty, najlepsze będą drzwi pełne. Natomiast drzwi przeszklone lub całkowicie szklane będą przepuszczały światło i -nawet zamknięte - łączyły pomieszczenia. Kolejne kryterium wyboru drzwi to wzornictwo. Ich forma stylistyczna i kolor powinny być zharmonizowane z charakterem wnętrza. Ponieważ drzwi oglądamy z dwóch pomieszczeń, powinny pasować do wystroju każdego z nich. Przed podjęciem decyzji o zakupie drzwi warto więc wcześniej dokładnie określić swoje wymagania i potrzeby, przejrzeć katalogi, a najlepiej zasięgnąć opinii fachowca i architekta wnętrz.
DOBRE PLANOWANIE
Drzwi wewnętrzne to zwykle jedna z ostatnich inwestycji podczas budowy. I słusznie, bo wyjątkowo łatwo je zniszczyć. Jednak już na etapie robót murarskich warto zastanowić się nad odpowiednimi wymiarami otworów; pozwoli to uniknąć podkuwania czy sztukowania murów. Szczególnie trudno zmienić wysokość otworu drzwiowego, ponieważ wieńczy go betonowe, zbrojone nadproże. Drzwi staną się ozdobą wnętrza budynku, jeśli nie tylko ich styl, ale i rozmiar będzie dostosowany do proporcji pomieszczeń. W ogromnym salonie wysokości 3,20 m zwykłe skrzydło o standardowych wymiarach nie zrobi dobrego wrażenia. Lepiej zamontować wówczas drzwi podwójne o nietypowej wysokości lub z dodatkowym, górnym, nieotwieranym naświetlem. Dobrze też zawczasu zdecydować, w którą stronę skrzydła będą się otwierały - poza łazienką, toaletą i kotłownią, których drzwi muszą uchylać się na zewnątrz, panuje tu swoboda wyboru. Decyzję najlepiej podjąć przed układaniem instalacji elektrycznej; włączniki oświetlenia powinny być umieszczone przy ruchomej krawędzi drzwi, w pobliżu klamki.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
