Dachówka, blachodachówka czy papa – jakie poszycie dachu będzie najlepsze
Planując budowę lub wymianę poszycia dachu często bierzemy pod uwagę jedynie jego cenę. Warto jednak zastanowić się również nad odpowiednim doborem materiału. W większości przypadków tańsze nie znaczy wcale lepsze. Do wyboru mamy wiele rozwiązań. Najpopularniejszymi są dachy wykonane z dachówki, blachodachówki, czy papy. Różnią się one sposobem montażu, jakością materiałów jak i ceną. Jednak niektóre ich zalety mogą stać się kluczem do odpowiedniego wyboru.
Dachówka
Ze względu na materiał, który został użyty do produkcji można wyróżnić: dachówki ceramiczne (wykonane są one z gliny ceglarskiej), dachówki cementowe (powstałe z zaprawy cementowej), dachówki szklane (jak sama nazwa wskazuje wykonane są one ze szkła) oraz wiele innych.
Co do samych różnic wizualnych można stwierdzić, że pomimo innej szerokości dachówki cementowe nie wyglądają inaczej niż ceramiczne.
Poszycie dachu wykonane z dachówki jest możliwe jedynie na stromych dachach. Warto o tym pamiętać, gdyż w niektórych przypadkach pokrycie dachówką jest po prostu niemożliwe nie ze względów finansowych, a fizycznych. Kąt nachylenia połaci dachowej to więcej niż 31°. Jest to ogólna miara, gdyż wszystko zależy od typu dachówki. Należy wcześniej zorientować się jaki dokładnie powinien być kąt połaci dachowej dla wybranego przez nas poszycia. W niektórych przypadkach jest on nieco mniejszy jak np. dla dachówki marsylskiej, a w innych wymaga się aby był on dużo większy. Aby najpełniej wyeksponować poszycie dachu wykonane z dachówki, kąt nachylenia dachu powinien wynosić ok. 45°. Na stromych dachach montowane są stopnie i ławy kominiarskie. Zapewniają one łatwy i bezpieczny dostęp do kominów.
Dachówka ceramiczna to najstarszy rodzaj pokrycia dachowego. Dzięki angobowaniu, czy glazurowaniu gliny może ona mieć ciekawy, nietuzinkowy kolor. Dachówki takie są układane na konstrukcji, która jest wykonana z łat jak i kontrłat pokrytych folią wstępnego krycia. Dzięki swej budowie dachówki mogą zostać stabilnie zamocowane do konstrukcji. Tylko w niektórych przypadkach niezbędny jest montaż za pomocą wkrętów. Dachówki ceramiczne rozróżnia się na kilka rodzajów, są nimi m.in. dachówka mnich-mniszka, karpiówka, esówka, czy zakładkowa. Doskonale komponują się one z budynkam o klasycznych kształtach. W przypadku bardziej nowoczesnych domów można zastanowić się nad płaskimi dachówkami zakładkowymi. Szeroka gama kolorystyczna, zróżnicowanie kształtów to jedne z ważniejszych zalet dachówek. Dzięki nim takie poszycie dachu może idealnie współgrać z innymi ozdobnymi elementami budynku.
Kolejnym atutem dachówek ceramicznych jest ich trwałość. Jeśli będą one dobrze ułożone nasz dach może przetrwać nawet i sto lat. Długi okres gwarancyjny, który udzielają producenci tylko potwierdza ich trwałość. Średnio wynosi on od 20 do 50 lat. Oprócz tego mamy pewność, że dzięki takiemu poszyciu dachu mamy odpowiednią wentylację w całym budynku. Stawarza on swoisty mikroklimat, który jest odporny na powstawanie pleśni, czy grzybów. Jest to ważne gdy zamierzamy korzystać z poddaszy.
Dachówki palone są idealne w miejscach, gdzie dach narażony jest na niekorzystne warunki zewnętrzne. Są one odporne na kwaśne deszcze, ptasie odchody, ogień i mróz. Taki typ poszycia dachu jest zaliczany do produktów ekologicznych. Produkcja opiera się wyłącznie na materiałach naturalnych.
Pokrycia dachowe wykonane z dachówek nie należą do rozwiązań tanich. Jednymi z najdroższych (ze względu na czasochłonność oraz zużycie materiału) są dachówki mnich-mniszka. Przeznacza się je przede wszystkim do renowacji dachów w budynkach zabytkowych. W przypadkach bardziej skomplikowanych idealnie sprawdza się dachówka karpiówka. Jest ona dobrym rozwiązaniem dla dachów np. stożkowych. Kiedy zamierzamy wymienić zużyte, stare poszycia dachowe a nie chcemy wydać całego majątku, powinniśmy zastanowić się nad dachówką holenderką. Dzięki zmiennej szerokości krycia często nie ma potrzeby przebijania starych łat. To powoduje eliminację nie tylko kosztów remontu, ale również skraca jego czas.
Ciężar dachówek ceramicznych i cementowych może być ich wadą, ale również i zaletą. Z jednej strony pokrycie 1 m² może osiągnąć wagę nawet 66 kg. Z drugiej jednak strony taki ciężar na dachu sprawia idealne wyciszenie dla całego budynku oraz dzięki niemu dach jest odporniejszy na niekorzystne warunki atmosferyczne np. huragany, ulewne deszcze. Sam ciężar ma również wpływ na więźbę dachową. Różni się ona znacznie od tej przygotowanej pod poszycie wykonane z blachy. Więźba pod dachówkę ma krokwie zwykle o większym przekroju lub gęstszym rozstawie niż więźba pod blachę. Różnica wynosi około 5% - 25%. Kiedy decydujemy się na poszycie dachu wykonane z dachówki, musimy liczyć się z większymi kosztami również podczas konstrukcji samego dachu.
Jedną z dużych wad – oprócz ceny, jest kruchość dachówek. Jest to ważne przede wszystkim podczas transportu oraz montażu. Wymaga on większej precyzji i doświadczenia, niż wykonanie dachu z innego materiału.
Blachodachówki
Jeśli zależy nam na niskich kosztach budowy powinniśmy zrezygnować z dachówki na rzecz blachodachówki. Nie jest może ona aż tak trwała, ani nie cechuje się bardzo dobrą izolacją akustyczną, czy przepuszczalnością powietrza tak jak dachówka. Jednak jest to idealna oferta dla osób, które nie chcą wydać wszystkich oszczędności na samą budowę dachu. Pomimo swoich różnic co do dachówki i wielu wad, ma ona również dużo zalet. I to na nich na początku skupimy swoją uwagę.
Najważniejszą zaletą blachodachówki jest jej cena. I ta w zakupie materiałów, jak i również cena wykonania, czy budowy więźby. Pokrycie wykonane z blachodachówki jest lekkie. Znaczy to tyle, że nie wymaga ono aż tak ogromnej i trwałej więźby dachowej. Wystarczy lekka i solidna. Kąt nachylenia dachu wymagany do montażu blachodachówki to wartość powyżej 9° - 12°. Istnieje możliwość wykonania blachodachówki na dachu o mniejszym kącie, ale wtedy wymagane jest sztywne poszycie dachu. Niewielka ilość odpadów powstaje podczas montażu na dachach prostych i o dużych powierzchniach. W przypadku dachów skomplikowanych powstają nadmierne odpady. Ważny jest wybór firmy, która zajmie się montażem blachodachówki. Nieumiejętne docinanie arkuszy blachy może doprowadzić do uszkodzenia warstw ochronnych znajdujących się na blachodachówce.
Podłoże, które jest wymagane pod poszycie dachu z blachodachówki należy przygotować podobnie jak pod podłoże do dachówki. Podobnie jak i w tamtym przypadku, przybijane zostają kontrłaty. Mocuje się je w rozstawie, który jest dostosowany do długości pojedynczego modułu. Rozstaw jest indywidualnie określany przez samego producenta. Niektórzy z nich oferują samonośne blachodachówki, które mają wbudowaną łatę nośną. Takie pokrycie nie wymaga już montażu łat na dachu. Jeśli remontujemy dach, lekka blachodachówka może zostać położona już na istniejącym pokryciu z papy.
Dodatkowym atutem jest fakt, iż nie zmienia ono swojego kształtu oraz ciężaru pod wpływem wilgoci. 1 m² blachodachówki waży od około 2 kg do 6 kg. Jest to prawie dziesięć razy mniej niż waga dachówki.
Jednak z powodu zmiany swoich rozmiarów pod wpływem temperatury należy mieć na uwadze, że najważniejszy w tym rodzaju poszycia dachu jest montaż. Trwałość pokrycia zależy przede wszystkim od jakości cięcia blachy, sposobu transportu itp. Te czynniki mają również duży wpływ na ewentualne reklamacje u producenta blachodachówki. Gwarancja jaka jest udzielana na ten typ materiału to około 10-12 lat.
Jedną z zalet w posiadaniu blachodachówki jest jej estetyczny wygląd. Na rynku dostępne są takie, które pokrywa się odpowiednimi substancjami grzybobójczymi i żywicami. Zapobiegają one powstawaniu glonów oraz mchów na całej powierzchni blachodachówki. Zapewnia to lepszy i bardziej estetyczny wygląd dachu niż ten wykonany z dachówki. Kiedy jednak chcemy, aby nasz dach wyglądał podobnie do tego, który został wykonany z dachówki, na rynku znajdziemy wiele ofert związanych z rodzajem i wyglądem blachodachówki. Niektóre z proponowanych blachodachówek do złudzenia przypominają pokrycie z holenderki, czy karpiówki. Dodatkowo można zamówić sobie blachodachówkę w dowolnej barwie. Nie ma ograniczeń co do kolorów, a te w niewielkiej gamie proponowane są dla dachówki. Najpopularniejszymi są barwy tradycyjne, takie jak np. brązy, szarości, odcienie zieleni. Kolory naturalne lepiej adoptują się do otoczenia. Jednak jeśli mamy ochotę na odrobinę szaleństwa – paleta barw RAL jest do naszej dyspozycji.
W przypadku blachodachówki najważniejsza jest odporność na korozję jak i trwałość powłoki oraz koloru. W celu ochronnym wierzchnia strona rdzenia, wykonana często ze stalowej, ocynkowanej blachy zabezpieczona jest specjalną powłoką wykonaną z tworzywa sztucznego. W niektórych przypadkach pomalowana jest również i druga strona. Należy pamiętać, że blachodachówka wymaga odpowiedniego czyszczenia oraz pielęgnacji. Co pewien czas trzeba będzie wykonać jej remont, czyli malowanie farbą podkładową, a później nawierzchniową.
Innym kłopotliwym aspektem w posiadaniu blachy dachówkowej jest zalegający śnieg. Niestety często takie pokrycie dachu wymaga od nas zwiększonej uwagi. Odwrotnie niż w przypadku dachówki ceramicznej, nadmiar śniegu może spowodować zniekształcenie poszycia.
Papa
Papa jest jednym z najpopularniejszych materiałów do poszyć dachowych. Swoją dobrą reputację zawdzięcza lekkości i stosunkowo niskiej cenie przy czym idealnie sprawdza się w każdych warunkach klimatycznych.
Ten rodzaj budulca cieszy się łatwością w układaniu. Dodatkowo dobrze położona papa zachowuje wodoszczelne właściwości przed ponad 30 lat. Rozróżniamy kilka rodzajów pap. Najpopularniejszym jest papa asfaltowa. Nadaje się ona doskonale do łatania dachów. Jej wysoka odporność stwarza możliwości do stosowania jej na dachach niewymiarowych.
Łatanie i naprawa dachu jest konieczna, gdy pojawią się na nim pęcherze. Kiedy jest ich kilka nie trzeba wymieniać całego poszycia dachu na nowe. Niezbędne jest zlikwidowanie wybrzuszeń powstałych w papie. Aby je usunąć należy je przeciąć i pozwolić wyschnąć, minimum przez kilka godzin. Kolejno usunąć nadmiar papy, a ubytek szczelnie zakleić. Zabieg taki jest skuteczny nawet przez okres kilku lat. Pękania powstałe w papie spowodowane są niekorzystnym oddziaływaniem promieni UV. Pojedyncze bąble nie są bardzo niebezpieczne. Najgorszym przypadkiem jest gdy zauważymy ich całą sieć. Wtedy niezbędne jest położenie nowego poszycia. Dodatkowo należy zwrócić uwagę, czy w poszczególnych pęknięciach nie ma roślin. Świadczyć mogą one o ulotnieniu się bitum, co niesie za sobą konsekwencje gruntownego remontu.
Do pokrycia płaskich dachów, których kąt nachylenia waha się pomiędzy 2°-15° zastosowanie ma zwykła papa, którą klei się lepikiem. Innymi rodzajami może być papa termozgrzewalna lub płynna. Najważniejsze jest, aby pokrycie było całkowicie szczelne. Pewność co do szczelności mamy dzięki użyciu materiałów, które łączy się przez lutowanie, klejenie lub specjalnie do tego przeznaczone szwy. Dachy płaskie o których mowa najczęściej projektowane są w budynkach, w których planuje się wykonanie aranżacji ogrodowej na ich szczycie. Przed samym ułożeniem papy należy odpowiednio zagruntować podłoże, nawet jeśli jest nim stara papa. Można to zrobić za pomocą masy asfaltowej do gruntowania. Sama stara papa jest dobrą bazą dla nowego poszycia. Należy o tym pamiętać, gdyż pozbycie się starego pokrycia jest kosztowne i bardzo kłopotliwe.
Papę powinno układać się w temperaturze przekraczającej + 50°C podczas bezdeszczowego dnia. Należy mieć na uwadze, że zły wpływ mają na nią zawilgocenia podłoża, oblodzenia oraz silne wiatry.
Pomimo iż papa powoli wychodzi już z mody, ma ona wielu zwolenników. Poszycie dachu wykonane z papy jest stosunkowo tanie i trwałe. Są to często dwa decydujące czynniki przy wyborze rodzaju materiałów, z których wykonany zostanie dach. Warto nadmienić, że powstało wiele nowoczesnych metod produkcji papy dzięki wykorzystaniu odpowiednich technik budowlanych.
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
