 Parki Narodowe w skrócie
1. Babiogórski Park Narodowy
Park został utworzony 30 października 1954 i ma powierzchnię 33,9 km2. Znajduje się on w Polsce południowej, w województwie małopolskim, tuż przy granicy ze Słowacją. Symbolem parku jest okrzyn jeleni, czyli gatunek rośliny z rodziny selerowatych. W Polsce odkryto go jedynie w Karpatach, w dwóch miejscach – na Malinowej Skale w Beskidzie Śląskim, gdzie został odkryty w 2003 roku oraz właśnie na Babiej Górze, gdzie znany był od lat. Ochronie ścisłej podlega prawie jedna trzecia powierzchni parku, w skład którego wchodzą piętra reglowe: piętro halne, piętro kosodrzewiny, górnoreglowy bór świerkowy oraz fragmenty lasów regla dolnego. Warte podkreślenia jest, że w partii szczytowej Babiej Góry występuje jedyne w Beskidach piętro halne oraz wiele zanikających stawków osuwiskowych. Babiogórski Park Narodowy jest ostoją choćby dla niedźwiedzia, wilka oraz rysia. Na szczyt Królowej Beskidów prowadza piękne szlaki.
2. Białowieski Park Narodowy
Park został utworzony w roku 1932, a jego powierzchnia wynosi 105,17 km2. Znajduje się w północno-wschodniej części Polski, w województwie podlaskim, tuż przy granicy z Białorusią. Jego symbolem jest żubr, którego właśnie tutaj uchroniono od zagłady. Białowieski Park Narodowy jest drugim najstarszym parkiem narodowym w Polsce i jednym z pierwszych w Europie. Park chroni fragmenty najlepiej zachowanej Puszczy Białowieskiej, czyli ostatniego w Europie fragmentu lasu pierwotnego oraz największej na świecie populacji żubra żyjącego na wolności. Obecnie w Białowieskiej Puszczy, po obu stronach granicy, żyje około 1000 żubrów. Co warte podkreślenia, na świecie żyje 4500 sztuk tego gatunku i wszystkie pochodzą z białowieskiej hodowli. Las natomiast jest najlepiej zachowanym lasem naturalnym na Nizinie Wschodnioeuropejskiej. Znacząco przeważają tutaj lasy liściaste. Na terenie Puszczy stwierdzono występowanie ponad 12 tysięcy gatunków zwierząt, gdy w całej Polsce jest ich ok. 40 tysięcy. Jednak szacuje się, że flora puszczy jest rozpoznana dopiero w połowie.
3. Biebrzański Park Narodowy
Park został utworzony 9 września 1993 roku. Jest największym Parkiem Narodowym w Polsce, jego powierzchnia to 592,23 km². Jest on położony w północno wschodniej Polsce, w województwie podlaskim. Niemal cała rzeka Biebrza znajduje się pod ochroną, od jej źródeł, aż do ujścia do Narwi, łącznie około 155 km2. Symbolem parku jest wędrowny ptak – batalion, zwany również bojownikiem. Na biebrzańskich bagnach można spotkać aż 271 gatunków ptaków. Wiele z nich tu żeruje oraz odpoczywa podczas corocznych wędrówek. Największym ssakiem Biebrzańskiego Parku Narodowego jest łoś! Szacuje się, że jest ich tutaj nawet 400 sztuk. W roku 2020 w wyniku katastrofalnego pożaru spłonęła spora część tego przyrodniczego cudu.
4. Bieszczadzki Park Narodowy
Park został utworzony w roku 197,3 a jego powierzchnia wynosi 292,02 km². Symbolem jest ryś, którego niegdyś zwano ostrowidzem. Park położony jest w Bieszczadach Zachodnich, w województwie podkarpackim. Jest jakby upchnięty w sam koniuszek Polski, tuż przy granicy z Ukrainą oraz Słowacją. Jest trzecim co do wielkości parkiem narodowym w Polsce i największym w polskich górach. Bieszczadzki Park Narodowy chroni najwyższe partie polskiej części Karpat Wschodnich. W skład parku wchodzi gniazdo Tarnicy wraz z Haliczem, Rozypańcem oraz Szerokim Wierchem. Znajdziecie tutaj również Bukowe Berdo, obie połoniny, czy też grupę Wielkiej Rawki. Czyli wszystko to, co najpiękniejsze w Bieszczadach. Ścisłej ochronie podlega prawie 70% jego powierzchni, co jest najlepszym wskaźnikiem pośród wszystkich 23 parków narodowych w Polsce. Można tutaj spotkać prawie wszystkie krajowe duże ssaki drapieżne: niedźwiedzia, watahy wilków, rysie, żbiki. Są również żubry i jelenie, które najmocniej dają o sobie znać podczas jesiennych rykowisk.
5. Park Narodowy „Bory Tucholskie”
Ochrona przyrody w ramach Parku Narodowego „Bory Tucholskie” rozpoczęła się oficjalnie w roku 1996. Powierzchnia terenów chronionych wynosi 46,13 km², więc relatywnie niedużo. Znajduje się on w południowej części województwa pomorskiego, niedaleko Chojnic. Symbolem parku jest głuszec stojący na gałęzi sosny, czyli gatunek dużego ptaka z rodziny kurowatych. Ptak ten już niestety nie występuje na tym obszarze. W Polsce głuszec jest skrajnie nielicznie występującym ptakiem lęgowym. W związku z tym jest zagrożony wyginięciem. Powierzchnia leśna parku obejmuje jedynie 1,9% całkowitej powierzchni leśnej. Na jego terenie znajduje się 21 jezior. Największym z nich jest Jezioro Ostrowite o powierzchni 272 ha. Siedem je i tworzy tzw. Strugę Siedmiu Jezior. Jest to w zasadzie niewielka rzeka o długości prawie 14 km. Bory Tucholskie to jeden z największych kompleksów borów sosnowych w Polsce. Ochroną ścisłą objęto 7% jego powierzchni.
6. Drawieński Park Narodowy
Ten park narodowy o powierzchni 113,42 km² utworzono w roku 1990. Znajduje się w północno-zachodniej Polsce, na terenie trzech województw – lubuskiego, zachodniopomorskiego i wielkopolskiego. W jego godle odnajdziecie wydrę. Lasy stanowią tutaj aż 83 % powierzchni chronionej. W większości są to lasy bukowe, dębowo-bukowe, a także bory sosnowe. Jest tutaj około 20 zbiorników wodnych, w tym unikatowe Jezioro Czarne. 10 % parku stanowią jeziora oraz rzeki. Jezioro Czarne jest to bezodpływowy akwen, który powstał około 10 000 lat temu, jako pozostałość po bryle wytopionego martwego lodu.
7. Gorczański Park Narodowy
Gorczański Park Narodowy został utworzony w 1981 roku. Jego powierzchnia wynosi obecnie 70,30 km². Znajduje się on w województwie małopolskim, pomiędzy Rabką i Nowym Targiem. Symbolem parku jest salamandra plamista – jaszczur ognisty, prowadzący samotny, drapieżny tryb życia. Jej nazwa najprawdopodobniej sięga rodowodem języka perskiego, w którym salamandra oznacza „żyjąca w ogniu”. Park swoim zasięgiem obejmuje najciekawsze, centralne pasmo Gorców, w tym masywy Turbacza i Gorca. Lasy stanowią aż 95% powierzchni parku, liczne są w nich drzewa w wieku powyżej 100 lat. Największym bogactwem gór jest puszcza karpacka. Można tutaj spotkać choćby dzika, jelenia, wydrę, borsuka, czy też gronostaja. Jednak to polany stanowią najbardziej charakterystyczny element gorczańskiego krajobrazu.
8. Park Narodowy Gór Stołowych
Park Narodowy Gór Stołowych został utworzony 16 września 1993 i obejmuje ochroną obszar 63,40 km². Znajduje się w województwie dolnośląskim, w Kotlinie Kłodzkiej, na terenie Sudetów Środkowych, tuż przy granicy z Czechami. Jest jednym z dwóch parków narodowych na Dolnym Śląsku. Symbolem parku jest Szczeliniec Wielki, czyli najwyższy szczyt pasma. Jest tutaj pięknie i tajemniczo, a Góry Stołowe należą do jednych z wyjątkowych na skalę europejską przedstawicieli gór płytowych. Odnajdziecie tutaj fantazyjne formy skalne, pochowane częstokroć w lasach oraz kręte labirynty. Stąd nazwa – Skalne Miasta.
9. Kampinoski Park Narodowy
Park został utworzony 16 stycznia 1959 i dziś obejmuje obszar 385,48 km². Jest jedynym parkiem narodowym w województwie mazowieckim. W godle Parku odnajdziecie łosia. Swoim obszarem obejmuje tereny Puszczy Kampinoskiej w pradolinie Wisły. Najbardziej charakterystycznymi elementami jego krajobrazu są wydmy oraz obszary bagienne. Uważa się, że tutejsze wydmy stanowią najlepiej zachowany kompleks wydm śródlądowych w Europie. Oprócz łosi, w kampinoskich lasach schronienie znalazły też choćby wilki, bobry oraz rysie. Utworzono tutaj szlaki turystyczne o długości około 360 km oraz Kampinoski Szlak Rowerowy o długości 144,5 km. Każdy znajdzie tutaj coś dla siebie
10. Karkonoski Park Narodowy
Karkonoski Park Narodowy powstał w roku 1959 i swoją ochroną obejmuje obszar o powierzchni 55,80 km². Znajduje się w województwie dolnośląskim, w Sudetach Zachodnich, przy granicy z Czechami. U podnóży Karkonoszy odnajdziecie dwa ośrodki turystyczne – Karpacz oraz Szklarską Porębę. Wraz z Parkiem Narodowym Gór Stołowych reprezentują w naszym zestawieniu województwo dolnośląskie. Symbolem parku jest dzwonek karkonoski oraz goryczka trojeściowa. Pierwszy z nich swoje stanowiska ma wyłącznie w Karkonoszach oraz czeskim Wysokim Jesioniku. Karkonoski Park Narodowy swoją ochroną obejmuje szczytowe partie Karkonoszy oraz dwie enklawy w postaci Wodospadu Szklarki oraz góry Chojnik. Odnajdziecie tutaj przepyszne panoramy, rumowiska oraz fantazyjne skalne formacje.
11. Magurski Park Narodowy
Magurski Park Narodowy powstał w roku 1995 i dziś obejmuje obszar 194,39 km². Leży na granicy województw małopolskiego i podkarpackiego, w samym sercu Beskidu Niskiego. Jego symbolem jest orlik krzykliwy, czyli gatunek dużego, wędrownego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych. Ponad 90% powierzchni parku zajmują lasy. Pod ochroną znajduje się przede wszystkim wyjątkowy w skali Karpat obszar przejścia pomiędzy Karpatami Zachodnimi a Karpatami Wschodnimi. Beskid Niski to obecnie najbardziej dzikie góry w Polsce. Mając olbrzymie szczęście, możecie tu spotkać wszystkie największe drapieżniki występujące w naszym kraju.
12. Narwiański Park Narodowy
Park został utworzony w roku 1996 i swoją mocą chroni obszar o powierzchni 68,10 km². Znajduje się w północno-wschodniej Polsce, w województwie podlaskim, nieco na zachód od Białegostoku. Symbolem Narwiańskiego Parku Narodowego jest błotniak stawowy. Jest to gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych. W parku można spotkać siedliska wielu zagrożonych ptaków jak choćby bielika zwyczajnego i bojownika bataliona. Na obszarze parku rzeka Narew przybiera charakter rzeki anastomozującej, czyli płynie równocześnie kilkoma, dość krętymi korytami, o stałym przebiegu. Dominuje tutaj roślinność bagienna. Dla zwiedzających udostępniono kładki przez bagna Istnieje również możliwość wyruszenia na szlaki kajakowe.
13. Ojcowski Park Narodowy
Park powstał w roku 1956 i jest najmniejszym parkiem narodowym w Polsce. Ochroną obejmuje obszar 21,46 km². Znajduje się w województwie małopolskim, 16 kilometrów na północ od Krakowa. W godle parku znajduje się nietoperz i nic w tym dziwnego, skoro zamieszkuje go 17 z 25 żyjących na terenie naszego kraju gatunków nietoperzy. Występują tutaj liczne jaskinie, w tym ta najsłynniejsza Jaskinia Łokietka. Natomiast w Jaskini Ciemnej odkryto najstarsze szczątki człowieka na terenie naszego kraju. Pięknie prezentują się wapienne skałki i ostańce, w tym choćby Maczuga Herkulesa, Brama Krakowska, czy Igła Deotymy. Na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego znajdziecie również ruiny zamku kazimierzowskiego oraz Pałac w Pieskowej Skale.
14. Pieniński Park Narodowy
Jest to najstarszym parkiem narodowym w Polsce. Został utworzony 1 czerwca 1932. Swoją powierzchnią obejmuje dzisiaj 23,46 km². Znajduje się w województwie małopolskim, tuż przy granicy ze Słowacją. W jego godle widnieje najpiękniejszy tutejszy szczyt, jakim są Trzy Korony, choć nie są one najwyższym szczytem Pienin. Turystom udostępniono 35 km szlaków, a sam park ma najwyższy wskaźnik odwiedzin w przeliczeniu na 1ha powierzchni. Oprócz turystów można tutaj spotkać również dziki, jelenie, borsuki, rysie oraz liczne grono nietoperzy. Pienińskie łąki słyną z różnorodności motyli, których w Pieninach naliczono ok. 1600 gatunków., w tym ten najsłynniejszy – niepylak apollo. Park zajmuje najcenniejsze pod kątek krajoznawczym fragmenty Pienin Właściwych – Masyw Trzech Koron, Pieniny Czorsztyńskie, Pieninki i Przełom Dunajca.
15. Poleski Park Narodowy
Został założony w roku 1990 i obejmuje swoją ochroną 97,62 km². Znajduje się we wschodniej części Polski, w województwie lubelskim, w polskiej części Polesia, w obrębie Równiny Łęczyńsko-Włodawskiej. Symbolem parku jest żuraw. Obszar parku jest zdecydowanie równiny oraz podmokły. Chroni liczne bagna, jeziora krasowe, stawy, torfowiska oraz naturalne kompleksy leśne, w których znajdziecie bogactwo flory oraz fauny. Na terenie parku procesy formowania się dolin rzecznych praktycznie jeszcze się nie zaznaczyły. Można tutaj podziwiać namiastkę tundry, a Poleski Park Narodowy jest jednym z najbogatszych w ptactwo obszarów w kraju. Przyjazd w jego progi będzie nie lada gratką nie tylko dla ornitologów.
16. Roztoczański Park Narodowy
Park został utworzony w roku 1974 i ma powierzchnie 84,82 km². Znajduje się w południowo-wschodniej części Polski, na Roztoczu, w województwie lubelskim. Jego symbolem jest konik polski. W Roztoczańskim Parku Narodowym istnieje hodowla koników polskich. Jest najbardziej zalesionym parkiem w Polsce, lasy zajmują 95,5 % jego powierzchni. Obejmuje najcenniejsze przyrodniczo obszary Roztocza
17. Słowiński Park Narodowy
Został utworzony w roku 1967, a jego powierzchnia wynosi 215,72 km². Tylko dwa parki narodowe w Polsce są większe – Kampinoski oraz Biebrzański. Słowiński Park Narodowy jest położony w środkowej części polskiego wybrzeża, w województwie pomorskim, w okolicach Łeby. Jego symbolem jest mewa srebrzysta. Najbardziej charakterystycznym elementem parku jest wydmowy pas mierzei z ruchomymi wydmami. Ponadto zachwycą nas tu przymorskie jeziora, bagna, łąki, torfowiska, nadmorskie bory i lasy. Można tutaj spotkać około 260 gatunków ptaków, z czego 170 wyprowadza lęgi.
18. Świętokrzyski Park Narodowy
Park został utworzony w roku 1950, zajmuje powierzchnie 76,26 km², a jego symbolem jest jeleń. Jest położony jest w centralnej części Gór Świętokrzyskich, około 15 km na północny wschód od Kielc. Jest jednym z najbardziej zalesionych parków w Polsce. Lasy, stanowiące nawet 95% powierzchni, są domem dla 187 gatunków pająków. Na górskich grzbietach można spotkać charakterystyczne rumowiska skalne zwane gołoborzami.
19. Tatrzański Park Narodowy
Tatrzański Park Narodowy powstał w roku 1954 i swoją ochronę roztacza na powierzchni 211,87 km². Znajduje się w województwie małopolskim. Jego symbolem jest kozica tatrzańska. Jest to populacja introdukowana tu w latach 1969–74 i jest najdalej na północ wysuniętą populacją kozicy. Według jesiennego liczenia z roku 2018, po obu stronach Tatr żyje 1431 kozic, co jest rekordową ilością. Powierzchnia Tatr wynosi ok. 785 km², z czego 175 km² znajduje się po polskiej stronie. Tatry są jedynymi krajowymi górami o charakterze alpejskim. Oprócz kozic warto wspomnieć o żyjących tutaj świstakach oraz niedźwiedziach. Wśród ptaków króluje orzeł przedni. Tatrzańska flora i fauna charakteryzują się sporą ilością gatunków endemicznych.
20. Park Narodowy „Ujście Warty”
Utworzono go w roku 2001, a jego powierzchnia wynosi 80,74 km². Jest najmłodszym parkiem narodowym w Polsce, którego siedziba znajduje się w Chyrzynie, nieopodal Kostrzyna nad Odrą. Obejmuje rozlewiska tworzone w dużej mierze przez rzekę Postomię, u ujścia Warty do Odry. Symbolem parku jest gęś zbożowa. Utworzono go dla ochrony jednej z najważniejszej w Polsce ostoi ptaków wodnych i błotnych, na którą składają się unikatowe tereny podmokłe, łąki oraz pastwiska. Na terenie parku można spotkać aż 245 gatunków ptaków, z czego 174 lęgowych, a 26 gatunków należy do gatunków ginących. Znajduje się tutaj największe zimowisko arktycznego gatunku łabędzia krzykliwego, oraz około 30 bielików.
21. Wielkopolski Park Narodowy
Park Narodowy został tutaj utworzony w roku 1957. Swoją ochroną obejmuje 75,83 km². Znajduje się nad Wartą, na południe od Poznania. Jego symbolem jest puszczyk, czyli najliczniejsza i najczęściej spotykana sowa Europy. 18 obszarów o łącznej powierzchni 260 ha objęto ochroną ścisłą. Park odwiedza ok. 1,2 mln osób rocznie. Wielkopolski Park Narodowy chroni obszar krajobrazu polodowcowego, charakteryzującego się typowymi formami ukształtowania terenu jak moreny, ozy, drumliny oraz choćby jeziora rynnowe. Największym głazem narzutowym tutaj jest Głaz Leśników o obwodzie 10,5 metra. Spotkamy tu 227 gatunków lęgowych i przelotnych.
22. Wigierski Park Narodowy
Został powołany do życia w dniu 1 stycznia 1989. Obejmuje obszar 150,79 km² i jest jednym z większych parków w Polsce. Znajduje się w północno wschodniej części Polski, w województwie podlaskim, na północnym skraju Puszczy Augustowskiej. Symbolem parku jest bóbr na tle jeziora Wigry. Na jego obszarze znajdują się 42 jeziora, których łączna powierzchnia wynosi ponad 28 km². W centralnej części parku znajduje się jezioro Wigry o krętej i urozmaiconej linii brzegowej. Szczególnej ochronie podlega tutaj bóbr, którego populacja wynosi tu około 250 sztuk.
23. Woliński Park Narodowy
Park powstał w roku 1960 i chroni obszar o powierzchni 109,37 km². Znajduje się w województwie zachodniopomorskim, w środkowo-zachodniej części wyspy Wolin. Jego symbolem jest orzeł bielik. Na terenie parku stworzono 7 punktów ochrony ścisłej. Wyspa Wolin znajduje się na trasie głównego szlaku przelotu ptaków wzdłuż wybrzeża Bałtyku. Stąd też można tutaj spotkać ponad 230 różnych gatunków ptactwa. Najwyższe klify osiągają wysokość aż 95 m, a destrukcyjny wpływ morza na klify przesuwa linię brzegową o około 80 cm każdego roku. Proces ten nazywa się abrazją. Krajobraz dominujący na terenie parku jest związany z moreną czołową, która graniczy z morzem oraz zalewem.
Parki Narodowe w Polsce
Nowe Parki Narodowe w Polsce
Obecnie w Polsce projektowane są kolejne parki narodowe. Najbliżej finalizacji jest Jurajski Park Narodowy, który byłby pierwszym takim miejscem w województwie śląskim. Ochroną byłby objęty obszar pomiędzy Zawierciem a Częstochową. Jeśli powstanie, będzie to jeden z najmiejszych parków w kraju. Kolejnym mocnym kandydatem jest Turnicki Park Narodowy w województwie podkarpackim. Obecnie znajduje się tutaj rezerwat przyrody, gdzie swoją ostoję mają wilki, żbiki, rysie oraz orły. Nazwa pochodzi od dzikiego masywu górskiego Turnica. Ponadto kandydatami są choćby Mazurski Park Narodowy, Szczeciński Park Narodowy, Park Narodowy Dolina Dolnej Odry, chroniący starorzecza, szuwary oraz łąki zalewowe i lasy łęgowe. Trzymamy kciuki!
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
