 Rafy koralowe
Strona poświęcona jest rafom koralowym. Tutaj dowiesz się czegoś więcej na ich temat, Mam nadzieję, że zaciekawią Cię poruszane sprawy. Co właściwie oznacza samo słowo "rafa"? Jest to podwodna skała lub grzbiet skalny sięgający czasami do samej powierzchni wody zbudowany ze szkieletów organizmów morskich. W przypadku tych najbardziej znanych: raf koralowych, skały te mogą ciągną się setkami kilometrów wzdłuż wybrzeży lądów, bądź brzegów wysp i zajmują łącznie powierzchnię prawie 20 milionów kilometrów kwadratowych. Twórcami "budowli" o tak gigantycznych rozmiarach są maleńkie stworki o wielkości około 3 - 5 mm nazywane koralowcami. Jednak nie wszystkie koralowce są budowniczymi raf niektóre je po prostu zamieszkują.
Wielka rafa koralowa
Wielka Rafa Koralowa to bez wątpienia jeden z najpiękniejszych zakątków świata, wspisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury i Przyrody UNESCO. Całość obejmuje takie elementy, jak: głębokie rowy oceaniczne, wyspy u wybrzeża kontynentu, wyspy Morza Koralowego, wysepki koralowe (atole) oraz całą faunę, żyjącą na przy dnie oceanu.
Wielka Rafa Koralowa, zwana również Wielką Rafą Barierową, to bez wątpienia jedno z najcudowniejszych miejsc na ziemi i istna mekka dla płetfonurków. Rafa ciągnie się na przestrzeni 2300 km wzdłuż wybrzeża Queensland w Australii - od przylądka York aż do Gladstone. Szerokość rafy wynosi średnio 60km. Jest doskonale widoczna z kosmosu jako biała smuga z maleńskimi wysepkami na tle lazurowego oceanu. Powierzchania parku, chronionego przez UNESCO, rozciąga się na obszarze 346 000 km--2 i obejmuje m.in. Morze Koralowe, samą rafę oraz chronione lasy tropikalne Queensland.
Sama Wielka RaFa Koralowa nie jest jednym monolitem i składa się z około 3 tysięcy małych raf i wysypekek, znajdujących się w różnym stadium rozwoju. Szerokość również nie jest wielkością stało i waha się od 0 do 320 km.
Z geologicznego punktu widzenia historia wielkiej rafy koralowej rozpoczęła się jakieś 28 mln lat temu, kiedy to na wskutek ruchów tektonicznych Australia została zepchnięta z południa na północny wschód. Uformowanie się płytkiego, rozległego basenu morskiego stworzyły doskonałe warunki do rozwoju koralowca.
W rejonie Wielkiej Rafy Koralowej, jak również na terenie całego parku, do którego należy rafa, rozwinęła się turystyka podwodna, organizowana przez wyspecjalizowane biura. Ze względu na olbrzymie dochody z turystyki, szacowane rok rocznie na kilkaset milionów dolarów, nie myśli się o potencjalnych szkodach, jakie mogą wywołać turyści. Ze względu na emisję dwutlenku węgla, znacznie podniosła się kwasowość wody, a przez to rafa podatna jest na rozpuszczanie lub w najlepszym razie do zatrzymania przyrostu. Szacuje się, że Wielka rafa Koralowa przestanie przyrastać gdzieś za 20-30 lat. Trudno jednak ograniczać ruch turystyczny, biorąc pod uwagę ogromne dochody, a równocześnie widoki, jakie czekają na turystów, których nie można porównać z niczym innym na ziemi. Doskonale czysta woda, oświetlana słońcem i kryjąca w sobie tysiące egzotycznych gatunków ryb jest wystarczającym wabikiem dla każdego płetwonurka i nie tylko.
Typy raf koralowych
Wyróżniamy trzy typy raf koralowych:
- rafy przybrzeżne - leżące przy samej linii brzegowej
- rafy barierowe - ciągnące się równolegle do brzegu, ale w pewnej od niego odległości
- atole - wynurzone z wody koralowe pierścienie lądu,
Bogaty świat rafy koralowej jest jak "koralowe miasto", które zamieszkóje wiele rozmaitych zwierząt, a wśród nich ponad 200 gatunków ryb.Bogaty świat rafy koralowej jest jak "koralowe miasto", które zamieszkóje wiele rozmaitych zwierząt, a wśród nich ponad 200 gatunków ryb. wewnątrz których znajdują się laguny (płytkie zatoki wewnątrz atolu), będące odciętymi od pełnego morza "jeziorami" słonej wody
Rafy koralowe są największymi naturalnymi strukturami na świecie. Są rezultatem nadzwyczajnych relacji pomiędzy zwierzętami koralowymi, znanymi jako polipy, a mikroskopijnymi algami (zooxanthellae) żyjącymi w swoich tkankach. Polip, podobny do małego morskiego anemona, jest w stanie sam się żywić dzięki parzydełkom znajdującym się na jego mackach, które paraliżują przepływający plankton. Plankton jest przetrawiony, ale zaspokaja on tylko w niewielkim stopniu zapotrzebowanie na pożywienie polipa. Reszta pochodzi od alg, które zamieniają światło słoneczne, dwutlenek węgla i własne odpady w tlen i węglowodany. Te węglowodany są również używane przez polip do produkcji węglanu wapnia w procesie zwanym wapnieniem. Taki właśnie materiał formułuje szkielet korala i prawdopodobnie ramę tego, co obecnie rozpoznajemy jako rafę koralową. Na południu Synaju zidentyfikowano 137 gatunków korala.
7,5% powierzchni Egiptu znajduje się obecnie pod ochroną. Do roku 2017, według planów Centralnego Urzędu ds. Środowiska EEAA (Egyptian Environmental Affairs Agency), obszary chronione zajmować będą 15% terytorium kraju. Rafy koralowe Morza Czerwonego stanowią jedyny w swoim rodzaju, niezwykle wrażliwy na ingerencje ekosystem. W celu ochrony raf koralowych założono pierwszy park narodowy Egiptu, rezerwat morski Ras Mohammed w Sharm el Sheikh. Korale są bardzo delikatne i w ciągu roku rosną zalewdwie o kilka milimetrów. Już samo uderzenie płetwą lub dotknięcie ręką może poważnie uszkodzić ich strukturę.
Zwierzęta
Rafy koralowe nazywane są "lasami tropikalnymi oceanów", gdyż zasiedla je ogromna ilość organizmów. Szacuje się, że na rafach żyje 35-60 tysięcy gatunków zwierząt, w tym 25 tysięcy gatunków ryb. To właśnie ryby są najpiękniejszą wizytówką raf koralowych. Zachwycają różnorodnością kształtów, niezwykłą kolorystyką oraz ciekawymi zachowaniami.
Spotkać tu można bajecznie kolorowe chetoniki nazywane motylami czy ustniki, określane mianem ryb - aniołów. Już same nazwy, np. strojniś admirał czy nefrytek królewski, pozwalają nam wyobrazić sobie przepych i bogactwo barw tych ryb.
Niektóre z nich mimo piękna są jednak niezwykle niebezpieczne. Majestatyczna skrzydlica ma kolce jadowe, które mogą być groźne nie tylko dla zwierząt morskich, ale również dla nurków. Miłośnicy podwodnych wycieczek muszą również uważać na drapieżną murenę.
Na rafie koralowej można obserwować całą gamę interesujących zachowań ryb. Małe błazenki żyją w symbiozie z parzącymi ukwiałami, choć inne zwierzęta muszą unikać ich zabójczych czułków, a wargatki sanitarniki bezpiecznie wpływają do wielkich paszczy strzępieli, aby pomóc im pozbyć się pasożytów.
Niezwykle bogaty jest świat bezkręgowców. W szczelinach rafy kryją się krewetki, langusty, wężowidła, rozgwiazdy, jeżowce, ślimaki i ośmiornice. Spotkać tu można największego małża świata - przydacznię olbrzymią, dorastającą do długości 135 cm.
Jak powstają rafy koralowe
powstają na skutek działalności skałotwórczej organizmów morskich - koralowców, tworzących kolonie, oraz otwornic, mięczaków, mszywiołów, a także wrośniętych w nie cząstek kostnych innych organizmów morskich, oraz żwiru, piasku i mułu wapiennego.
Koralowce mają postać wyłącznie polipów. Polipy tworzą rafy pobierając z otaczającej je wody węglan wapnia, z którego budują szkielet. Podczas rozmnażania polipów, rafa rozrasta się wszerz i w górę. Pojedyncze polipy są ze sobą połączone żywą cenenchyma.
Rafy koralowe istnieją na naszej planecie od około 450 milionów lat. Badania geologiczne (kopaliny, skamieniałości) dowodzą, że starożytne rafy koralowe stanowiły kiedyś kompletny ekosystem - tak jak dziś. Obecne rafy koralowe są uważane za jeden z dwóch najbardziej produktywnych systemów naturalnych na świecie, oprócz lasów tropikalnych. Oba te systemy są w dzisiejszych czasach zagrożone na skutek niewłaściwego i niedbałego użytkowania przez człowieka. Wartość ekonomiczna raf koralowych wciąż wzrasta, dlatego muszą one być pod ochroną. Zrozumienie tego faktu i dbałość o nie zapewni im przetrwanie.
Rafa koralowa dostarcza pożywienia i schronienia tysiącom organizmów, które koegzystują w kompleksie połączonych wewnętrznych łańcuchów pokarmowych. Różne typy zachowań pozwalają wielu organizmom dzielić wspólne dobro: zamieszkiwać jedną przestrzeń i chronić tę przestrzeń, żywić się i rozmnażać. Organizmy, które są słabsze w jakiejś dziedzinie, w swoim czasie znikną z rafy. Ekosystemy rafy koralowej ulegają ciągłym zmianom.
Korale rosną i dostarczają ram do rozrostu rafy. Jednocześnie, rafy są łamane przez zwierzęta żyjące w wodach i żywiące się na jej strukturze (gąbki, skorupiaki, jeżowce, ryby). Jeśli koral jest zniszczony, wówczas zespół równowagi rafy będzie się permanentnie zmieniał. Efektem tego może być utrata produktywności i bio-różnorodności - oba z nich mają poważne konsekwencje ekonomiczne.
Na początku okresu kredowego, czyli ok. 120 mln lat temu rafy koralowe zaczęły ginąć, a odrodziły się dopiero 85 mln lat później. Tajemnice ich zniknięcia i pojawienia się wyjaśnili amerykańscy uczeni. Ich zdaniem zmiany te zostały spowodowane zaburzeniem równowagi składu mineralnego wody. W światowym oceanie zaczęło brakowć jednej z odmian rozpuszczalnego węglanu wapnia - substancji niezbędnej do budowy szkieletów koralowców. Potem, 35 mln lat temu, pod wpływem wybuchów podwodnych wulkanów woda znów zmieniła swój skład , dzięki czemu zwierzęta te mogły się z powrotem rozwijać.
Korale
Protopalythoa sp. - bardzo popularny i łatwy koralowiec miękki. Wyglądem zbliżony do gatunku Zoanthus ale posiada trochę większe (do 3 cm) "główki" z krótkimi polipami. Zróżnicowana kolorystyka z najczęściej spotykanymi barwami: jasnobrązową, brązową, zieloną. Średnio agresywny. Potrzebują średniego nasłonecznienia jak również średniego do dużego przepływu wody. Rozrasta się dość szybko a więc należy pamiętać o zostawieniu mu odstępu od innych koralowców. Warto umieszczać go w niższych i średnich partiach zbiornika. Wymagania: temperatura 21-27 C, zasolenie 1,023-1,025, pH 8,1-8,4, dKH 8-12. Zalecany jest dodatek jodu i elementów śladowych. Zjawisko fotosyntezy prowadzone przez zooksantele dostarczają mu większości pożywienia, jednakże dokarmianie fitoplanktonem jest wskazane. Można podawać także kawałki mięsa (np. małych krewetek) pamiętając by starać się taki pokarm dostarczyć każdemu polipowi oddzielnie.
Zoanthus sp. - bardzo popularny i łatwy koralowiec miękki. Tworzy duże, niskie kolonie. Same koralowce mają okrągłe kształty z "oczkiem" w środku - nierzadko innego koloru - i krótkie polipy. Odmian barwnych jest bez liku (kilkadziesiąt). Wymagają dobrego oświetlenia i średniego przepływu wody. Żywi się głównie produktami fotosyntezy lecz również pobiera pokarm z wody w postaci zooplanktonu czy kawałeczków mięsa rybiego lub krewetki. Łatwo się rozrasta. Wymaga pewnej odległości od innych koralowców, gdyż rozrastając się może poparzyć swych sąsiadów. Średnio agresywny. Należy ustawiać go w zbiorniku od środkowej do górnej części rafy. Wymagania: temperatura 21-27 C, zasolenie 1,023-1,025, pH 8,1-8,4, dKH 8-12. Zalecany jest dodatek jodu i elementów śladowych. Spotykany na całym obszarze strefy tropikalnej. Najbardzie popularne gatunki Zoanthusów to: Z. coppingeri, Z. pacificus, Z. pulchellus, Z. sociatus oraz Z. mantoni.
Merulina sp. - trudny w hodowli koralowiec twardy o małych polipach (SPS). Występuje w wielu odmianach barwnych: niebieskiej, zielonej, brązowej, kremowej, fioletowej, różowej. Różnorodne kształty i kolory tego koralowca powodują, że jest bardzo popularnym koralowcem wśród SPS-ów. Ze względu na swą pofałdowaną strukturę nazywana jest często "sałatowym" (Lettuce) czy też "kapuścianym" (Cabbage) koralowcem. Jest pokojowo usposobiona, jednakże jej polipy sięgające do 3 cm sugerują odstęp od innych koralowców na właśnie taką odległość. Polipy te najczęściej można zobaczyć nocą, podczas poszukiwania pokarmu. Odżywia się mikroplanktonem wyłapywanym z wody. Należy dokarmiać ją kawałkami mięsa (ryb, krewetek) 2 razy w tygodniu. Potrzebuje silnego oświetlenia (hqi) oraz średniego przepływu wody. Warto ustawić ją w wyższych partiach zbiornika. Inne jej wymagania to: temperatura 21-27 C, zasolenie 1,023-1,025, pH 8,1-8,4, dKH 8-12. Zalecany jest dodatek wapnia i elementów śladowych. Najbardziej znanym gatunkiem tego koralowca jest M. Ampliata.
Montipora sp. - średnio trudny w utrzymaniu lecz bardzo popularny koralowiec twardy. Podobny do koralowców z rodzaju Acropora. Występuje w wielu odmianach barwnych oraz kształtach. Należy do tzw. SPS-ów - "small polyp stony coral" czyli koralowców twardych o małych polipach. Wymaga następujących parametrów wody: średniego prądu wody, umiarkowanego oświetlenia (oprócz M. Digitata, która wymaga mocnego światła i prądu wody), temperatury 23-28 C, zasolenie 1,023-1,025, pH 8,1-8,4, dKH 8-12. Potrzebny jest elementów śladowych, strontu oraz wapna. Nieagresywny. Należy go umieszczać w towarzystwie innych, równie pokojowo nastawionych, koralowców. Odżywia się za pomocą fotosyntezy zooksanteli lecz dobrze jest go dokarmiać planktonem raz w tygodniu. Zalecane jest wprowadzanie go do dojrzałego akwarium.
Acropora sp. - trudny w utrzymaniu lecz bardzo popularny koralowiec twardy. Posiada małe polipy, tzw. SPS - "small polyp stony coral". Istnieje tak wielka liczba odmian barwnych, form oraz kształtów, że wymienienie ich wszystkich jest wprost nie możliwe. Wymaga następujących parametrów wody: silnego prądu wody (liczne pompy oraz falownik są wskazane), mocnego oświetlenia (hqi), temperatury 23-27 C, zasolenie 1,023-1,025, pH 8,1-8,4, dKH 8-12. Potrzebny jest dodatek elementów śladowych, strontu oraz wapna. NO2, NO3 oraz fosforany PO4 powinny wynosić 0. Średnioagresywny. Odżywia się za pomocą fotosyntezy. Trudny w transporcie oraz w aklimatyzacji. Jednakże, gdy już się zaaklimatyzuje, rośnie szybko. Rozmnażać można go poprzez odcięcie szczepki korala i umieszczenie go w dowolnym, dogodnym dla akwarysty miejscu w zbiorniku - spełniającym jednakże wymogi środowiskowe charakterystyczne dla niego.
Studeriotes sp. - koralowiec miękki zwany "Christmas Tree Coral", czyli świąteczna choinka. Jeden z najciekawszych "skórzastych" koralowców. Nie odżywia się za pomocą zooksanteli a więc nie potrzebuje dużo mocnego światła. Należy karmić go zooplanktonem, kawałkami ryb lub krewetek. Zaleca się również suplemację jodu, strontu i innych elementów śladowych. Ustawiać należy go na samym dnie zbiornika, gdzie może się zakorzenić na żwirze czy gruzie koralowym. Na noc wciąga czułki i czasami ze względu na swą kolorystykę (jasnobrązową, szarą lub brązową) może przypominać ziemniaka. Potrzebuje średniego do silnego ruchu wody. Inne wymagania to: temperatura 22-27 C, zasolenie 1,023-1,025, pH 8,1-8,4, dKH 8-12. Nieagresywny. Należy umieszczać go w dość znacznej odległości od innych koralowców, gdyż może w ten sposób uniknąć kontaktu z czułkami innych agresywnych koralowców. Nie zalecany dla początkujących.
Clavularia sp. - bardzo popularny i łatwy koralowiec miękki, przypominający mały kwiatek. Tworzy piękne, falujące kolonie. Potrafi zarosnąć nawet powierzchnię szyby co daje wspaniałe możliwości przy aranżacji zbiornika i stwarza szansę uzyskania nietypowego i pięknego efektu. Występuje w wielu odmianach barwnych: białej, brązowej, różowej, jasnobrązowej, zielonej. Wśród nich rozróżniamy: C. hamra, C. Inflata, C. Modesto oraz C. viridis. Wymaga średniego oświetlenia i umiarkowanego ruchu wody oraz temperatury 21-27 C, zasolenia 1,023-1,025, pH 8,1-8,4, dKH 8-12. Zalecany jest dodatek jodu i elementów śladowych. Średnio agresywny. Świetnie nadaje się do zbiorników z rafą koralową. Należy umieszczać go od średnich do wyższych partii akwarium. Zalecany początkującym.
Sinularia dura - jeden z łatwiejszych w hodowli fotosyntetycznych koralowców miękkich. Angielskie nazwy potoczne (Flat Leather Coral, Carpet Coral oraz Flower Leather Coral) odnoszą się do jego charakterystycznego płaskiego, przypominającego kwiaty czy liście, wyglądu. Zazwyczaj ma kolor jasnobrązowy, choć kremowy czy brązowy również jest dostępny w handlu. Blisko spokrewniony z Sarcophytonem. Średnio agresywny. Warto zostawić odstęp do najbliższego sąsiada. Niektóre gatunki mogą być toksyczne dla koralowca twardych. Należy umieszczać go w górnych partiach zbiornika, gdyż wymaga dobrego oświetlenia o co najmniej średnim natężeniu. Wymagania odnośnie przepływu wody są podobne, tzn. średnie do dużego. Znosi temperatury w przedziale od 20 do 28 C. Inne zapotrzebowania to: zasolenie 1,023-1,025; pH 8,1-8,4; dKH 8-12. Zalecane jest dodawanie jodu, strontu i elementów śladowych. Wprawdzie odżywia się za pomocą zooksanteli to warto dokarmiać go planktonem (pokarmem podawanym dla filtratorów) czy mięsem np. malutkich krewetek.
Ochrona raf koralowych
W wielu rejonach świata zniknęło, albo wyblakło ponad 90 procent raf koralowych. Naukowcy są zdania, że najskuteczniejszym sposobem ponownego pobudzenia ich wzrostu może być terapia elektrowstrząsowa. Jednym z czołowych ekspertow od raf koralowych jest Tom Goreau. Nurkował już jako małe dziecko, aby je oglądać. Dziś jest dyrektorem światowej Organizacji Ratowania Raf Koralowych. Goroeau podkreśla, że koralowce to jamochłony, czyli faktycznie zwierzęta, ale bardzo proste zwierzęta. W istocie jest to rodzaj żyjącego jelita z otaczającym je wieńcem czułków. Czułki służą mu do łapania morskiego planktonu, czyli jest to zwierzę mięsożerne.
Najbardziej zagrożone są rafy koralowe Oceanu Indyjskiego Nieporozumienia co do przynależności gatunkowej koralowców biorą się stąd, że jest to chyba jedyne zwierzę, które nie potrafi się poruszać. Koralowce zakorzeniają się w rozpadlinach wapiennych skał dna morskiego. Są jedynymi zwierzętami morskimi budującymi takie twarde i gigantyczne struktury. Oznacza to - niestety - że nie są w stanie zbiec z rejonów, gdzie pojawiają się zanieczyszczenia i epidemie.
Koralowce są niezwykle podatne na choroby, w takim samym stopniu, jak rośliny. To właśnie algi odpowiedzialne są za fantastyczną peletę barw, pokrywającą rafy koralowe.
Tom Goreou poświęcił całe życie na ratowanie raf koralowych Niemal jednak w każdej sytuacji stresowej, żyjące w tkance polipów algi umierają. Koralowiec blaknie, staje się przezroczysty albo białawy, a wkrótce potem sam umiera. W niektórych rejonach światach zniknęło w ciągu ubiegłych 25 lat ponad 90 procent raf koralowych.
Jednym z głównych zagrożeń jest podwodna turystyka i nadmierne kolekcjonowanie wielu gatunków, szczególnie tych, które rosną bardzo powoli. Śródziemnomorskie, wolno rosnące korale, np. koral czerwony, były najbardziej eksploatowane ze wszystkich korali na świecie i zawsze chętnie poławiane dla celów jubilerskich i zdobniczych. w wyniku zanieczyszczeń i nadmiernej eksploatacji bardzo zmalała liczebność tych zwierząt.
Doktor Goreou wykrył przy pomocy niemieckiego naukowca, Wolfa Hilbertza, że jedynym - jak się wydaje - ratunkiem jest w tej sytuacji zastosowanie elektrowstrząsów. Głównie dlatego, że w pewnym sensie są również roślinami. Żyją bowiem w symbiozie z korzystającymi z ich "gościnności" algami, stosującymi fotosyntezę. Koralowce najlepiej rozwijają się w czystych wodach morskich, gdzie dochodzi wiele słonecznego światła, niezbędnego dla związanych z nimi alg. Okazało się bowiem, że koralowce budują swoje wspaniałe szkielety ze znajdującego się w morskiej wodzie węglanu wapnia i używają w tym procesie elektrycznego prądu. Profesor Hibertz wykrył, że można stymulować ten proces przepuszczając przez morską wodę prąd o niskim napięciu, około 12 voltów. Potrzebne jeszcze są tylko metalowe tyczki, po których odradzające się koralowce mogą się wspinać - dokładnie tak jak bluszcz. W tej chwili na świecie podjęto 15 programów ratowania raf koralowych.
 |
 |
 |
 Poziom zagrożenia dla raf koralowych |
 |
 |
Ciekawostki
Geograficzne rozmieszczenie raf
Koralowce wznoszące budowle rafowe są mieszkańcami mórz gorących. Czynnikiem ograniczającym życie i rozmieszczanie koralowców jest temperatura wody wynosząca, co najmniej 20 stopni Celsjusza, którą znajdują tylko w morzach międzyzwrotnikowych, toteż pas rozsiedlenia geograficznego raf koralowych ograniczony jest 30 stopniem szerokości geograficznej północnej i 27 stopniem szerokości południowej. Jedynie w wyjątkowych miejscach, w związku z ciepłymi prądami, mogą one tu i ówdzie przekraczać powyższe granice, tworzące placówki mniej lub więcej wysunięte poza normalny zasięg rozsiedlenia. Taka północną placówką ich życia w Atlantyku są wyspy Bermudy, znajdują się na 32 stopnie szerokości geograficznej północnej, pozostające jednak w strefie ciepłych wód Prądu Zatokowego.
Najokazalsze, zwłaszcza najbardziej rozrosłe gatunki koralowców, występują przede wszystkim w paśmie wód przyrównikowych i maksymalnej dla mórz temperatury dochodzącej do 25 stopni Celsjusza, podczas gdy w wodach granicznych strefy gorącej o temperaturze bliskiej krańcowi dla koralowców (20 stopni Celsjusza) znajdujemy gatunki odporniejsze na słabe wahania termiczne. Największe natężenie życia obserwujemy wśród raf rozwijających się w morzach najgorętszych: w Morzu Czerwonym stwierdzono 128 gatunków korali, podczas gdy przy wyspie Zanzibar, u wschodnich wybrzeży Afryki tylko 61, a przy Bermudach zaledwie 12 gatunków. Koralowce rafotwórcze są, więc grupą szczególnie ciepłowodną i przy niewielkiej zmianie czynnika termicznego bardzo intensywnie ujawnia się ich selekcją. Wielka Rafa Koralowa u północno ? wschodnich wybrzeżach Australii ? 1500 kilometrów długości; rafa opasająca Nową Kaledonię.
Znaczenie wysp koralowych dla człowieka
Pomimo czaru i wielkiej atrakcyjności dzięki swemu egzotyzmowi, wyspy koralowe są światem wyjątkowo groźnym dla żeglugi nie tylko, dlatego, że są to utwory w zasadzie płytkowodne, często niewidoczne z powierzchni, ale również i dlatego, że na skutek szybkiego wzrostu koralowce zmieniają swe zarysy i kształty w krótkim stosunkowo czasie. W związku z tym nie bardzo można polegać nawet na nowszych mapach nawigacyjnych w żegludze w rejonach wysp koralowych.
Grozę tej sytuacji odczuli wielcy żeglarze, odkrywcy nowych wysp koralowych na Pacyfiku. James Cook omal nie przepłacił katastrofą spotkania statku ?Endevuor?, na którym płynął, z Wielka Rafą Koralową. Inny wielki żeglarz-odkrywca Francuz I. F. G. La Perousse zakończył swój głośny rejs odkrywczy całkowitą awaria fregat ?Boussole? i ?Astrolabe? oraz śmiercią własną i całej załogi w 1778 roku przy koralowej, malowniczej wyspie Vanikoro, jednej z wysp Archipelagu Santa Cruz. Katastrofą zakończyły się także spotkania wielu innych żeglarzy z tak przecież nęcącym wzrokiem i pobudzającymi fantazję malowniczymi wyspami koralowymi.
Trudności życia codziennego na wyspach koralowych jest jednak niemal zawsze brak wody słodkiej, trzeba zbierać podczas deszczu lub w postaci nocnej rody spływającej z liści palmowych. Spacer w gajach palmowych bywa zawsze niebezpieczny, ponieważ ciężkie, 0,5 ? 2,0 kilograma dojrzałe orzechy kokosowe łatwo spadają i mogą zranić lub co najmniej nabić poważnego guza. Dojrzewają one w różnych porach roku, nie sezonowo, więc trudno ustalić okres spadania.
Znaczniki przeszłości
Badanie licznych skamieniałych struktur skał podwodnych wydostających się na powierzchnię kontynentów dostarcza cennych wskazówek na temat dawnego rozmieszczania ciepłych mórz, kolejnych położeń równika termicznego w różnych epokach geologicznych, ewolucji gatunków (na przykładzie grupy czterokoralowców, które znikły po paleozoiku). Najstarsze rafy pochodzą prawdopodobnie z prekambru (ponad 540 milionów lat temu) i występują w postaci stromatolitów (koncentryczne wytrącenie wokół cyjanobakterii). Skamieniałe rafy należą do dwóch typów: biohermów zwartych nie rozwarstwionych konstrukcji (na przykład skały Saussois w Burgundii pochodzące z górnej jury) i rozwarstwionych biostromów (na przykład wał ze skamieniałych małż rudistes z ery mezozoicznej występujący w górnej kredzie w Prowansji.
Pisarz R. L. Stevenson, autor klasycznej ?Wyspy skarbów?, który dłużej mieszkał na wyspach koralowych, mówi, że staje się one niekiedy prawdziwą udręką dla życia codziennego. Szczury i wielki skorupiaki lądowe, pustelnik Biegus, konkuruje za sobą w rozbojach i kradzieżach. Tysiące much natrętnie krąży nad koprą ? tłustym miąższem orzechów kokosowych, wydzielającym słodkawo mdły, a równocześnie zgniły zapach.
Tak, więc wyspy koralowe nie zawsze okazywały się i okazują takimi ?rajskimi? światami, jak je sobie wyobrażamy z oddali, opierając się głównie na opisach przelotnych obserwatorów i ilustracjach.
®© GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA
Galerie & Wideo - The Great Barrier Reef (Australia) Vacation Travel Wild Video Guide |
