Wiedza Zapraszamy do działu wiedza, w którym łączymy więdzę z przyjemnościa podróżowania, zwiedzania, poznawania ciekawych faktów, miejsc. Poznawaj świat dzięki Grupa Media Informacyjne & Adam Nawara.

Opisy

W tym dziale znajdziesz charakterystykę współczesnych rekinów i płaszczek wg nastepujacej klasyfikacji:  

Gromada: Chrzęstnoszkieletowce - Chondrichthyes

          Rząd: Chlamydiokształtne - Chlamydoselachiformes

                      Sześcioszparokształtne - Hexanchiformes

                      Koleniokształtne - Squaliformes

                      Piłonosokształtne - Pristiophoriformes

                      Aniołokształtne - Squatiniformes

                      Rogatkokształtne - Heterodontiformes

                      Brodatokształtne - Orectolobiformes

                      Lamnokształtne - Lamniformes

                      Żarłaczokształtne - Carcharhiniformes

                      Rajokształtne - Rajiformes

                      Piłokształtne - Pristiformes

                      Drętwokształtne - Torpediniformes

                      Orleniokształtne - Myliobatiformes (w budowie)

Charakterystyka chlamydiokształtnych Chlamydoselachiformes

Chlamydiokształtne - Chlamydoselachiformes są najprymitywniejszą współcześnie żyjącą grupą zaklasyfikowaną w obrębie spodousta. Ze względu na liczne różnice w anatomii i morfologii na potrzeby tej strony zostały one wyodrębnione z sześcioszparokształtnych Hexanchiformes.

Przedstawiciele tego rzędu posiadają silnie wydłużony, węgorzowaty kształt ciała z wydatnymi kilami na tułowiu, głowa jest szeroka i spłaszczona, na bokach głowy znajdują się oczy bez błony migawkowej (Rys. 1). Posiadają sześć par szczelin skrzelowych, dolne końce pierwszych szczelin łączą się ze sobą (Rys. 2). Tryskawki są małe,  nozdrza są całkowicie oddzielone od otworu gębowego. Pysk jest bardzo krótki, otwór gębowy jest terminalny, bez fałdów wargowych. W dolnej i górnej szczęce znajdują się długie i wąskie zęby kladodontyczne z trzema dużymi guzkami i dwoma mniejszymi wyrastającymi między nimi, guzki są wygięte do tyłu (Rys. 3). Podstawy zębów są szerokie, rozszerzające  się ku tyłowi. Tylne zęby są zbliżonych rozmiarów do przednich zębów. Płetwa odbytowa jest duża - większa odpłetwy grzbietowej.Pojedyncza płetwa grzbietowa nie wzmocniona kolcem. Brak płata brzusznego w płetwie ogonowej  chrząstka podniebienno-kwadratowa nie ma połączenia z wyrostkiem zaoczodołowym, ale łączy się z mózgoczaszką przed nim. Chrząstka gnykowo-żuchwowa jest wydłużona. Brak rostrum na mózgoczaszce. W jelicie znajduje się zastawka spiralna.

Rys.1 Ogólny pokrój ciała chlamydii Chlamydoselachus anguineus (wg Garmana)

Rys. 2 Głowa chlamydii od dołu (wg Garmana).

Sześcioszparokształtne - Hexanchiformes posiadają torpedowy kształt ciała, bez kilów na tułowiu. Nozdrza są bez wąsów i nie połączone z otworem gębowym.  Posiadają sześć lub siedem szczelin skrzelowych zlokalizowanych po bokach głowy. Dolne części szczelin skrzelowych nie są połączone ze sobą. Tryskawki są małe. Oczy znajdują się po bokach głowy, nie posiadają błony migawkowej. Otwór gębowy jest subterminalny. Na dolnej szczęce znajduje się fałd wargowy. Zęby są silnie zróżnicowane w dolnej i górnej szczęce (Rys. 1). Zęby przednio-boczne w górnej szczęce są małe, wąskie z jednym guzkiem i mniejszymi bocznymi. Natomiast dolne są bardzo szerokie, ściśnięte zbliżone kształtem do grzebienia z serią licznych guzków bocznych i różnie rozwiniętym guzkiem głównym. Podstawy zębów są wąskie. Tylne zęby są małe. Występuje u nich mała płetwa odbytowa i jedna płetwa grzbietowa zlokalizowana za płetwami brzusznymi, która pozbawiona jest kolca. W jelicie znajduje się zastawka spiralna.

Współczesne sześcioszparokształtne dzieli się na dwie rodziny:

sześcioszparowate - Hexanchidae

• głowa i pysk są szerokie.

Hexanchus

- sześć par szczelin skrzelowych;
- chrząstka podniebienno-kwadratowa jest luźno połączona stawowo z mózgoczaszką za wyrostkiem zaoczodołowym;
- chrząstka gnykowo -żuchwowa średnio smukła, wydłużona.

Notorynchus

- siedem par szczelin skrzelowych;

- chrząstka podniebienno-kwadratowa luźno połączona stawowo  z mózgoczaszczką za pomocą wyrostka zaoczodołowego;

- chrząstka gnykowo-żuchwowa jest masywna.

siedmioszparowate - Heptranchidae

Jedynym współcześnie żyjącym przedstawicielem tej rodziny jest rodzaj Heptranchias

• siedem par szczelin skrzelowych;
• chrząstka podniebienno-kwadratowa mocno połączona stawowo z wyrostkiem zaoczodołowym na mózgoczasce;
• chrząstka gnykowo-żuchwowa jest smukła;
• głowa jest spłasczona, a  pysk wąski.

Uwagi:

Dość często w obrębie sześcioszparokształtnych jest uwzględniany rodzaj chlamydia - Chlamydoselachus. Jednak ze względu na liczne różnice pomiędzy tymi grupami na potrzeby tej strony internetowej ten rodzaj został wyodrębniony jako oddzielny rząd chlamydiokształtne - Chlamydoselachiformes.

Rys. 1. Szczęki siedmioszpara plamistego Heptranchias perlo. Widoczna jest różnica pomiędzy zębami z górnej i dolnej szczęki (wg White 1937).

Charakterystyka koleniokształtnych Squaliformes

Koleniokształtne - Squaliformes posiadają cylindryczny, lekko spłaszczony tułów; po bokach głowy znajduje się pięć par szczelin skrzelowych; wszystkie szczeliny skrzelowe znajdują się przed płetwami piersiowymi; tryskawki są obecne, zróżnicowanych rozmiarów; brak jest zagłębień nosowo-ustnych oraz zagłębień wokół nozdrzy; oczy znajdują po bokach głowy, nie posiadają powieki migawkowej; bruzdy wargowe są dobrze rozwinięte; brak jest powiększonych zębów w przedniej i tylnej części paszczy; w górnej szczęce brak jest zębów pośrednich lub diastemy pomiędzy zębami przednimi a bocznymi; płetwy piersiowe nie rozrastają się tak jak u płaszczek, bez trójkątnych płatów pokrywających szczeliny skrzelowe; płetwa odbytowa jest nieobecna; płat brzuszny płetwy ogonowej jeśli obecny jest zawsze krótszy od płata grzbietowego; zastawka jelita jest typu spiralnego.

W obrębie współczesnych koleniokształtnych wyróżniono 3 rodziny:

 Rekiny kolczaste - Echinorhinidae

• szczeliny skrzelowe są zbliżonych rozmiarów z wyjątkiem piątej pary, która jest wyraźnie dłuższa od pozostałych;
• tryskawki są bardzo małe;zęby skórne są szorstkie;
• zęby szczękowe w górnej i dolnej szczęce są podobne, mocno zagęszczone i  w kształcie ostrza;
• u osobników dorosłych zęby są typu kladodontycznego (posiadają do 3 guzków bocznych), a u osobników młodocianych brak jest guzków bocznych;
• bruzdy wargowe są krótkie, nie otaczają one otworu gębowego;
• dwie płetwy grzbietowe są niewielkich rozmiarów oraz pozbawione kolców;
• pierwsza płetwa grzbietowa znajduje się za płetwą brzuszną;
• płetwa ogonowa nie posiada wcięcia subterminalnego.
  

Jedynym współcześnie żyjącym rodzajem w obrębie tej rodziny jest kolczak Echinorhinus

Koleniowate - Squalidae

• szczeliny skrzelowe stopniowo powiększają się w kierunku ogona - piąta para jest największa;
• tryskawki są od średnich do bardzo dużych rozmiarów;
• bruzdy wargowe są bardzo zróżnicowane;
• pierwsza płetwa grzbietowa znajduje się przed płetwą brzuszną.
  

Koleniowate dzielą się na 4 podrodziny:

Koleniowe - Squalinae

Ostrogłowy - Deaninae

Rekiny polarne - Somniosinae

Liksy - Dalatinae

Brązoszowate - Oxynotidae

• tułów jest wysoki, z mocnymi półkami;
• piąta para szczelin skrzelowych nie różni się znacząco od pozostałych;
• tryskawki są duże;
• zęby są zróżnicowane w górnej i dolnej szczęce, nie posiadają guzków bocznych;
• zęby w górnej szczęce są małe, wąskie i nie mają kształtu ostrza, zaś w dolnej szczęce są duże, w kształcie ostrza i zagęszczone;
• bruzdy wargowe są bardzo długie, praktycznie otaczają otwór gębowy;
• płetwy grzbietowe są wysokie, zaopatrzone w kolce
• pierwsza płetwa grzbietowa znajduje się przed płetwą brzuszną;
• płetwa ogonowa posiada wcięcie subterminalne.
  

Jedynym przestwicielem tej rodziny jest rodzaj brązosz Oxynotus

Charakterystyka piłonosokształtnych Pristiophoriformes

Piłonosokształtne - Pristiophoriformes posiadają lekko spłaszczoną grzbietowo-brzusznie głowę i tułów.  Szczeliny skrzelowe są zlokalizowane po bokach głowy, ostatnia szczelina skrzelowa znajduje się przed podstawą płetwy piersiowej. Tryskawki są dużych rozmiarów. Posiadają silnie rozwinięte rostrum w formie spłaszczonej piły zaopatrzonej w zęby i w wąsy czuciowe. Oczy znajdują się na grzbietowej części głowy, nie posiadają wtórnej powieki migawkowej. Zęby szczękowe są w niewielkim stopniu zróżnicowane - brak jest powiększonych zębów w przedniej i w tylnej części paszczy oraz zębów pośrednich lub diastemy pomiędzy zębami przednimi a bocznymi w górnej szczęce. Posiadają dwie pozbawione kolca płetwy grzbietowe. Płetwy piersiowe są średnio rozwinięte - nie rozrastają się tak jak u płaszczek, są one bez trójkątnych płatów pokrywających szczeliny skrzelowe. Płetwy brzuszne są małe. Brak jest płetwy odbytowej. Płetwa ogonowa ze średnio długim płatem grzbietowym, ale bez płata brzusznego. Zastawka jelita jest typu spiralnego.

W obrębie współczesnych piłonosokształtnych wyróżnia się jedną rodzinę - piłonosokształtne Pristiophoridae oraz dwa rodzaje:

piłonos Pristiophorus

rodzaj Pliotrema

UWAGI:

Piłonosokształtne są łudząco podobne do piłokształtnych - Pristiformes. Jednak obie te grupy różnią się licznymi cechami np.:

• piłonosokształtne posiadają rozszerzającą się u podstawy piłę, a piłokształtne posiadają piłę o mniej więcej tej samej szerokości na całej długości;
• piłonosokształne posiadają piłę zaopatrzoną w parzyste wąsy, które pełnią funkcję czuciową a u piłokształtnych brak jest wąsów na pile;
• uzębienie na pile u piłonosokształtnych jest heterodontyczne (na przemian większe i mniejsze zęby) a u oiłokształtnych zęby na pile są mniej wiecej jednakowe - uzębienie homodontyczne;
• piłonosokształne posiadają sylwetkę typową dla rekinów (ciało jest tylko w niewielkim stopniu spłaszczone grzbietowo-brzusznie, brak jest u nich silnie rozrośniętych płetw piersiowych),a piłokształtne posiadają dobrze roziwnięta płetwę piersiową połączoną stawowowo z czaszką oraz ich głowa jest  spłaszczona;
• brak jest brzusznego płata płetwy ogonowej u piłonosokształtnych, a u piłokształtnych występuje typowa heterocerkalna płetwa ogonowa

Charakterystyka aniołokształtnych Squatiniformes

Aniołokształtne, Raszplokształtne - Squatiniformes są łudząco podobne do płaszczek. Posiadają silnie rozrośnięte płetwy piersiowe, ale nie połączone stawowo z mózgoczaszką. Krawędzie płetw piersiowych nachodzą na szczeliny skrzelowe. Otwór gębowy i nozdrza są terminalne. Tryskawki są dużych rozmiarów. Oczy są zlokalizowane na grzbietowej części głowy. Szczeliny skrzelowe są ustawione na boczno-brzusznej stronie głowy. Posiadają dwie małe i pozbawione kolca płetwy grzbietowe w tylnej części tułowia. Brak jest u nich płetwy odbytowej. Płetwa ogonowa jest hypocerkalna.

Aniołokształtne obejmują jedną rodzinę - aniołowate, raszlowate Squatinidae, w obrębie której wyrózniono tylko jeden rodzaj tj. anioł morski lub raszpla - Squatina.

Charakterystyka rogatkokształtnych Heterodontiformes

Rogatkokształtne - Heterodontiformes są najbardziej pierwotną grupą w obrębie Galeomorphii. Są to jedyni współcześnie żyjący przedstawiciele Galeomorphii z obiema płetwami grzbietowymi zaopatrzonymi w kolce. Mały otwór gębowy jest u nich niemal  terminalny. Pierwsza szczelina skrzelowa jest dłuższa od pozostałych. Rostrum zanikło na skutek ewolucji wstecznej. W  przedniej i w bocznej części paszczy znajdują się niewielkich rozmiarów zęby (o ortodontycznej budowie histologicznej), zaś w tylnej części paszczy zęby są dużych rozmiarów. Przypominają one trzonowce u ssaków - są to zęby molarokształtne o osteodontycznej budowie histologicznej. Brak jest u nich błony migawkowej i wtórnej dolnej powieki. Tryskawka jest bardzo małych rozmiarów. Płetwy piersiowe są semiplezodyczne. Płetwa odbytowa jest obecna. Kręgi są zwapniałe w postaci promieni. Są one jajorodne i wytwarzają one unikalne kapsuły jajowe.

Do dzisiejszych czasów przetrwał tylko jeden rodzaj - rogatek Heterodontus należący do rodziny rogatkowatych - Heterodontidae.

Charakterystyka brodatokształtnych Orectolobiformes

Brodatokształtne, dywanokształtne - Orectolobiformes są przypuszczalnie najbardziej pierwotną grupą w obrębie nadrzędu Galeoidea. Kształt ciała jest zazwyczaj cylindryczny, średnio spłaszczony (z wyjątkiem przedstawicieli rodziny brodatowatych - Orectolobidae);tryskawki są w różnym stopniu rozwinięte;  rostrum jest w kształcie rowka - składa się tylko z jednej chrząstki; brak jest u nich błony migawkowej i wtórnej dolnej powieki; nozdrza są połączone z otworem gębowym, posiadają wąsy (u rekina wielorybiego Rhincodon typus są one szczątkowe); na podbródku w okolicach spojenia żuchwy znajduje się zazwyczaj podłużne zagłębienie (z wyjątkiem rodziny brodatowatych i Brachaeluridae); otwór gębowy jest zazwyczaj subterminalny (z wyjątkiem rekina wielorybiego); występuje u nich pierwotnie ortodontyczna struktura zębów, ale rodzaje Ginglymostoma i Nebrius posiadają zęby o osteodontycznej budowie histologicznej; dwie płetwy grzbietowe są pozbawione kolca, płetwa odbytowa jest obecna; płetwa ogonowa jest znacznie krótsza od reszty ciała (z wyjątkiem rodzaju Stegostoma) ze słabo rozwiniętym lub całkowicie zanikłym płatem brzusznym (z wyjątkiem rekina wielorybiego); na trzonie ogonowym brak jest podłużnych kilów i dołka przedogonowego (z wyjątkiem rekina wielorybiego). Zwapnienie trzonów kręgów jest silne.   

W obrębie współczesnych brodatokształtnych wyrózniono 7 rodzin (wg Compagno 2001):

Rekiny wielorybie - Rhincodontidae 

• po bokach ciała znajdują się wydatne półki;
• głowa jest bardzo szeroka i spłaszczona, bez płatków po bokach;
• grzebienie nadoczodołowe są bocznie rozrośnięte;
• oczy nie posiadają  kieszeni podocznych;
• otwór gębowy jest terminalny;
• zęby są słabo zróżnicowane, bardzo liczne - ponad 300 zębów w każdej szczęce;  
• szczeliny skrzelowe są silnie wydłużone, czwarte i piąte szczeliny skrzelowe są oddzielone od siebie;
• w poprzek, na wewnętrznej stronie szczelin skrzelowych znajdują się  lamelle, od każdej z nich odchodzą rozgałęziające się wyrostki tworząc strukturę służącą do odfiltrowywania planktonu z wody;
•  trzon ogona z silnymi kilami i dołkami przedogonowymi;
• płetwy piersiowe są ogromne i silnie wydłużone, plezodyczne; 
• płetwa ogonowa posiada dobrze rozwinięty płat grzbietowy i brzuszny;
• wcięcie subterminalne na płacie grzbietowym jest obecne; 
• zastawka jelita jest typu pierścieniowatego.

Stegostomatidae 

• po bokach ciała znajdują się wydatne półki;
• oczy nie posiadają podocznych kieszeni;
•  czwarta szczelina skrzelowa łączy się z piątą;
• grzebienie nadoczodołowe są bocznie rozrośnięte;
• tryskawki są o zbliżonych rozmiarach do oczu;
• przy nozdrzach znajdują się krótkie nierozgałęziające się wąsy;
• brak jest fałdów i zagłębień wokół nozdrzy;
• płetwy piersiowe są semiplezodyczne;
• grzbietowy płat płetwy ogonowej jest o zbliżonej długości do reszty ciała, posiada dobrze rozwinięte wcięcie subterminalne;
• brak jest płata brzusznego płetwy ogonowej;
• zastawka jelita jest typu pierścieniowatego.

Brodatowate - Orectolobidae

• posiadają silnie spłaszczoną głowę i tułów;
• po bokach głowy znajdują się skórne płatki;
• pysk jest stożkowaty;
• oczy posiadają  kieszenie podoczne;
•  tryskawki są bardzo duże;
• czwarta i piąta szczelina skrzelowa nie łączą się ze sobą;
• przy nozdrzach znajdują się długie rozgałęziające się lub nie wąsy;
• nozdrza są otoczone okrężnymi fałdami i wgłębieniami;
• otwór gębowy jest niemal terminalny;
• na spojeniu szczęki górnej znajdują się dwa, a na spojeniu szczęki dolnej znajdują się 3 zęby w kształcie kła;
• na podbródku w okolicach spojenia znajduje się zagłębienie;
• aplezodyczne płetwy piersiowe są średnich lub dużych rozmiarów;
• płetwa ogonowa posiada dobrze rozwinięty płat grzbietowy z wcięciem subterminalnym, ale bez płata brzusznego;
• zastawka jelita jest typu pierścieniowatego.

Ginglymostomatidae

• brak jest u nich wydatnych półek po bokach ciała;
• głowa jest szeroka i spłaszczona;
• oczy nie posiadają kieszeni podocznych;
• grzebienie nadoczodołowe są bocznie rozrośnięte;
• czwarta i piąta szczelina skrzelowa właściwie łączą się ze sobą;
• tryskawki są znacznie mniejsze od oczu;
• brak jest u nich okrężnych płatów lub dołków wokół nozdrzy; 
• przy nozdrzach są zlokalizowane różnej długości, pojedyncze wąsy;
• płetwy piersiowe są semiplezodyczne; 
• płetwa ogonowa z dobrze rozwiniętym płatem grzbietowym  i wcięciem subterminalnym, ale płat brzuszny tej płetwy jest nieobecny lub słabo rozwinięty;
• zastawka jelita jest typu pierścieniowatego.

Parascyllidae

• brak jest bocznych skórnych płatków po bokach głowy;
• oczy są z płytkimi kieszeniami podocznymi;
• pod oczami znajdują się dobrze rozwinięte półki podoczne;
• piąte i czwarte szczeliny skrzelowe łączą się ze sobą;
• tryskawki są niewielkich rozmiarów;
• grzebienie podoczodołowe są nieobecne;
• wąsy nosowe są krótkie; zagłębienia nosowo-ustne są wąskie;
• nozdrza otoczone są okrężnymi płatami i zagłębieniami; 
• środkowe wąsy nie wywodzą się z przednich płatków nosowych;
• pierwsza płetwa grzbietowa jest zlokalizowana przed płetwą brzuszną; 
• płetwy piersiowe są aplezodyczne;
• płetwa odbytowa znajduje się przed drugą płetwą grzbietową i jest względnie oddalona od płetwy ogonowej;
• płetwa ogonowa posiada dobrze rozwinięty płat grzbietowy, ale nie ma płata brzusznego, 
• wcięcie subterminalne na płacie grzbietowym jest obecne;
• zastawka jelita jest typu spiralnego.

Brachaeluridae

•  brak jest bocznych skórnych płatków na głowie;
• piąta szczelina skrzelowa znajduje się blisko czwartej ale nie łączy się z nią;
• tryskawki są duże i znajdują się pod oczami; 
• półki podoczodołowe są obecne; oczy mają kieszenie podoczne;
• wąsy nosowe są bardo długie;
• wokół nozdrzy znajdują fałdy i zagłębienia;
• zęby są słabo zróżnicowane z jednym guzkiem środkowym i guzkami bocznymi;
• przez środek podbródka przechodzi wydłużone zagłębienie;
• druga płetwa grzbietowa znajduje się przed płetwą odbytową;
• płetwa piersiowa jest aplezodyczna; płetwa odbytowa jest wysoka i kanciasta w kształcie;
• zastawka jelita jest typu spiralno-pierścieniowatego.

Hemiscyllidae

• brak jest skórnych płatków na głowie;
• czwarte i piąte szczeliny skrzelowe łączą się ze sobą;
• grzebienie nadoczodołowe są obecne;
• tryskawki są duże i są one zlokalizowane poniżej oczu;
• przy nozdrzach znajdują się nierozgałęzione, krótkie wąsy;
• nozdrza są otoczone fałdami i zagłębieniami;
• płetwy piersiowe są aplezodyczne; płetwa odbytowa jest niska i zaokrąglona, w kształcie kila;
• płetwa ogonowa posiada dobrze rozwinięty płat grzbietowy z wcięciem subterminalnym,
•  brak jest płata brzusznego płetwy ogonowej;
•  zastawka jelita  jest typu pierścieniowatego.

Charakterystyka lamnokształtnych Lamniformes

Lamnokształtne - Lamniformes charakteryzują się względnie dużymi rozmiarami ciała. Najmniejszy gatunek w tej grupie - Pseudocarcharias kamoharai mierzy nieco ponad 1 m długości ciała, natomiast największy - rekin długoszpar Cetorhinus maximus, który wg niektórych może osiągać nawet ok. 12 m długości ciała. Jednak jest to mało prawdopodobne, gdyż osobniki o rozmiarach przekraczających 8 m są rzadkie. Szacuje się, że maksymalny rozmiar długoszpara nie przekracza 10 m. Większość gatunków lamnokształtnych jest drapieżna za wyjątkiem dwóch gatunków planktonożernych tj. wspomnianego wcześniej długoszpara oraz żarłacza wielkogębego Megachasma pelagios. Przedstawiciele rodzin Lamnidae, Alopiidae oraz  długoszpar są endotermiczni. Umożliwia im to sprawne pływanie w chłodniejszych wodach (nawet subpolarnych). Tak jak większość rekinów posiadają pięć par bocznych szczelin skrzelowych. Wszystkie szczeliny skrzelowe są umiejscowione przed płetwą piersiową (z wyjątkiem rodzaju Alopias i Megachasma). Brak jest u nich błony migawkowej oraz wtórnej powieki dolnej. U wszystkich gatunków występuje podwójna płetwa grzbietowa bez  kolca oraz płetwa odbytowa. Płetwy piersiowe są małe lub średnich rozmiarów i nie rozrastają się nigdy tak jak u płaszczek. Płetwa ogonowa jest heterocerkalna, u większości przedstawicieli brzuszny płat płetwy ogonowej jest obecny (z wyjątkiem rodzaju Mitsukurina). Tryskawki (spiraculum) są obecne, ale są one małych rozmiarów. W szkielecie czaszki cechą charakterystyczną jest dobrze rozwinięte rostrum w kształcie trójnoga (zbudowane jest z 3 chrząstek), ale u żarłacza wielkogębego Megachasma pelagios  uległo ono znaczącej redukcji. Obręcz piersiowa jest wysoka w kształcie litery U, nie połączona z kręgosłupem, zazwyczaj brak jest pomostu łopatkowo-kruczego. Trzony kręgów są zazwyczaj silnie zwapniałe w postaci promieni odchodzących od podwójnego stożka - astrospondylia (z wyjątkiem długoszpara). Większość przedstawicieli tej grupy posiada hyostyliczne zawieszenie szczęk z wyjątkiem rodzaju Pseudocarcharias. Oczodoły posiadają dobrze rozwiniętą ścianą przedoczodołową (z wyjątkiem rodzaju Mitsukurina). Zęby w paszczy są typu osteodontycznego są silnie lub słabo zróżnicowane (w szczególności u planktonożernych taksonów). Brak jest zębów molarokształtnych. Zastawka jelita jest typu pierścieniowatego. Wszystkie lamnokształtne są jajożyworodne, u większości występuje zjawisko oofagii tj. gdy płód żywi się niezapłodnionymi komórkami jajowymi. Z kolei u tawrosza Carcharias taurus występuje zjawisko kanibalizmu wewnątrzmacicznego - płód zjada zapłodnione komórki jajowe (adelfofagia) w tym osobniki z własnego miotu (embriofagia). Brak jest u nich pseudoplacenty. Zajmują urozmaicone siedliska morskie od strefy przybrzeżnej (litoralnej) np. tawrosz, poprzez wody otwarte czy głębiny oceaniczne. Spośród współczesnych przedstawicieli lamnokształtnych brak jest form durofagicznych i o przydennym trybie życia. Większość lamnokształtnych to aktywnie pływające gatunki, niektóre odbywają dalekie wędrówki w regularnych odstępach czasu (np. w miejsca rozrodu lub kumulacji pokarmu). Tawrosz tworzy grupy społeczne i wykazuje liczne zachowania w grupie, niektóre gatunki jak np: żarłacz ludojad Carcharodon carcharias mogą tworzyć grupy łowieckie, gdzie następuje współpraca między poszczególnymi osobnikami.

W obrębie lamnokształtnych wyróżniono siedem rodzin:

 Odontaspidae

• oczy są względnie małe; zęby są typu kladodontycznego;
• w górnej szczęce małe zęby pośrednie oddzielają żeby przednie od bocznych; 
• zęby przednie są wąskie o kształcie  przebijaka, a boczne zęby mają kształt ostrza i są średnio zagęszczone;
• szkielet płetw piersiowych jest aplezodyczny;
• występuje u nich typowa płetwa heterocerkalna;
• grzbietowa krawędź ogona jest dłuższa niż brzuszna;
• trzon ogonowy nie posiada kilów bocznych;
• występuje górny dołek przedogonowy, ale brak jest dolnego;
• szczeliny skrzelowe nie dochodzą do grzbietowej powierzchni głowy;
• płetwa odbytowa posiada szeroką podstawę.
  

Carcharias

Odontaspis

 Mitsukurinidae

• pysk jest silnie wydłużony i spłaszczony, w kształcie sztyletu;
• tułów jest ścieśniony i smukły;
• zęby przednie i boczne są wąskie i w kształcie przebijaka;
• brak jest zębów pośrednich w szczęce górnej;
• szkielet płetw piersiowych jest aplezodyczny;
• dołki przedogonowe nie występują;
• brak jest kilów na trzonie ogonowym;
• płat brzuszny płetwy ogonowej jest nieobecny;
• płetwa odbytowa jest zaokrąglona.
  

Jedynym współczesnym przedstawicielem tej rodziny jest Mitsukurina owstoni

Pseudocarchariidae

• oczy są bardzo duże; tułów jest cylindryczny i smukły;
• szczeliny skrzelowe są wydłużone i dochodzą do grzbietowej części głowy;
• zawieszenie szczęk jest amfistyliczne;
• zęby przednie są wąskie i w kształcie przebijaka, zaś boczne są w kształcie ostrza;
• w górnej szczęce występują zęby pośrednie;
• szkielet płetw piersiowych jest aplezodyczny;
• płetwa odbytowa posiada wąską podstawę;
• na trzonie ogonowym znajdują się niskie boczne kile oraz górny i dolny dołek przedogonowy;
• płetwa ogonowa posiada płat brzuszny.
  

Jedynym przedstawicielem tej grupy jest Pseudocarcharias kamoharai

Megachasmidae

• pysk bardzo krótki;
• otwór gębowy jest terminalny;
• tułów jest krępy;
• szczeliny skrzelowe są średnio wydłużone, nie dochodzą do grzbietowej powierzchni głowy;
• dwie ostatnie szczeliny skrzelowe znajdują się powyżej płetwy piersiowej;
• wewnętrzne krawędzie szczelin skrzelowych są okolone przez palczaste wyrostki pochodzenia skórnego o chrzęstnym rdzeniu, pełniące funkcje aparatu filtracyjnego;
• mało zróżnicowane morfologicznie zęby są niewielkich rozmiarów, ale jednocześnie są one liczne;
• szkielet płetw piersiowych jest plezodyczny;
• dołki przedogonowe są obecne;
• brak jest kilów bocznych na trzonie ogonowym;
• płetwa ogonowa posiada silny ale niewielki płat brzuszny;
• w trzonach kręgów występuje zredukowana astrospondylia.
  

Do dzisiejszych czasów przetrwał jedynie żarłacz wielkogęby - Megachasma pelagios

Kosogonowate - Alopiidae

• zęby są zagęszczone o kształcie ostrza;
• w szczęce górnej zęby przednie są oddzielone od bocznych zębami pośrednimi lub diastemą;
• szczeliny skrzelowe są krótkie, nie dochodzą do grzbietowej powierzchni głowy;
• dwie ostatnie szczeliny skrzelowe znajdują się powyżej płetwy piersiowej;
• grzbietowy płat płetwy ogonowej jest zbliżonej długości do reszty ciała;
• szkielet płetw piersiowych jest plezodyczny;
• dołki przedogonowe są obecne;
• trzon ogonowy nie posiada kilów.

Długoszparowate - Cetorhinidae 

• tułów jest wrzecionowaty i krępy;
• szczeliny skrzelowe są ekstremalnie wydłużone - otaczają niemal całą głowę;
• na wewnętrznej krawędzi szczelin skrzelowych znajdują się włosowate wyrostki filtracyjne powstałe ze zmodyfikowanych zębów skórnych (posiadają silnie wydłużone korony zębowe);
• zęby szczękowe są liczne i niewielkich rozmiarów, o kształcie haka;
• zęby przednie i boczne w szczęce górnej są oddzielone szeroką diastemą;
• szkielet płetw piersiowych jest plezodyczny;
• płetwa ogonowa jest niemal symetryczna, księżycowata w kształcie;
• trzon ogonowy z bardzo dobrze rozwiniętymi kilami bocznymi;
• dołki przedogonowe są obecne;
• trzony kręgów są zwapniałe w postaci promieni i koncentrycznych pierścieni odchodzących od podwójnego stożka (astro-cyklospondylia).

Lamnowate - Lamnidae 

• szczeliny skrzelowe są  wydłużone, dochodzą do grzbietowej powierzchni głowy;
• w szczęce górnej zęby przednie i boczne są oddzielone przez jeden ząb pośredni;
• szkielet płetw piersiowych jest plezodyczny;
• druga płetwa grzbietowa i płetwa odbytowa są obecne ale niewielkich rozmiarów;
• płetwa ogonowa jest niemal symetryczna;
• na trzonie ogonowym znajdują się mocne kile boczne;
• dołki przedogonowe są obecne.

Charakterystyka żarłaczokształtnych Carcharhiniformes

Żarłaczokształtne - Carcharhiniformes są najbardziej zaawansowaną ewolucyjnie i najbardziej zróżnicowaną grupą spośród współcześnie żyjących rekinów. Są to rekiny o typowej sylwetce ciała. Większość przedstawicieli posiada 5 par szczelin skrzelowych zlokalizowanych po bokach głowy (z wyjątkiem rodziny Scyliorhinidae).  Podobnie jak lamnokształtne - Lamniformes posiadają rostrum w kształcie trójnoga, które składa się z trzech chrząstek. Występuje u nich błona migawkowa. W szczęce zazwyczaj brak jest zębów molarokształtnych. Zęby przednie nie są oddzielone od bocznych zębami pośrednimi ani diastemą. Posiadają dwie płetwy grzbietowe pozbawione kolca (z wyjątkiem rodzaju Pentanchus) zlokalizowane przed płetwą brzuszną (z wyjątkiem rodziny Scyliorhinidae). Płetwa grzbietowa jest względnie wysoka i krótka (z wyjątkiem rodziny Pseudotriakidae), zazwyczaj krótsza od płetwy ogonowej (z wyj. rodzaju Gogolia). Pletwa odbytowa jest obecna. Zastawka jelita jest typu spiralnego (z wyjątkiem przedstawicieli żarłaczowatych - Carcharhnidae oraz głowomłotowatych - Sphyrnidae). Trzony kręgów posiadają zwapnienie w kształcie klina (z wyjątkiem rodziny Pseudotriakidae, Proscyllidae oraz części Scyliorhinidae).W obrębie żarłaczokształtnych wyróżnia się 8 rodzin:

Scyliorhinidae

• posiadają szczeliny skrzelowe przesunięte w stronę grzbietu w porównaniu z pozostałymi żarłaczokształtnymi;
• tryskawki są średnich rozmiarów;
• błona migawkowa jest szczątkowa;
• pierwsza płetwa grzbietowa znajduje się nad płetwą brzuszną lub za nią;
• brak jest dołków przedogonowych;
• płetwa ogonowa nie posiada dobrze rozwiniętego płata brzusznego;
• krawędź grzbietowego płata płetwy ogonowej jest gładka;
•  zastawka jelita posiada od 5 do 21 skrętów.

Głowomłotowate - Sphyrnidae 

• posiadają unikalną, silnie rozszerzoną na boki głowę;
• brak jest tryskawek;
• brak jest u nich typowych grzebieni nadoczodołowych,
• ale występują wtórne grzebienie nadoczodołowe, które powstały ze zrośnięcia się wyrostka przedoczodołowego oraz zaoczodołowego;
• błona migawkowa jest wewnętrzna;
• przednie płatki nosowe są krótkie i trójkątne w kształcie;
• dołki przedogonowe są obecne;
• grzbietowy płat płetwy ogonowej posiada falistą krawędź, a brzuszny płat jest dobrze rozwinięty;
• zastawka jelita jest typu zwojowatego.

 Pseudotriakidae 

• posiadają grzebienie nadoczodołowe;
• przednie płatki nosowe są szerokie;
• błona migawkowa jest szczątkowa;
•  tryskawki są bardzo dużych rozmiarów;
• tylne zęby mają grzebieniowaty kształt;
• w szczęce dolnej i górnej występuje po 200 i więcej zębów;
• płetwa grzbietowa jest silnie wydłużona (tej samej długości lub dłuższa od płetwy ogonowej) i niska, przypomina kształtem kil;
• krawędź grzbietowego płata płetwy ogonowej jest gładka;
• dołki przedogonowe są nieobecne;
• zastawka jelita posiada 17 skrętów.

 Proscyllidae

• grzebienie nadoczodołowe są obecne;
• tryskawki są średnich rozmiarów;
• dołki wargowe są krótkie albo nieobecne, a jeśli obecne to ograniczone do rogów otworu gębowego; 
• błona migawkowa jest szczątkowa;
• tylne zęby są grzebieniowate w kształcie;
• dołki przedogonowe są nieobecne;
• krawędź grzbietowego płata płetwy ogonowej jest gładka;
• zastawka jelita posiada od 6 do 11 skrętów.

Leptochariidae

• brak jest u nich grzebienia nadoczodołowego na mózgoczaszce; posiadają wewnętrzną błonę migawkową;
• górne dołki wargowe są silnie wydłużone o długości przekraczającej szerokość otworu gębowego;
• przednie płatki nosowe są uformowane w cienkie wąsy;
• tylne zęby nie mają grzebieniowatego kształtu;
• dołki przedogonowe są nieobecne;
• krawędź grzbietowego płata płetwy ogonowej jest gładka;
• zastawka jelita posiada od 14 do 16 skrętów.

Triakidae

• grzebienie nadoczodołowe są obecne;
• górne dołki wargowe są krótsze niż szerokość otworu gębowego;
• przednie płatki nie są uformowane w wąsy (z wyjątkiem rodzaju Furgaleus);
• tylne zęby nie mają kształtu grzebienia;
• dołki przedogonowe są nieobecne;
• krawędź grzbietowego płata płetwy ogonowej jest gładka;
• zastawka jelita posiada od 4 do 11 skrętów.

Hemigaleidae

• brak jest u nich grzebieni nadoczodołowych;
• błona migawkowa jest wewnętrzna;
• tryskawki są niewielkich rozmiarów;
• przednie płatki nosowe są małe;
• dołki wargowe są średnio wydłużone;
• zęby są silnie zróżnicowane - górne są w kształcie ostrza, silnie zagęszczone, zaś dolne są guzkowate i luźno ułożone;
• zęby w tylnej części paszczy nie mają grzebieniowatego kształtu;
• dołki przedogonowe są obecne;
• grzbietowy płat płetwy ogonowej o falistej krawędzi;
• brzuszny płat płetwy ogonowej jest dobrze rozwinięty;
• zastawka jelita posiada od 4 do 6 skrętów.

Żarłaczowate - Carcharhinidae 

• brak jest grzebienia nadoczodołowego na mózgoczaszce; 
• błona migawkowa jest wewnętrzna;
• dołki wargowe są średniej długości;
• brak jest tryskawek (z wyjątkiem żarłacza tygrysiego Galeocerdo cuvier oraz u niektórych przedstawicieli rodzaju Loxodon, Negaprion oraz Triaenodon);
• zęby są silnie zróżnicowane - w górnej szczęce zęby mają kształt ostrza i są bardziej zagęszczone, a w dolnej szczęce - są one guzkowate i słabiej zagęszczone;
• brak jest grzebieniowatych zębów w tylnej części paszczy;
• dołki przedogonowe są obecne;
• grzbietowy płat płetwy ogonowej o falistej krawędzi;
• brzuszny płat płetwy ogonowej jest dobrze rozwinięty;
• występuje u nich zastawka jelita typu zwojowatego.

Charakterystyka rajokształtnych Rajiformes

Posiadają silnie spłaszczone grzbietowo-brzusznie ciało; szczęki są silnie wysuwalne; szczeliny skrzelowe są zlokalizowane po brzusznej stronie ciała; zęby szczękowe mają spłaszczone korony - tworzą płyty służące do miażdżenia twardych pancerzy; tak jak u pozostałych płaszczek przednia część płetwy piersiowej jest połączona z bokami głowy; płetwa piersiowa jest przed szczelinami skrzelowymi; płetwa odbytowa jest nieobecna; oczy i tryskawki są zlokalizowane na grzbietowej stronie głowy; przednie kręgi tworzą chrząstkę współłukowatą; błona migawkowa jest nieobecna; chrząstki nadłopatkowe są połączone ze sobą; obręcz piersiowa łączy się stawowo z chrząstką współłukowatą lub zrasta się z nią; rogówka oka jest zrośnięta ze skórą wokół oczu;

W obrębie współczesnych rajokształtnych wyróżnia się 8 rodzin:

Rhinidae

• są jajożyworodne

• pysk jest szeroki i zaokrąglony, rostrum jest krótkie
  

• płetwy piersiowe szerokie w tylnej części zwężają się ku przodowi;

• otwór gębowy jest falisty

• pierwsza płetwa grzbietowa znajduje się nad płetwą brzuszną
  

• płetwa brzuszna jest oddalona od piersiowych
  

• posiadają mocne półki powyżej oczu, dochodzące do środka

• płat brzuszny płetwy ogonowej jest rozwinięty

Rhinobatidae

rostrum jest długie, pysk jest zaostrozny na końcu

tryskawki są duże blisko oczu

ogon mocny, szeroki u podstawy z dwiema płetwami grzbietowymi oraz skórnymi fałdami po obu stronach

płetwa grzbietowe zlokalizowane są za płetwą brzuszną

płat brzuszny płetwy ogonowej jest nieobecny

Rhynchobatidae 

rostrum jest długie, pysk jest zaostrzony na końcu

tryskawki są duże blisko oczu

płetwa brzuszna jest oddalona od piersiowych

płat brzuszny płetwy ogonowej jest dobrze rozwinięty

płetwy grzbietowe znajdują się nad płetwą brzuszną

Platyrhinidae

płetwy są wąsko oddzielone w predniej części;
rostrum jest krótkie i szerokie;
nozdrza są niemal poprzeczne;
tryskawki są blisko oczu z chrząstką po obu stronach, bez fałdów
płetwy brzuszne znajdują się w pobliżu płetw piersiowych,
płetwy grzbietowe jednakowych rozmiarów daleko za brzusznymi, małe i okrągłe w zarysie
płetwa ogonowa jest niemal symetryczna
ogon gługi i wąski, bez bocznych fałdów

Arhynchobatidae

brak rostrum na mózgoczaszce

płetwy piersiowe są wąsko oddzielone  od siebie w przedniej części

tryskawki znajdują blisko za oczami;

przednie zastawki nosowe dochodzą do otworu gębowego o kształcie zblizonym do trójkąta

na grzbietowej stronie ciała znajdują się małe kolce, większe na głowie i nad obręczą piersiową

ogon długi i spłaszczony, posiada boczne fałdy po bokach oraz rzędy mocnych guzków;
płetwa ogonowa jest dobrze rozwinięta;
małych rozmiarów pojedyncza płetwa grzbietowa znajduje się w pobliżu płetwy ogonowej;

Pseudorajidae

• brak jest płetw grzbietowych

• płetwy brzuszne są duże w kształcie skrzydeł

• rostrum obecne na mózgoczaszce

• płetwa ogonowa jest dobrze rozwinięta

• na brzusznej stronie głowy, po obu stronach znajdują się głębokie doły

Anacanthobatidae

• płetwy grzbietowe są nieobecne

• płetwa ogonowa jest błoniasta

• brak jest łusek plakoidalnych na dysku piersiowym

• ogon jest smukły, krótszy od dysku

Rajowate - Rajidae

• pięć par szczelin skrzelowych zlokalizowanych po brzusznej stronie ciała;

• ogon jest bardzo smukły, z bocznymi fałdami; 

• dwie płetwy grzbietowe i płetwy brzuszne są zazwyczaj zredukowane; 

• organy elektryczne są słabe, rozwinęły się one z mięśni ogonowych;

• są one jajorodne, jaja znajdują się w rogowych kapsułach z czterema długimi wierzchołkami;

Charakterystyka piłokształtnych Pristiformes

Piłokształtne - Pristiformes są jednymi z najbardziej charakterystycznych grup w obrębie współczesnych spodoustych - Elasmobranchii. Mimo podobieństwa do piłonosokształtnych - Pristiophoriformes zostały one zaklasyfikowane do płaszczek. Rostralna piła, która jest cechą wspólną dla tych nie spokrewnionych ze sobą grup jest uważana za cechę homoplastyczną - analogiczną (jest to przykład paralelizmu).

W obrębie współczesnych piłokształtnych wyróżnia się tylko jedną rodzinę - piłowate Pristidae, w obrębie której wyodrębniono dwa rodzaje:

Anoxypristis

•  brak zębów w tylnej części piły, 
•  podstawy płetw piersiowych są wąskie;
•  górny i dolny płat płetwy ogonowej są zblizonych rozmiarów

 Ryba piła - Pristis

•  na całej długości piły znajdują się zęby;
•  podstawy płetw piersiowych są szerokie;
•  grzbietowy płat płetwy ogonowej jest znacznie większych rozmiarów niż brzuszny płat.

Rodzaj Pristis dzieli się na dwie grupy:

Kompleks Pristis pristis

•  względnie szeroka podstawa piły;
•  piła jest silnie spłaszczona i masywna;
•  na pile znajduje się od 15 do 20 dużych rozmiarów zębów.

Do tego kompleksu należą następujące gatunki: P. leichhardti, P. microdon, P. perotetti, P. pristis oraz P. zephyreus.

Kompleks Pristis pectinata 

•  podstawa piły jest wąska;
•  piła jest słabo spłaszczona i smukła;
•  piła jest uzbrojona w 23 - 35 małych zębów.

Do tego kompleksu zostały zaklasyfikowane: P. clavata, P. pectinata oraz P. zijsron.

Charakterystyka drętwokształtnych Torpediniformes

Drętwokształtne - Torpediniformes jako jedyni przedstawiciele współczesnych spodoustych posiadają nerkowate narządy elektryczne umożliwiające im wytworzenie energii elektrycznej o napięciu do 220 V. Powstały one ze zmodyfikowanych mięśni zlokalizowanych przy podstawie płetwy piersiowej. Tak jak pozostałe płaszczki posiadają rozrośnięte płetwy piersiowe połączone stawowo z mózgoczaszką. Ich skóra jest gładka - pozbawiona zębów skórnych. Oczy są małe, a niektóre gatunki są ślepe. Płetwa ogonowa jest dobrze rozwinięta (z wyjątkiem rodziny Hypnidae), brak jest u nich płetwy odbytowej.

W obrębie drętwokształtnych wyróżnia się 4 rodziny:

Hypnidae

• posiadają zredukowaną płetwę ogonową;
• płetwa piersiowa jest lekko wcięta w przedniej części;
• szczęki są bardzo wąskie;
• brak jest chrząstek wargowych.

Narcinidae 

• płetwa piersiowa jest zaokrąglona w przedniej części;
• szczęki są masywne, wydłużone oraz silnie wysuwalne;
• chrząstki wargowe są dobrze rozwinięte;
• rostrum jest szerokie;
• otwór gębowy znajduje się w zagłębieniu.

Narkidae

• płetwa piersiowa jest zaokrąglona w przedniej części;
• szczęki są masywne, krótkie i słabo wysuwalne;
• chrząstki wargowe są dobrze rozwinięte;
• rostrum jest wąskie;
• otwór gębowy jest w płytkim zagłębieniu;
• pojedyncza płetwa grzbietowa

Drętwowate-Torpedinidae

• płetwa piersiowa jest przycięta w przedniej części;
• szczęki są bardzo wąskie;
• brak jest chrząstek wargowych;
• rostrum jest zredukowane;
• ogon jest dobrze rozwinięty.

Charakterystyka orleniokształtnych Myliobatiformes

Współczesne orleniokształtne dzielą się na dziewięć rodzin

Hexatrygonidae

• sześć szczelin skrzelowych
• dysk tworzony przez głowę, tułów i płetwy piersiowe o kształcie sercowatym z zaokrąglonym wierzcholkiem
• ogon jest masywny i dość krótki, zaopatrzony w kolec jadowy
  
• brak zębów skórnych
• płetwy piersiowe łączą się ze sobą przed czaszką
  
• brak rostrum
• płetwa ogonowa jest średnich rozmiarów, niemal symetryczna, silnie wydłużona

Jedynym rodzajem zaklasyfikowanym w obrębie tej rodziny jest Hexatrygon

Ogończowate - Dasyatidae

• brak rostrum
• duże tryskawki są zlokalizowane za oczami
• szczeliny skrzelowe są wąskie
• płetwy brzuszne są małe i są zlokalizowane poniżej płetw piersiowych
• ogon jest spłaszczony, wydłużony, w kształcie bicza
  
• brak płetwy grzbietowej
• zęby szczękowe są małe, o spłaszczonych koronach

W obrębie tej rodziny wyżóżniono 4 rodzaje:

Dasyatis - ogończa

- ogon jest zaopatrzony w kolec jadowy
- dysk jest  w zarysie czworokątny
- powyżej ogona znajduje się kil a poniżej fałd

Himantura

- ogon bez kilów i fałdów
- dysk jest szeroki

Taeniura

- dysk o kształcie owalnym
- ogon spłaszczony

Urogymmus

- ogon jest pozbawiony piłkowanego kolca jadowego
- dysk jest okrągły

Płaszczki rzeczne - Potamotrygonidae

• płetwy piersiowe łączą się ze sobą przed czaszką
  
• rostrum jest nieobecne

W obrębie płaszczek rzecznych zaklasyfikowano 4 rodzaje:

Potamotrygon

- dysk jest okrągły w zarysie
- kolec jadowy w tylnej części ogona

Plesiotrygon

Paratrygon

- kształt dysku jest w zarysie eliptyczny
- kolec jadowy w przedniej części ogona

Elipesurus

- dysk jest okrągły w zarysie
- brak kolca jadowego

Urolophidae

• ogon jest średniej długości, zaopatrzony w kolec jadowy
• brak rostrum
• tryskawki są duzych rozmiarów i są zlokalizowane tuż za oczami

W obrębie tej rodziny zostały wyróżnione 4 rodzaje:

Urobatis

- płetwa grzbietowa nieobecna
- dysk jest w zarysie okrągły
- ogon jest tępo zakończony
- płetwa ogonowa z promieniami

Urolophus

- płetwa grzbietowa nieobecna
- dysk jest w zarysie okragły
- ogon jest ostro zakończony
- płetwa ogonowa z promieniami

Urotrygon

- płetwa grzbietowa nieobecna
- ogon jest krótki
- dysk o kształcie zblizonym do czworokąta

Trygonoptera

- płetwa grzbietowa obecna
- ogon krótki
- płetwa ogonowa posiada promienie chrzęstne w śródszkielecie

Ptaszycowate -Gymnuridae

• szerokość dysku jest znacznie większa niż jego długość
• brak rostrum
• tryskawki są duże i soadzone bardzo blisko oczu
• płetwy piersiowe łączą się ze sobą przed głową
• płetwy brzuszne są małe i wąskie
• ogon jest zbliżony długością do reszty ciała lub krótszy, kolec jadowy jest obecny

Orleniowate - Myliobatiformes

• dysk tworzony przez płetwy piersiowe, tułów i głowę jest  w kształcie trapezu;
• parzyste płetwy "rostralne" są połączone ze sobą
• zęby szczękowe posiadają spłaszczone korony, środkowy rząd szerszy od bocznych;
• oczy są wystające po bokach głowy
• tryskawki są duże za oczami, po bokach ciała
• ogon jest długi i wąski - w kształcie bicza, u jego podstawy znajduje się mała płetwa grzbietowa.

W obrębie współcześnie żyjących orleniowatych wyróżniono 4 rodzaje tj.:

Aetomylaeus

- płetwy "rostralne" są oddzielone od płetw piersiowych;
- kolec ogonowy jest nieobecny;
- siedem rzędów zębów w szczęce;
- płetwy grzbietowe są krótkie i szerokie.

Orleń - Myliobatis

- płetwy "rostralne" są połączone z płetwami piersiowymi;
- kolec ogonowy jest obecny;
- zęby szczękowe znajdują w siedmiu rzędach;
- płetwy brzuszne są krótkie i szerokie, a między nimi znajduje się płetwa grzbietowa.

Aetobatus

- zęby szczękowe tylko w jednym rzędzie;
- kolec ogonowy jest obecny;
- płetwy piersiowe nie łączą się z płetwami "rostralnymi";
- płetwy brzuszne są wąskie i wydłużone.

Pteromylaeus

- płetwy "rostralne" są nie połączone z płetwami piersiowymi;
- kolec ogonowy jest obecny;
- zęby szczękowe w siedmiu rzędach;
- płetwy brzuszne są średnie, dłuższe niż szerokie oraz  zaokrąglone na końcu.

Rhinopteridae

• dysk jest w kształcie rombu, szerszy w przedniej części
• para płetw rostralnych jest nie połączona ze sobą ani nie połączona z płetwami piersiowymi
• zęby szczękowe są szerokie, spłasczone, środowkowy rząd jest zazwyczaj szerszy od bocznych
• tryskawki są duże, po bokach głowy
• ogon smukły, długi w kształcie bicza
• płetwa grzbietowa znajduje się o podstawy ogona, dalej jest zlokalizowany kolec jadowy

Mobulidae - Mobulowate

• dysk ma większą szerokość niż długość
• posiadają płetwę głowową oddzieloną od płetwy piersiowej w kształcie rogu skierowaną do przodu
• płetwy piersiowe w zarysie trójkątne, ostro zakończone
• płetwy brzuszne są małe i są one zlokalizowane między płetwami piersiowymi
• otwór gebowy duży
• szczeliny skrzelowe są silnie wydłużone
• zęby są liczne ale małych rozmiarów
• rostrum jest szerokie i krótkie
• płetwa grzbietowa znajduje sie między płetwami brzusznymi
• ogon jest smukły i wydłużony w kształcie bicza

W obrębie współczesnych mobulowatych wyróżniono 2 rodzaje

Manta

- otwór gębowy skierowany do przodu
- zęby tylko na szczęce dolnej
- brak kolaca jadowego na ogonie

Mobula

- otwór gębowy skierowany w dół
- zęby na dwóch szczękach lub tylko na górnej (Mobula hypostoma)
- kolec jadowy jest obecny lub nie

Plesiobatidae

• ogon jest średnio krótki i masywny
• ciało pokryte na grzbietowej stronie zębami skórnymi
• kolec jadowy jest obecny
• pysk tworzony przez szkielet płetwy piersiowej,
• brak rostrum na mózgoczaszce

®© GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA

Zapraszamy do działu wiedza, w którym łączymy więdzę z przyjemnościa podróżowania, zwiedzania, poznawania ciekawych faktów, miejsc. Poznawaj świat dzięki Grupa Media Informacyjne & Adam Nawara.

Zapraszamy do działu wiedza, w którym łączymy więdzę z przyjemnościa podróżowania, zwiedzania, poznawania ciekawych faktów, miejsc. Poznawaj świat dzięki Grupa Media Informacyjne & Adam Nawara.

Zapraszamy do działu wiedza, w którym łączymy więdzę z przyjemnościa podróżowania, zwiedzania, poznawania ciekawych faktów, miejsc. Poznawaj świat dzięki Grupa Media Informacyjne & Adam Nawara.