XVII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina
XVII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina – 17. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która rozpoczęła się 1 października 2015 w Warszawie. Organizatorem konkursu jest Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. Przesłuchania konkursowe zostały podzielone na trzy etapy, które odbędą się w dniach: 3–7 października, 9–12 października oraz 14–16 października. Koncerty finałowe rozpoczną się 18 października i potrwają do 20 października, kiedy jury ogłosi werdykt. Następnie do 23 października odbędą się trzy koncerty laureatów 17. edycji konkursu.
Do udziału w konkursie zakwalifikowano 84 pianistów z 20 krajów – siedmiu z pominięciem eliminacji (jako laureatów prestiżowych konkursów pianistycznych w latach ubiegłych) i 77 po przeprowadzonych w kwietniu 2015 eliminacjach.
Eliminacje
Do 1 grudnia 2014 chęć udziału w Konkursie zgłosiło 450 pianistów z 45 krajów (w porównaniu do XVI Konkursu Chopinowskiego nastąpił wzrost chętnych o 97 osób). Specjalna komisja dokonała selekcji przed eliminacjami, w wyniku której odrzucono blisko 2/3 zgłoszeń.
Eliminacje odbyły się w dniach 13–24 kwietnia 2015. Wzięło w nich udział 152 pianistów, którzy zaprezentowali trwający ok. 30 minut program, w którego skład mogły wejść: etiudy, mazurki, nokturny, scherzo, ballady, fantazje lub barkarole. Oceny dokonało 14-osobowe międzynarodowe jury pod przewodnictwem prof. Katarzyny Popowej-Zydroń.
Poprzez eliminacje do Konkursu zakwalifikowano 77 osób. Nadto siedmiu pianistów zapewniło sobie udział dzięki osiągnięciom w prestiżowych konkursach w latach ubiegłych: Dinara Klinton (Ukraina), Nozomi Nakagiri (Japonia), Rachel Naomi Kudo, Eric Lu (oboje Stany Zjednoczone) oraz Andrzej Wierciński, Łukasz Krupiński i Krzysztof Książek (nagrodzeni na Ogólnopolskim Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina 2015).
Wśród 84 zakwalifikowanych pianistów najliczniejszą grupę stanowili reprezentanci Chin i Polski (po 15). Nadto w konkursie udział miało wziąć 12 artystów z Japonii, dziewięciu z Korei Południowej, siedmiu z Rosji, pięciu ze Stanów Zjednoczonych, po trzech z Kanady, Wielkiej Brytanii i Włoch oraz dwóch z Czech. Pozostałych dziesięciu jednoosobowo reprezentować miało swój kraj.
Po raz pierwszy w historii eliminacje można było oglądać w Internecie (na stronie internetowej konkursu), za pomocą aplikacji mobilnej na systemy operacyjne iOS i Android oraz poprzez kanał YouTube. Organizatorzy zanotowali ok. 34 tys. użytkowników aplikacji konkursowej.
Uczestnicy
Do I etapu Konkursu przystąpiło ostatecznie 78 osób (z zakwalifikowanych 84uczestników) z 20 państw.
p. |
Uczestnik |
Narodowość |
1. |
Julija Jermałajewa |
|
2. |
Julian Jia Zhichao |
|
3. |
Qi Kong |
|
4. |
Tian Lu |
|
5. |
Luo Xin |
|
6. |
Tiffany Poon |
|
7. |
Shi Boyang |
|
8. |
Tsang Hin-Yat |
|
9. |
Wang Chao |
|
10. |
Wang Zhu |
|
11. |
Wu Yuchong |
|
12. |
Zhang Cheng |
|
13. |
Zhang Chuhan |
|
14. |
Xu Zi |
|
15. |
Aljoša Jurinić |
|
16. |
Marek Kozák |
|
17. |
Natalie Schwamová |
|
18. |
Olof Hansen |
|
19. |
Alexia Mouza |
|
20. |
Ronald Noerjadi |
|
21. |
Miyako Arishima |
|
22. |
Yasuko Furumi |
|
23. |
Yurika Kimura |
|
24. |
Aimi Kobayashi |
|
25. |
Nagino Maruyama |
|
26. |
Nao Mieno |
|
|
L.p. |
Uczestnik |
Narodowość |
27. |
Mayaka Nakagawa |
|
28. |
Nozomi Nakagiri |
|
29. |
Mariko Nogami |
|
30. |
Arisa Onoda |
|
31. |
Rina Sudo |
|
32. |
Rikono Takeda |
|
33. |
Charles Richard-Hamelin |
|
34. |
Tony Yike Yang |
|
35. |
Annie Zhou |
|
36. |
Soo Jung Ann |
|
37. |
Seong-Jin Cho |
|
38. |
Chi Ho Han |
|
39. |
Joo-Yeon Ka |
|
40. |
Honggi Kim |
|
41. |
Yedam Kim |
|
42. |
Su Yeon Kim |
|
43. |
Jinhyung Park |
|
44. |
Georgijs Osokins |
|
45. |
Tymoteusz Bies |
|
46. |
Rafał Błaszczyk |
|
47. |
Łukasz Piotr Byrdy |
|
48. |
Adam Mikołaj Goździewski |
|
49. |
Łukasz Krupiński |
|
50. |
Krzysztof Książek |
|
51. |
Łukasz Mikołajczyk |
|
52. |
Paweł Motyczyński |
|
|
L.p. |
Uczestnik |
Narodowość |
53. |
Szymon Nehring |
|
54. |
Piotr Nowak |
|
55. |
Piotr Ryszard Pawlak |
|
56. |
Zuzanna Pietrzak |
|
57. |
Michał Szymanowski |
|
58. |
Andrzej Wierciński |
|
59. |
Galina Czistiakowa |
|
60. |
Irina Czistiakowa |
|
61. |
Roman Martynow |
|
62. |
Anastasija Niestierowa |
|
63. |
Dmitrij Szyszkin |
|
64. |
Arsienij Tarasiewicz-Nikołajew |
|
65. |
Cristian Ioan Sandrin |
|
66. |
Rachel Naomi Kudo |
|
67. |
Kate Liu |
|
68. |
Eric Lu |
|
69. |
Alexei Tartakovsky |
|
70. |
Dinara Klinton |
|
71. |
Tamila Salimjonova |
|
72. |
Ivett Gyöngyösi |
|
73. |
Ashley Fripp |
|
74. |
Kausikan Rajeshkumar |
|
75. |
Alexander Ullman |
|
76. |
Michelle Candotti |
|
77. |
Luigi Carroccia |
|
78. |
Saskia Giorgini |
|
|
Repertuar
Zgodnie z tradycją, w Konkursie wykonywane są wyłącznie utwory Fryderyka Chopina. Regulamin stanowi, że uczestnicy mają do wyboru określone utwory Chopina spośród dostępnych grup. Nie dopuszcza się wykonywania tych samych utworów na różnych etapach.
za konkursu |
Repertuar |
Etap I |
Jedna z następujących etiud:
Etiuda C-dur op. 10 nr 1
Etiuda cis-moll op. 10 nr 4
Etiuda Ges-dur op. 10 nr 5
Etiuda F-dur op. 10 nr 8
Etiuda c-moll op. 10 nr 12
Etiuda a-moll op. 25 nr 11 |
Jedna z następujących etiud:
Etiuda a-moll op. 10 nr 2
Etiuda C-dur op. 10 nr 7
Etiuda As-dur op. 10 nr 10
Etiuda Es-dur op. 10 nr 11
Etiuda a-moll op. 25 nr 4
Etiuda e-moll op. 25 nr 5
Etiuda gis-moll op. 25 nr 6
Etiuda h-moll op. 25 nr 10 |
Jeden z następujących utworów:
Ballada g-moll op. 23
Ballada F-dur op. 38
Ballada As-dur op. 47
Ballada f-moll op. 52
Barkarola Fis-dur op. 60
Fantazja f-moll op. 49
Scherzo h-moll op. 20
Scherzo b-moll op. 31
Scherzo cis-moll op. 39
Scherzo E-dur op. 54 |
Jeden z następujących utworów:
Nokturn H-dur op. 9 nr 3
Nokturn cis-moll op. 27 nr 1
Nokturn Des-dur op. 27 nr 2
Nokturn G-dur op. 37 nr 2
Nokturn c-moll op. 48 nr 1
Nokturn fis-moll op. 48 nr 2
Nokturn Es-dur op. 55 nr 2
Nokturn H-dur op. 62 nr 1
Nokturn E-dur op. 62 nr 2
Etiuda E-dur op. 10 nr 3
Etiuda es-moll op. 10 nr 6
Etiuda cis-moll op. 25 nr 7 |
Etap II |
Jeden z następujących walców:
Walc Es-dur op. 18
Walc As-dur op. 34 nr 1
Walc F-dur op. 34 nr 3
Walc As-dur op. 42
Walc As-dur op. 64 nr 3 |
Jeden z następujących utworów:
Ballada g-moll op. 23
Ballada F-dur op. 38
Ballada As-dur op. 47
Ballada f-moll op. 52
Barkarola Fis-dur op. 60
Fantazja f-moll op. 49
Scherzo h-moll op. 20
Scherzo b-moll op. 31
Scherzo cis-moll op. 39
Scherzo E-dur op. 54
Polonez-Fantazja As-dur op. 61 |
Jeden z następujących polonezów:
Andante spianato i Polonez Es-dur op. 22
Polonez fis-moll op. 44
Polonez As-dur op. 53
albo
oba polonezy z op. 26 |
Utwór dodatkowy: Dowolny utwór lub utwory Fryderyka Chopina, jeżeli pozostała część występu nie wypełnia określonego minimum czasu (30–40 minut). |
Etap III |
Jedna z następujących sonat:
Sonata b-moll op. 35
Sonata h-moll op. 58
albo
wszystkie Preludia z op. 28 |
Pełny cykl mazurków spośród następujących opusów:
17
24
30
33
41
50
56
59 |
Utwór dodatkowy: Dowolny utwór lub utwory Fryderyka Chopina, jeżeli pozostała część występu nie wypełnia określonego minimum czasu (50–60 minut). |
Finał |
Koncert fortepianowy e-moll op. 11
albo
Koncert fortepianowy f-moll op. 21 |
Fortepiany konkursowe
Pianiści uczestniczący w XVII Konkursie Chopinowskim mogli wybrać fortepian, na którym będą grać podczas konkursu, spośród czterech instrumentów następujących marek: Fazioli, Kawai, Yamaha oraz Steinway. Instrumenty wybierano od 28 września 2015 w Sali Koncertowej Filharmonii Narodowej, każdy uczestnik miał do dyspozycji 15 minut na zapoznanie się z fortepianami oraz podjęcie decyzji, a dzień przed rozpoczęciem konkursu podano ich wybory do wiadomości. Fortepian Yamaha wybrało 36 osób, Steinway – 30, Kawai – 11, a Fazioli – 1 osoba
Jury
Narodowy Instytut Fryderyka Chopina do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołał jury, w następującym składzie:
p. |
Juror |
Narodowość |
Funkcja |
1. |
Katarzyna Popowa-Zydroń |
Polska |
przewodnicząca jury |
2. |
Dmitrij Aleksiejew |
Rosja |
członek jury |
3. |
Martha Argerich |
Argentyna |
członek jury |
4. |
Akiko Ebi |
Japonia |
członek jury |
5. |
Philippe Entremont |
Francja |
członek jury |
6. |
Nelson Goerner |
Argentyna |
członek jury |
7. |
Adam Harasiewicz |
Polska |
członek jury |
8. |
Andrzej Jasiński |
Polska |
członek jury |
9. |
Dina Joffe |
Łotwa |
członek jury |
10. |
Li Yundi |
Chiny |
członek jury |
11. |
Garrick Ohlsson |
Stany Zjednoczone |
członek jury |
12. |
Janusz Olejniczak |
Polska |
członek jury |
13. |
Piotr Paleczny |
Polska |
członek jury |
14. |
Ewa Pobłocka |
Polska |
członek jury |
15. |
John Rink |
Stany Zjednoczone |
członek jury |
16. |
Wojciech Świtała |
Polska |
członek jury |
17. |
Đặng Thái Sơn |
Wietnam |
członek jury |
W pracach jury uczestniczą ponadto Dyrektor Konkursu Artur Szklener oraz Sekretarz jury Jerzy Michniewicz.
Komitet Honorowy Konkursu
Organizatorzy powołali również Komitet Honorowy XVII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina. Znalazło się w nim dziewięć osobistości ze świata kultury i sztuki z różnych krajów:
L.p. |
Osoba |
Narodowość |
1. |
Mirosław Bałka |
Polska |
2. |
Norman Davies |
Wielka Brytania |
3. |
Umberto Eco |
Włochy |
4. |
Fu Cong |
Chiny |
5. |
Jiří Kylián |
Czechy |
6. |
Krzysztof Penderecki |
Polska |
7. |
Stanisław Skrowaczewski |
Polska |
8. |
Tomas Venclova |
Litwa |
9. |
Andrzej Wajda |
Polska |
Koncerty inauguracyjne
Konkurs rozpoczął się 1 października 2015 koncertem inauguracyjnym w warszawskiej Filharmonii Narodowej. Wystąpili Nelson Goerner i Martha Argerich, którzy wraz z Orkiestrą Filharmonii Narodowej wykonali Koncert fortepianowy a-moll op. 17 Ignacego Jana Paderewskiego (Goerner) i Koncert fortepianowy a-moll op. 54 Roberta Schumanna (Argerich). Ponadto orkiestra wykonała Polonez na orkiestrę symfoniczną Krzysztofa Pendereckiego (było to prawykonanie tego utworu, który został napisany z okazji Konkursu).
2 października 2015 odbyły się dwa następne koncerty inauguracyjne. W Filharmonii Narodowej wystąpił Garrick Ohlsson, a Martha Argerich zagrała wraz z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Sali Koncertowej NOSPR w Katowicach.
I etap
3 października 2015 rozpoczął się I etap Konkursu. Pianiści występowali w kolejności ustalonej na podstawie losowania liter alfabetu (30 września o godz. 17:00 wylosowano literę „B”). Jako pierwszy w I etapie wystąpił Polak Tymoteusz Bies. Uczestnicy przez pięć kolejnych dni występowali kolejno w dwóch sesjach: porannej (rozpoczynającej się o godzinie 10:00) i popołudniowej (rozpoczynającej się o godzinie 17:00). Każdy z pianistów wykonywał cztery utwory w czasie ok. 20–25 minut.
Poszczególni jurorzy oceniali występ pianisty w tym etapie na podstawie dwóch kryteriów: według skali punktowej (przyznając mu od 1 do 25 punktów) oraz subiektywnej deklaracji dopuszczenia go do II Etapu (tak albo nie). 7 października 2015 około godz. 20:00 Miyako Arishima z Japonii zakończyła przesłuchania I etapu, po czym jury przystąpiło do analizy wyników oraz decyzji o dopuszczeniu pianistów do II etapu.
II etap
Na podstawie przepisów Regulaminu jury Konkursudo II etapu zostało dopuszczonych 43 pianistów (w tym 8 Polaków) mających najwyższą średnią arytmetyczną ocen punktowych wszystkich jurorów przy jednoczesnym uwzględnieniu procentowych wskaźników subiektywnej deklaracji dopuszczenia ich do II etapu.
Dopuszczeni zostali następujący pianiści (listę ogłoszono w sali lustrzanej Filharmonii po godz. 22:00, w dniu zakończenia przesłuchań I etapu, w porządku alfabetycznym bez podania punktacji):
L.p. |
Uczestnik |
Narodowość |
1. |
Julian Jia Zhichao |
|
2. |
Qi Kong |
|
3. |
Wang Chao |
|
4. |
Zhang Cheng |
|
5. |
Xu Zi |
|
6. |
Aljoša Jurinić |
|
7. |
Marek Kozák |
|
8. |
Olof Hansen |
|
9. |
Alexia Mouza |
|
10. |
Miyako Arishima |
|
11. |
Aimi Kobayashi |
|
12. |
Mayaka Nakagawa |
|
13. |
Arisa Onoda |
|
14. |
Rina Sudo |
|
15. |
Charles Richard-Hamelin |
|
|
L.p. |
Uczestnik |
Narodowość |
16. |
Tony Yike Yang |
|
17. |
Annie Zhou |
|
18. |
Soo Jung Ann |
|
19. |
Seong-Jin Cho |
|
20. |
Chi Ho Han |
|
21. |
Su Yeon Kim |
|
22. |
Jinhyung Park |
|
23. |
Georgijs Osokins |
|
24. |
Łukasz Piotr Byrdy |
|
25. |
Łukasz Krupiński |
|
26. |
Krzysztof Książek |
|
27. |
Łukasz Mikołajczyk |
|
28. |
Szymon Nehring |
|
29. |
Piotr Nowak |
|
30. |
Michał Szymanowski |
|
|
L.p. |
Uczestnik |
Narodowość |
31. |
Andrzej Wierciński |
|
32. |
Galina Czistiakowa |
|
33. |
Dmitrij Szyszkin |
|
34. |
Arsienij Tarasiewicz-Nikołajew |
|
35. |
Rachel Naomi Kudo |
|
36. |
Kate Liu |
|
37. |
Eric Lu |
|
38. |
Alexei Tartakovsky |
|
39. |
Dinara Klinton |
|
40. |
Ivett Gyöngyösi |
|
41. |
Alexander Ullman |
|
42. |
Michelle Candotti |
|
43. |
Luigi Carroccia |
|
|
9 października, po dniu przerwy 43 pianistów przystąpiło do przesłuchań II etapu Konkursu. Zgodnie z wynikami losowania obowiązującego również i w II etapie pierwszym pianistą, który pojawił się na scenie był Polak Łukasz Piotr Byrdy. Pianiści w dwóch sesjach: porannej (10:00) i popołudniowej (17:00) występowali przez cztery dni, wykonując utwory w czasie ok. 30–40 minut. Zasady kwalifikacji do III etapu były niemal identyczne jak w etapie I, przy czym zgodnie z punktem XVII Regulaminu jury Konkursujurorzy brali pod uwagę występ pianisty w I etapie podczas jego końcowej oceny po II etapie, mając na uwadze dwa kryteria oceny (punktową: w skali 1–25 oraz deklaracyjno-dopuszczeniową: tak albo nie).
11 października przesłuchaniom II etapu w sesji porannej przysłuchiwała się przebywająca z wizytą w Polsce japońska Księżna Hisako Takamado.
12 października około godziny 20:40 zakończył się etap II, a jury niezwłocznie przystąpiło do pracy w celu ustalenia listy osób dopuszczonych do III etapu.
III etap
Po analizie kart z łącznymi ocenami pianistów po II etapie, do III etapu jury Konkursu dopuściło 20 pianistów (w tym 3 Polaków). Przed ogłoszeniem wyników przewodnicząca jury Katarzyna Popowa-Zydroń zwróciła się do uczestników Konkursu, którym nie udało się zakwalifikować do III etapu, podkreślając m.in.:
Proszę przyjąć werdykt jury i podążać dalej swoją artystyczną drogą, budując swoją osobowość, a sukces niechybnie przyjdzie. Nie trzeba go szukać, on was znajdzie.
Listę ogłosił Dyrektor Konkursu około godz. 22:15 w dniu zakończenia II etapu:
L.p. |
Uczestnik |
Narodowość |
1. |
Xu Zi |
|
2. |
Aljoša Jurinić |
|
3. |
Marek Kozák |
|
4. |
Aimi Kobayashi |
|
5. |
Charles Richard-Hamelin |
|
6. |
Tony Yike Yang |
|
7. |
Seong-Jin Cho |
|
|
L.p. |
Uczestnik |
Narodowość |
8. |
Chi Ho Han |
|
9. |
Su Yeon Kim |
|
10. |
Georgijs Osokins |
|
11. |
Łukasz Krupiński |
|
12. |
Krzysztof Książek |
|
13. |
Szymon Nehring |
|
14. |
Galina Czistiakowa |
|
|
L.p. |
Uczestnik |
Narodowość |
15. |
Dmitrij Szyszkin |
|
16. |
Kate Liu |
|
17. |
Eric Lu |
|
18. |
Alexei Tartakovsky |
|
19. |
Dinara Klinton |
|
20. |
Luigi Carroccia |
|
|
Finał
L.p. |
Finalista |
Narodowość |
1. |
Aljoša Jurinić |
Chorwacja |
2. |
Aimi Kobayashi |
Japonia |
3. |
Charles Richard-Hamelin |
Kanada |
4. |
Tony Yike Yang |
Kanada |
5. |
Seong-Jin Cho |
Korea Południowa |
6. |
Georgijs Osokins |
Łotwa |
7. |
Szymon Nehring |
Polska |
8. |
Dmitrij Szyszkin |
Rosja |
9. |
Kate Liu |
Stany Zjednoczone |
10. |
Eric Lu |
Stany Zjednoczone |
|
Inne wydarzenia
17 października 2015, w 166. rocznicę śmierci Fryderyka Chopina, odbędą się związane z tym uroczystości i Nadzwyczajny Koncert Oratoryjny z utworem Requiem Wolfganga Amadeusa Mozarta w Bazylice Św. Krzyża o godz. 20:00 w wykonaniu artystów: Lenneke Ruiten (sopran), Ingeborgi Danz (alt), Roberta Getchella (tenor), Matthew Brooka (bas) oraz Chóru i Orkiestry Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Jacka Kaspszyka.
Nagrody i wyróżnienia
Zdobywcy trzech pierwszych miejsc zostaną uhonorowani medalami. Wszyscy finaliści otrzymają stosownie do zajętego miejsca bądź wyróżnienia odpowiednią nagrodę finansową. Przewidziano również nagrody specjalne oraz nagrody pozaregulaminowe wraz z zaproszeniami m.in. na cykle koncertów. Istnieje możliwość nieprzyznania przez jury nagrody, bądź przyznania nagród równorzędnych. Zgodnie z regulaminem nagrodzeni zobowiązani są do udziału w kończących Konkurs Koncertach laureatów. Poza tym wszyscy uczestnicy II i III etapu, którzy nie zostali finalistami otrzymają okolicznościowe dyplomy.
Nagrody główne |
Nagroda |
Laureat |
Narodowość |
Wysokość nagrody |
Fundator nagrody |
|
Seong-Jin Cho |
Korea Południowa |
30 000 € |
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej |
|
Charles Richard-Hamelin |
Kanada |
25 000 € |
Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej |
|
Kate Liu |
Stany Zjednoczone |
20 000 € |
Prezes Rady Ministrów |
4 |
Eric Lu |
Stany Zjednoczone |
15 000 € |
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego |
5 |
Tony Yike Yang |
Kanada |
10 000 € |
Prezydent miasta stołecznego Warszawy |
6 |
Dmitrij Szyszkin |
Rosja |
7 000 € |
Wojewoda mazowiecki |
Wyróżnienia |
Wyróżniony |
Narodowość |
Wysokość nagrody |
Fundator nagrody |
Aljoša Jurinić |
Chorwacja |
4 000 € |
Prezydent miasta stołecznego Warszawy |
Aimi Kobayashi |
Japonia |
4 000 € |
Prezydent miasta stołecznego Warszawy |
Szymon Nehring |
Polska |
4 000 € |
Prezydent miasta stołecznego Warszawy |
Georgijs Osokins |
Łotwa |
4 000 € |
Prezydent miasta stołecznego Warszawy |
Nagrody Specjalne |
Nagroda |
Nagrodzony |
Narodowość |
Wysokość nagrody |
Fundator nagrody |
Najlepsze wykonanie poloneza |
Seong-Jin Cho |
Korea Południowa |
3 000 € |
Towarzystwo im. Fryderyka Chopina |
Najlepsze wykonanie mazurków |
Kate Liu |
Stany Zjednoczone |
5 000 € |
Polskie Radio |
Najlepsze wykonanie koncertu |
Nie przyznano |
brak |
3 000 € |
Filharmonia Narodowa |
Najlepsze wykonanie sonaty |
Charles Richard-Hamelin |
Kanada |
10 000 € |
Krystian Zimerman |
XVII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina |