 Zeus - opis i charakterystyka
Zeus (Dzeus) – władca Olimpu i główny bóg greckiego panteonu. Przede wszystkim władał niebem – rozjaśniał je bądź zasnuwał chmurami, odpowiadał za pogodę i wszelkie zjawiska atmosferyczne, a zwłaszcza chmury, wiatry, gromy i błyskawice – dlatego jego podstawowym atrybutem był piorun. Oprócz tego towarzyszył mu orzeł. Przedstawiany był także z tarczą wykutą przez Hefajstosa – egidą. W związku z tym, że był bogiem zjawisk atmosferycznych w rolniczym kraju, jakim była Grecja, był bardzo poważany.
Atrybut z języka łacińskiego „attributum” – znak rozpoznawczy bohatera głównie bóstwa. To najczęściej przedmiot wiążący się z życiem, sferą działalności, pełnioną funkcją danej postaci. W sztuce starożytnej Grecji piorun był kojarzony z Zeusem, skrzydła symbolizowały bogini Nike, a łuk i strzały Artemidę.
Zeus był synem tytana Kronosa i tytanidy Rei. Matka uratowała go przed pożarciem przez ojca i oddała na wychowanie korybantom, kuretom i kozie Amaltei. Gdy dorósł zmusił ojca do zwrócenia połkniętego rodzeństwa: Posejdona, Hadesa, Hestii, Demeter i Hery, następnie uwolnił cyklopów oraz hekatonhejrów i po zwycięskiej bitwie z gigantami zasiadł na olimpijskim tronie. Poślubił kolejno: Metis, Temidę, Demeter, Afrodytę, Leto, a na koniec prawowitą małżonkę Herę. Miał wiele boskich dzieci, a także herosów i półbogów, które pochodziły z jego wielu przelotnych związków (ukazywał się wówczas pod postacią byka lub łabędzia). Po pierwszym burzliwym okresie Zeus jawił się jako wyraz spokoju, ładu i mądrości. Rościł sobie prawo do miana „ojca bogów” oraz „ojca ludzi”. Był surowym pogromcą zbrodni, sprawcą potopu na ziemi jako karze za ludzkie występki, ukarał także Prometeusza, za kradzież z Olimpu i ofiarowanie ludziom ognia.
Korybanci – kreteńskie bóstwa opiekuńcze. Mówiono, że śpiewali przy kołysce Zeusa, by zagłuszyć jego płacz i uchronić przed pożarciem przez ojca – Kronosa. Kureci - także bóstwa opiekuńcze, hałas przez nich czyniony zagłuszał płacz małego Zeusa podczas karmienia go przez kozę Amalteję.
Zeus był opiekunem tego, co było blisko nieba, czyli gór. On odpowiadał za pogodę, więc zwracano się do niego w czasie suszy. Uważany był także za boga odpowiedzialnego za wegetację roślin. Sprawował także pieczę nad ludzkimi siedzibami dlatego oddawano mu cześć w wielu pałacach. Był też pierwowzorem idealnego ojca i króla. Jako władca nad panteonem bogów dbał o ład, prawo moralność zarówno w rodzinie, jak i w państwie. Jako opiekun prawa stał na straży niepisanych, podstawowych praw boskich i ludzkich, takich jak poszanowanie władzy królewskiej i porządku społecznego, dotrzymywanie danej przysięgi czy przyjmowanie przybyszów w gościnę. Opiekował się także posłami i heroldami, a nawet najskromniejszymi żebrakami.
Zeus był bogiem opatrznościowym, sam podlegał jedynie Przeznaczeniu. Był uosobieniem szacunku, łagodności i miłosierdzia. Nie dawał się ponieść własnym kaprysom (chyba, że chodziło o liczne miłostki). Uważany był za rozdawcę dobra i zła (przed bramami jego pałacu stały dwa dzbany – jeden z dobrem, a drugi ze złem, z których czerpał na przemian dla każdego z ludzi). Ukazywany był przy złotych szalach, na których ważył losy śmiertelnych i według wskazań zsyłał dolę i niedolę. Ważną dziedziną podlegającą Zeusowi było wróżbiarstwo. Zsyłał on widzenia w snach lub dawał znaki poprzez zjawiska atmosferyczne: grad, meteory, grzmoty. Wiele dziedzin, którym patronował Zeus musiał dzielić z innymi bogami.
Był przedstawiany jako mężczyzna w sile wieku, spokojny w swej potędze, o typowo greckich rysach i muskularnym ciele. Jego ciało było smukłe i silne, przysposobione do walki. W dłoni najczęściej dzierżył grom lub piorun.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
