 Encyklopedia drzew
Drzewa to największe rośliny lądowe, które występują na naszej planecie. Odgrywają one bardzo dużą rolę w życiu człowieka – są one źródłem drewna, czyli materiału budowlanego i opałowego, a także takich substancji jak żywica czy kauczuk, ważne są jakże owoce, które uwielbiamy zjadać. Korę (np. cynamonowiec) także wykorzystujemy, młode listki są idealne na zieloną herbatę.
Drzewa mogą występować pojedynczo, albo rosnąć w dużej grupie (las). Najstarsze i najbardziej okazałe drzewa w Polsce uznawane są za pomniki przyrody i podlegają one ochronie prawnej. Najstarsze drzewo w Polsce to cis pospolity rosnący w województwie dolnośląskim (ok. 1250 lat).
Budowa drzewa: korzenie, pień rozgałęziający się od pewne wysokości (liczne rozgałęzienia tworzą koronę drzewa), gałęzie zakończone są liśćmi. O wieku danego drzewa informują nas pierścienie w przekroju pnia – każdy pierścień to jeden okres wegetacyjny.
Główny podział drzew to rozróżnienie ich na drzewa iglaste (nagonasienne), liściaste (okrytonasienne) i łuskowe.
Drzewa iglaste
Drzewa liściaste
Drzewa ozdobne
Drzewa łuskowe
Drzewka owocowe
Krzewy
Krzewy iglaste
Jałowiec pospolity
Nazwa łacińska: Juniperus communis
Systematyka:
Domena – eukarionty
Królestwo – rośliny
Podkrólestwo – naczyniowe
Nadgromada – nasienne
Gromada – nagonasienne
Klasa – iglaste
Rząd – cyprysowce
Rodzina – cyprysowate
Rodzaj – jałowiec
Gatunek – jałowiec pospolity
Występowanie: Jałowiec pospolity rośnie na terenie Europy, Azji, Ameryki Północnej, na całej półkuli północnej oprócz terenów położonych powyżej 30°N.
Opis ogólny: Jest to zawsze zielony krzew, ale może przybierać także formę drzewa. Rośnie powoli, może osiągnąć wysokość od 0,5 do 6m, a w uprawie nawet 12m. Występuje wszędzie od niżu po góry, lubi stanowiska słoneczne oraz suche i piaszczyste gleby. Jest odporny na mróz i suszę. Osiąga wiek 100-200 lat.
Zastosowanie: Już starożytni wierzyli w lecznicze właściwości jałowca. Wykorzystywano szyszkojagody, liście, ale i także drewno. Obecnie według medycyny naturalnej jałowiec jest dobry w leczeniu artretyzmu, cukrzycy i nadczynności tarczycy. Sporządza się z niego napary, nalewki, syropy, ale także wino i piwo jałowcowe. Owoce jałowca znajdują wykorzystanie do produkcji ginu i powideł.
Cechy morficzne: Kora jałowca jest gładka, koloru czerwonawo brunatnego, u starszych drzew przybiera barwę szarobrunatną i jest popękana. Liście jałowca są szpilkowate, sztywne i kłujące. Mają około 10-28mm długości i kolor szarozielony. Ponieważ jest to roślina dwupienna i rozdzielnopłciowa, wytwarza kwiaty męskie i żeńskie. Po zapyleniu kwiatów żeńskich powstają szyszki. W każdej z nich są trzy nasiona, które dojrzewają na drugi lub nawet trzeci rok.
Drewno: Jest pięknie słojowane, wytrzymałe i średnio twarde. Ponadto, drewno jałowca pospolitego jest odporne na działanie grzybów i owadów. Jest łatwe w obróbce i ma aromatyczny zapach. Ma wiele zalet, ale z powodu małych rozmiarów i nieregularnego pnia jest mało wykorzystywane w przemyśle.
Sosna górska
Nazwa łacińska: Pinus mugo
Systematyka:
Domena – eukarionty
Królestwo – rośliny
Klad – rośliny naczyniowe, Euphyllophyta, rośliny nasienne, rośliny
nagonasienne
rząd – sosnowce
rodzina – sosnowate
rodzaj – sosna
gatunek – sosna górska
Występowanie: Sosna górska, zwana także kosodrzewiną i kosówką właściwą, występuje na obszarach górskich w pasmach górskich Europy Środkowej i Europu Południowej. Tworzy tzw. piętro kosówki, które znajduje się między piętrem regla górnego a piętrem hal. W Polsce sosna górska występuje w Tatrach, Sudetach, na Babiej Górze i w Pilsku.
Opis ogólny: Sosna górska to najczęściej krzew o masywnych, płożących się po ziemi gałęziach. Starsze drzewa mają luźne korony. Osiąga wysokość maksymalnie 3,5m. Porasta zbocza, urwiska i złomowiska skalne. Występuje w górach do wysokości 2500m n.p.m. Ma niewielkie wymagania glebowe, odpowiadają jej gleby kwaśne, zasadowe, suche, mokre, płytkie i głębokie. Jest odporna na mrozy, ale zdecydowanie woli stanowiska nasłonecznione. Jest to gatunek objęty ścisłą ochroną.
Zastosowanie: Sosna górska znajduje zastosowanie jako gatunek do zalesiania wydm i umacniania zboczy nasypów. W miejscach, gdzie rośnie, chroni glebę przed erozją i zapobiega lawinom. Jest także rośliną ozdobną, formuje się z niej żywopłoty w ogródkach. Igły sosny górskiej to źródło olejku, a w Bułgarii są składnikiem ziołowej herbatki.
Cechy morficzne: Kosodrzewina ma ciemnoszarą, lekko popękaną korę. Młode pędy są zielone, a z wiekiem zmieniają barwę na brązową. Liście sosny górskiej to szpilki, które mają 3-8cm długości i ciemnozieloną barwę. Są sztywne i błyszczące, pozostają na drzewie około 4-6 lat. Sosna górska tworzy dwa rodzaje szyszek – szyszki męskie – żółtoczerwone, o długości 10mm, oraz szyszki żeńskie – żółtozielone i purpurowe, o długości 5cm. Wewnątrz znajdują się czarne nasiona ze skrzydełkami. Roślina pyli od maja do lipca, a jej szyszki nasienne dojrzewają na wiosnę w trzecim sezonie.
Drewno: Drewno sosny górskiej ma różowawą twardziel, w której widoczne są brązowe przewody żywiczne. Jest lekkie, miękkie i łatwe w obróbce. Krzewiasta postać rośliny i rzadkie jej występowanie sprawia, że nie jest ono stosowane często.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA
|
