Malarz, wybitny historyk sztuki, publicysta, doktor honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wykształcony w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych (1839-1848) w pracowni Wojciecha Kornelego Stattlera i Jana Nepomucena Głowackiego. Równolegle w latach 1844-1845 studiował filozofię i historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studia artystyczne uzupełniał od 1849 roku w École des Beaux-Arts w Paryżu i krótko u L. Gallaita w Antwerpii. Wróciwszy do kraju pracował jako nauczyciel rysunku w krakowskiej SSP, a od 1877 jako profesor malarstwa. W 1884 roku objął stanowisko dyrektora krakowskiego Muzeum Narodowego. Wśród jego uczniów byli m.in. Artur Grottger, Jan Matejko, Aleksander Kotsis, Jacek Malczewski, Stanisław Wyspiański i Wojciech Weiss.
Malował głównie sceny historyczne, którymi zapoczątkował  krakowską szkołę malarstwa historycznego,  kompozycje religijne i portrety. W przedstawianych scenach widoczna jest staranność malarza o realistyczne odtworzenie ubiorów przedstawianych postaci. Wymagało to wnikliwych badań historycznych.