 Wykorzystanie światła w sztuce współczesnej
Światło było obecne w sztuce od początku jej historii. Miało ono na celu tworzenie przestrzeni i klimatu obrazu, lecz także potęgowanie efektu i oddziaływania na widza. Bardzo ważnym elementem obrazów od zawsze był światłocień – wzajemne przenikanie się światła i cienia, dające efekt trójwymiarowości. Do tzw. sztuki światła zaliczano również witraże.
Upowszechnienie się światła elektrycznego dało artystom nowe, niespotykane dotąd możliwości. Artyści zaczęli eksperymentować ze zdobyczami techniki jako środkami wyrazu. Światło odtąd nie tylko było przedstawiane przez dzieła sztuki, lecz stało się ich elementem.
W latach 60. artyści zaczęli wykorzystywać neony w sztuce nowoczesnej. Przyjmuje się, że najprawdopodobniej pierwszym, który wpadł na taki pomysł, był Amerykanin Dan Flavin, który w latach 60. zaczął wystawiać w Nowym Jorku instalacje z neonów. Światło neonów wykorzystywał w swojej twórczości także Bruce Nauman, artysta zajmujący się sztuką konceptualną.
W obecnych czasach neony są również chętnie wykorzystywane przez artystów – głównie do tworzenia instalacji w przestrzeni miejskiej lub wśród naturalnej scenerii. Na murach lub wśród drzew pojawiają się więc napisy czy abstrakcyjne kształty. Twórców pracujących ze światłem jest wielu, więc ograniczymy się tylko do wybranych przykładów.
Jednym z nich jest działalność hiszpańskiego duetu artystycznego Luzinterrputus. Członkowie zespołu tworzą instalacje, których integralnym elementem jest światło. Ich projekty są często komentarzem do aktualnej sytuacji na świecie i problemów związanych ze środowiskiem naturalnym (np. energia jądrowa czy utylizacja śmieci). Inni twórcy, dla których światło jest środkiem wyrazu, to m.in. John Armleder czy Roselin de Thelin.
W Polsce można co roku uczestniczyć w Light Move Festival. Jest to cykliczne wydarzenie organizowane w Łodzi od 2011 roku. Podczas niego można podziwiać niezwykłe widowisko – animacje w technologii 2D i 3D wyświetlane wprost na budynkach, dostosowane do ich detali architektonicznych. W innych punktach miasta można oglądać projekcje i instalacje świetlne. Swoje prace przedstawiają różni artyści. Przykładowo, w 2017 r. pojawiły się instalacje (m.in. grupy Toer, grupy Kosmos, grupy Lava, Moniki Szpener), a także projekcje wielkoformatowe (m.in. Patrycji Treli, Pani Pawlosky, Sławomira Fąfary) oraz ścieżka ekologiczna i wariacje muzyczne.
Innym przykładem wykorzystania światła jest twórczość olsztyńskiej artystki Moniki Chełstowskiej. Seria IMAlight to prace wykonane z materiałów drewnopochodnych, które artystka pokrywa różnymi kolorami i fakturami z wykorzystaniem farb akrylowych i collage’u z naklejanych skrawków papieru. Każda praca jest inna i niepowtarzalna. Dzięki użyciu światła kompozycje pełnią funkcję zarówno dekoracyjną, jak i użytkową. Podświetlane obrazy i rzeźby Moniki Chełstowskiej można obejrzeć na jej stronie: http://inmyart.pl/imalight/ Artystka tworzy również prace na zamówienie.
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
