Wiedza Zapraszamy do działu wiedza, w którym łączymy więdzę z przyjemnościa podróżowania, zwiedzania, poznawania ciekawych faktów, miejsc. Poznawaj świat dzięki Grupa Media Informacyjne & Adam Nawara.

Waran z Komodo

Badania opublikowane w „Proceedings of the National Academy of Sciences” dowodzą, że Waran z Komodo, największa współczesna jaszczurka jest jadowity. O sprawie, która wciąż dzieli naukowców poinformował portal National Geographic News.

Jedno jest pewne – waran z Komodo (Varanus komodoensis) nazywany niekiedy smokiem z Komodo jest największą żyjącą współcześnie jaszczurką. Największe samce mogą dorastać do 250-300 cm (rekordowy okaz mierzył 365 cm) przy masie ciała dochodzącej do 150 kg. Trudno się dziwić, ze zwierzę o takich rozmiarach jest drapieżnikiem, polującym zarówno na ptaki i ssaki (w tym tak duże gatunki jak jeleń) jak i na mniejsze osobniki własnego gatunku. Odnotowano nawet kilka śmiertelnych w skutkach ataków na ludzi.

Do tej pory zagadką było jednak w jaki sposób waran zabija. Często obserwowano sytuację, gdy ugryzione zwierze, które uciekło ze szczek warana i tak padało po kilku godzinach. Ponieważ zadane rany rzadko kiedy były śmiertelne, świat nauki szybko znalazł obowiązujące przez lata wytłumaczenie. Otóż szczeki warana, który jest także padlinożercą są doskonałym siedliskiem dla wielu drobnoustrojów, często chorobotwórczych., które w trakcie ugryzienia dostawały się do krwi ofiary. W efekcie szybko dochodziło do zakażenia, które zabijało ugryzione zwierzę.

Jednak Bryan Fry – naukowiec z Uniwersytetu w Melbourne dowodzi, że prawda jest inna. Okazuje się, że podobnie jak helodermy, waran jest jaszczurka jadowitą. Naukowcy odkryli w ślinie jaszczurki różne toksyczne związki, z których niektóre występują też w jadzie tajpana uznawanego za jednego z najbardziej jadowitych węży. Według badaczy jad warana szybko doprowadza do obniżenia ciśnienia krwi, co w połączeniu z krwawiącymi ranami zadanymi przez zęby jaszczurki szybo doprowadza do wstrząsu i śmierci ofiary. Fry szacuje że jadowitych jaszczurek może być nawet około 100 spośród znanych współcześnie przeszło 5000 gatunków. Obecnie za jadowite uznaje się jedynie dwa gatunki heloderm. W przypadku pozostałych gatunków zdania są podzielone, ale ponieważ ugryzienie rzadko wywołuje skutki obserwowane po ugryzieniu przez węże, powszechnie uznaje się je za niejadowite.

Jak dodaje naukowiec najbardziej zaskakujące jest to, że warany stworzyły stosunkowo skomplikowany system dystrybucji jadu. Kanały wyprowadzające jad u tych jaszczurek uchodzą między zębami, a toksyczna wydzielina miesza się ze śliną. Dlatego waran w trakcie gryzienia stara się możliwie głęboko złapać ofiarę, tak by jad zdążył się dostać do jej ciała. Analogiczny mechanizm u jadowitych węży jest prostszy a zarazem skuteczniejszy – jad uchodzi przez specjalne kanaliki w samym zębie. W efekcie nawet lekkie draśniecie zębem jadowym powoduje dostarczenie jadu do rany.

Waran z Komodo (Varanus komodoensis) – gatunek gada z rodziny waranów. To największa współcześnie żyjąca jaszczurka odkryta w 1910 r. Aby ją chronić założono w 1980 r. Park Narodowy Komodo.

Opis 

Głowa duża i szeroka, szyja gruba i masywna, baryłkowaty tułów, ogon gruby u nasady, a w dalszej części bocznie spłaszczony, równy połowie długości ciała. Szeroka szczęka uzbrojona w 60 zębów. Ciało pokryte ziarnistymi łuskami. Grzbiet ciemno-brązowy pokryty czarnymi plamkami.

Rozmiary 

Długość do 2.5-3 m
Masa ciała 68-100 kg.

Biotop 

Tereny z roślinnością krzewiastą i zadrzewione.

Pokarm 

Większe kręgowce, głównie ptaki i ssaki (konie, bawoły wodne, świnie, jelenie, kangury) odnotowano także kilka śmiertelnych ataków na ludzi, warany są także kanibalami. Warany z komodo nie mają wrogów naturalnych w ogniwie pokarmowym, jedynym zagrożeniem dla młodych waranów są dorosłe osobniki.

Zachowanie 

Aktywny w dzień, a noc spędza w wygrzebanych przez siebie norach. Poluje z zasadzki, do upatrzonej zdobyczy zakrada się atakując zawsze od tyłu i próbuje powalić ofiarę potężnym ogonem. Siła uderzenia jego ogona równa się sile 2 ton. Waran nie zagryza ofiary zębami wystarczy jednak, że tylko zrani zębami jelenia czy dziką świnię i może być spokojny o zdobycz, gdyż w jego ślinie żyje ok. 50 różnych bakterii, które gdy dostaną się do krwi ofiary w ciągu kilku godzin uśmiercają ją w strasznych męczarniach. Waran tylko musi podążać tropem zranionego zwierzęcia. Na krótkim odcinku może biec z szybkością do 20 km/h. Potrafi też pływać w pogoni za ofiarą.

Rozmnażanie 

Pomiędzy majem a sierpniem przebiegają gody, a we wrześniu samice składają do wykopanych jam w ziemi po kilkanaście i więcej jaj o długości 12 cm w pergaminowatych osłonkach. Wylęgłe warany ważą ok. 100 g i mają 40 cm długości. potrzebują ok. pięciu lat, by urosnąć do 2 metrów długości, a mogą żyć do 30 lat.

Występowanie 

Na należących do Indonezji wyspach Archipelagu Sundajskiego żyje ok. 6,000 waranów: Komodo (1,700), Rinca (1,300), Gili Motang (100) i Flor (ok. 2,000).

GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA

Systematyka
Domena	eukarioty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	gady
Rząd	łuskonośne
Rodzina	warany
Rodzaj	waran
Gatunek	waran z Komodo
Nazwa systematyczna
Varanus komodoensis
(Ouwens, 1912)

Disneyland GMI to pierwszy w Polsce Disneyland. Gigantyczny park rozrywki. 50 różnego rodzaju atrakcji w parku tematycznym, w tym 24 przejażdżki i rollercoastery. Na terenie parku powstanie również 5 tematycznych krain z atrakcjami na najwyższym, światowym poziomie.

Disneyland GMI to pierwszy w Polsce Disneyland. Gigantyczny park rozrywki. 50 różnego rodzaju atrakcji w parku tematycznym, w tym 24 przejażdżki i rollercoastery. Na terenie parku powstanie również 5 tematycznych krain z atrakcjami na najwyższym, światowym poziomie.

Disneyland GMI to pierwszy w Polsce Disneyland. Gigantyczny park rozrywki. 50 różnego rodzaju atrakcji w parku tematycznym, w tym 24 przejażdżki i rollercoastery. Na terenie parku powstanie również 5 tematycznych krain z atrakcjami na najwyższym, światowym poziomie.