Gepard

Acinonyx jubatus

Gepard to piękny ssak z rodziny kotów o niezwykle smukłej sylwetce. Jest typowym zwierzęciem stepowym. Żyje samotnie lub łączy się w małe stada. Prowadzi dzienny tryb życia.

Gepard
Gepard (Acinonyx jubatus) to piękny ssak z rodziny kotów o niezwykle smukłej sylwetce, małej głowie. W przeciwieństwie do innych kotów ma bardzo długie kończyny o tępych i tylko częściowo wysuwanych pazurach. Spodnia część ciała jest zabarwiona na biało, reszta zabarwiona jest na brązowo-żółto lub szaro z gęsto upakowanymi ciemnymi cętkami. Ma bardzo dobry wzrok. Jest typowym zwierzęciem stepowym.
Występowanie i środowisko
Rozległe tereny Afryki, Półwyspu Arabskiego oraz Indii.
Występowanie poszczególnych podgatunków:
A. j. hecki - północno-zachodnia Afryka,
A. j. fearsoni - wschodnia Afryka,
A. j. jubatus - południowa Afryka,
A. j. soemmerringi - północno-wschodnia Afryka,
A. j. venaticus - północna Afryka po Indie.
Tryb życia i zachowanie
Żyje samotnie lub łączy się w małe stada. Prowadzi dzienny tryb życia. Podczas polowania gepard nie zasadza się na ofiarę tylko stosuje pogoń. Jest to jeden z najbardziej łagodnych kotów drapieżnych. Łatwo się oswaja i tresuje. Przywiązuje się do opiekuna. Od oczu do pyska biegną czarne pręgi.
Morfologia i anatomia
Klatka piersiowa jest dość nisko opuszczona. Głowa ma niewielkie rozmiary w porównaniu z resztą ciała. Gepard dorasta do 135-150 cm długości ciała i osiągają ciężar 40-65 kg.
Pożywienie
Mięso antylop oraz innych mniejszych ssaków i ptaków. Czasem napada na bydło.
Rozmnażanie
Ciąża trwa 84-95 dni. Samica rodzi 2-4 młode. Pogoń za ofiarą jest krótka, bo trwa zaledwie 20-60 sekund, a dystans pościgu nie przekracza 500 m.
Ochrona i zagrożenia VU
Gatunek ten jest narażony na wymarcie. Ma status VU w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Podgatunek A. j. hecki oraz A. j. venaticus jest krytycznie zagrożony wymarciem (status CR).
Ciekawostki
Gepard bardzo szybko biega. Jest to najszybciej biegający ssak. Na krótkim dystansie osiąga prędkość 110 km/h.
Gepard nie potrafi wspinać się po drzewach.
Ludy Azji używają gepardów do polowań.
Gepardy łatwo się oswajają.
Przez blisko połowę czasu biegu geparda jego nogi nie dotykają w ogóle ziemi!
Pytania
Ile biegnie gepard?
Dystans pościgu jest niezwykle krótki, bo nie przekraczając na ogół 500 m.
Jaką prędkość osiąga gepard w biegu?
Różne źródła podają wartości od 90 do 110 km/h.

Jaguarundi

Felis yagouaroundi

Jaguarundi to niewielki drapieżnik z rodziny kotów z Ameryki Północnej. Aktywny w dzień i w nocy. Świetnie wspina się po drzewach, choć robi to rzadko.

Jaguarundi
Jaguarundi (Felis yagouaroundi) to drapieżnik z rodziny kotów o bardzo małej głowie w stosunku do całego ciała. Futro w jednolitym, rdzawym, czarnej lub szarej. W jednym miocie są możliwe wszystkie maści.
Występowanie i środowisko
Ameryka od Teksasu i Kalifornii po Paragwaj. Zamieszkuje gęste zarośla, najchętniej w pobliżu wody.
Tryb życia i zachowanie
Aktywny w dzień i w nocy. Świetnie wspina się po drzewach, choć robi to rzadko. Świetnie pływa. Jest bardzo płochliwy. Żyje samotnie.
Pożywienie
Drobne ssaki, ptaki, gady, żaby, ryby, owady.
Rozmnażanie
Ciąża trwa 72-75 dni. Samica rodzi 2-3 młode. Kocięta rodzą się najprawdopodobniej w marcu i sierpniu. Mają na ciele cętki i pręgi. Dojrzałość płciową osiągają po 2-3 latach.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.
Ciekawostki
Bardzo trudny w obserwacji. Porusza się w gęstwinie. Trudno ocenić jego liczebność i sposób opieki nad potomstwem.

Karakal

Caracal caracal

Karakal, ryś stepowy to drapieżnik z rodziny kotów podobny do rysia, jest z nim blisko spokrewniony. Karakal łatwo się oswaja i używa się go czasem do polowań.

Karakal
Karakal, ryś stepowy, ryś pustynny, ryś perski (Lynx caracal) to ssak z rodziny kotów podobny do rysia, jest z nim blisko spokrewniony. Ma małą głowę, uszy zakończone pędzelkami. Ogon krótki. Futro rude.
Występowanie i środowisko
Wschodnia i środkowa część Afryki, Półwysep Arabski, zachodnie Indie. Stepy i pustynie.
Tryb życia i zachowanie
Brak danych.
Morfologia i anatomia
Karakal dorasta do 76 cm długości ciała, dodatkowo ogon może mieć długość do 27 cm. Wysokość w kłębie to 40-45 cm.
Pożywienie
Ptaki, gryzonie, mniejsze antylopy.
Rozmnażanie
Samica rodzi od 2 do 4 młodych w norze, często po jeżozwierzu, szczelinach skalnych lub dziuplach.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.
Ciekawostki
Karakal łatwo się oswaja i używa się go czasem do polowań.
To najszybszy mały kot na świecie. Jednocześnie to jeden z najbardziej skocznych drapieżników świata. Karakal potrafi skoczyć na 3 metry, chwytając ptaka w locie!
Karakal, a właściwie Caracal to nazwa francuskiego helikoptera

Kot arabski

Felis margarita

Kot arabski (Felis margarita) to gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Sierść w kolorze piasku doskonale kamufluje go w środowisku naturalnym. Występuje także brązowe prążkowanie. Wykopuje sam nory, w których przebywa podczas dnia.

Kot arabski
Kot arabski (Felis margarita) to gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Sierść w kolorze piasku doskonale kamufluje go w środowisku naturalnym. Występuje także brązowe prążkowanie. Sierść na spodzie jest biaława. Na podeszwach stóp znajduje się długa sierść. Przystosowanie to doskonale chroni zwierzę przed gorącym piaskiem. Głowa jest dość duża, szeroka. Szerokie są też uszy.
Występowanie i środowisko          
Kot arabski występuje w Afryce oraz we wschodniej części Azji. Zamieszkuje obszary suche. Można go spotkać nawet na pustynnych obszarach Sahary.
Tryb życia i zachowanie
Prowadzi nocny tryb życia. Wykopuje sam nory, w których przebywa podczas dnia.
Morfologia i anatomia
Kot ten osiąga długość ciała do 55 cm, a ogon to dodatkowe 35 cm. Kot arabski ma bardzo dobry słuch i wzrok.
Pożywienie
Poluje na ptaki, skoczki pustynne, inne gryzonie, niejadowite gady. Zjada też szarańczę.
Rozmnażanie
Samica w kwietniu rodzi 2-4 młode.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.
Ciekawostki
Kot arabski przypomina bardzo fenka.

Kot domowy

Felis catus

Kot domowy wywodzi się od kota nubijskiego. Został udomowiony prawdopodobnie 2000 lat p.n.e. w Egipcie. Istnieje wiele ras różniących się znacznie wyglądem. Porusza się na palcach. Bardzo zwinnie skacze, wspina się po drzewach, biega na krótkich dystansach

Kot domowy
Kot domowy (Felis catus) wywodzi się najprawdopodobniej od kota nubijskiego. Został udomowiony około 2000 lat p.n.e. w Egipcie. Jako tępiciela gryzoni zaczęto go używać długo po tym czasie. Bez opieki człowieka szybko dziczeje. Koty domowe mają bardzo różne ubarwienie sierści. Ma smukłe ciało, okrągłą głowę, stojących uszach i dobrze widzących w ciemnościach, dużych oczach. Kończyny przednie są pięciopalczaste, tylne - czteropalczaste, wszystkie zakończone ostrymi pazurami, które kot może chować. Kot domowy ma dobry wzrok i słuch, słaby węch.
Występowanie i środowisko PL
Zamieszkuje praktycznie cały świat (wszystkie kontynenty).
Tryb życia i zachowanie
Porusza się na palcach. Bardzo zwinnie skacze, wspina się po drzewach, biega na krótkich dystansach.
Pożywienie
Małe ssaki, ptaki. Generalnie zjada pokarm pochodzenia mięsnego.
Rozmnażanie
Kotka może mieć młode 2-3 razy w roku. Ciąża trwa 60 dni. Samica rodzi 3-8 ślepych młodych w odosobnieniu. Powieki otwierają się im po 10 dniach. Po 10 miesiącach są dojrzałe płciowo.
Ochrona i zagrożenia
Brak danych.
Ciekawostki
Wyhodowano wiele różniących się wyglądem ras. Oto niektóre z nich:
kot syjamski,
kot abisyński,
kot perski (angorski).
Koty bardzo dobrze pływają, ale nigdy z własnej woli nie wchodzą do wody.
Kot domowy daje płodne mieszańce ze żbikiem.
W niektórych krajach jada się mięso kota.
Pytania
Ile żyje kot domowy?
Kot domowy żyje nawet 20 lat.

Kot nubijski, kot afrykański

Felis lybica

Kot nubijski, kot afrykański (Felis lybica) to gatunek ssaka drapieżnego z rodziny kotowatych, przodek kota domowego. Sierść płowa z ciemniejszymi pręgami i plamami.

Kot nubijski, kot afrykański
Kot nubijski, kot afrykański (Felis lybica) to gatunek ssaka drapieżnego z rodziny kotowatych, przodek kota domowego. Jest czasem klasyfikowany jako podgatunek żbika. Sierść płowa z ciemniejszymi pręgami i plamami.
Występowanie i środowisko
Dziki kot afrykański występuje w półpustynie, pustynie, zarośla.
Tryb życia i zachowanie
Brak danych.
Morfologia i anatomia
Długość ciała wynosi 55-65 cm, ogona 25-35 cm.
Ochrona i zagrożenia
Brak danych.

Lew

Panthera leo

Lew to afrykański drapieżnik z rodziny kotowatych. Jeden z największych kotów świata. Dzień przesypia w trawie i zaroślach. Poluje wieczorem sam lub z innymi lwami. Zabija chwytając za gardło lub podbrzusze.

Lew
Lew (Panthera leo) to jeden z największych kotów świata. Ma dużą głowę. Ogon jest zakończony pękiem włosów (chwost). Jest w nich ukryty rogowy kolec. Kolor płowy lub brązowy. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec ma wielką grzywę, jest silniej zbudowany i większy.
Występowanie i środowisko
Afryka na południe od Sahary, także można je spotkać w Indiach. Lubi tereny otwarte.
Tryb życia i zachowanie
Dzień przesypia w trawie i zaroślach. Poluje wieczorem sam lub z innymi lwami. Zabija chwytając za gardło lub podbrzusze. Najczęściej poluje w pobliżu wodopojów. Ofiarę wlecze w odosobnione miejsce, gdzie może ją zjeść w spokoju. Para lwów potrafi zjeść prawie całą antylopę gnu za jednym razem. Gdy jest głodny w jego sąsiedztwie bezpiecznie może się czuć jedynie słoń, stary nosorożec i bawół. Gdy nie jest głodny, zwierzyna pasie się spokojnie w jego niedalekiej bliskości.
Pożywienie
Przede wszystkim zjada zwierzęta kopytne, zjada też ptactwo, mniejsze ssaki i padlinę.
Rozmnażanie
Jest poligamiczny i rozmnaża się przez cały rok. Ciąża trwa 102-105 dni. Samica rodzi 1-6 młodych. Młode mają cętkowane futerko. Zaczynają samodzielnie chodzić dopiero po dwóch miesiącach. Laktacja trwa pół roku. Wymiary dorosłych osobników osiągają po 6 latach życia.
Ochrona i zagrożenia VU
Gatunek ten jest narażony na wymarcie. Ma status VU w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Podgatunek Panthera leo persica jest zagrożony wymarciem.
Ciekawostki
Lew napada na ludzi bardzo rzadko.
Niegdyś lew zasiedlał także południe Europy.

Manul

Otocolobus manul

Manul to azjatycki ssak drapieżny z rodziny kotów o gęstym futrze koloru od jasnożółtego do szarego z ciemnymi pręgami. Zamieszkuje szczeliny skał i nory bobaków. Prowadzi nocny tryb życia. Żyje samotnie.

Manul
Manul (Otocolobus manul) to piękny ssak drapieżny z rodziny kotów o gęstym futrze koloru od jasnożółtego do szarego z ciemnymi pręgami, które przebiegają w poprzek grzbietu. Na spodniej części ciała włosie jest dwa razy dłuższe, co chroni zwierzę przed zimnem.
Występowanie i środowisko
Azja. Zamieszkuje skaliste stepy i pustynie.
Tryb życia i zachowanie
Manul zamieszkuje szczeliny skał i nory bobaków. Prowadzi nocny tryb życia. Żyje samotnie.
Morfologia i anatomia
Uszy manula są bardzo nisko osadzone w głowie.
Pożywienie
Drobne gryzonie, a także zające i ptaki. Czasem zjada owady. Głowna zdobycz tego kota to szczekuszki i pustynniki (gatunek ptaka).
Rozmnażanie
Ciąża trwa 66-75 dni. Samica rodzi zwykle 3-4 (do 6) młodych. Dojrzałość płciową osiągają po roku życia.
Ochrona i zagrożenia NT
Gatunek ten bliski zagrożenia wymarciem. Ma status NT w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Ocelot

Leopardus pardalis

Ocelot to ssak z rodziny kotów z Ameryki Północnej. Ma gęste i krótkie futro o ciekawym ubarwieniu, najczęściej szaro-żółte w cętki i łatki czarno-brązowe. Żyje samotnie lub w parach. Bardzo dobrze pływa.

Ocelot
Ocelot (Leopardus pardalis) to ssak z rodziny kotów. Ma gęste i krótkie futro o ciekawym ubarwieniu, najczęściej szaro-żółte w cętki i łatki czarno-brązowe. Futro jest cenione w kuśnierstwie. Ogon długi, obrączkowany na czarno.
Występowanie i środowisko
Ameryka od południa Stanów Zjednoczonych po Paragwaj.
Tryb życia i zachowanie
Aktywny w nocy. Świetnie się wspina na drzewa. Poluje na ziemi i na drzewach. Żyje samotnie lub w parach. Bardzo dobrze pływa. Prawdopodobnie żyje w parach.
Morfologia i anatomia
Ocelot dorasta do 80-97 cm długości ciała. Ciężar tego kota wynosi maksymalnie 16 kg.
Pożywienie
Króliki, drobne gryzonie, ptaki, gady, małpy.
Rozmnażanie
Ciąża trwa do 90 dni, po której samica rodzi zwykle 2 młode, ślepe kocięta.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Ocelot czyni szkody w hodowlach zwierząt hodowlanych. Jest więc tępiony przez lokalną ludność.
Sam był ofiarą polowań ze względu na cenne futro. W wielu miejscach koty te zostały zdziesiątkowane.
Ciekawostki
To trzeci co do wielkości amerykański kot (po jaguarze i pumie).

Ocelot nadrzewny

Leopardus wiedii

Ocelot nadrzewny, margaj (Leopardus wiedii) to ssak drapieżny z rodziny kotowatych. Ubarwienie żółtawo-pomarańczowe w ciemniejsze plamy, układające się w pręgi.

Ocelot nadrzewny
Ocelot nadrzewny, margaj (Leopardus wiedii) to ssak drapieżny z rodziny kotowatych. Ubarwienie żółtawo-pomarańczowe w ciemniejsze plamy, układające się w pręgi.
Wyróżniamy następujące podgatunki:
L. w. amazonicus
L. w. boliviae
L. w. cooperi
L. w. glauculus
L. w. nicaraguae
L. w. oaxacensis
L. w. pirrensis
L. w. salvinius
L. w. vigens
L. w. wiedii
L. w. yucatanicus
Występowanie i środowisko
Gatunek ten występuje w Ameryce Północnej na południu, Ameryce Środkowej oraz w Ameryce Południowej (północna i centralna część).
Tryb życia i zachowanie
Brak danych.
Morfologia i anatomia
Długość ciała wynosi 45-80 cm, ogona 33-51 cm.
Ochrona i zagrożenia NT
Gatunek ten bliski zagrożenia wymarciem. Ma status NT w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Pantera mglista, pantera szara

Neofelis nebulosa

Pantera mglista, pantera szara (Neofelis nebulosa) to ssak drapieżny z rodziny kotowatych. Kot ten ma stosunkowo długie kły. Ubarwienie zwykle białoszare, popielate, brunatne, żółtawe, rude w charakterystyczne plamy.

Pantera mglista, pantera szara
Pantera mglista, pantera szara (Neofelis nebulosa) to ssak drapieżny z rodziny kotowatych. Kot ten ma stosunkowo długie kły. Ubarwienie zwykle białoszare, popielate, brunatne, żółtawe, rude w charakterystyczne plamy, które nie występują u młodych osobników. Uszy są od zewnątrz ciemne i zakończone są cętkami. Wokół pyska czarna obwódka.
Występowanie i środowisko
Gatunek ten występuje w Azji na izolowanych obszarach w Chinach, Malezji, Nepalu, Wietnamie, Kambodży, Birmie. Kota tego można spotkać w dżungli, na bagnach.
Tryb życia i zachowanie
Większość czasu spędza na drzewach. Na ofiary skacze z gałęzi.
Morfologia i anatomia
Długość ciała wynosi 60-100 cm, dodatkowo ogona do 90 cm, a ciężar ciała 16-25 kg. wysokość w kłębie wynosi 50 cm.
Pożywienie
Poluje na ssaki, w tym małpy, jelenie, bydło domowe, kozy, cielaki bawołów, jeżozwierze i na ptaki.
Rozmnażanie
Samica rodzi zwykle 2 młode. Prawdopodobnie poród następuje w dziuplach drzew.
Ochrona i zagrożenia VU
Gatunek ten jest narażony na wymarcie. Ma status VU w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Pantera śnieżna, irbis

Panthera uncia

Pantera śnieżna, zwana także irbisem to drapieżnik z rodziny kotów, żyjący wysoko w górach środkowej Azji. Latem można ją spotkać w strefie śniegu. Aktywna w nocy. Żyje w parach, zajmując swój stały teren łowiecki.

Pantera śnieżna, irbis
Pantera śnieżna, irbis (Panthera uncia) to drapieżny ssak z rodziny kotów. Ma długą i gęstą sierść w kolorze kremowo-białym z ciemnymi pierścieniami na całym ciele za wyjątkiem brzucha. Na grzbiecie znajduje się ciemna pręga.
Występowanie i środowisko
Góry środkowej części Azji. W Himalajach latem dochodzi do 6000 m n.p.m., zimą do 1800 m n.p.m. Zamieszkuje tereny ponad granicą lasu.
Tryb życia i zachowanie
Latem można ją spotkać w strefie śniegu. Aktywna w nocy. Żyje w parach, zajmując swój stały teren łowiecki.
Pożywienie
Dzikie owce, kozy, zające, gryzonie i ptaki, zwierzęta domowe.
Rozmnażanie
Po ciąży trwającej 90-100 dni samica rodzi zwykle 2-3 młode. Młode są ślepe i bezradne. Wychowuje je samica wraz z samcem. Samica karmi młode przez 5 miesięcy. Samice stają się dojrzałe płciowo po dwóch, samce po 3 latach.
Ochrona i zagrożenia EN
Gatunek ten jest zagrożony wyginięciem - przypisuje się mu bardzo wysokie ryzyko wymarcia w stanie dzikim w niedalekiej przyszłości. Ma status EN w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Pantera, lampart, leopard

Panthera pardus

Lampart, zwany też panterą lub leopardem to drapieżnik z rodziny kotowatych o bardzo różnym umaszczeniu w zależności od obszaru występowania. Prowadzi nocny tryb życia. Zwykle żyje samotnie. Spotyka się pary i małe grupy rodzinne.

Pantera, lampart, leopard
Lampart, pantera, leopard (Panthera pardus) to duży ssak z rodziny kotów o bardzo różnym umaszczeniu w zależności od występowania. Zwykle futro ma kolor brązowo-żółty i białe od strony brzusznej. Czasem występują czarne plamy w kształcie rozetek. Spotyka się także czarne pantery (na zdjęciu), ale jest to ten sam gatunek.
Występowanie i środowisko
Afryka, zachodnia Azja po Kaukaz, Indie, południowe Chiny, Półwysep Indochiński, Sumatra, Jawa, Bali. Leopard zamieszkuje lasy, gęstwiny, tereny skaliste. Zamieszkuje lasy tropikalne a także Himalaje.
Tryb życia i zachowanie
Pantera prowadzi nocny tryb życia. Zwykle żyje samotnie. Spotyka się pary i małe grupy rodzinne. Jest trudny do wytropienia. Napada na bydło domowe i ludzi. Świetnie się wspina, doskonale pływa. Przebywa często na drzewach. Tam też ukrywa resztki upolowanej zwierzyny, gdy nie może jej zjeść za jednym razem.
Morfologia i anatomia
Pantera osiąga aż 180 cm długości ciała, a ogon 110 cm. Ciężar ciała leoparda może wynosić 40 kg.
Pożywienie
Pantery polują na małpy, antylopy, jelenie, jeżozwierze, zwierzęta domowe, drobne ptaki i ssaki.
Rozmnażanie
Rozmnaża się przez cały rok. Ciąża trwa 90-95 dni. Samica rodzi 2-3 ślepe młode.
Ochrona i zagrożenia NT
Gatunek ten bliski zagrożenia wymarciem. Ma status NT w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.
Ciekawostki
Kiedyś lamparcia skóra dopełniała stroju husarza.
Pantera ma największy zasięg występowania spośród wszystkich dzikich kotów.

Puma, kuguar

Puma concolor

Puma, zwana też kuguarem, to duży drapieżny ssak z rodziny kotów. Wielkość pumy zależy od środowiska, w którym żyje. Największe okazy żyją w Patagonii, najmniejsze - w Andach. Puma jest bardzo silna. Potrafi wlec za sobą zdobycz trzy razy większą od siebie

Puma, kuguar
Puma, kuguar (Puma concolor) to duży drapieżny ssak z rodziny kotów o stosunkowo małej głowie, gibkim tułowiu, pięciopalczastych przednich i czteropalczastych tylnych kończynach. Ciało pokryte miękkim i krótkowłosym futrem w kolorze piaskowym. Wielkość pumy zależy od środowiska, w którym żyje. Największe, srebrzystoszare okazy żyją w Patagonii, najmniejsze w Andach.
Występowanie i środowisko
Puma ma największy zasięg spośród ssaków Nowego Świata. Występuje na obszarze obu Ameryk od Kanady po Patagonię.
W Ameryce Północnej w wielu miejscach została wytępiona. Lubi skraje lasów, zarośla, tereny otwarte na nizinach i w terenie górzystym. Preferuje suche tereny.
Tryb życia i zachowanie
Prowadzi nocny tryb życia. W dzień śpi na drzewach lub w zaroślach. Ofiary atakuje znienacka i zabija, rozszarpując gardło. Przed człowiekiem i psami ucieka, jednak gdy ucieczka nie jest możliwa - atakuje. Jest samotnikiem. W pary łączy się tylko w okresie godów. Dobrze skacze, wspina się po drzewach i pływa, choć unika kąpieli.
Pożywienie
Ssaki jeleniowate, antylopy, ostronosy, paki, aguti, małpy. Dzienne zapotrzebowanie na mięso - do 2,7 kg. Rzadziej atakuje zwierzęta duże. Przysmakiem jest krew. Puma zabija czasem więcej zwierząt niż może zjeść, zlizuje wówczas jedynie krew.
Rozmnażanie
Rozmnaża się przez cały rok, najczęściej z końcem zimy lub początkiem wiosny. Ciąża trwa 90-93 dni. Samica rodzi 1-4 ślepych młodych, których futerko ma ciemne cętki na tułowiu i ciemne pierścienie na ogonie. Matka rodzi w gnieździe w jaskini, szczelinie skalnej lub w zaroślach. Młode pozostają z matką 2 lata.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.
Ciekawostki
Jeżeli zdobycz jest zbyt duża, aby ją spożyć przy jednym posiłku, puma chowa resztki, przykrywając je starannie liśćmi i trawą. Powraca do resztek tylko wówczas, gdy nie uda się jej upolować nowej zdobyczy. Nie jada mięsa nieświeżego.
Puma jest bardzo silna. Potrafi wlec za sobą zdobycz trzy razy większą od siebie.
Osiąga prędkość do 80 km/h.

Ryś

Lynx lynx

Ryś jest jednym z dwóch żyjących w Polsce dzikich kotów. Jest zwierzęciem zagrożonym wyginięciem. Jest to kot, prowadzący nocny tryb życia. Unika towarzystwa człowieka. Jest samotnikiem.

Ryś
Ryś (Lynx lynx) jest jednym z dwóch żyjących w Polsce dzikich kotów. Jest większy od żbika. Ma długie i silne kończyny, charakterystyczne pędzelki na uszach oraz bokobrody. Cętkowana sierść jest miękka w dotyku o barwie lekko rudej i białej pod spodem. Ma słaby węch, dobry wzrok i słuch. Samica jest mniejsza od samca. Jest wyposażony w mocne pazury. W Polsce mamy dwa umaszczenia rysia: jednolite z delikatnym cętkowaniem (na niżu) oraz intensywnie cętkowane (obszary górskie).
Występowanie i środowisko PL
Występuje w lasach Eurazji. W Polsce jedynie w Puszczy Białowieskiej, Knyszyńskiej, Boreckiej, Piskiej, Mielnickiej, Kampinoskiej, Augustowskiej, a także na Roztoczu i w Karpatach (Bieszczady po Beskid Żywiecki). Zasiedla stare i duże lasy z wykrotami. Wspina się po drzewach i poluje z zaskoczenia.
Tryb życia i zachowanie
Jest to kot, prowadzący nocny tryb życia. Unika towarzystwa człowieka. Jest samotnikiem. Swój teren zaznacza w nietypowy sposób: zostawia głębokie rysy na drzewach. Teren łowiecki jest bardzo rozległy. Konkurują o niego zarówno samce jak i samice. Ryś gnieździ się w stałej kryjówce. To kot bardzo trudny do obserwacji.
Morfologia i anatomia
Długość ciała rysia wynosi od 70 do 130 cm, wysokość w kłębie zaś 70-110 cm. Frędzelki na uszach mają 3-4 cm wysokości. Ryś ma krótki ogon, ma długość zaledwie kilkanaście centymetrów. Na jego końcu włosy są czarne. Maksymalny ciężar rysia wynosi 38 kg, zwykle jednak nie przekracza 25 kg. Kończyny są dość wysokie, a łapy szerokie.
Pożywienie
Ryś poluje na zające, sarny, młode jelenie, młode dziki, ptaki, gryzonie. Zjada także chętnie jaja ptaków. Ryś potrafi zapolować na młodego niedźwiadka. Ulubionym celem polowań są jednak sarny. Zapotrzebowanie dzienne na mięso to aż 1,5-2 kg dziennie.
Rozmnażanie
Ruja przypada na luty i marzec. Samce walczą o samice. Okres ciąży trwa 70-74 dni. Samica rodzi od 2 do 3 młodych, które ssą mleko matki do 3 miesięcy. Po roku młode stają się samodzielne.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Ryś poza człowiekiem nie ma naturalnego wroga. Od 1955 roku ryś w Polsce jest objęty ochroną gatunkową.
Ciekawostki
Gdy dochodzi do konfrontacji rysia z wilkiem, zawsze wygrywa ją ryś. Tylko w przypadku, gdy wilków jest więcej, ryś nie ma szans.
Ryś to po niedźwiedziu brunatnym i wilku trzeci co do wielkości polski i jednocześnie europejski drapieżnik.
Pytania
Ile żyje ryś?
Ryś żyje 10- 20 lat, przy czym w niewoli nawet 25 lat.
Ile jest rysi w Polsce?
W Europie populacja rysia wynosi 3-5 tysięcy osobników, z czego w Polsce żyje mniej niż 200 osobników, z czego połowa przypada na Karpaty.

Ryś iberyjski

Lynx pardinus

Ryś iberyjski, ryś cętkowany, pardel (Lynx pardinus) to gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Ubarwienie szarożółte w ciemne, drobne cętki, wyraźnie widoczne.

Ryś iberyjski
Ryś iberyjski, ryś cętkowany, pardel (Lynx pardinus) to gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Ubarwienie szarożółte w ciemne, drobne cętki, wyraźnie widoczne. Uszy zakończone pędzelkami. Ogon krótki, ciemniejszy na końcu.
Występowanie i środowisko
Ryś iberyjski żyje w Europie na kilku izolowanych obszarach w Hiszpanii.
Tryb życia i zachowanie
Brak danych.
Ochrona i zagrożenia EN
Gatunek ten jest zagrożony wyginięciem - przypisuje się mu bardzo wysokie ryzyko wymarcia w stanie dzikim w niedalekiej przyszłości. Ma status EN w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Ryś kanadyjski

Lynx canadensis

Ryś kanadyjski (Lynx canadensis) to drapieżny ssak z rodziny kotowatych. Zimą sierść jest szara lub szarobrązowa. Latem pojawia się rudy odcień. Uszy zakończone pędzelkami.

Ryś kanadyjski
Ryś kanadyjski (Lynx canadensis) to drapieżny ssak z rodziny kotowatych.
Występują 3 podgatunki:
L. c. canadiensis Kerr, 1792
L. c. mollipilosus Stone, 1900
L. c. subsolanus Bangs, 1897
Zimą sierść jest szara lub szarobrązowa. Latem pojawia się rudy odcień. Uszy zakończone pędzelkami. Łapy duże, owłosione. Ogon krótki, ciemny na końcu.
Występowanie i środowisko
Kot ten występuje w Ameryce Północnej na obszarze niemalże całej Kanady i niewielkiego obszaru północnej części USA.
Tryb życia i zachowanie
Brak danych.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Serwal

Leptailurus serval

Serwal to afrykański ssak z rodziny kotów o długich nogach i smukłym tułowiu. Jest ubarwiony na żółtobrązowo. Spód ciała jaśniejszy. Sierść ozdobiona ciemnymi plamkami i paskami.

Serwal
Serwal (Leptailurus serval) to drapieżny ssak z rodziny kotów o długich nogach i smukłym tułowiu. Posiada krótki ogon. Jest ubarwiony na żółtobrązowo. Spód ciała jaśniejszy. Sierść ozdobiona ciemnymi plamkami i paskami.
Występowanie i środowisko
Stepy i zarośla Afryki. Pionowy zasięg występowania to 2000 m n.p.m. Dziś przeważa na terenach pustynnych i półpustynnych. Serwale lubią najbardziej tereny wilgotne i zarośla na bagnach.
Tryb życia i zachowanie
Zwierzę nocne. Dzień przesypia w ukryciu. Bardzo dobrze wspina się na drzewa, wykonuje zgrabne i długie skoki. Może na krótkich dystansach osiągać duże prędkości, ale poluje z ukrycia. Jest tak zwinny, że potrafi upolować ptaka zrywającego się do lotu lub siedzącego na wysokości nawet 3 m. Żyje samotnie. W pary łączy się tylko w okresie godów. Zajmuje terytorium około 10 km2, które oznacza moczem. Terytorium samca pokrywa się z terytorium 2-3 samic. Potrafi łowić ryby w płytkiej wodzie i wykopywać z nor gryzonie.
Morfologia i anatomia
Serwal osiąga długość ciała do 100 cm, ogon ma długość do 40 cm.
Pożywienie
Ptaki, gryzonie, zające, jagnięta, płazy, gady, ryby, owady. Wyrządza duże szkody wśród drobiu.
Rozmnażanie
Ciąża trwa 68-74 dni. Przed porodem samica przygotowuje gniazdo z gęstej roślinności lub w gnieździe innego zwierzęcia. Samica rodzi 2-3 młode i karmi je przez 4-5 miesięcy. W 4 tygodniu młode zaczynają jeść mięso. Płciowo dojrzewają po 1,5-2,5 roku.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.
Ciekawostki
Serwal dostarcza cennego futra.
Od czasu do czasu pojawiają się osobniki całe ubarwione na czarno.

Tygrys

Panthera tigris

Wyjątkowo silny i piękny drapieżny ssak z rodziny kotowatych o charakterystycznym kolorze sierści - czerwono-pomarańczowo-brunatny z czarnymi pręgami na całym ciele. Tworzy dziewięć podgatunków różniących się rozmiarem i kolorem sierści.

Tygrys
Tygrys (Panthera tigris) to największy drapieżnik z rodziny kotów. Ma masywne, muskularne i bardzo gibkie ciało. Tygrys ma sierść krótką, lśniącą i gładką. W okolicach chłodniejszych ma dłuższe, gęste, puchowe podszycie. Występują charakterystyczne bokobrody. Ubarwienie zmienne od jasnożółtego do rdzawobrunatnego, na ciele czarne poprzeczne pręgi. Spód jest biały, ogon czarno obrączkowany. Ma wyciągane pazury.
Tworzy dziewięć podgatunków różniących się rozmiarem i kolorem sierści:
tygrys syberyjski (Panthera tigris altaica) - największy z tygrysów,
tygrys irański (Panthera tigris virgata) - bardzo nieliczny,
tygrys indyjski (Panthera tigris tigris),
tygrys chiński (Panthera tigris amoyensis),
tygrys sumatrzański (Panthera tigris sumatrae) - najmniejszy z tygrysów - widoczny na zdjęciu,
tygrys jawajski (Panthera tigris sondaica),
tygrys z wyspy Bali (Panthera tigris balica),
Panthera tigris corbetti,
Panthera tigris jacksoni.
Występowanie i środowisko
Południowa i wschodnia Azja po Morze Kaspijskie i Kaukaz, Syberię. Liczniejszy w Indiach i Półwyspie Indochińskim. Zamieszkuje dżunglę, lasy, zarośla bambusowe, gęste zarośla.
Tryb życia i zachowanie
Wędruje o różnych porach dnia. Można go spotkać najczęściej o zmroku i o wschodzie słońca. Czatuje na zwierzynę w pobliżu wodopojów i przecinek leśnych. Skrada się do ofiary na tyle blisko, żeby dopaść ją kilkoma susami. Świetnie pływa. Rzadko wspina się na drzewa. Zwierzynę zabija przegryzając kręgi szyjne. Martwą zdobycz zaciąga do kryjówki. Zaspokoiwszy głód pije dużą ilość wody i odpoczywa nawet cały dzień.
Pożywienie
Poluje na antylopy, jelenie, dziki. Gdy jest głodny zjada mniejsze ssaki, ryby, żółwie. Napada na zwierzęta domowe. Potrafi zabić konia.
Rozmnażanie
Ciąża trwa 98-110 dni. Samica rodzi zwykle 2-3 młode. Samica opuszcza gniazdo w pierwszych tygodniach tylko gdy jest wyjątkowo głodna. Samiec nie opiekuje się potomstwem. Młode przebywają z matką około 3 lat.
Ochrona i zagrożenia EN
Gatunek ten jest zagrożony wyginięciem - przypisuje się mu bardzo wysokie ryzyko wymarcia w stanie dzikim w niedalekiej przyszłości. Ma status EN w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Gatunek ten jest zagrożony wyginięciem. Ma status EN w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Podgatunek Panthera tigris amoyensis i Panthera tigris sumatrae są krytycznie zagrożone wymarciem (CR). Podgatunek Panthera tigris balica, Panthera tigris virgata oraz Panthera tigris sondaica są uznane za wymarłe (EX).
Ciekawostki
Czaszki lwa i tygrysa są bardzo podobne i trudne do odróżnienia.
Tygrys skacze na odległość 6 m.
Tygrys nigdy nie zabija więcej zwierzyny niż jest w stanie zjeść.
Pytania
Ile waży tygrys?
Tygrys może ważyć nawet 320 kg.
Co jedzą tygrysy?
Tygrysy polują na duże i mniejsze kręgowce, w tym ssaki, ryby i gady.
Czy tygrysy pływają?
Tak.
Czy tygrysy potrafią się wspinać?
Tak, chociaż robi to rzadko.

Złotokot afrykański, kot złoty

Caracal aurata

Złotokot afrykański, kot złoty (Caracal aurata) to gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Ubarwianie zmienne, jednolite lub pokryte plamami, złociste.

Złotokot afrykański, kot złoty
Złotokot afrykański, kot złoty (Caracal aurata) to gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Ubarwianie zmienne, jednolite lub pokryte plamami, złociste.
Wyróżniamy dwa podgatunki:
C. a. aurata
C. a. cottoni
Występowanie i środowisko
Kot ten występuje w środkowej części Afryki w równikowych lasach.
Tryb życia i zachowanie
Brak danych.
Ochrona i zagrożenia VU
Gatunek ten jest narażony na wymarcie. Ma status VU w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Żbik PL

Felis silvestris

Ssak z rodziny kotów, bardzo przypominający kota domowego ale większy od niego. Prawdopodobnie wszystkie osobniki europejskie to krzyżówka z kotem domowym. Jest koczującym samotnikiem. Aktywny w nocy.

Żbik
Żbik (Felis silvestris) to ssak z rodziny kotów, bardzo przypominający kota domowego. Jest od niego większy i ma krótszy ogon. Sierść szara, czasem z żółtym odcieniem. Na grzbiecie 1-2 czarne pręgi, 4-6 na głowie oraz kilka poprzecznych pręg na bokach i kończynach. Na ogonie również czarne, pierścieniowe pręgi. Futro na brzuchu jest jaśniejsze. Łatwo krzyżuje się z kotem domowym. Prawdopodobnie wszystkie osobniki europejskie to krzyżówka z kotem domowym. Bardzo rzadki w Polsce.
Występowanie i środowisko PL
Gęste lasy, najczęściej górskie południowej i środkowej Europy, Azja Mniejsza, Kaukaz. W Polsce na południu w Karpatach i na Podkarpaciu. Preferuje rozległe i gęste lasy liściaste, a także iglaste i mieszane z gęstym poszyciem. Lubi teren skalisty.
Tryb życia i zachowanie
Jest koczującym samotnikiem. Aktywny w nocy. Bardzo dobrze wspina się po drzewach. Gniazda zakłada w dziuplach, norach lisa i borsuka. Poluje z zasadzki. Jego terytorium to około 3 km2.
Pożywienie
Gryzonie, zające, małe sarny. Poluje na głuszce. Nie przyjmuje pokarmu pochodzenia roślinnego.
Rozmnażanie
Samce walczą zaciekle o samice. Samica po ciąży trwającej 63-68 dni zwykle rodzi raz w roku 3-4 kocięta na przełomie kwietnia i maja. Matka karmi kocięta przez 1,5 miesiąca. Samiczki uzyskują dojrzałość płciową już w pierwszym roku życia. Po osiągnięciu samodzielności przez młode, samica przepędza je ze swojego rewiru.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Praktycznie zaobserwowanie w ciągu dnia żbika w Polsce nie jest możliwe z uwagi na bardzo małą liczebność i skryty tryb życia. W Polsce żbik jest objęty ochroną gatunkową.