Indianie Ameryki Północnej
Indianie Ameryki Północnej – Indianami nazywa się niemal całą (z wyłączeniem Aleutów i Inuitów) autochtoniczną (tubylczą, rdzenną) ludność obu Ameryk o złożonej etnogenezie. Znaleziska archeologiczne i antropologiczne sugerują, że Ameryka Północna została zaludniona przez przybyszy z Azji co najmniej 12 tysięcy lat temu. Podczas ostatniej epoki lodowcowej ludzie przedostali się do niej przez Cieśninę Beringa. Późniejsze zróżnicowanie antropologiczne Indian jest wynikiem działania takich czynników jak dryf genetyczny i dobór naturalny, a także możliwego asymilowania jednostek czy małych grup z Oceanii i Australii (być może nawet z Europy).
Współcześnie Indianie Ameryki Północnej stanowią mieszankę etniczną, kulturową, językową i religijną z większym lub mniejszym wpływem elementów pochodzenia euro-amerykańskiego.
Pierwsi ludzie w Ameryce Północnej
Najpopularniejszą hipotezą dotyczącą pojawienia się pierwszych ludzi w Ameryce Północnej jest koncepcja iż przeszli oni w epoce zlodowacenia z Azji do Ameryki po wynurzonej Beringii 14-12 tys. lat temu, istnieje również konkurencyjna hipoteza solutrejska. Obecnie zarówno niektóre znaleziska archeologiczne (np. obok meksykańskiego wulkanu Cerro Toluquilla czy nawet południowoamerykańskiego Parku Narodowego Serra da Capivara) wskazują, iż pierwsi ludzie pojawili się w Ameryce wcześniej niż przypuszczano do niedawna (zob.Kultura Clovis).
Podział geograficzny
Tubylcze ludy ze Stanów Zjednoczonych i Kanady można dzielić m.in. według regionów geograficznych, które zamieszkiwały one w okresie początków europejskiej kolonizacji kontynentu, według kręgów kulturowych, czy grup językowych). Zgodnie z podziałem geograficznym, ludy te można podzielić na następujące grupy:
Arktyka
(zamieszkana przez ludy nieindiańskie)
-
- Aleuci
- Inuici (potocznie: Eskimos
Obszary subarktyczne
-
- Atikamekowie
- Innu
- Jupikowie
- Kri
Wybrzeże Północno-Wschodnie
-
- Cayuga
- Conoy (Piscataway)
- Delaware
- Irokezi
- Lenni-Lenape
- Maliseet
- Massachusett
- Mohikanie
- Monacan
- Munsi
- Nanticoke
- Narraganset
- Nipmuc
- Nottoway
- Oneida
- Onondaga
- Pamuco
- Penobscot
- Pennacook
- Pekoci (Pequot)
- Powhatan
- Saponi
- Secotan
- Senekowie
- Suaqehanna
- Tuskarorowie
- Tutelo
- Unalalachtigo
- Wappinger
- Weapemeoc
Jezioro Erie
-
- Erie
- Lisy
- Huroni
- Kickapoo
- Szaunisi (Shawnee)
- Ottawowie
- Czipewejowie(Anishnabe, Chippewa, Ojibwa)
Jezioro Michigan i Jezioro Górne
-
- Kickapoo
- Lisy
- Mdewakanton
- Menomini
- Miami
- Ojibwa
- Piankashaw
- Potawatomi
- Santee
- Saukowie
- Wea
- Winebagowie
Wybrzeże Północno-Zachodnie
-
- Chinookowie
- Haidowie
- Heiltsuk
- Kwakwala
- Nuu-chah-nulth
- Nuxalk
- Muckleshoot
- Salish
- Tlingit
Góry Skaliste
-
- Czarne Stopy
- Jutowie
- NezPerce
- Szoszoni
Kalifornia
-
- Miwok
- Mohave
- Wappo
- Yurokowie
- Wiyot
- Montana
- Flathead (Płaskogłowi)
- Wrony
- Nevada
- Pajutowie
- Szoszoni
Południowy Zachód
-
- Apacze
- Chemehuevi
- Havasupai
- Hopi
- Kokopa
- Nawahowie
- Pueblo
- Quechan
- Tohono O'odham (Papago)
- Yavapai
Wielkie Równiny
-
- Arapahowie
- Arikara
- Assiniboinowie
- Czejenowie
- Dakotowie (Siuksowie)
- Caddo
- Kickapoo
- Kiowowie
- Komancze
- Lisy(Fox)
- Mandanowie
- Odżibuejowie
- Osage
- Paunisi
- Saukowie (Sacs)
Wschód
-
- Delawarowie
- Irokezi
- Kajugowie
- Mohawkowie
- Oneidowie
- Onondagowie
- Senekowie
- Tuskarorowie
- Mohikanie
- Pekoci
Południowy Wschód
-
- Czirokezi
- Czoktawowie
- Krikowie (Creek)
- Ottawowie
- Potawatomi
- Seminole
- Szaunisi
- Guale
Północny Wschód
-
- Abenakowie
- Beothukowie
- Mikmakowie
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA
|