 Co to takiego ten Quad - czyli historia quada / ATV
Swoje korzenie QUAD zawdzięcza inżynierom Hondy, którzy w latach 60. XX w. stworzyli pierwowzór obecnych pojazdów ATV – All Terrain Vehicles (wszędołaz). Dzięki ich pomysłowi powstały pierwsze, wtedy jeszcze trójkołowe, pojazdy motocyklowe przystosowane do poruszania się po bardzo trudnych terenach. Dopiero w USA dla poprawy bezpieczeństwa przednie koło zamieniono na dwa i dzięki temu możemy dziś szaleć na czterokołowcach. Swoim wyglądem przypomina połączenie samochodu terenowego z motocyklem, a jak twierdzą złośliwi krzyżówka traktora z kosiarką do trawy.
W głównej mierze podział quadów opiera się na sposobie przeniesienia napędu. Ze względu na to kryterium mamy do czynienie z quadami o napędzie na tylną oś i są to pojazdy sportowe i rekreacyjne, oraz quady z napędem na cztery koła nazywane potocznie przeprawowymi, gdyż z łatwością pokonują każde przeszkody terenowe. Z nowinek technicznych pojazdy te wyposażane są w niezależne zawieszenie, hamulce tarczowe, automatyczne skrzynie biegów które znakomicie nadają się dla mniej doświadczonych użytkowników, reduktory, blokady mechanizmów różnicowych i napęd na cztery koła.
Normalna jazda czterokołowcem nie wymaga od kierującego specjalnych umiejętności. W pierwszej kolejności należy zapoznać się z obsługą quada. Następnie ważne jest opanowanie kilku podstawowych odruchów. Pamiętać trzeba tu głównie o odpowiednim balansowaniu ciałem w czasie skręcania, podjazdów i zjazdów. Dla zapewnienia sobie bezpieczeństwa obowiązkowo należy wyposażyć się w kask. Dostępne są również różnego rodzaju ochraniacze oraz obuwie.
Jednak podczas jazdy quadem dla własnego bezpieczeństwa należy kierować się zdrowym rozsądkiem (mierzyć siły na zamiary !!!).
Quad to wspaniała maszyna do spędzania wolnego czasu. Podnosi adrenalinę w czasie ostrej, sportowej jazdy. Pozwala na bliski kontakt z naturą i nie mam tu na myśli obejmowanie drzewek podczas niekontrolowanego wypadu z winkla, ale np. taplanie się w błotku, pokonywanie strumyków. Dużą frajdę sprawiają grupowe wyjazdy quadami. Wszystko w sumie zależy od inwencji i pomysłowości na wykorzystanie quada.
Ale quady to nie tylko przyjemność, ale i praca. Czterokołowce pomagają w pracy GOPR-owcom, rolnikom, wykorzystywane są w sadach. Quady wraz z dołączonymi przyczepkami można spotkać np. w hurtowniach ogrodniczych, gospodarstwach domowych, rolniczych i leśnych.
Niektóre quady posiadają homologację, dzięki której mogą poruszać się po drogach publicznych.
Kład) - motocykl na czterech kołach, przeznaczony głównie do sportu i rekreacji.
ATV jest otwartym pojazdem (bez kabiny), przeznaczonym do jazdy poza drogami utwardzonymi. Zazwyczaj są to pojazdy 3-kołowe (3 kołowiec to trike), 4-kołowe (quad), 6-kołowe lub nawet 8-kołowe. Definicja ANSI-American National Standards Institute nakazuje, aby pojazd taki był używany przez siedzącą na nim okrakiem, pojedynczą osobę. Pojazd ten powinien mieć opony o obniżonym ciśnieniu (ułatwiających poruszanie się po grząskim terenie). Powinien być sterowany przez drążki kierownicze (czyli powinien mieć kierownicę w postaci drążków - podobną jak ta używana rowerze - w odróżnieniu od okrągłych kierownic stosowanych w samochodach).
Ze względu na walory trakcyjne znajduje również zastosowanie w rolnictwie i ratownictwie górskim.
Rodzaje quadów
Ze względu na zastosowanie pojazdy te są zwykle dzielone przez producentów na:
sportowe (rekreacyjne),
użytkowe.
Pierwsza grupa charakteryzuje się zwykle napędem na dwa tylne koła (2x4) i dużym skokiem zawieszenia. Przeznaczona jest teoretycznie do szybkiej jazdy po niezbyt wymagającym terenie.
Modele użytkowe mają zazwyczaj napędzane wszystkie cztery koła (4x4), aczkolwiek często pozostawiana jest możliwość odłączania przedniego napędu. Grupa ta jest przeznaczona do jazdy w ciężkim terenie (np. bagna, głęboki śnieg).
Wskutek dużej konkurencji producenci (głównie tanich marek dalekowschodnich) decydują się na tworzenie modeli, których nie da się jednoznacznie przyporządkować do którejkolwiek z powyższych grup. Są to jednak przypadki marginalne, praktycznie nie występujące u największych producentów.
Sport
Dyscyplina sportu polegająca na jeździe quadami jest najbardziej rozwinięta w Stanach Zjednoczonych.
Polska
W Polsce, z racji olbrzymiej popularności 4-kołowych ATV, termin ATV - all-terain vehicle - jest używany zamiennie z terminem quad. Wynika to w dużej mierze z faktu, że w Polsce pojazdy ATV zaczęły zyskiwać popularność dopiero w połowie lat 90., kiedy to na całym świecie hegemonię w rodzinie ATV sprawowały właśnie 4-kołowce.
W Polsce zawody quadów organizowane są przez Polski Związek Motorowy pod patronatem Polskiego Stowarzyszenia Czterokołowców ATV Polska. Startować można w następujących konkurencjach (w nawiasie rok organizacji pierwszych zawodów w Polsce):
motocross (wyścigi po torze bez nawierzchni asfaltowych, często z usypanymi rampami wymuszającymi skoki; 2000),
enduro ("wytrzymałościowe" wyścigi po trasie terenowej; 2000 klasa 4K, 2003 klasa 2K),
supermoto (wyścigi po torze asfaltowo-szutrowym z rampami wymuszającymi skoki; 2000).
Zawodnicy podzieleni są na następujące klasy:
2K - quady z napędem na dwa tylne koła,
4K - quady z napędem na wszystkie cztery koła.
Europa Najbardziej znanym europejskim wyścigiem jest 24-godzinny tzw. nieoficjalny "mundial quadów" rozgrywany corocznie we francuskim miasteczku Pont de Vaux. Uczestniczą w nim drużyny z całego świata, w tym z Polski i Niemiec.
Świat
Kategoria quadów istnieje także w znanym rajdzie Paryż-Dakar.
Ważne parametry i funkcje quadów
quady - jak wybrać?
Dziś na rynku dostępne są trzy różne rodzaje quadów, wśród których wymienia się quady sportowe, rekreacyjne i użytkowe. Mówi się również o quadach terenowych i wyczynowych, które jednak na ogółu są wykorzystywane tylko przez profesjonalnych kierowców, na przykład na zawodach sportowych.
Pierwszy typ pojazdów przeznaczony jest do wyścigów, organizowanych na drogach asfaltowych lub szutrowych. Najbezpieczniej jest się jednak ścigać na quadach na specjalnie przygotowanych do tego celu torach. W Polsce taki tor jest na przykład w Białymstoku.
Quady należące do grupy sportowych pojazdów wyposażone są w wzmocnione ramy, wytrzymujące duże obciążenia, które powstają chociażby podczas skoków. Ich zawieszenie jest twardsze, a układy wydechowe czy filtry dolotowe zostały w taki sposób skonstruowane, aby zapewnić quadowi najlepsze osiągi. Silniki qadów sportowych mają o wiele większą pojemność, niż w przypadku innych rodzajów tych pojazdów. Dla osób, które rozpoczynają dopiero przygodę z quadami nie zaleca się wsiadanie na modele sportowe. Lepiej szkolić swoje umiejętności na pojazdach mających jak najmniejszą moc silnika. Wtedy ryzyko zrobienia sobie krzywdy ograniczone zostaje do minimum.
Quady rekreacyjne są pojazdami stworzonymi do poruszania się w terenie, po drogach polnych i leśnych. Jeśli naszym celem jest jeżdżenie w głębokim błocie, czy kałużach, należy przy zakupie quada rekreacyjnego zwrócić uwagę na to, aby kanały dolotowe do filtrów i gaźnika były usytuowane w taki sposób, aby nadmiar wody i błota nie dostał się do nich. Powinny więc znajdować się jak najwyżej. Jeśli jednak tak nie będzie, wówczas woda może uszkodzić gaźnik, albo nawet sam silnik, a wówczas naprawa będzie pociągała za sobą ogromny wydatek. Czasem nawet naprawa usterki będzie wprost nieopłacalna. Lepiej będzie kupić nowego quada niż naprawiać zepsuty.
W salonach sprzedaży znajdziemy szeroki wybór quadów użytkowych, które są przystosowane między innymi do ciągnięcia przyczepek, czy też do zamontowania niewielkiego pługu śnieżnego. Cieszą się one popularnością zarówno wśród użytkowników prywatnych, jak i wśród właścicieli firm. Dzięki nim zimą można szybko odśnieżyć parking, czy podjazdy do firmy.
Jeżdżąc na quadach, powinniśmy w wysokiej mierze zadbać o bezpieczeństwo swoje i przewożonych pasażerów. Umiejętność jazdy na quadzie zdecydowanie różni się od techniki jazdy na motocyklu. Skręcając quadem należy wręcz zachowywać się zupełnie na odwrót.
Jeśli chcemy rozwijać na quadach prędkości powyżej 50km/h, powinniśmy mieć naprawdę wysokie umiejętności, których nie można wyrobić w jeden dzień. Istnieją modele quadów rozwijające prędkości powyżej 100km/h, ale przeznaczone są one dla profesjonalistów, nie zaś dla amatorów, którzy dopiero uczą się jeździć na tych czterokołowych pojazdach. Pomimo braku obowiązku jeżdżenia na quadach w kaskach, warto się w nie zaopatrzyć. Zawsze przecież w ten sposób dba się o własne bezpieczeństwo. Można dodatkowo zakupić ochraniacze – na korpus czy na kręgosłup. Jeżdżąc quadem dobrze jest zakładać spodnie z wytrzymałego, nieprzemakającego materiału. Buty powinny sięgać co najmniej za kostkę.
Kupując quada, postarajmy się wybierać modele posiadające homologację.
Każdy quad może być charakteryzowany przez takie parametry jak pojemność silnika i udźwig. Przyzwoite quady terenowe powinny dysponować 200 cm3 pojemności silnika, bowiem będą miały one wystarczającą moc by udźwignąć 90 kg na swoim grzbiecie, podczas jazdy po umiarkowanie trudnym terenie. Na jazdę po gorszych drogach potrzebny będzie nam quad sportowy, mający większą pojemność silnika.
Decydując się na zakup quada terenowego, należy przyjrzeć się przeniesieniu napędu. Zdarza się, przede wszystkim w chińskich konstrukcjach, że montowane są zwyczajne łańcuchy. Quad wyczynowy powinien mieć napęd na obydwie osie. Dzięki temu wyjedzie on nawet z rowu czy głębokich dołów, zalanych wodą i błotem.
Istnieją również profesjonalne pojazdy, które posiadają pojemność silnika na poziomie 600 lub 700 centymetrów sześciennych. Są to quady przeznaczone dla profesjonalistów, którymi można ścigać się zarówno w terenie, przy ciężkich warunkach, jak i na drogach asfaltowych. Tak mocne quady nie są jednak potrzebne dla amatorów, a już na pewno nie powinny one dostać się w ręce dzieci.
Popularni producenci quadów i ich produkty
Do najbardziej znanych, renomowanych producentów quadów zalicza się takie firmy jak: ATV, Kinroad, Kymco czy Quad Bike.
Ceny quadów rozpoczynają się od ponad 20 tysięcy złotych, a najdroższe modele kosztują nawet 100 tys. zł. Cena pojazdu w dużej mierze uzależniona jest od marki i silnika. Quady mogą być wyposażone w silnik o pojemności motoru wynoszącej 50 centymetrów sześciennych, ale takie pojazdy należą do najbardziej awaryjnych i najczęściej służą jako zabawki dla dzieci. Dla użytkowników starszych zalecany jest wybór quadów o pojemności silnika wynoszącej 110 centymetrów sześciennych, ale nie powinny na nich jeździć osoby poniżej 16. roku życia. Pojemność motoru najlepszych modeli quadów dochodzi nawet do 600-700 centymetrów sześciennych, ale takie sprzęty są przeznaczone wyłącznie dla profesjonalistów.
Najczęściej zadawane pytania przed zakupem
Co zrobić, aby quad działał jak najdłużej?
Jest to zależne od samego użytkownika, który powinien regularnie dokonywać przeglądów swojego quada, wymieniać olej, który chłodzi, smaruje i zabezpiecza silnik, a także inne płyny eksploatacyjne. Warto jest regularnie sprawdzać stan zawieszenia pojazdu.
Czy quadami można jeździć po drogach publicznych?
Tak, choć jest to w pewien sposób ograniczone. Mianowicie, po drogach publicznych można jeździć wyłącznie takimi quadami, które posiadają określoną homologację. Oznacza to, że nie każdym quadem rzeczywiście można wyjechać na ulicę. Aby nie narażać się na otrzymanie mandatu najważniejsze jest odpowiednie wyposażenie pojazdu. Niezbędne jest równocześnie posiadanie prawa jazdy kategorii B lub B1. Tymczasem, prawo nie wymaga zakładania kasku, ale w krótkim czasie może to ulec zmianie.
W co wyposażone powinny być quady posiadające homologację?
Otóż, quady, którym przyznana jest homologacja, muszą być wyposażone w między innymi takie elementy jak: odpowiednie oświetlenie, kierunkowskazy, przełączniki świateł oraz świetlny i dźwiękowy sygnał ostrzegawczy. Istotne jest wyposażenie w hamulec nożny, a trzeba powiedzieć, że zwyczajne, najtańsze modele quadów go nie mają.
Podsumowanie
W chwili obecnej tradycyjne motory czy skutery tracą popularność na rzecz quadów. Kupując taki pojazd musimy wiedzieć, do jakich celów będzie on przeznaczony. Realnie powinniśmy ocenić też nasze możliwości i umiejętności jazdy na quadach. Nie ma bowiem sensu wydawać horrendalnie wysokich sum na quady, które mają wysoką pojemność i moc silnika, jeśli dopiero uczymy się prowadzić takie pojazdy. Zawsze starajmy się wybierać quady z homologacją i kupować do jazdy ochraniacze, ponieważ to świadczy o naszym bezpieczeństwie na drogach i bezdrożach. Kupując quada naszemu dziecku wybierajmy pojazdy słabej mocy, które nie są w stanie rozwinąć zbyt dużych prędkości. Uczulajmy również dzieci na to, że pojazd ten to nie zabawka i nie można nim szaleć na drogach. Bezpieczeństwo dziecka dodatkowo wzrośnie, jeśli wraz z quadem nabędziemy kompletny zestaw ochraniaczy wraz z kaskiem. Nie można pozwolić na to, aby dziecku stała się krzywda przy jeździe na czterokołowcu. Najlepiej, aby jeździło ono na nim pod ścisłym nadzorem rodziców lub opiekunów.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
