Dlaczego Gorce

Gorce to pasmo górskie Beskidów Zachodnich, o prawie 50 km, położone miedzy dolinami rzek Raba i Dunajec. Na północy graniczą z Beskidem Wyspowym, a na południu z Podhalem. Są pasmem w kształcie rozrogu, w środku którego wznosi się kulminacja Turbacza. Od tego szczytu rozchodzą się w kilku kierunkach ramiona, z których najdłuższe jest wschodnie ze szczytami Jaworzyna i Gorc.

Więcej o Gorcach

Przełęcz Knurowska oddziela je od pasma Lubania. Od zachodu Turbacza rozciągają się trzy pasma - Bukowiny, Gorca i Obidowca. Od północy ramiona Turbaczyka i Mostownicy łączą się z Kudłoniem. Między wcześniej wymienionymi ramionami rozciągają się długie doliny potoków, z najdłuższą doliną Potoku Kamienieckiego, który wypływa ze zboczy Turbacza, a kończy bieg uchodząc do rzeki Dunajec obok wsi Łącko. Równolegle do niej biegnie dolina Ochotnicy, nazwa od najdłuższej wsi w Polsce, która ciągnie się około 25 km. Gorce są dobrze zalesione, na halach zachowała sę jeszcze tradycja wypasu owiec przez baców. Gorce są dla miłośników pieszych wędrówek górskich wielką atrakcją, pomimo że góry te nie należą do wysokich, aczkolwiek dostarczają niepowtarzalnych widoków na Tatry, Pieniny, zalew Czorsztyński, oraz Beskid Sądecki. Kiedy pogoda dopisuje z Turbacza można dojrzeć zabudowania oddalonego o ok. 80 km Krakowa. Nie ma tutaj większych ośrodków miejskich. Na terenie Gorców został utworzony Gorczański Park Narodowy.

GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA

Geologia

Gorce są jednym z piękniejszych i dobrze zachowanych pod względem przyrodniczym fragmentów Beskidów Zachodnich o powierzchni około 550 km2. Rozchodzące się od Turbacza w różnych kierunkach grzbiety górskie z kopulastymi kulminacjami, poprzecinane głębokimi dolinami potoków, stanowią charakterystyczne dla tego regionu ukształtowanie terenu.

Niemal całe Gorce zbudowane są z utworów fliszowych płaszczowiny magurskiej. Flisz to skały, które osadziły się na dnie morza, a następnie zostały wypiętrzone w wyniku ruchów górotwórczych. Naprzemianlegle ułożonym warstwom piaskowców, łupków, zlepieńców, mułowców i iłowców towarzyszą czasami wkładki z wapieni i margli. Od momentu powstania, trwa nieustanne kształtowanie tych gór przez czynniki zewnętrzne. Spływające potoki w wyniku silnej erozji wgłębnej wytworzyły głębokie V - kształtne doliny z licznymi progami, gruzowiskami i wodospadami. Na stromych zboczach powstały leje źródliskowe, wąwozy, rowy rozpadlinowe, spełzowiska oraz osuwiska, w których czasami tworzą się niewielkie zbiorniki wodne np.: Pucułowski Stawek. Z trudniej wietrzejących utworów skalnych przede wszystkim gruboławicowych piaskowców i zlepieńców, powstały oryginalne w swych kształtach wychodnie skalne. Mają one postać ambon, progów czy murów skalnych i baszt. Do najciekawszych w obrębie Parku należą: Kudłoński Baca, Czubaty Groń i Białe Skały.

Rodzaj zalegających utworów skalnych ma zasadniczy wpływ na typy gleb wytwarzających się na danym terenie. W Parku przeważają gleby brunatne, z którymi związane są zwykle lasy regla dolnego i strefy przejściowej między reglami. W reglu górnym, porośniętym borem świerkowym, dominują gleby bielicowe właściwe i skrytobielicowe. W miejscach silnie nawodnionych wytworzyły się gleby bagienne, zabagnione i glejowe, a atkże się niewielkie fragmenty torfowisk. Te ostatnie tworzą się zwykle na grzbietach, w miejscach z ograniczonym odpływem wody.

Teren Gorców jest silnie nawodniony, wpływa na to duża liczba źródeł, wysięków wodnych, młak, które dają początek licznym potokom. Wysokie są również sumy opadów rocznych, przekraczające na szczycie Turbacza 1200 mm. Wzdłuż grzbietu Gorc Kamienicki - Turbacz przebiega granica dwóch dorzeczy. Potoki odwadniające częściowo zachodnią, południową i wschodnią część pasma zasilają wody Dunajca. Należy do nich najdłuższy w Gorcach potok - Kamienica, bardzo ciekawy pod względem hydrograficznym i przyrodniczym. W dorzeczu Raby znajdują się cieki wypływające z północnej i zachodniej części pasma, m.in. Olszowy Potok, Konina i Porębianka. W Gorcach występują także źródła mineralne. Obecnie eksploatowane i najbardziej znane leżą poza granicami Parku np.: w Rabce i Szczawie.

Klimat Gorców ma charakter typowo górski z wyraźnymi trzema piętrami klimatycznymi:

- umiarkowanie ciepłym, sięgającym do 750 m n.p.m., ze średnią temperaturą roczną 6-8°C, sumą opadów rocznych do 800 mm i okresem wegetacyjnym trwającym do 205 dni
- umiarkowanie chłodnym, leżącym między 750 - 1100 m n.p.m., ze średnią temperaturą roczną 4-6°C, sumą opadów rocznych do 1000 mm i okresem wegetacyjnym trwającym do 195 dni;
- chłodnym rozciągającym się powyżej 1100 m n.p.m., ze średnią temperaturą roczną do +3°C, sumą opadów rocznych do 1200 mm i okresem wegetacyjnym trwającym do 160 dni;

Pokrywa śnieżna, która miejscami może sięgać 1,5 m wysokości, w wyższych partiach utrzymuje się bardzo długo, szczególnie pod drzewostanem i w głębokich dolinach potoków.

®© GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA

W Tatrach obok wspaniałych, wysokogórskich krajobrazów, pięknych jezior, urokliwych dolin, możemy spotkać także bardzo bogatą szatę roślinną. Do wysokości 1000m sięga piętro podgórza. Nad nim wyróżnia się 2 piętra lasów: dolnoreglowe (1200-1250m), oraz górnoreglowe (do 1550m). Piętro górnoreglowe tworzą m.in. brzoza karpacka, jarzębina i limba. Powyżej (do 1800m) znajduje się piętro kosodrzewiny, a nad nią rozciąga się piętro hal, sięgające nawet do 2300m.

W Tatrach obok wspaniałych, wysokogórskich krajobrazów, pięknych jezior, urokliwych dolin, możemy spotkać także bardzo bogatą szatę roślinną. Do wysokości 1000m sięga piętro podgórza. Nad nim wyróżnia się 2 piętra lasów: dolnoreglowe (1200-1250m), oraz górnoreglowe (do 1550m). Piętro górnoreglowe tworzą m.in. brzoza karpacka, jarzębina i limba. Powyżej (do 1800m) znajduje się piętro kosodrzewiny, a nad nią rozciąga się piętro hal, sięgające nawet do 2300m.

W Tatrach obok wspaniałych, wysokogórskich krajobrazów, pięknych jezior, urokliwych dolin, możemy spotkać także bardzo bogatą szatę roślinną. Do wysokości 1000m sięga piętro podgórza. Nad nim wyróżnia się 2 piętra lasów: dolnoreglowe (1200-1250m), oraz górnoreglowe (do 1550m). Piętro górnoreglowe tworzą m.in. brzoza karpacka, jarzębina i limba. Powyżej (do 1800m) znajduje się piętro kosodrzewiny, a nad nią rozciąga się piętro hal, sięgające nawet do 2300m.