Wiatr halny (inaczej fen) wywołany jest zawsze prądem powietrza unoszącego się w kierunku gór, gdy izobary przebiegają do osi podłużnej Karpat północnych, a wyż jest na wschodzie, zaś niż na zachodzie od Karpat północnych. Łańcuch górski wymusza wznoszenie się powietrza po stronie nawietrznej. Powietrze ulega wówczas ochłodzeniu o około 0,6oC na każde 100 m wysokości, tworzą się chmury i zaczynają opady. Po drugiej stronie łańcucha górskiego, tzw. zawietrznej, powietrze opada w dół, a opady zanikają. Powietrze traci znaczną część wilgoci, szczególnie gdy poprzednio spadł deszcz lub śnieg. Opadając ogrzewa się o około 1oC na każde 100 m. Ten opadający, suchy prąd powietrza nazywamy wiatrem halnym. Gdy wieje halny temp. może się podnieść nawet o 10-20oC w ciągu kilku godzin. Powietrze staje się świeże i suche, a niebo ma kolor intensywnie niebieski. W części grzbietowej wiatr jest silniejszy i może w porywach osiągać 60-70 m/s, w dolinach jest słabszy, ale tez może osiągać 30 m/s i więcej. Na początku zwykle pojawiają się wrzecionowatego kształtu chmury kłębiaste, które dość szybko zmieniają kształt na skutek falowego ruchu mas powietrza. W górach po stronie nawietrznej, w którą skierowany jest prąd powietrza, niebo pokryte jest chmurami i pada, podczas gdy po zawietrznej jest ciepło i słonecznie. Wiatry te wieją zwykle silnymi porywami, po których następuję okres ciszy. Czas trwania bywa od kilku godzin do paru dni (przeciętnie 2-3 dni). Największą szybkość halnego zanotowano z 6 na 7 maja 1968 r.: 86 m/sek., tj. ok. 300 km/godz., a najdłuższy okres trwania, 11 dni w 1951 r.

Amatorzy sportów zimowych nie przepadają za halnym, gdyż pod jego wpływem śnieg może stopnieć w ciągu jednej nocy. Gdy wieje halny, mogą wystąpić niekorzystne warunki biometeorologiczne. Typowe objawy to rozdrażnienie, trudność z koncentracja uwagi, migrena i zaburzenia snu.

GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA