Wiatr to ruch powietrza atmosferycznego o przeważającej składowej poziomej względem powierzchni Ziemi, powstały wskutek nierównomiernego rozkładu ciśnienia atmosferycznego na danym poziomie nad powierzchnią Ziemi. Generalnie wiatry wieją od wyżów do niżów barycznych.

Schemat krążenia powietrza w w układach barycznych.
Wiatr określają dwa parametry:

• kierunek - oznaczający skąd wieje wiatr, określony m.in. za pomocą róży wiatrów (np.: wiatr północny to wiatr wiejący z północy). Kierunek wiatru zależy od rozkładu wyżów i niżów atmosferycznych oraz od ukształtowania powierzchni terenu. Duży wpływ na kierunek wiatru na siłą Coriolisa (odchyla ona kierunek wiatru na półkuli północnej w prawo, a na półkuli południowej w lewo).

Kierunki wiatrów w ośrodkach barycznych na półkuli północnej i południowej

• prędkość - wyrażana najczęściej w m/s lub km/godz. lub w węzłach (mila morska/godz.) oraz w umownej skali Beauforta. Prędkość wiatru zależy głównie od różnicy ciśnienia atmosferycznego (gradientu barycznego) a także od szorstkości podłoża i ukształtowania terenu. Im gradient baryczny jest większy (na mapie synoptycznej - im bliżej siebie położone są izobary) tym wiatr jest silniejszy.

Prędkość i kierunki wiatru wyznacza się za pomocą przyrządów meteorologicznych (wiatromierzy, anemometrów, anemografów). Przy powierzchni Ziemi najczęściej występuje wiatr o prędkości kilku m/s, rzadko powyżej 15 m/s, podczas sztormów lub huraganów prędkość wiatru może przekraczać 60-100 m/s.

Wiatry dzieli się na: stałe (pasaty), okresowe (monsuny, bryzy, wiatry górskie i dolinne) oraz nieokresowe (lokalne) - związane ze specyficznym ukształtowaniem terenu (m.in.: fen, halny, bora, mistral, chamsin, sirocco).

Wiatr odgrywa ważną rolę w atmosferze, przenosząc m.in. ciepło, parę wodną, zanieczyszczenia oraz powodując powstanie prądów morskich i falowanie zbiorników wodnych.

Skala Beauforta- dwunastostopniowa skala służąca do szacowania prędkości (tzw. siły) wiatru. Opracowana w 1806 przez angielskiego admirała F. Beauforta.

W roku 1946 Międzynarodowy Komitet Meteorologiczny rozszerzył skalę Beauforta do 17 stopni, obejmując nią wiatry do 61,2 m/s.
Opiera się na obserwacji skutków działania wiatru na przedmioty naziemne lub na powierzchnię morza. Szacowanie siły wiatru przy jednoczesnym pomiarze jego prędkości - dokonywanym anemometrem - pozwala przyporządkować stopniom skali Beauforta przybliżoną prędkość wiatru w metrach na sekundę.

Aktualnie skala Beauforta (podstawowa) przedstawia się następująco:
 0 - cisza (prędkość wiatru 0 - 0,2),
1 - powiew (0,3 - 1,5),
2 - słaby wiatr (1,6 - 3,3),
3 - łagodny wiatr (3,4 - 5,4),
4 - umiarkowany wiatr (5,5 - 7,9),
5 - dość silny wiatr (8,0 - 10,7),
6 - silny wiatr (10,8 - 13,8),
7 - bardzo silny wiatr (13,9 - 17,1),
8 - wicher (17,2 - 20,7),
9 - wiatr sztormowy (20,8 - 24,4),
10 - sztorm (24,5 - 28,4),
11 - silny sztorm (28,5 - 32,6),
12 - huragan (32,7 -36,9).

GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA