Obliczanie temperatury
OBLICZANIE TEMPERATURY POWIETRZA NA DANEJ WYSOKOŚCI
Jednym z częściej pojawiających się zadań maturalnych jest obliczanie temperatury powietrza w danym miejscu - mając podaną wartość temperatury w jakimś punkcie.
Zadania te rozwiązujemy według następującego schematu:
- Określamy z mapy (za pomocą rysunku poziomicowego) wysokości bezwzględne danych punktów (czasami może być podana w treści zadania jedna z wysokości). Wysokości bezwzględne zapisujemy w m n.p.m.
- Obliczamy wysokość względną miedzy tymi punktami - wartość wysokości względnej zapisujemy w metrach
- Korzystając z podanej zależności (gradientu wilgotnoadiabatycznego) między różnicą wysokości a zmianą temperatury (zależność ta wynosi 0,6oC/100m układamy proporcje i obliczamy wartość różnicy temperatur
- Jeżeli punkt dla którego obliczamy temperaturę leży wyżej pod punktu początkowego (tak jest zazwyczaj w zadaniach maturalnych) od temperatury początkowej odejmujemy obliczoną wartość różnicy temperatury (wynika to z faktu, że w troposferze temperatura powietrza spada wraz z wysokością). Uzyskany wynik najczęściej zaokrągla się do jednego miejsca po przecinku.
Przykład zadania:
Oblicz temperaturę powietrza na szczycie Cyrhla n. Białką (F6), wiedząc że w Brzegach na wysokości schroniska PTSM (F5) temperatura powietrza wynosi 17,0 °C. Przyjmij gradient 0,6 °C/100 m. Podaj wynik z przybliżeniem do jednego miejsca po przecinku. Zapisz obliczenia.
Obliczenia: Korzystamy z mapy: i odczytujemy wysokość szczytu Cyrhla n. Białką:
Zapisujemy: Cyrhla n. Białką - 1155 m n.p.m.
Odczytujemy wysokość na której położone jest schronisko PTSM w Brzegach. Przez symbol schroniska przechodzi poziomica oznaczona wartością 900.
Zapisujemy: Schronisko w Brzegach - 900 m n.p.m.
Obliczamy wysokość względną:
1155 m n.p.m. - 900 m n.p.m. = 255 m
Układamy proporcje:
100 m - 0,6oC
255 m - xoC
Rozwiązujemy proporcje:
x = (255 * 0,6) / 100 = 1,53oC ~ 1,5oC
Różnica temperatur między szczytem a schroniskiem wynosi więc 1,5oC
Obliczamy temperaturę na szczycie Cyrhli:
17,0oC - 1,5oC = 15,5oC
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |