 Zioła i warzywa - Sałata głowiasta
Najlepiej rośnie na glebach zasobnych w próchnicę, szybko nagrzewających się. Odmiany wczesne wymagają gleb szybko nagrzewających się, gliniasto-piaszczystych lub piaszczysto-gliniastych oraz słonecznych stanowisk. W rejonach chłodniejszych należy zrezygnować z uprawy sałaty wczesnej lub późnej, ponieważ ich zbiory byłyby zbyt opóźnione.
Roślina wymaga pH powyżej 6,5. Glebę można wapnować bezpośrednio przed uprawą sałaty.
Sałata ma krótki okres wegetacji i raczej nie jest uprawiana jako plon główny. Najczęściej jest przedplonem (na przykład dla pomidora, ogórka, późnych odmian roślin kapustnych) lub poplonem (po ziemniaku, cebuli zwyczajnej, porze, fasoli karłowej lub wczesnych odmianach roślin kapustnych).
Może być uprawiana jako międzyplon wśród warzyw o długim okresie wegetacji (pomidor wysoki,fasola tyczna, ogórek). W takim wypadku wskazane jest sadzenie sałaty 2-3 tygodnie przed uprawą główną, aby zdążyły zawiązać się i wzrosnąć jej główki, przed zacienieniem przez roślinę główną.
Nie należy jej sadzić po selerze naciowym lub korzeniowym, cykorii sałatowej i endywi oraz po sobie.
Przed sadzeniem glebę należy nawieźć stosując: 120 g nawozu azotowego, 150 g fosforowego i 150 g potasowego (w formie siarczanu).
Plantację można nawieźć pogłównie azotem gdy rozpocznie się tworzenie główek. Na 10 m2 stosujemy 80 g nawozu w 0,2% roztworze.
Sałata jest wrażliwa na zasolenie gleby, a przenawożenie azotem powoduje brązowienie -- nerwów -- i zamieranie brzegów liści.
Dawki nawozów podane w przypadku stosowania saletry amonowej, superfosfatu potrójnego i soli potasowej 60%. W przypadku użycia innego nawozu dawka powinna być przeliczona.
Sałatę uprawia się z rozsady, której przygotowanie zajmuje około 5 tygodni. Nasion nie należy siać zbyt gęsto, na 1 m2 zaleca się wysiew około 1 g nasion (z 1 g uzyskuje się około 300 sztuk rozsady). Gdy rośliny wykształcą liść właściwy, pikuje się je do doniczek. Ponieważ sałata jest wrażliwa na przesadzanie, najlepiej stosować doniczki wykonane z łatwo rozkładającej się substancji organicznej. Dzięki temu rośliny będzie można zasadzić nie wyjmując ich z doniczek.
Gotowa rozsada powinna mieć rozwinięty system korzeniowy oraz 3-5 liści właściwych. Przed sadzeniem roślin do gruntu hartujemy je. Zahartowana rozsada wytrzymuje okresowe przymrozki do -5°C, a do wzrostu wymagana jest temperatura powyżej 12°C. Rozsadę wyjmujemy z gleby ostrożnie, starając się nie uszkodzić korzeni, wskazane jest jej podlanie na kilka godzin przed wysadzeniem. Do gruntu sadzi się nie głębiej niż rozsada rosła w doniczce, powinno się to zrobić nawet nieco płyciej.
Na zasadzone sałaty można założyć kapturki ochronne -- podniosą one nieco temperaturę i zabezpieczą roślinę przed ptakami.
Odmiany masłowe sadzimy w rozstawie 20x20 cm. Odmiany kruche, tworzące większą główkę, sadzimy w rozstawie 30x30, niekiedy 35x35 cm. Po sadzeniu rośliny należy podlać.
Sałatę ozimą sadzi się w pierwszej połowie października. Aby roślinę ochronić przed chłodnymi wiatrami można ją wysadzić w bruzdach o głębokości 10 cm i szerokości 10-15 cm. Przed zimą okrywa się je słomą lub gałęziami drzew iglastych.
Uprawy w inspekcie lub szklarni powinny być systematycznie wietrzone, szczególnie po podlaniu -- zbyt wysoka wilgotność sprzyja chorobom grzybowym i bakteryjnym. Aż do momentu zwierania się główek glebę często spulchniamy.
Na zagonach gleba powinna być stale lekko wilgotna, nie można dopuścić ani do jej przesuszenie, ani podlewać zbyt dużą dawką. Podlewa się często, ale w niewielkiej dawce około 12 l/1 m2. W uprawach zamkniętych (szklarnia, inspekt) zabieg najlepiej przeprowadzać rano, aby do wieczora górne części rośliny zdążyły przeschnąć. Ostatnie podlewanie przypada na początek zawiązywania główek i można je wykorzystać do ostatniego nawożenia pogłównego.
Utrzymująca się obniżona wilgotność gleby sprzyja wybijaniu w pędy nasienne.
W zależności od odmiany, od sadzenia do zbiorów mija 5-7 tygodni. Ponieważ sałatę można przechowywać krótko, nie powinno sadzić się jej więcej niż wymagają tego potrzeby. Aby zapewnić dostęp do warzywa przez dłuższy czas, sałatę można wysiewać kilkakrotnie, co dwa tygodnie.
Roślina jest gotowa do zbioru gdy główki są twarde.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
