 Sady i owoce - Morela
Wymagania klimatyczne i glebowe oraz nawożenie
Morela jest drzewem na ogół dość wytrzymałym na mróz, ale kwitnie najwcześniej spośród naszych drzew owocowych, toteż jej kwiaty i zawiązki bardzo często przemarzają w czasie przymrozków wiosennych. Z tego powodu mało mamy w Polsce sadów morelowych. W ogródkach działkowych można ją sadzić, ponieważ mamy większe możliwości okrycia jej i uchronienia przed przymrozkami. Najlepiej jest sadzić morele przy płotach czy innych osłonach od strony południowej, zachodniej lub wschodniej.
Powszechnie przyjętym zabiegiem w uprawie moreli jest owiązywanie na zimę słomą pni i wszystkich konarów. Najłatwiej owiązywać drzewka rosnące przy ścianach i płotach, gdyż wtedy chochoły można przywiązać, aby ochronić od wiatru. Owiązanie słomą broni morele przed mrozami.
Można pozostawić chochoły aż do końca kwietnia, aby broniły one kwiaty moreli od przymrozków. Ponieważ morele kwitną wcześnie, kwiaty rozwijają się wewnątrz chochołów. Morela jest gatunkiem samopylnym, kwiaty jej mogą zapylić się pyłkiem wysypującym się z pylników na znamiona słupka tego samego kwiatu. Ten sposób ochrony przed przymrozkami można by wypróbować przynajmniej na kilku drzewach, a jeśli da dobre wyniki, zastosować na wszystkich morelach.
Morela udaje się na prawie każdej glebie, byle byłaby ona ciepła i dość żyzna. Nie znosi gleb torfiastych i podmokłych, gdzie woda gruntowa występuje płytko pod powierzchnią. Na glebach ciężkich, gliniastych oraz głębokich piaskach też nie rośnie zbyt dobrze. Nawozimy morelę tak samo jak inne gatunki drzew pestkowych, to znaczy stosujemy tu w miarę możności nawozy organiczne, obornik lub kompost, oraz nawozy mineralne azotowe, potasowe i fosforowe w normalnych ilościach. Poza tym, zwłaszcza na glebach kwaśnych, konieczne jest stosowanie od 3 do 6 kg węglanu wapnia pod każde drzewo co trzy lub cztery lata.
Formowanie i cięcie
Morelę uprawia się tak jak śliwę - głównie w formie krzaczastej. Tworzy ona łatwo naturalną, nie zagęszczoną koronę, nie wymagającą większego cięcia.
Ochroną przed chorobami i szkodnikami
Morela nie ma wielu pasożytów. Wczesną wiosną należy ją spryskać, aby zniszczyć jaja mszyc, które mogą drzewo bardzo osłabić. Tuż przed kwitnieniem i tuż po kwitnieniu opryskujemy morele 2-procentową cieczą siarkowo-wapienną lub 0,7-procentową cieczą bordoską przeciwko szarej zgniliźnie drzew pestkowych, która powoduje na niej takie same szkody jak na śliwach. Latem zbieramy gnijące owoce oraz mumie i zakopujemy je, aby nie rozsiewały się z nich zarodniki grzyba powodującego szarą zgniliznę.
Odmiany moreli
W Polsce morela była uprawiana na małą skalę, dlatego mamy mało dobrych odmian tego gatunku. Czasem działkowcy hodują morele z nasion otrzymując drzewa przynoszące zupełnie dobre owoce. Częściej jednak kupują gotowe, szczepione drzewka.
Węgierska. Owoce średniej wielkości lub duże, pięknie zabarwione. Jest to najwcześniej dojrzewająca u nas odmiana (koniec lipca). Kwitnie najpóźniej ze wszystkich odmian tego gatunku, a mianowicie w pierwszej połowie kwietnia, dzięki czemu często unika przymrozków.
Cukrowa Holuba. Owoce dość duże, okrągłe, pokryte od strony nasłonecznionej cętkowanym, karminowym rumieńcem, smaczne, dojrzewają w sierpniu. Drzewo kwitnie dość wcześnie, rośnie silnie.
Luizeta. Owoce duże, wydłużone, dojrzewają w pierwszych dniach sierpnia. Drzewo kwitnie równie późno jak morela Węgierska, dzięki czemu często unika przymrozków.
Brzoskwiniowa z Nancy. Owoce duże, zmienne, często niesymetryczne, słodkie, smaczne, trochę przypominające brzoskwinię, dojrzewają w sierpniu. Drzewo kwitnie wcześnie i jest wrażliwe na przymrozki. Z pestek tej odmiany można otrzymać siewki, które wcześnie zaczynają owocować i dają dość wartościowe owoce.
Moorpark. Owoce duże, nieco spłaszczone, bardzo smaczne, dojrzewają w drugiej połowie sierpnia. Drzewo mniej wytrzymałe na mróz od innych odmian moreli. Owocuje obficie, ale co drugi rok.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
