Energetyka jądrowa na świecie i w Polsce - za czy przeciw

Historia energetyki jądrowej  sięga wielu lat wstecz, osiągając poziom kilkuset reaktorów na całym świecie. Wiele krajów rozwijających się jak i tych wysoko rozwiniętych podejmuje decyzje, których celem jest rozwój tego źródła energii. Również Polska wydaje się być u progu podejmowania takich decyzji. Już na wstępie chciałbym wyrazić poparcie dla budowy elektrowni atomowej w Polsce. Stanowisko wynikające z pewnej wizji rozwoju kraju, którego fundamentem powinno być bezpieczeństwo energetyczne, rozwój nauki, nowych technologii a także stawienie czoła nowym wyzwaniom, które zapewne pojawią się w przyszłości.

Prowadzona obecnie debata publiczna nie stanowi merytorycznego przedstawienia problematyki. Przeważa populizm. Bardzo ważna kwestia staje się wygodną platformą, której celem jest uprawianie polityki partyjnej. Środowiska odpowiedzialne za bezpieczeństwo energetyczne kraju powinny zdecydowanie wyrazić dezaprobatę takiego zachowania. Za przykład posłużyć powinny raczej kraje wysoko rozwinięte, wiedza i doświadczenie ekspertów. Podkreślić należy, że energetyka jądrowa nie jest uproszczonym modelem produkcji energii elektrycznej funkcjonującym w świadomości przeciętnego odbiorcy mediów. Dostarczana informacja obarczona jest często pierwiastkiem wprowadzającym w błąd opinie publiczną. Błędem jest również kreślenie konfliktu pomiędzy energetyką jądrową  a energetyką opartą o tradycyjne źródła energii, powodujące zbędne napięcia społeczne czy polityczne.

Podkreślić trzeba iż, energetyka jądrowa oraz tradycyjna powinny tworzyć system spełniający wcześniej wspomniane zadania. Energetyka jądrowa oraz tradycyjna powinny się uzupełniać i tak też powinna być prowadzona debata publiczna.

W tym artykule nie zamierzamy nikogo przekonywać do bycia za czy przeciw. Przedstawimy dane liczbowe, statystyczne oraz doświadczenia innych krajów na drodze do wysokiego rozwoju.

Energetyka jądrowa stanowi źródło czystej energii. Nie wydziela tlenków węgla, siarki i azotu, które są odpowiedzialne za występowanie kwaśnych deszczy i powstawanie efektu cieplarnianego. Faktem jest natomiast, że może wystąpić zagrożenie izotopami promieniotwórczymi w przypadku awarii elektrowni atomowej. Często podnoszony argument wzmocniony awarią w Czrnobylu jest jednak nie do końca prawdziwy. Raczej należy porównać technologie używane do budowy elektrowni jak i pokazać liczbę podobnych awarii o podobnych skutkach środowiskowych.

Ważną kwestią nie podnoszoną w mediach jest przedstawienie rzeczywistego kosztu wytworzenia jednostki energetycznej, porównania jej z innymi technologiami, jak i również kosztów wdrożenia systemu, obróbki,  magazynowanie paliwa jądrowego, oraz utylizacji odpadów promieniotwórczych.

Do zalet wykorzystania energii jądrowej mozemy zaliczyć:

• brak zanieczyszczenia gazami cieplarnianymi oraz cząsteczkami stałymi
• lokalizacja elektrowni nie musi być powiązana z występowaniem paliwa
• koszt wytworzenia jednostki energetycznej jest stosunkowo tani
• możliwość powstania nowej silnej gałęzi energetyki
• możliwość podniesienia funkcjonowania państwa na wyższy poziom rozwojowy
• możliwość badań w zakresie rozwoju innowacyjnych technologii
• mozliwość wdrożenia nowych rozwiązań produkcyjnych
• zróżnicowanie pozyskiwania energii
• możliwość tworzenia złóżonych systemów energetycznych (powiązanie energetyki jądrowej z tradycyjną)
• determinanta dla energetyki tradycyjnej w kierunku podniesienia wydajności, konkurencyjności
• zadowolenie społeczne wynikające z rozwoju kraju
• praca niezależnie od warunków pogodowych
• powstanie nowych miejsc pracy, wykfalifikowanej kadry
• według przewidywań wzrośnie również udział zastosowań reaktorów jądrowych do celów gospodarczych innych niż produkcja energii elektrycznej (odsalanie wody morskiej, produkcja ciepła do ogrzewania budynków, produkcja ciepła technologicznego, produkcja wodoru).

Do wad wykorzystania energii jądrowej mozemy zaliczyć:

• długi czas od podjęcia decyzji o budowie do realizacji projektu
• duże koszty budowy elektrowni atomowej
• ryzyko skażenia związanego z produkcją, składowaniem, przechowywaniem
• ryzyko awarii elektrowni jądrowych
• energii jądrowej nie można wykorzystać do transportu ciężarówek, samolotów czy statków.
• energii jądrowej nie można wykorzystać jako surowca do otrzymywania tworzyw sztucznych, nawozów i środków ochrony roślin.

Energetyka jądrowa z pewnością będzie się rozwijać. Na dzień dzisiejszy dla wielu krajów świata staje się jedyną alternatywą. W perspektywie kilkudziesięciu lat podobnie jak inne technologie może mieć większe lub mniejsze znaczenie. Rozwijane są alternatywne źródła energii, w tym wiatru, słonecznej, czy geotermalnej. Obiecującą staje się synteza jądrowa, wciąż jednak będąca w fazie badań i doświadczeń. Warto ją uwzględnić przy podejmowaniu decyzji energetycznych (czas wdrożenia finalnych rozwiązań oraz ewentualne przyblizone koszty).

 

Przedstawiona poniżej statystyka pozwala jednak stwierdzić, iż lekki zastój w branży energetyki atomowej wynika raczej z naturalnego procesu życia "produktu" (reaktory atomowe). Z pewnością najbliższe lata pokażą znaczną dynamikę w tej dziedzinie. Reaktory projektowane 20 - 30 lat temu bedą musiały zostać zastąpione nowymi, jeszcze bardziej wydajnymi blokami energetycznymi. Odnawialne źródła energii nadal nie stanowią powaznej alternatywy dla energetyki jądrowej a wyczerpujace się zasoby surowców naturalnych będą podnosić ich cene, a tym samym będą jeszcze bardziej mniej konkurencyjne w stosunku do energetyki jadrowej. Oczywiscie Polska ze swoimi zasobami tradycyjnych surowców energetycznych jest specyficznym krajem. To one powinny stanowić podstawę zabezpieczenia energetycznego kraju. Nie zmienia to jednak faktu, iż interes narodowy wymaga rozwoju wielokierunkowego, zrównoważonego, determinującego rozwój innych, nowych technologii. Budowa elektrowni atomowej to otwarcie zupełnie nowego obszaru działań, podejmowania decyzji.

©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA