Ten artykuł jest poświęcony kartom kredytowym, ich rodzajom oraz zasadom ich funkcjonowania. Jako instrument finansowy należy pamiętać, że z jednej strony pozwalają one na wygodę w zakresie płatności a z drugiej mogą być źródłem narastających długów.
Karty kredytowe mogą być różne, podobnie jak różne mogą być ich zalety i wady. Prawidłowe rozróżnienie poszczególnych kart dostarczanych przez różne instytucje finansowe ma duże znaczenie.
Na wstepie kilka pytań i odpowiedzi.
Dwa rodzaje kart debetowa vs kredytowa – jakie są różnice
Pojecie cyklu rozliczeniowego oraz okresu bez odsetkowego
Spłata zadłużenia na karcie
Ile tak naprawdę kosztuje
Jedna karta czy wiele kart
Opis transakcji bezgotówkowych i gotówkowych
Posiadając kartę powinieneś pamiętać
Gotówka czy karta dokonaj wyboru
Opinie o kartach kredytowych są różne podobnie jak doświadczenia osób używających. Jako jeden z instrumentów płatniczych jest używany przez miliony osób na całym świecie. Skąd więc kontrowersje wokół nich. Więc zacznijmy od podstaw.
Po pierwsze karty kredytowe to instrument płatniczy, który w odpowiedzialnych rękach pozwala na korzyści w zakresie wygody płatności (karty zbliżeniowe), utrzymania porządku w finansach. Z kolei w dłoniach osób o niskiej kontroli podejmowanych decyzji może prowadzić z czasem do niemiłych niespodzianek.
Wygoda użytkowania staje się wadą i zaletą. Psychologiczna granica pomiędzy tym co dobre a tym co złe jest niewielka. Odpowiedzialność użytkownika karty ma tu największe znaczenie.
Dwa rodzaje kart - debetowa vs kredytowa – jakie są różnice
Zapoznając się z oferta rynkową zapewne zostaniemy poinformowani o co najmniej kilku rodzajach kart bankowych, sa to miedzy innymi:
Karty debetowe
Karty kredytowe
Karta debetowa stanowi najprostszy instrument, wydawany w ramach otwarcia konta ROR. Pozwala ona na bezgotówkowe płatności za zakupy, również pobieranie pieniędzy z konta za pośrednictwem bankomatu. Dużą zaletą tego rodzaju karty jest to, że płacimy pieniądzami które posiadamy na koncie. Ten rodzaj karty może być uzupełniony o tak zwany debet, czyli możliwość zejścia poniżej posiadanej kwoty. Debet może być różny na przykład do 2000 złotych.
Karty kredytowe stanowią instrument płatniczy oddzielony od naszych kont osobistych. To produkt niezależny, który można określić jako zaciągnięty kredyt w określonej wysokości. Od kart debetowych różni się tym, że wydajecane jest w całości (przy kartach kredytowych możemy spłacić zaledwie 5% długu) – poprzez obciążenie rachunku ROR. I my pieniądze banku. Brak właściwej uwagi może prowadzić do wydawania większych kwot, a co za tym idzie problemy finansowe. Zwrócić należy uwagę, że możliwość płacenia tracimy dopiero po osiągnięciu limitu zadłużenia. Zaletą karty kredytowej jest tak zwany okres bez odsetkowy. Wynoszący zwykle kilkadziesiąt dni pozwala nam na korzystanie z długu, który nic nas nie kosztuje. Odsetki płacimy dopiero wtedy, gdy nie spłacimy w terminie całego zadłużenia. Wadą jest wysokie oprocentowanie długu w porównaniu z innymi formami kredytowania.
Karty przedpłacone (prepaid)
Karty obciążeniowe (charge)
Karty przedpłacone inaczej prepaid stanowią odmianę kart debetowych o podwyższonym bezpieczeństwie. Jest to karta oddzielona od konta ROR z własnym kontem , z określoną kwota wcześniej wpłaconą pozwala na regulowanie płatności. Nie możemy się tutaj zadłużać. Idealne rozwiązanie dla młodszych członków rodziny, z ustalonym „kieszonkowym”. Zaletą tego rozwiązania może być również brak personalizacji. A więc korzystać z nich może każdy, kto podpisze się na odwrocie.
Karty obciążeniowe (charge) działają podobnie jak kary kredytowe – korzystamy z przyznanego przez bank limitu kredytowego. Jednak w tym przypadku zadłużenie zawsze spłacane jest automatycznie i zawsze spłatu ujawnia się druga różnica w stosunku do kart kredytowych – karty obciążeniowe wymagają posiadania konta w banku.
Co to jest okres bez odsetkowy.
Karty kredytowe vs okres bez odsetkowy. Bank daje nam nieoprocentowany kredyt na okres nawet do kilkudziesięciu dni. Zwrócić należy uwagę, że dłuższy okres bez odsetkowy wcale nie musi działać z korzyścią dla posiadacza karty.
Okres bez odsetkowy dzieli się na dwa krótsze okresy:
Tak zwany cykl rozliczeniowy – jest to okres jednego miesiąca (nie kalendarzowego), kończy się wykazem wszystkich dokonanych przez nas transakcji, wpłat na konto karty, naliczonych opłat i wystawieniem zbiorczego wyciągu z rachunku karty. Wyciąg zawiera również precyzyjne informacje o wysokości salda zadłużenia na dzień zamknięcia wyciągu, minimalnej kwocie do zapłaty (wynoszącej zazwyczaj 5% salda zadłużenia) oraz terminie, w którym musimy “spłacić kartę”, czyli spłacić całe zadłużenie lub jego część. Okres rozliczeniowy zamykany jest zazwyczaj zawsze tego samego dnia każdego miesiąca, np. 21-ego
Czas na spłatę zadłużenia – to okres pomiędzy zamknięciem cyklu rozliczeniowego, a terminem spłaty zadłużenia. Jeśli nasza karta ma okres bez odsetkowy wynoszący 58 dni, to po zamknięciu 30-dniowego cyklu rozliczeniowego nasz przelew na konto karty będziemy musieli wykonać najpóźniej po upływie kolejnych 28 dni. Ostateczna data spłaty zawsze podana jest na wyciągu.
Jeśli spłata całego zadłużenia nastąpiła w okresie bezodsetkowym i jednocześnie wykonywaliśmy kartą kredytową tylko transakcje bezgotówkowe (nie korzystaliśmy z bankomatów i cashback), to nie ponosimy żadnych odsetek za to, że bank nas kredytował. I tu ujawnia się podstawowa zaleta karty kredytowej, która pozwala zarabiać na jej posiadaniu (pieniądze, które wydalibyśmy od razu – np. płacąc kartą debetową – mogą pracować na kontach oszczędnościowych co najmniej przez kilkadziesiąt dni).
Podstawą jest terminowe spłacanie całego zadłużenia z każdego wyciągu. Jeśli tego nie czynimy to koszty kredytowania są bardzo wysokie. Zadłużenie na karcie stanowi najdroższy kredyt bankowy oprocentowany zwykle na maksymalną stawkę, jakiej mogą żądać banki, czyli 4-krotność stopy lombardowej NBP, co aktualnie przekłada się na oprocentowanie 12%.
Przy spłacie całości zadłużenia karty kredytowej ważny jest wybrany w banku termin (przy składaniu wniosku o kartę). Najlepiej ustalić go tuż po wpływie pensji. Wówczas regularne spłaty pozwolą uniknąć ewentualnych nieporozumień. Znając długość całego okresu bezodsetkowego oraz datę otrzymywania wynagrodzenia, można obliczyć, który dzień generowania wyciągu będzie dla nas optymalny.
Okres bezodsetkowy można przeanalizować na przykładzie. Rysunek przedstawia dwa cykle rozliczeniowe, następujący po nich czas na spłatę zadłużenia oraz transakcje wykonywane kartą w miarę upływu czasu. W kolumnie “Saldo” możecie zobaczyć ile pieniędzy w danym momencie jesteśmy winni bankowi.
Na rysunku widac pewna prawidłowość: im dłuższy okres bezodsetkowy, tym bardziej będzie zależało nam na tym, by mieć wyższy limit na karcie kredytowej. Musi on bowiem wystarczać na pokrycie blisko 2-miesięcznych wydatków (bo jeszcze nie musimy spłacać salda z ostatniego wyciągu, a już biegną dni i tygodnie kolejnego cyklu rozliczeniowego). A to z kolei jest na rękę bankom – im wyższa kwota naszego zadłużenia, tym większa szansa, że prędzej czy później nie spłacimy go w całości, a co za tym idzie – damy zarobić bankowi.
Z kolei posiadanie karty o niskim limicie mija się z celem. W takim przypadku może się okazać, że zbyt szybko będziemy musieli przelewać na konto karty dodatkowe środki – a to już zbliża kredytówkę do karty debetowej.
Transakcje gotówkawe a pułapka kart kredytowych
Okres bezodsetkowy dotyczy transakcji bezgotówkowych. Co stanie się jednak, jeśli przyjdzie nam do głowy wykorzystanie kredytu z karty jako źródła gotówki? Wypłacanie taką kartą pieniędzy z bankomatu wiąże się ze sporymi kosztami – i to na kilku frontach.
Przede wszystkim przyjdzie nam zapłacić prowizję za wypłatę gotówki z bankomatu. Średnio wynosi ona 3%–4% (ale nie mniej niż np. 5–10 zł). Wyciągamy 500 zł? Bank doliczy nam od razu 15–20 zł prowizji. Ale to nie wszystko!
W przypadku transakcji gotówkowych nie obowiązuje okres bezodsetkowy. Oznacza to, że oprócz powyższej prowizji, bank naliczy nam odsetki i to już od dnia, w którym skorzystaliśmy z bankomatu (tak naprawdę naliczane są one od momentu wypłaty gotówki do dnia generowania wyciągu i od dnia generowania zestawienia do dnia całkowitej spłaty zadłużenia). Szczegółowo przepracujemy to na przykładach w kolejnym artykule.
Jakiś czas temu alternatywą do wypłat gotówkowych był przelew z konta karty na inne konto, który w niektórych bankach realizowany był bez prowizji. Obecnie trudno znaleźć już takie oferty. Niemniej jednak zdarza się, że przelewy są tańsze np. o 1% niż wypłata gotówki z bankomatu. Dodatkowo w niektórych bankach taki przelew traktowany jest tak jak transakcja bezgotówkowa – a więc do końca okresu grace period nie zapłacimy odsetek. Jeśli ktoś musi się więc ratować kredytówką, to lepiej posłużyć się przelewem. Ale tak czy siak – jest to bardzo słaby i kosztowny pomysł.
Ile kosztuje karta kredytowa
Karta kredytowa nie stanowi najlepszego źródła kredytowania. Oferuje wygodę, za którą musimy zapłacić. Pytanie ile. Wyróżnić tutaj możemy co najmniej kilka opłat, są nimi:
Pierwsza jednorazowa opłata za wydanie karty kredytowej – banki w tym przypadku są elastyczne, opłata może być stała lub może wystąpić zapis, np. jeśli w pierwszym miesiącu po otrzymaniu karty wykonamy nią określoną liczbę transakcji nie ponosimy tej opłaty.
Opłata jednorazowa za wydanie karty dodatkowej – jeden rachunek bankowy może obsługiwać kilka kart.
Opłata roczna / miesięczna – koszt rzędu kilkudziesięciu lub kilkuset złotych – w zależności od typu karty i jej “prestiżu”. Ta opłata może być zniesiona po spełnieniu pewnych warunków, np. minimalnej wartości lub ilości transakcji.
Opłata za obowiązkowe ubezpieczenia – ubezpieczenie jest zwykle opcjom, ale zdarzają się, że dostajemy je w pakiecie (koszt około kilku złotych miesięcznie). Należy to sprawdzić przy składaniu wniosku.
Opłata za przekroczenie limitu karty – w niektórych bankach płacimy już za samo zbliżenie się do limitu.
Opłata za zmianę daty cyklu rozliczeniowego
Opłata za wydanie duplikatu karty
Wszelkie opłaty związane z czynnościami windykacyjnymi, a te mogą nam się przytrafić jeżeli spóźnimy się ze spłatą.
Warto pamiętać o:
Miej zawsze oko na kartę – obsługujący kartę zawsze powinien być w zasięgu Naszego wzroku. Warto wybrać kartę zbliżeniową.
Przy bankomacie warto zwrócić uwagę na jego wygląd – elementy wzbudzające Nasz niepokój powinny prowadzić do zaniechania operacji finansowych. Najlepiej wypłacać pieniądze w bankomatach ulokowanych przy oddziałach banków lub w miejscach monitorowanych.
Ustawiamy limity transakcji – taki limit zabezpieczy Nas przed wydawaniem większych kwot (zwłaszcza przez osoby niepowołane).
Spłacamy zawsze całe zadłużenie na karcie kredytowej
Ustawiamy automatyczną spłatę karty z konta ROR – ta opcja zagwarantuje nam, że nie zapomnimy o spłacie zadłużenia.
Jeśli spłacamy kartę przelewem z innego banku – róbmy go najpóźniej jeden dzień roboczy przed terminem – dotyczy to sytuacji, gdy w banku prowadzącym naszą kartę kredytową nie mamy konta ROR.
Zapisujemy sobie w bezpiecznym miejscu wszystkie dane
Jeśli zrobiliśmy powyższe, to zdrapujemy z karty kod CVV, który znajduje się na jej odwrocie – jeśli karta wpadnie w niepowołane ręce, to złodziej nie będzie mógł jej użyć do zakupów przez Internet.
Zapisujemy w telefonie numer centrum zastrzegania kart
Zastrzegamy kartę natychmiast, gdy nie mamy świadomości gdzie ona się znajduje
Sprawdzamy wyciągi transakcji z kart
Reklamujemy transakcje w trybie chargeback
Przewaga stosowania kart kredytowych bądź debetowych nad gotówką:
Wygoda – łatwe płatności w miejscach publicznych oraz przez Internet.
Większe bezpieczeństwo transakcji – transakcje za pośrednictwem karty dają większą możliwość odzyskania pieniędzy.
Większe bezpieczeństwo w przypadku kradzieży – szybkie zastrzeżenie karty zwiększa bezpieczeństwo. Nawet zakupy zrobione po zastrzeżeniu karty nie są obciążeniem dla posiadacza karty. Od momentu zastrzeżenia bank bierze na siebie wszystkie zobowiązania.
Pełna, dokładna historia dokonywanych transakcji – otrzymujemy dokumentację w postaci wyciągu.
Możliwość udziału w programach premiowych i zniżkowych – zniżki w sklepach, zbieranie punktów, które mogą być wymieniane na nagrody, programy moneyback.
Automatyczne oszczędzanie – np. poprzez zaokrąglanie końcówek i automatyczne przelewanie na konto oszczędnościowe, np. w programie mBank mSaver.
Budowanie wiarygodności kredytowej – w przypadku systematycznego spłacana karty kredytowej.
Usługi awaryjne – niektóre karty pomagającego w awaryjnych sytuacjach.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA
Przewaga stosowania gotówki nad kartami kredytowymi:
Wydajemy tyle ile mamy – automatycznie ogranicza to wydatki.
Nie pozostawia śladu – informacja o naszych operacjach finansowych jest znana tylko nam.
Mamy szansę na uzyskanie dodatkowego rabatu za płatność gotówką – zdolności negocjacyjne pozwalają uzyskać rabaty.
Ekonomia News Professional
Dwie strony karty kredytowej
Karty debetowe
Przewaga stosowania gotówki nad kartami kredytowymi: 
