Dzien Ziemi (ang. Earth Day), znany tez jako Swiatowy Dzien Ziemi lub Miedzynarodowy Dzien Ziemi – akcje prowadzone corocznie wiosna, których celem jest promowanie postaw proekologicznych w spoleczenstwie. Organizatorzy Dnia Ziemi chca uswiadomic politykom i obywatelom, jak kruchy jest ekosystem planety ludzi. Na obchody sklada sie zwykle wiele wydarzen organizowanych przez róznorodne instytucje.
Równonoc wiosenna
Dzien Ziemi obchodzony jest w momencie równonocy wiosennej na pólkuli pólnocnej, czyli w dniu równonocy jesiennej na pólkuli poludniowej. Ten dzien wyróznia sie tym, ze na calej planecie dzien trwa tyle samo, co noc. Równonoc wiosenna w starozytnych kulturach rolniczych wiazala sie ze swietem rodzacego sie zycia.
Wspólczesnie podkresla sie, ze jest to dzien swoistej równowagi mogacej pomóc w odrzuceniu wzajemnych róznic miedzy ludzmi odmiennych ras i religii. Niezaleznie od wyznawanej wiary czy przynaleznosci etnicznej, wszyscy przedstawiciele Homo sapiens dziela miedzy siebie te sama planete, która - wedlug organizatorów Dnia Ziemi - jest naszym wspólnym dobrem.
Jako pierwszy z idea obchodzonego na calym swiecie Dnia Ziemi wystapil John McConnell (ur. 1915), na konferencji UNESCO, dotyczacej srodowiska naturalnego w 1969 r. Pierwszy raz Dzien Ziemi zostal ogloszony 21 marca 1970 r. przez burmistrza San Francisco, Josepha Alioto.
Idee poparl Sekretarz Generalny ONZ, U Thant. 26 lutego 1971 r. podpisal proklamacje, w której wyznaczyl równonoc wiosenna jako moment, w którym Narody Zjednoczone obchodza Dzien Ziemi. W momencie kiedy Slonce przechodzi w Gwiazdozbiór Barana, w siedzibie ONZ w Nowym Jorku rozbrzmiewa Dzwon Pokoju (ang. Peace Bell). Ma to zwykle miejsce 20 lub 21 marca.
Niezaleznie od tego w 2009 roku dzien 22 kwietnia zostal ogloszony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, jako Miedzynarodowy Dzien Matki Ziemi. Pierwsze obchody odbyly sie w 2010 roku.
Dzien Ziemi w USA
Inicjatywa oddolna
W styczniu 1970 roku propagatorzy z nurtów proekologicznych postanowili nazwac organizowane 22 kwietnia akcje równiez Dniem Ziemi. Sukces tego pomyslu stal sie zaczynem dorocznych obchodów, które wypromowal Gaylord Nelson, amerykanski senator wspierajacy ochrone srodowiska. Nelson postanowil wykorzystac aktywnosc studentów z okresu lat 70., aby nadac akcji nowa jakosc. Za koordynacje dzialan wsród mlodziezy odpowiedzialny byl swiezo upieczony absolwent Uniwersytetu Stanford, Denis Hayes, konczacy w tym czasie drugi kierunek na Uniwersytecie Harvarda.
W latach 70. aktywnosc polityczna studentów budzila zywe zainteresowanie mediów. W odpowiedzi na te dzialania powstal swoisty ruch oddolnego poparcia. W efekcie ponad 20 milionów przedstawicieli mlodziezy wzielo udzial w szeregu akcji na terenie calych Stanów Zjednoczonych. W roku 1970 w obchodach Dnia Ziemi wzieli udzial studenci z dwóch tysiecy uczelni oraz dziesieciu tysiecy szkól.
Krytyka
Z czasem liderzy, którzy wypromowali Dzien Ziemi, przyjeli bardziej pragmatyczne stanowisko. Jednak w spoleczenstwie pojawilo sie wiele organizacji, które wykorzystywaly Dzien Ziemi jako okazje do promowania zmian w ustawodawstwie oraz rozpowszechniania postaw proekologicznych wsród Amerykanów. Krytycy wspólczesnego Dnia Ziemi podkreslaja, ze zostal on strywializowany, a wiekszosci wspólczesnych mieszkanców USA kojarzy sie z 30-sekundowa migawka w telewizji pokazujaca dzieci szkolne zbierajace smieci lub sadzace drzewka.
Jako przyklad rozmieniania idei na drobne, krytycy podawali obchody 30. rocznicy pierwszego Dnia Ziemi w roku 2000 w USA. Hayes wybral na rzecznika akcji aktora DiCaprio. Niektórzy krytycy wytkneli urodziwemu idolowi nastolatek, ze swoja meskosc lubi podkreslac ogromnym samochodem terenowym, który produkuje znacznie wiecej spalin, niz pojazd osobowy. DiCaprio przypomniano tez, jak w roku 1999 podczas krecenia filmu "Plaza" (ang. The Beach) na terenie parku narodowego w Tajlandii stal sie wraz z ekipa filmowa celem protestów miejscowych dzialaczy ruchów ekologicznych.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |