Corocznie Prima Aprilis obchodzony jest 1 kwietnia w wielu krajach na swiecie. W tym dniu dozwolone sa zarty oraz nieszkodliwe klamstwa, a w mediach pojawiaja sie zartobliwe wiadomosci. Najprawdopodobniej Prima Aprilis wywodzi sie ze starozytnych praktyk religijnych, zwiazanych z rzymskim zwyczajem Cerialii, obchodzonym na poczatku kwietnia na czesc bogini Ceres. W tym czasie dozwolone byly zarty oraz kawaly. Kwiryci uczestniczyli w komicznych przedstawieniach, zas mezczyzni przebierali sie w damskie okrycia i tanczyli na ulicach. Jednak powszechnie uwaza sie, ze zwyczaj pochodzi z Francji i zwiazany jest z reforma kalendarza przeprowadzona przez króla Karola IX w 1564 roku. Król zamienil pierwszy dzien nowego roku z 1 kwietnia na 1 stycznia. Zmiana spowodowala wiele komicznych pomylek i przyczynila sie do tolerowania 1 kwietnia zartów i drobnych klamstw.
Obecna nazwa Prima Aprilis doslownie oznacza pierwszy kwietnia, ale we Francji nawiazuje do zwyczaju przypinania do pleców kartki z ryba, w chwili kiedy ktos zostanie nabrany. Zwyczaj pochodzi od zartu, kiedy kazano isc osobom nieswiadomym po swieza rybe w czasie, gdy polowy byly zakazane ze wzgledu na okres tarla ryb.
Kiedys, w niektórych krajach europejskich panowala wiara, ze 1 kwietnia jest dniem, w którym duchy mszcza sie na zywych. W wyniku chrystianizacji, swieto zaczeto jednak wiazac z dniem urodzin Judasza Iskariota, dlatego 1 kwietnia kojarzono z klamstwem oraz obluda.
Do Polski zwyczaj dotarl z Europy Zachodniej w XVI wieku. Od tego czasu coraz chetniej w tym dniu zartowano lub opowiadano zmyslone historie. 1 kwietnia czesto media przekazuja zartobliwe wiadomosci. Na przyklad w 1957 roku telewizja BBC wyemitowala program dotyczacy drzewa, na którym „roslo” spaghetti. Co ciekawe, niektórzy widzowie potraktowali wiadomosc jako prawdziwa. Takze polskie media corocznie publikuja zartobliwe informacje. Przy okazji swieta podano na przyklad do wiadomosci, ze warszawska Praga bedzie dazyla do odlaczenia sie od stolicy, a wroclawska straz miejska zaczyna stawiac fotoradary na sciezkach rowerowych. Równiez katolicki serwis internetowy opublikowal informacje o powstaniu pierwszego koedukacyjnego nowicjatu, zlozonego z Towarzystwa Jezusowego oraz Sióstr Sluzebniczek NMP.
Wielki Czwartek
Pierwszy dzien Triduum Paschalnego , dzien w którym uobecnia sie Ostatnia Wieczerze, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii i sakramentu kaplanstwa. Rankiem, jeszcze przed rozpoczeciem Triduum we wszystkich kosciolach katedralnych ma miejsce szczególna msza sw., tzw. Msza sw. Krzyzma. Odprawia ja biskup diecezjalny wraz z kaplanami, którzy odnawiaja swoje przyrzeczenia kaplanskie.
Podczas Mszy sw. Krzyzma swiecone sa oleje chorych i krzyzmo , które przez kolejny rok sluzyc beda przy udzielaniu sakramentów chrztu, namaszczenia chorych i swiecen kaplanskich. Oleje, które zostal z zeszlego roku nalezy spalic.
W czwartkowy wieczór Msza Wieczerzy Panskiej rozpoczyna sie Triduum Paschalne. Przed rozpoczeciem liturgii opróznia sie tabernakulum, w którym przez caly rok przechowywany jest Najswietszy Sakrament. Odtad az do Nocy Zmartwychwstania pozostaje ono puste. Msza sw. ma charakter bardzo uroczysty. Jest dziekczynieniem za ustanowienie Eucharystii i kaplanstwa sluzebnego.
Podczas liturgii spiewowi hymnu "Chwala na wysokosci Bogu" ( nie spiewano go przez caly Wielki Post )towarzyszy bicie w dzwony. Zamilkna one az do Wigilii Paschalnej. Po homilii ma miejsce obrzed umywania nóg. Glówny celebrans, przewaznie jest to przelozony wspólnoty (biskup, proboszcz, przeor), umywa i caluje stopy dwunastu mezczyznom. Przypomina to gest Chrystusa wobec apostolów podczas Ostatniej Wieczerzy i wyraza prawde, ze Kosciól, tak jak Chrystus, nie jest po to, zeby mu sluzono, lecz aby sluzyc.
Po Mszy sw. Najswietszy Sakrament przenosi sie procesyjnie do tzw. ciemnicy (na pamiatke uwiezienia Chrystusa). Tam rozpoczyna sie adoracja. Dzwony zastapione sa kolatkami, ogolaca sie oltarz z obrusa, swiec i ozdób.
Z Wielkim Czwartkiem zwiazane sa tez liczne zwyczaje ludowe. Dziewczeta kapaly sie w zimnej wodzie, gdyz istnial przesad, ze ta panna, która wykapie sie tego dnia bedzie przez caly rok czerwona jak krew, biala jak smietana, zdrowa jak orzech i ponetna jak jabluszko. Dziewczeta tego dnia wybiegaly równiez do lasu po lubczyk. Na pamiatke tego, ze Piotr trzykrotnie zaparl sie Chrystusa i natychmiast zapial kogut, w leczyckim chlopcy ciagna na sznurku drewnianego koguta, chodza po domach, spiewaja piesni o Mece Panskiej i zbieraja datki.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
