 Biografia Nikola Tesla
Tesla Nikola, ur. 9 VII 1856, Smiljan (prow. Lika, Chorwacja), zm. 7 I 1943, Nowy Jork, amerykański elektrotechnik i wynalazca, pochodzenia chorwackiego.
9 VII 1856 urodził się w Smiljan (obecnie Chorwacja)
1883 skonstruował silnik indukcyjny
1884 wyemigrował do USA
1885 opatentował prądnicę prądu przemiennego dwufazowego
1888 opatentował silnik i transformator prądu przemiennego dwufazowego
1891 skonstruował transformator elektryczny wysokiej częstotliwości (transformator Tesli)
1895 zbudował hydroelektrownię na Niagarze
7 I 1943 zmarł w Nowym Jorku
Urodził się 9 VII 1856 w Smiljan (prowincja Lika, Chorwacja). Ojciec Nikoli był popem w lokalnym Kościele greckokatolickim i miał nadzieję, że syn podąży jego śladami. Jednak chłopiec wykazywał zainteresowanie naukami ścisłymi i po ukończeniu gimnazjum w Karlovacu, rozpoczął studia inżynierskie na politechnice w Grazu. W 1880 wstąpił na Uniwersytecie Karola w Pradze, by kontynuować naukę; po śmierci ojca przerwał studia i 1881 podjął pracę jako inżynier w firmie telegraficznej w Budapeszcie, a rok później zatrudnił się w podobnej firmie w Paryżu. W 1884 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych (1889 uzyskał obywatelstwo amerykańskie) i przez rok pracował dla Thomasa A. Edisona. Współpraca z Edisonem trwała krótko i szybko przekształciła się w ostrą rywalizację. Gdy 1912 nazwiska obu wynalazców zostały zgłoszone do Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki, Tesla prosił o wycofanie swojej kandydatury, by nawet w ten sposób nie być łączonym z Edisonem. Od 1888 współpracował z G. Westinghousem, który kupił prawa do jego wynalazków dotyczących prądu przemiennego.
Tesla jest autorem wielu wynalazków, jednak nie przynosiły mu one znacznych profitów, gdyż nie dbał o uzyskanie na nie patentów. Należał do nielicznych wielkich wizjonerów (bywa porównywany z Leonardem da Vinci), pozostawił ogrom dokumentów z nowatorskimi pomysłami rozmaitych rozwiązań technicznych. Był człowiekiem ekscentrycznym. Ostatnie lata przeżył w osamotnieniu. Zmarł 7 I 1943 w Nowym Jorku. Dla upamiętnienia go jednostkę indukcji magnetycznej w układzie SI nazwano teslą.
Główne prace
Podczas studiów i pracy w firmach telegraficznych Tesla zaczął rozmyślać nad ulepszeniem stosowanych wówczas generatorów prądu elektrycznego i sposobów przesyłania energii elektrycznej. Wówczas stosowano głównie prąd stały. Jego wytwarzanie było drogie, a przesyłanie na duże odległości — kłopotliwe i przebiegało z dużymi stratami. Podczas pracy w firmie budapesztańskiej Tesla wpadł na pomysł wykorzystania zjawiska indukcji. Badał zjawisko wirującego pola elektromagnetycznego. W 1883 skonstruował silnik indukcyjny — silnik, w którym jedno uzwojenie (np. stojana) jest zasilane, a siła elektromotoryczna indukowana w obwodzie wtórnym (np. w uzwojeniu wirnika), potrzebna do wytworzenia prądu, a więc i elektromagnetycznego momentu obrotowego, powstaje wyłącznie w wyniku indukcji elektromagnetycznej. Opracował też czteroprzewodowy system prądu przemiennego dwufazowego. W 1885 opatentował prądnicę prądu przemiennego dwufazowego, 1888 — silnik i transformator tego systemu.
Westinghouse kupił prawa do wynalazków Tesli i produkował je w Westinghouse Electric Company. Edison usiłował zdyskredytować dokonania Tesli (przedstawiając prąd przemienny jako szkodliwy dla zdrowia), gdyż zaangażował pieniądze w produkcję urządzeń na prąd stały i obstawał za stosowaniem go w technice przemysłowej i domowej. Jednak to system prądu przemiennego Tesli okazał się lepszy i jest używany do dziś. Jego czteroprzewodowy system prądu przemiennego dwufazowego przyczynił się do rozwoju i upowszechnienia techniki prądów przemiennych wielofazowych.
Tesla zajmował się też budową elektroenergetycznych sieci przesyłowych. W 1895 zbudował hydroelektrownię na Niagarze. Dokonany przez międzynarodową komisję (której przewodniczył lord Kelvin) wybór urządzeń i układów prądu przemiennego do generacji energii i jej przesyłu z Niagara Falls przypieczętował ostatecznie zwycięstwo technologii opracowanej przez Teslę. Po pojawieniu się (w Europie) systemów elektroenergetycznych o większej sprawności Tesla zajął się badaniami nad bezprzewodowym przesyłaniem energii elektrycznej (wytworzonej w wyniku wyładowań elektrycznych) i przekazywaniem informacji na odległość. Uważał, że możliwa jest komunikacja radiowa z dowolnym miejscem na Ziemi.
Transformator Tesli
W 1891 skonstruował transformator elektryczny wielkiej częstotliwości, zw. transformatorem Tesli lub cewką Tesli. Transformator służy do przetwarzania, tj. transformowania, energii elektrycznej prądu przemiennego (lub zmiennych sygnałów elektrycznych) w celu przekazania ich z jednego obwodu elektrycznego do drugiego (np. w celu otrzymania napięcia o innej wartości). Urządzenie to działa na podstawie zjawiska indukcji elektromagnetycznej. Transformator Tesli jest transformatorem bezrdzeniowym, w którym uzwojenie wtórne tworzy wraz z pojemnością nieużyteczną (tzw. pasożytniczą) obwód drgający; generator drgań elektrycznych, włączony w obwód uzwojenia pierwotnego tego transformatora pracuje na częstotliwości rezonansowej obwodu wtórnego. Cewka Tesli umożliwia wytwarzanie zmiennych przebiegów elektrycznych wielkiej częstotliwości i jest szeroko stosowana w urządzeniach radiokomunikacyjnych.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
