 Biografia Arnold Alois Schwarzenegger
Arnold Alois Schwarzenegger (ur. 30 lipca 1947 w Thal) – austriacko-amerykański aktor, kulturysta i polityk, gubernator stanu Kalifornia w latach 2003–2011.
W 1968 roku przyjechał do Stanów Zjednoczonych, a w 1983 roku otrzymał amerykańskie obywatelstwo. W 1986 roku ożenił się z prezenterką telewizyjną Marią Shriver, siostrzenicą prezydenta Johna Kennedy’ego, z którą ma dwóch synów i dwie córki.
Młodość
Schwarzenegger urodził się w wiosce Thal na przedmieściach Grazu w Austrii jako syn komendanta policji, Gustava Schwarzeneggera (1907–1972) i Aurelii Jadrny (1922–1998). Jego ojciec w 1938 r. dobrowolnie wstąpił do NSDAP, a później brał udział w II wojnie światowej. Ze służby został zwolniony w 1943 r. gdy zaraził się malarią. Gustav 20 października 1945 r. poślubił Aurelię Jadrny, 23-letnią wówczas wdowę z synem, Meinhardem. Według Schwarzeneggera rodzice byli bardzo surowi i ciężko karali za nieposłuszeństwo. Byli też religijnymi katolikami i w każdą niedzielę chodzili na mszę.
Ponieważ Gustav szczególnymi względami darzył pasierba, a nie własnego syna relacje między nimi nie były najlepsze. Ta skłonność do „silnego i rażącego” faworyzowania Meinharda, wynikała z nieuzasadnionego podejrzenia, że Arnold nie jest jego dzieckiem. Zupełnie inaczej układały się jego kontakty z matką, z którą miał dobre relacje, aż do jej śmierci. W szkole był duszą towarzystwa i wyróżniał się swoim „radosnym, energicznym i pogodnym” usposobieniem. Jednak w domu częstym problemem były pieniądze; Schwarzenegger wspomniał, że jednym z najważniejszych wydarzeń z jego dzieciństwa był moment, gdy rodzina kupiła lodówkę.
Jako chłopiec uprawiał kilka dyscyplin sportowych, które w dużym stopniu były wymuszone przez ojca. Jak wspominał po latach ojciec chciał, by został policjantem, a matka, by poszedł do szkoły handlowej. W 1960 r. podniósł swoją pierwszą sztangę, kiedy trener piłki nożnej zabrał całą drużynę do miejscowej siłowni. W wieku czternastu lat, zamiast piłką postanowił zająć się kulturystyką. Zaczął chodzić na siłownię w Grazu oraz do kina, gdzie na dużym ekranie mógł zobaczyć swoich idoli, takich jak: Reg Park, Steve Reeves i Johnny Weissmuller. Gdy w 2000 r. zmarł Reeves, Schwarzenegger z czułością wspominał: „Jako nastolatek dorastałem ze Stevem Reevesem. Jego niezwykłe osiągnięcia uzmysłowiły mi czego można dokonać, podczas gdy inni wokół nie zawsze rozumieli moje marzenia... Steve Reeves pozostanie częścią wszystkiego, co kiedykolwiek miałem szczęście osiągnąć”.
W 1971 r. w wypadku samochodowym zginął jego przyrodni brat Meinhard, który jak się okazało był pod wpływem alkoholu. Osierocił trzyletniego syna, Patricka oraz narzeczoną Erikę Knapp, z którą zamierzał się pobrać. Po jego śmierci Schwarzenegger płacił za edukację chłopca i pomógł mu wyemigrować do Stanów Zjednoczonych. Rok później z powodu wylewu zmarł Gustav. W udzielonym potem wywiadzie oświadczył, że nie wziął udziału w pogrzebie ojca, ponieważ ćwiczył do konkursu kulturystycznego. Później wspólnie ze swoim producentem filmowym powiedział, że zaczerpnął tę opowieść z historii innego kulturysty, by pokazać do jakich skrajności może dochodzić w tym sporcie, a przy okazji przedstawić zimniejszy obraz Schwarzeneggera. Barbara Baker, jego pierwsza poważna dziewczyna, powiedziała, że poinformował ją o śmierci ojca bez emocji i że nigdy nie mówił o swoim bracie. W międzyczasie podał przynajmniej trzy wersje, dlaczego nie był obecny na jego pogrzebie.
Mr. Universe
W 1965 r. zakończył roczną służbę w austriackiej armii, którą obowiązkowo musieli odbyć wszyscy osiemnastoletni mężczyźni. Nawet podczas pobytu w wojsku, był tak pochłonięty kulturystyką, że by wziąć udział w konkursie opuścił szkolenie, przez co zaliczył tzw. bezprawną nieobecność i za karę spędził tydzień w wojskowym więzieniu. Jak później wyznał: „udział w konkursach znaczył dla mnie bardzo wiele, dlatego dokładnie nie przemyślałem konsekwencji”. Zawody kulturystyczne Junior Mr. Europe jednak wygrał.
„Tytuł Mr. Universe był moim biletem do Ameryki – ziemi możliwości, gdzie mogłem stać się gwiazdą i się wzbogacić”. W 1966 r. odbył pierwszą podróż samolotem, kiedy brał udział w zawodach NABBA Mr. Universe w Londynie.
Podczas zawodów jeden z sędziów, Charles „Wag” Bennett, będąc pod wrażeniem Schwarzeneggera, zaoferował mu swoje treningi. Ponieważ Schwarzenegger miał niewiele pieniędzy, Bennett zaprosił go do swojego rodzinnego domu, w którym miał urządzoną siłownię. Dzięki specjalnemu programowi treningowemu wymyślonemu przez Bennetta, Schwarzenegger poprawił swoją muskulaturę i siłę w nogach. Pobyt w Londynie zaowocował także opanowaniem podstaw języka angielskiego. W tym samym roku, Schwarzenegger miał okazję spotkać swojego idola z dzieciństwa Rega Parka, który później został jego przyjacielem i mentorem. Ciężkie treningi opłaciły się i już w 1967 r. Schwarzenegger zdobył swój pierwszy tytuł Mr. Universe. Dzięki temu w wieku dwudziestu lat stał się najmłodszym zwycięzcą tych zawodów. Później wygrał je jeszcze trzy razy z rzędu. Po zawodach wrócił do Monachium, gdzie chodził do szkoły i pracował. Codziennie też ćwiczył od czterech do sześciu godzin. Swojemu przyjacielowi Rogerowi C. Fieldowi często powtarzał, że kiedyś zostanie największym aktorem.
Emigracja do USA
Schwarzenegger od dziesiątego roku życia marzył o wyjeździe do USA, a w kulturystyce upatrywał przepustki, która mu to umożliwi. We wrześniu 1968 roku jego marzenie się spełniło. Mając dwadzieścia jeden lat i ledwie podstawową znajomość języka przybył do Stanów. „Oczywiście, gdy przyjechałem do tego kraju mój akcent był bardzo zły i mówiłem z bardzo silnym (niemieckim) akcentem, który był przeszkodą, gdy rozpoczynałem karierę aktorską”. W celu poprawy języka brał lekcje angielskiego w Santa Monica College w Kalifornii, a potem na University of Wisconsin-Superior zrobił korespondencyjny kurs z biznesu i międzynarodowej ekonomii, po którym w 1979 r. otrzymał dyplom i stopień licencjacki. Po przybyciu do USA rozpoczął szkolenie w Gold’s Gym w Los Angeles, pod okiem Joe Weidera. Poznał w tym czasie dwóch zawodowych wrestlerów Rica Drasina i Billy’ego Grahama. W 1970 r. w wieku 23 lat po raz pierwszy zdobył prestiżowy tytuł Mr. Olympia. Potem wygrywał go jeszcze sześciokrotnie. W 1977 r. ukazał się autobiograficzno-treningowy przewodnik pt. Arnold: The Education of a Bodybuilder, który odniósł ogromny sukces.
Zajmujące się prawem imigracyjnym przedsiębiorstwo Siskind & Susser stwierdziło (na przełomie lat 60. i 70.), że Schwarzenegger mógł być nielegalnym imigrantem z powodu naruszenia warunków wizy. W 2002 r. gazeta LA Weekly napisała, że Schwarzenegger jest najsławniejszym imigrantem w Ameryce, który „pokonał gruby austriacki akcent i niespodziewanie wyszedł ze środowiska kulturystyki, by stać się w latach 90. największą gwiazdą filmu na świecie”.
Kariera kulturysty
Arnold Schwarzenegger rozpoczął karierę jako kulturysta, wielokrotnie zdobywając nagrody w prestiżowych konkursach: Mr. World, Mr. Universe, Mr. International, Mr. Europe, oraz siedmiokrotnie tytuł Mr. Olympia. Jego muskulatura (wzrost 188 cm, waga 115 kg, obwód bicepsa 56 cm, obwód klatki piersiowej 155 cm, obwód w pasie 86 cm) w opinii wielu osób zapewniła mu tytuł „kulturysty wszech czasów” (Mr. Everything).
Kariera filmowa
Karierę aktorską rozpoczął grając tytułową rolę w filmie Herkules w Nowym Jorku (1970), następnie przyszły Conan Barbarzyńca (1982), Conan Niszczyciel (1984), Terminator (1984), Czerwona Sonja (1985), Commando (1985), Predator (1987), Uciekinier (1987), Junior (1994), Bliźniacy (1988), Czerwona gorączka (1988), Gliniarz w przedszkolu (1990), Pamięć absolutna (1990), Terminator 2: Dzień sądu (1991), Prawdziwe kłamstwa (1994), Świąteczna gorączka (1996), Egzekutor (1996), Batman i Robin (1997), Terminator 3: Bunt Maszyn (2003), Terminator 4: Ocalenie (2009), a także Terminator: Genisys (2015). W jego filmografii znajduje się też dokument Pumping Iron (1977), dokumentujący jego przygotowania do konkursów Mr. Universe i Mr. Olympia.
Arnold Schwarzenegger w 2003 roku, gdy został gubernatorem Kalifornii, zakończył karierę aktorską. W tym czasie zagrał epizodyczne role w trzech filmach, m.in. w Niezniszczalnych z 2010, w których zagrał epizodyczną rolę Trencha, u boku Stallone’a wraz z innymi legendarnymi gwiazdami kina akcji.
W 2011 wrócił do kariery aktorskiej. W 2012 ponownie zagrał w Niezniszczalnych 2. Ponownie zagrał ze Stallonem w Planie ucieczki (2013).
Kariera polityczna
Schwarzenegger jest członkiem Partii Republikańskiej. Za swój wzór uważa prezydenta Ronalda Reagana. Podobnie jak on popiera wolny rynek, jednak w kwestiach obyczajowych wykazuje bardziej liberalne podejście.
Karierę polityczną rozpoczął w latach 90. jako przewodniczący prezydenckiej rady do spraw kultury fizycznej i sportu za prezydentury George’a Busha seniora oraz później stanowej rady w Kalifornii za gubernatora Petera Wilsona. W 2003 wystartował w wyborach na gubernatora stanu Kalifornia, odbywających się w związku z odwołaniem demokraty Graya Davisa. W trakcie kampanii oskarżany był o niemoralne prowadzenie się, a nawet o wyznawanie ideologii narodowego socjalizmu, wyborcy jednak nie dali wiary tym pogłoskom i większością 55,4% głosów odwołali Davisa, po czym 48,6% wybrali Schwarzeneggera.
Jako gubernator Arnold Schwarzenegger zmniejszył podatki i ograniczył przywileje socjalne, zmniejszając koszty prowadzenia biznesu. Przez dłuższy czas cieszył się wysokim poparciem (rzędu 65%). Po przegranym referendum w sprawie cięć socjalnych i negatywnej kampanii pod jego adresem przeprowadzonej przez związki zawodowe, to poparcie nieco się zmniejszyło. Jednak w listopadzie 2006 roku Schwarzenegger ponownie bez problemu wygrał wybory, zdobywając 56,0% głosów.
Od dnia rozpoczęcia sprawowania urzędu nie ułaskawił żadnego skazańca (w tym czasie wykonano trzy wyroki śmierci).
Przez dłuższy czas spekulowano na temat możliwości ubiegania się przez Schwarzeneggera o urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych po końcu drugiej kadencji prezydenta George'a W. Busha. Pomysł upadł, gdyż wymagałoby to uchwalenia poprawki do konstytucji – obecnie prezydentem może zostać jedynie osoba, która urodziła się na terenie należącym do Stanów Zjednoczonych. W USA obowiązuje bowiem prawo ziemi.
Kontrowersje związane ze wzrostem
Oficjalny wzrost Schwarzeneggera, to 6'2" (188 cm) był wielokrotnie kwestionowany. W końcu lat 60., startując na zawodach kulturystycznych, mierzył 6'1.5" (187 cm), co zostało potwierdzone przez innych kulturystów. W 1988 roku na łamach dwóch pism, Daily Mail oraz Time Out, dowodzono, że Schwarzenegger jest znacznie niższy. Zanim został gubernatorem, jego wzrost został zakwestionowany w artykule opublikowanym na łamach Chicago Reader. Jako gubernator, Schwarzenegger wdał się w spór z członkiem Zgromadzenia stanu Kalifornia, Wessonem, na temat ich wzrostu. Wesson podjął się nieudanej próby, by rozwiązać raz na zawsze problem wzrostu przy pomocy miary krawieckiej. Schwarzenegger w odwecie umieścił poduszkę z napisem „Trzeba podnieść?”, na krześle przeznaczonym dla mierzącego 5'5" (165 cm) Wessona przed sesją negocjacyjną w jego biurze. Bob Mulholland, polityk z Partii Demokratycznej, twierdził, że Schwarzenegger ma 5'10" wzrostu (178 cm) i nosi wkładki w butach. Debata o wzroście Schwarzeneggera spowodowała powstanie strony internetowej poświęconej wyłącznie temu zagadnieniu (ArnoldHeight), a na CelebHeights.com artykuł o wzroście Schwarzeneggera jest najczęściej odwiedzany. Czasopismo Men’s Health utrzymuje, że prawdziwy wzrost wynosi 5'10". Jak wynika z badań, do których wykorzystano zdjęcia i filmy Arnolda z młodości i na podstawie których oszacowano błąd względny jego wzrostu, okazało się, że średnia arytmetyczna wynosi 190 cm +/-3,25cm.
Odznaczenia
- Großes Goldenes Ehrenzeichen für Verdienste um die Republik Österreich – nadany 1991; wręczony 1993[15]
- Chevalier Legii Honorowej – Francja, 2011
Filmografia
Zestawienie filmografii Arnolda Schwarzeneggera zawiera listę filmów i seriali telewizyjnych, w których zagrał. Zanim Arnold Schwarzenegger został aktorem był kulturystą, a później także politykiem. Karierę zaczynał od niewielkich ról w filmach i telewizji. Na ekranie po raz pierwszy pojawił się w obrazie Herkules w Nowym Jorku z 1970 roku, gdzie w napisach końcowych został wymieniony jako „Arnold Strong”. Później pojawiał się już pod swoim nazwiskiem. Zagrał w ponad trzydziestu produkcjach, głównie filmach akcji, science fiction i komediach. Swoich sił próbował także jako reżyser i producent. Wystąpił ponadto w teledyskach AC/DC, Bon Jovi i Guns N' Roses.
Wśród jego najważniejszych dokonań są role w serii filmów Conan oraz Terminator, które przyniosły mu dużą popularność i umocniły jego aktorską pozycję. Inne ważne filmy w jego karierze to m.in. Komando, Predator, Uciekinier, Pamięć absolutna, Bohater ostatniej akcji, czy Prawdziwe kłamstwa. Po tym jak został gubernatorem Kalifornii zawiesił swoją karierę aktorską pojawiając się w filmach jedynie gościnnie. 11 lutego 2011 roku ogłosił, że powraca do aktorstwa.
Za swoje dokonania otrzymał kilkanaście nagród i nominacji, w tym Złoty Glob dla najlepszego debiutanta za rolę w filmie Niedosyt z 1976 roku. Według serwisu Box Office Mojo produkcje z udziałem Schwarzeneggera zarobiły w Stanach Zjednoczonych ponad 1,7 miliarda dolarów, a na świecie 4 miliardy.
Filmy
 |
| Rok |
Tytuł (w nawiasie podano tytuł oryginalny) |
Rola |
|
1969
|
Herkules w Nowym Jorku
(Hercules in New York) |
Herkules
|
|
1973
|
Długie pożegnanie
(The Long Goodbye) |
Bandzior w biurze Augustine'a
|
|
1974
|
Happy Anniversary and Goodbye |
Rico
|
|
1976
|
Niedosyt
(Stay Hungry) |
Joe Santo
|
|
1977
|
Kulturyści
(Pumping Iron) |
On sam
|
|
1979
|
Kaktus Jack
(The Villain) |
Nieznajomy Piękniś
|
Łowcy rupieci
(Scavenger Hunt) |
Lars
|
|
1980
|
Opowieść o Jayne Mansfield
(The Jayne Mansfield Story) |
Mickey Hargitay
|
|
1982
|
Conan Barbarzyńca
(Conan the Barbarian) |
Conan
|
|
1984
|
Conan Niszczyciel
(Conan the Destroyer) |
Conan
|
Terminator
(The Terminator) |
Terminator (Model T-800)
|
|
1985
|
Czerwona Sonja
(Red Sonja) |
Kalidor
|
Komando
(Commando) |
Pułkownik John Matrix
|
|
1986
|
Jak to się robi w Chicago
(Raw Deal) |
Mark Kaminsky / Joseph P. Brenner
|
|
1987
|
Predator
(Predator) |
Major Alan „Dutch” Schaeffer
|
Uciekinier
(The Running Man) |
Ben Richards
|
|
1988
|
Czerwona gorączka
(Red Heat) |
Ivan Danko
|
Bliźniacy
(Twins) |
Julius Benedict
|
|
1990
|
Pamięć absolutna
(Total Recall) |
Douglas Quaid / Hauser
|
Gliniarz w przedszkolu
(Kindergarten Cop) |
Detektyw John Kimble
|
|
1991
|
Terminator 2: Dzień sądu
(Terminator 2: Judgment Day) |
Terminator (Model T-800)
|
|
1992
|
Święta w Connecticut
(Christmas in Connecticut) |
Człowiek na krześle naprzeciw Media Truck (niewymieniony w czołówce ani w napisach)
|
|
1993
|
Bohater ostatniej akcji
(Last Action Hero) |
Jack Slater / on sam
|
|
1994
|
Prawdziwe kłamstwa
(True Lies) |
Harry Tasker
|
Junior
(Junior) |
Doktor Alex Hesse
|
|
1996
|
Egzekutor
(Eraser) |
Śledczy John „Egzekutor” Kruger
|
Świąteczna gorączka
(Jingle All the Way) |
Howard Langston
|
|
1997
|
Batman i Robin
(Batman & Robin) |
Mr. Freeze / Doktor Victor Fries
|
|
1999
|
I stanie się koniec
(End of Days) |
Jericho Cane
|
|
2000
|
6. dzień
(The 6th day) |
Adam Gibson
|
|
2002
|
Na własną rękę
(Collateral Damage) |
Gordy Brewer
|
|
2003
|
Terminator 3: Bunt maszyn
(Terminator 3: Rise of the Machines) |
Terminator (Model T-850)
|
Witajcie w dżungli
(The Rundown) |
Klient w barze (niewymieniony w czołówce ani w napisach)
|
|
2004
|
W 80 dni dookoła świata
(Around the World in 80 Days) |
Książę Hapi
|
|
2010
|
Niezniszczalni
(The Expendables) |
Trench Mauser
|
|
2012
|
Niezniszczalni 2
(The Expendables 2) |
Trench Mauser
|
|
2013
|
Likwidator
(The Last Stand) |
Szeryf Ray Owens
|
Plan ucieczki
(Escape Plan) |
Emil Rottmayer
|
|
2014
|
Sabotaż
(Sabotage) |
John Wharton
|
Niezniszczalni 3
(The Expendables 3) |
Trench Mauser
|
|
2015
|
Maggie
(Maggie) |
Wade
|
Terminator: Genisys
(Terminator Genisys) |
Terminator
|
 |
Seriale
|
Rok
1977 |
Tytuł (w nawiasie podano tytuł oryginalny) |
Rola |
Odcinek |
Ulice San Francisco
(The Streets of San Francisco) |
Joe Schmidt |
Dead Lift |
| The San Pedro Beach Bums |
Muscleman |
Lifting Is My Life |
|
1990
|
Opowieści z krypty
(Tales from the Crypt) |
X-Con
|
The Switch
|
|
2002-2003
|
Liberty's Kids |
Baron von Steuben
|
Valley Forge (2002), James Armistead (2003)
|
|
2015
|
Dwóch i pół
(Two and a half) |
Porucznik Wagner
|
Of Course He's Dead
|
|
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
