 Toyota
Toyota historia — od bawełny do samochodów
Jak rozpoczęła się historia Toyoty? Geneza firmy to — narodziny dwóch ludzi: Sakichi Toyoda, ojca i założyciela spółki, który zrewolucjonizował japoński przemysł tekstylny i jego syna Kiichira Toyoda. Sakichi Toyoda był wynalazcą pierwszego w Japonii automatycznego krosna. Wynalazek swój opatentował w Urzędzie Patentowym w roku 1885. Przez Urząd został mianowany jednym z dziesięciu najważniejszych japońskich wynalazców.
Jego fascynacja maszynami i wytwórstwem obecna jest w Toyocie do dziś. Można pokusić się o porównanie wpływu, jaki na przemysł odzieżowy wywarł Sakichi Toyoda z siła, z jaką Toyota stara się unowocześniać produkcje swoich pojazdów. Pierwszym opatentowanym wynalazkiem Sakichi Toyody był drewniany warsztat tkacki, a jego zastosowanie polepszyło jakość wyrobu i zwiększyło produkcje o 40-50%.
Wprowadzenie na rynek krosna automatycznego podniosło ją czterokrotnie, przy 50% obniżce kosztów wytwarzania materiału. Skonstruowanie tej maszyny trafiło dokładnie w czas, gdy w Japonii wzrosło zapotrzebowanie na tanie, ale wysokojakościowe materiały tekstylne. Po kilkukrotnych próbach znalezienia partnerów w interesach, w styczniu 1918 r., Sakichi Toyoda zarejestrowali firmę Toyoda Spinning and Weaving Co. Ltd. (Przędzalnictwo i Tkactwo).
Reminiscencje przedsięwzięć Sakichi Toyody na dalszy rozwój firmy są znaczące. Również jego styl bycia nie pozostał bez echa. Nawet gdy prezesował już spółce, widok szefa zbierającego z posadzki niepotrzebne gwoździe czy walające się kłębki bawełny, nie był dla pracowników czymś nadzwyczajnym. Zawsze wierzył w uczciwą prace, wdzięczność i oddanie, a przede wszystkim zaś w moc eksperymentowania.
30 października 1935 roku, w pięć lat po jego śmierci, opracowane zostały "Maksymy Toyody". Te normy obowiązują również obecnie. Stworzyły podwaliny nowoczesnego zarządzania firma, widoczne są w "Zasadach Toyota Motor Company i Stylu Toyoty"
Kiichiro Toyoda - pierwszy producent Toyot
Fascynacją Kiichiro Toyoda, podobnie jak jego ojca, były maszyny i urządzenia mechaniczne. Wykształcenie jakie zdobył idealnie pasowało do zainteresowania rynku inżynierią samochodową. Kiichiro odbył podróże po Ameryce i Europie. Przyglądał się tamtejszym rynkom samochodowym a po powrocie do Japonii podjął decyzje o zmianie profilu produkcji.
Japoński rynek samochodowy był bardzo niewielki. W 1929 roku w Japonii zarejestrowanych było 80 000 pojazdów, natomiast produkcja trzech największych japońskich producentów aut nie przekraczała 400 samochodów rocznie. To również było powodem przekwalifikowania zakładów tkackich Toyoda w fabrykę motoryzacyjną.
Najpierw należało zakupić maszyny (warsztaty tkackie były wyłącznie przykrywką dla wyposażenia właściwego). Potem zainstalowano elektryczne piece i precyzyjne urządzenia. W czasie przygotowywania produkcji zaczęła kształtować się strategia Kiichiro Toyody. Dobre samochody, jak uważał, nie będą wiele warte, jeżeli ich cena będzie przekraczać możliwości finansowe nabywców. Wiedział, że musza być tańsze od aut z importu. Celem Toyody było stworzenie pojazdu, który mógłby kupić masowy odbiorca, czyli pojazdu z silnikiem o pojemności 3000 cm3, konkurencyjne wobec i Forda czy Chevroleta. We wrześniu 1933r. w Zakładach Tkackich Toyoda otworzono wydział samochodów.
W tym samym roku wyprodukowany został pierwszy silnik, sześciocylindrowy o poj. 3389 cm3. W maju 1935r. fabrykę opuścił pierwszy Model A1 z silnikiem typu A - pierwszy prototyp Toyoty. Początkowo firma skupiła się na produkcji pojazdów ciężarowych i autobusów, lecz trwały prace nad dalszym udoskonaleniem pojazdu osobowego Toyoty.
Wkrótce Model AA zastąpił swego poprzednika. Zdając sobie sprawę z wagi oryginalności wykonania, przystąpiono do stworzenia logo firmy. Wygląd nowego logo oddawał znaczenie prędkości, składał się z ośmiu elementów, bo japońska ósemka przynosi szczęście. Wtedy też zmieniono nazwę firmy z hasłowego nazwiska Toyoda na Toyota. Znak ten używany jest po dziś dzień jako logo Toyota Motor Poland.
Początki Toyota Motor Corporation — nawiązanie do przeszłośc
Toyota historia jako fabryka motoryzacyjna rozpoczęła się w Karaya (to właśnie tam początkowo była zlokalizowana fabryka). Po 1936 roku Kiichiro Toyoda zakupił ziemie w Koromo-cho. To właśnie tam, na 2 milionach metrów kwadratowych, w 1959 roku wybudowano Toyota City.
Wydział samochodowy stale się rozwijał i zdecydowano o rozbudowie fabryki nastawionej na masowa produkcje aut. W marcu 1937 r. zarząd spółki uchwalił powstanie nowej firmy z siedzibą w Koromo. Toyota Motor Co. Ltd rozpoczęła swoją działalność 25 sierpnia 1937 r. Budowa fabryki w Koromo (obecna fabryka Honsha) rozpoczęta została we wrześniu 1937 i ukończona rok później. Otwarcie fabryki to data rozpoczęcia działalności handlowej Toyota Motor Corporation( TMC ).
TMC stawała się szybko prężną firmą. W 1945 r. jej kapitał wynosił 91,5 mln. jenów, była właścicielem 6 fabryk produkcyjnych (w tym trzech lotniczych). Jednakże w roku, gdy spółka wyprodukowała 3275 ciężarówek, linii produkcyjnej nie opuścił żaden samochód osobowy.
Na krawędzi bankructwa
Koniec lat czterdziestych to ciężki czas dla Toyoty. Z 9600 zatrudnionych w fabryce Koromo do października 1945 zostało zaledwie 3700. Kiichiro nie zrezygnował jednak z zamysłu skonstruowania małego samochodu osobowego. Zaprojektował pojazd o długości 4.5 metra z silnikiem o pojemności pomiędzy 1000 a 1500 cm 3. Po przyjęciu wstępnego projektu przez inżynierów Toyoty w styczniu 1947 r. powstał prototyp Modelu SA z silnikiem typu S. Nadal obowiązywał zakaz produkcji samochodów osobowych wydany przez Ministerstwo Handlu i Przemysłu. Kiedy zakaz został cofnięty, przystąpiono do produkcji SA - pierwszego małego pojazdu osobowego Toytoy.
Następne lata były ciężką próbą dla nowej firmy. Model SA nie cieszył się popularnością, zyski spółki szybko malały. Rynek opanowała inflacja, firma popadała w coraz większe długi. Niezbędne były nakłady na inwestycje. Jednocześnie Toyota trwała przy polityce niezwalniania personelu, choć często zdarzało się, że przeciągała się wypłata poborów dla pracowników. Szczyt kryzysu finansowego nastąpił w roku 1950 r. - 2146 pracowników zwolniło się na własne życzenie. Wtedy to Taizo Ishida objął stanowisko prezesa stojącej na krawędzi bankructwa firmy.
Modernizacja spółki
Tarapaty finansowe były gorzką lekcją, ale nauczyły TMC, że musi polegać wyłącznie na sobie. W każdym wydziale trwały prace nad znalezieniem źródeł i metod wytwarzania własnych materiałów produkcyjnych - zasada ta, może nawet obsesyjna, obowiązuje w Toyocie do dziś.
Ustąpienie ze stanowiska przez Kiichiro zbiegło się z ogólną tendencją poprawy całej japońskiej gospodarki. Wydział eksportowy Toyoty Motor Sales Company dostał pierwsze zlecenie. Strata 76.5 miliona jenów w roku finansowym 1950 zmieniła się w zysk rzędu 249.3 milionów w roku następnym. W ciągu pięciu lat firma zintensyfikowała wysiłki nad modernizacją i większą wydajnością, nie tylko produkcyjną.
Wzrastał popyt na pojazdy ciężarowe i osobowe. Toyota Motor Sales Company w dalszym ciągu opierała się o system miesięcznych rat, powszechnie uznanych jako początek nowoczesnego systemu sprzedaży i finansowania wewnątrz firmowego. Wzrosły nakłady inwestycyjne. W 1952 r. produkcja Toyoty to 14 000 pojazdów rocznie.
Początek rozwoju firmy
Lata 1955 - 1964 to lata rozwoju zarówno gospodarki japońskiej jak i Toyoty. Na rynku pojawiło się wiele małych firm, które potrzebowały niewielkich ciężarówek do przewożenia towarów.
Największą ich liczbę sprzedano w latach 1955 - 1960. Wielkość produkcji pojazdów osobowych wzrosła z 20 000 do 165 000 w roku 1960. Rozpoczął się wyścig różnych producentów o zdobycie największego udziału w rynku pojazdów osobowych. Najlepszy okazał się model Crown Toyoty, a później, od 1957 - Corona.
W tym też czasie Toyota rozpoczęła eksportować swoje auta do USA i Brazylii.
Innowacje produkcyjne i nowe sposoby zarządzania firmą
Podniesienie poziomu produkcji zaowocowało zwiększonymi inwestycjami w rozbudowę fabryk. W kwietniu 1956 zrealizowany został wyznaczony dużo wcześniej cel produkcji 3000 pojazdów w miesiącu, następną poprzeczką, osiągniętą dość szybko, była liczba 10 000 pojazdów miesięcznie.
Gwałtowny wzrost produkcji wymagał wdrożenia nowych technik produkcyjnych, których opracowanie zaczęło się wraz z koncepcją "na czas" Kiichiro Toyody z roku 1937. Na taśmach produkcyjnych zainstalowano nowe, znacznie wydajniejsze maszyny.
Wdrożono system "jidoka" umożliwiający płynną regulację produkcyjną - zwiększanie i zmniejszanie wysokości produkcji w zależności od koniunktury na rynku. System zakładał przyuczenie pracowników do wielorakich funkcji produkcyjnych, a nie obsługiwania tylko jedynego jej odcinka. Jasno potwierdzał zasadę nieprodukowania większej ilości części niż potrzeba i pozostaje jednym z naczelnych założeń Systemu Produkcji Toyoty, także obecnie.
Po dopracowaniu metod produkcji przyszła kolej na wdrożenie systemu ciągłego doskonalenia. System Kaizen motywuje i zachęca pracowników do projektowania miejsca i polepszania warunków ich pracy. Natomiast system Kanban ułatwiał efektywniejszy obieg informacji i tym samym usprawniał system "tak jak trzeba".
System Produkcyjny Toyoty
Systemy "na czas", Kaizen i Jidoka podlegały ustawicznym przeobrażeniom i modyfikacjom. W procesie prób i błędów opracowano spójny model systemu produkcyjnego, który wdrożony został we wszystkich fabrykach Toyoty, także w zakładach produkujących części i materiały produkcyjne. System ten nazwano Systemem Produkcyjnym Toyoty (Toyota Production System - TPS).
Jego zasady głoszą :
Należy zmniejszać wielkość produkcji, dążyć do jej elastyczności,
Należy stale kontrolować miejsce i czas zastosowania części wymaganych w produkcji,
Ustawienie maszyn powinno zostać podporządkowane zasadzie ułatwiania pracy ludziom, nie należy kierować się ich pokrewnymi funkcjami.
Obecnie TPS znany jest w całym przemyśle motoryzacyjnym i używany przez firmy nie tylko z tej branży. Zawiera wiele koncepcji znajdujących powszechne uznanie - koncepcji, których podwaliny położyli założyciele koncernu Toyoty.
Początki legendy
Przemysł motoryzacyjny przeżywał lata prosperity. Wciąż rosło zapotrzebowanie na samochody dla pracowników umysłowych. Toyota zdecydowała się nie modernizować już istniejącego modelu Publica, lecz stworzyć samochód zupełnie nowy i lepszy. Toyota zaprezentowała światu Corollę. Pojawienie się Corolli było przełomem w historii firmy. Ten samochód zapoczątkował tendencję wyraźną u wszystkich jej następców - należy tak konstruować pojazdy, aby ich jakość biła na głowę wszystkie auta konkurencyjne, pamiętając o tym, że muszą być dostępne dla przeciętnego zjadacza chleba.
Corolla to nowa stylistyka, nowe zawieszenie, nowy silnik i nowa fabryka, w której była produkowana. We wrześniu 1966 powstał zakład w Takaoka. Początkowa wydajność produkcyjna tej fabryki, o powierzchni l 360 000 metrów kwadratowych, to 20 000 pojazdów miesięcznie. Handlowy sukces Corolli umożliwił Toyocie zbudowanie potężnej sieci sprzedaży. W 1968 roku roczna produkcja osiągnęła poziom miliona pojazdów.
Od wytwórcy krajowego do potęgi światowej
Europa, kolebka przemysłu motoryzacyjnego, stała się dla Toyoty poważnym wyzwaniem. Rynek europejski uważa się za najbardziej wymagający. Kiedy Duńczycy pojawili się na Tokyo Motor Show w październiku 1962, i byli zainteresowani dystrybucją Toyoty w Danii, Szwecji, Norwegii i Islandii, ich prośbę odrzucono. Natarczywość ekipy duńskiej zaprocentowała jednak wysłaniem próbnej partii Toyot do Danii w grudniu `62. Toyota autoryzowała swojego pierwszego dystrybutora europejskiego. W roku następnym do Danii wyeksportowano 400 Toyot Crown z kierownicą po prawej stronie, a w 1964 już 1500. Rok później działało już przedstawicielstwo Toyoty w Finlandii, które sprowadziło od razu 2000 pojazdów po osobistym przetestowaniu jazdy Toyotą Corona.
Po Skandynawii przyszedł czas na Holandię, potem Belgię i Szwajcarię. Po koniec lat sześćdziesiątych dealerzy Toyoty działali już w Wielkiej Brytanii, Francji, we Włoszech, Austrii i Grecji. Pod koniec dekady TMS eksportowała już swoje produkty do niemal wszystkich krajów europejskich. Największymi odbiorcami były wciąż kraje skandynawskie i Benelux. W innych wciąż przeważała produkcja europejska.
Zmieniło się to w latach siedemdziesiątych. Eksport do Wielkiej Brytanii wzrósł z 1000 w 1970 do 19 000 pojazdów w 1973 roku. Poprawie uległ też eksport do Francji i Niemiec. W roku 1960 Toyota wyeksportowała do Europy 13 samochodów, w 1965 było ich 5 900 sztuk. Osiem lat później - 163 000.
Japoński kryzys naftowy przez moment zagroził eksportowi, ale, paradoksalnie, kiedy rozszerzył się na inne rynki, wzrosło zapotrzebowanie na japońskie samochody, znane już ze swej jakości i niskiego zużycia paliwa. Najwięcej Toyot sprzedawało się w Ameryce Północnej. Zużycie paliwa stało się jednym z czynników decydujących przy zakupie auta, gwałtownie wzrósł popyt na pojazdy małolitrażowe.
Wzrost w Europie
Stopniowo odbudowywał się rynek europejski, od roku 1975 nastąpiła znaczna poprawa. Toyota skorzystała ze sposobności wybudowania linii produkcyjnej na Starym Kontynencie oraz autoryzowanej sieci sprzedaży. Pierwsza konferencja wprowadzenia produktu na rynek europejski odbyła się w marcu 1976 r. Przedstawiciele Toyoty poznali warunki lokalne - brukowane ulice Belgii, kręte drogi Szwajcarii i niemieckie autostrady. Decyzją konferencji należało stworzyć produkt bardziej odpowiedni dla rynków europejskich.
We wrześniu 1976 wyeksportowano do Europy milionową Toyotę. Wzmocniono sieć sprzedaży, system dystrybucji części i obsługi posprzedażnej. W tym samym roku sprzedano w Europie 200 000 Toyot. W 1980, po wprowadzeniu Toyoty Starlet, Tercel i Corolli, poziom sprzedaży osiągnął pułap 300 000 sztuk rocznie.
Rok 1980 był rekordowy, jeśli chodzi o sprzedaż Toyot w Europie. Zaraz potem wprowadzone zostały restrykcyjne ustawy importowe. Jen znacznie stracił na wartości. Starano się przeciwdziałać skutkom - Toyota jako pierwsza wprowadziła zasadę płatności za swoje produkty w lokalnej walucie, jednakże ceny znacznie wzrosły i tendencja wzrostowa sprzedaży załamała się.
Natomiast w Ameryce zanotowano gwałtowny skok sprzedaży. Toyota rozpoczęła batalię z Volkswagenem, pierwszym eksporterem na rynek amerykański. W 1976 w Stanach Zjednoczonych działało już ponad 1000 stacji dealerskich Toyoty, wybudowano fabryki w Los Angeles i Kalifornii. Spadek wartości jena zachwiał rynkiem w 1977, a kryzys naftowy 1979 miał pozytywny wpływ na sprzedaż w Ameryce.
Fuzja i reorganizacja
W roku 1982 powstała Toyota Motor Corporation z połączenia się Toyoty Motor Company i Toyota Motor Sales. Fuzja ta przyrównana została przez prezydentów Toyoty-Eiji Toyoda i Shoichiro Toyoda do integracji dwu stron jednej monety. Zjednoczenie pozwoliło na szybsze podejmowanie decyzji i efektywniejsze działanie na rynku. Zachowany został podział na działalność krajową i produkcję eksportową, jednak nowa struktura umożliwiała krótsze przetrzymywanie już wyprodukowanych pojazdów przeznaczonych na eksport w Japonii. W tym samym roku Toyota mogła się już poszczycić opanowaniem 40% japońskiego rynku motoryzacyjnego.
Reorganizacja sprzyjała także procesowi wdrażania zaawansowanych technologii w lalach osiemdziesiątych. Centralne Laboratoria Toyoty Badań i Rozwoju przeniesione zostały do nowej siedziby, dwukrotnie większej od pierwotnej. Inwestowanie w rozwój badań zaowocował wdrażaniem do produkcji nowych technologii.
Zmieniona została również struktura organizacyjna Toyoty w Stanach. Amerykanie wprowadzili obostrzenia celne na towary importowane. Stało się jasne, że aby Toyota mogła sprawnie funkcjonować na tym jakże ważnym rynku, musi wybudować w Stanach swoje fabryki montażowe. Nie było to łatwe zadanie.
Propozycja fuzji z Fordem odrzucona została po rocznych negocjacjach. Nie przyniosły one spodziewanego rezultatu stworzenia wspólnego modelu pojazdu. Rozmowy z GM okazały się bardziej owocne i obie firmy podpisały umowę o produkcji 200 000 samochodów osobowych skonstruowanych na bazie FF Sprintera. Nowa spółka The United Motor Manufacturing Inc. (NUMMI) powstała w roku 1984.
Po doświadczeniu joint venture, łatwiejszym stało się uzyskanie zezwolenia na budowlę własnych fabryk. Na miejsce ich budowy wybrano Georgetown, Kentucky i Cambridge Ontario. Wielkość produkcji wszystkich zakładów oszacowano na 250 000 sztuk pojazdów rocznie. W 1986 roku powstały Toyota Motor Manufacturing USA i Toyota Motor Manufacturing Canada.
W Europie było nieco trudniej. Konkurencja cenowa spowodowała, ze większy nacisk położono na rozwiązanie problemów bezpieczeństwa jazdy i zabezpieczeń antykorozyjnych. W latach 1982 - 1984 poziom sprzedaży utrzymywał się na tym samym poziomie. Opracowany został pięcioletni plan wzrostu sprzedaży na rynku europejskim, wysokość sprzedaży ustalono na poziomie 400 000 pojazdów. Wprowadzenie nowych modeli, wzmożone działania marketingowe oraz wsparcie finansowa dla najsłabszych rynków zaprocentowały szybko. Ceł osiągnięty został już po dwu latach, w roku 1986.
Po dziś dzień ambicją Toyoty jest odgrywać kluczową rolę na rynku europejskim. Firma ta, zatrudniająca około 183 900 pracowników (dane z marca 1999) oraz sprzedająca 4 641 000 (5 186 000 łącznie z Daihatsu) pojazdów rocznie wciąż pracuje nad umocnieniem swej pozycji w Europie . Z pewnością przyczyni się do tego pojawienie się w marcu 1999 Yarisa.
Toyota dziś — bazowanie na historii
Historia Toyoty to pasmo innowacji i wprowadzania różnorakich zmian. Począwszy od zakładów tkackich Toyody do osiągnięcia pozycji światowego producenta samochodów. Działalność współczesnej Toyota Group odzwierciedla starania o stałe podnoszenie standardów- produkcji, trendu zapoczątkowanego już przez Kiichiro Toyodę, który dostrzegł potrzebę podniesienia jakości produktów niezbędnych w procesie produkcji. Od jego czasów datuje się dążenie firmy do samowystarczalności w tym względzie. Dlatego dzisiejsza Toyota Group składa się z 15 głównych firm.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
