 Zwiedzaj razem z Grupa Media Informacyjne
Góry Skaliste (ang. Rocky Mountains, fr. Montagnes Rocheuses) – łańcuch górski, a właściwie system górski, wschodnia część Kordylierów, ciągnący się na długości ok. 4800 km, od rzeki Liard w Kolumbii Brytyjskiej do rzeki Rio Grande w stanie Nowy Meksyk.
Najwyższy szczyt to Mount Elbert (4401 m n.p.m.) znajdujący się w amerykańskim stanie Kolorado. Najwyższy szczyt w kanadyjskiej części gór to Mount Robson (3954 m n.p.m.).
Etymologia
Autorem nazwy jest kanadyjski podróżnik Pierre Gautier de Yarennes de la Verandrye. Po przekroczeniu rzeki Pierre Jaune, dziś Yellowstone ("rzeka żółtego kamienia") 1 stycznia 1743 r. Alexander Mackenzie przebył je w 1793 r. i nazwał Stoney Mountains "góry kamieniste". Góry te przedstawiały się ciągnącym ku zachodowi osadnikom jako potężny mur najeżony skałami, toteż w drugiej połowie XIX w. powrócono do pierwszej nazwy[1].
Geografia i geologia
Zbudowane są ze skał osadowych, metamorficznych i magmowych (zarówno głębinowych jak i wulkanicznych). Na wschodzie od nich rozciąga się obszar zwany Wielkimi Równinami.
Niektóre pasma południowych gór kształtowały się w prekambrze (3980 - 600 mln lat temu). Młodsze łańcuchy Gór Skalistych wypiętrzyły się w kredzie (140 - 60 mln lat temu). Góry zbudowane są ze skał pochodzenia wulkanicznego i skał metamorficznych; młodsze skały osadowe występują na skraju południowej części, a skały wulkaniczne z okresów paleogenu i neogenu (65 - 1,8 mln lat temu) - w pasmie San Juan Mountains. Pasmo Teton Range i inne środkowo-północne pasma górskie są przykładem intruzji granitowej fałdowanych i rozerwanych skał ery paleozoicznej i ery mezozoicznej.
Okresy zlodowacenia występowały od plejstocenu (1,8 mln - 70 000 lat temu) do holocenu (mniej niż 11 000 lat temu). Lodem pokryły się m.in. jezioro Bull (około 150 000 lat temu) oraz rejon Pinedale (15 000 - 20 000 lat temu). Dziewięćdziesiąt procent Parku Narodowego Yellowstone było pokryte lodem w czasie małej epoki lodowcowej, która trwała w latach 1550-1860. Lodowce Agassiz i Jackson z Parku Narodowego Glacier miały największy zasięg około 1860 roku.
Woda pod różną postacią rzeźbiła dzisiejszy krajobraz Gór Skalistych. Odpływy i topniejący śnieg zasilają rzeki i jeziora, zapewniając wodę jednej czwartej powierzchni Stanów Zjednoczonych. Rzeki, które spływają z Gór Skalistych docierają do trzech z pięciu oceanów świata: Atlantyku, Pacyfiku i Oceanu Arktycznego.
Główne rzeki to m.in.:
Arkansas
Athabaska
Kolorado
Kolumbia
Fraser
Kootenay
Missouri
Peace
Platte
Rio Grande
Saskatchewan
Snake
Yellowstone
Klimat
W Górach Skalistych panuje typowy górski klimat. Średnia roczna temperatura w dolinach oscyluje w granicach 6 °C. Lipiec jest tu najcieplejszym miesiącem, średnia temperatura dochodzi do 28 °C. W styczniu średnia temperatura wynosi około −14 °C i jest to najzimniejszy miesiąc w roku. Średnia roczna wysokość opadów wynosi w przybliżeniu 360 mm.
W rejonie Gór Skalistych lato jest zwykle ciepłe i suche, ponieważ deszczowe chmury z zachodu zatrzymywane są przez pasmo górskie po jego zachodniej stronie. Średnia temperatura lata to 15 °C a średnia wysokość opadów to około 150 mm. Zima obfituje w opady i niskie temperatury, średnia temperatura to −2 °C, a średnia wysokość opadów śniegu to 29 cm. Na wiosnę średnia temperatura wynosi 4 °C, a wysokość opadów 107 mm. Jesień przynosi opady o średniej wysokości 66 mm i temperaturę około 7 °C.
Turystyka
Co roku krajobrazy i ośrodki rekreacyjne ściągają w Góry Skaliste miliony turystów. Głównym językiem jest angielski, lecz są też miejsca, w których używane są inne języki jak np. język hiszpański, języki indiańskie oraz język francuski (głównie w kanadyjskiej części gór).
Główne atrakcje turystyczne to:
W USA:
Pikes Peak
Kanion Royal Gorge
Park Narodowy Gór Skalistych
Park Narodowy Yellowstone
Park Narodowy Grand Teton
Park Narodowy Glacier (USA)
Sawtooth National Recreation Area
W Kanadzie:
Park Narodowy Banff
Park Narodowy Jasper
Park Narodowy Kootenay
Park Narodowy Waterton Lakes
Park Narodowy Yoho
Park Narodowy Glacier w Montanie oraz Park Narodowy Waterton Lakes w prowincji Alberta graniczą ze sobą (ich granica to granica państwowa między USA a Kanadą) i tworzą Międzynarodowy Park Pokoju Waterton-Glacier.
W zimie główną atrakcją są liczne trasy narciarskie. Najbogatsze pod tym względem są stany Kolorado, Utah i Idaho.
W Kolumbii Brytyjskiej znajdują się liczne parki prowincjonalne, z których największe to Mount Assiniboine Provincial Park, Mount Robson Provincial Park, Northern Rocky Mountains Provincial Park, Kwadacha Wilderness Provincial Park, Stone Mountain Provincial Park i Muncho Lake Provincial Park.
Najwyższe szczyty
Mount Elbert – 4401 m,
Mount Massive – 4398 m,
Mount Harvard – 4397 m,
La Plata Peak – 4379 m,
Blanca Peak – 4374 m,
Uncompahgre Peak – 4365 m,
Crestone Peak – 4359 m,
Mount Lincoln – 4357 m,
Castle Peak – 4352 m,
Grays Peak – 4352 m,
Mount Antero – 4351 m,
Mount Blue Sky – 4348 m,
Longs Peak – 4346 m,
Mount Wilson – 4342 m,
Mount Princeton – 4329 m,
Mount Yale – 4329 m,
Maroon Peak – 4317 m,
Mount Sneffels – 4315 m,
Capitol Peak – 4309 m,
Pikes Peak – 4302 m,
Mount Eolus – 4294 m,
Handies Peak – 4285 m,
Culebra Peak – 4283 m,
San Luis Peak – 4274 m,
Mount of the Holy Cross – 4271 m,
Grizzly Peak – 4266 m,
Mount Ouray – 4255 m,
Mount Meeker – 4240 m,
Vermilion Peak – 4237 m,
Mount Silverheels – 4215 m,
Rio Grande Pyramid – 4214 m,
Gannett Peak – 4209 m,
Grand Teton – 4199 m,
Bald Mountain – 4173 m,
Mount Oso – 4173 m,
Mount Jackson – 4169 m,
Bard Peak – 4159 m,
Peak 10 – 4157 m,
West Spanish Peak – 4155 m,
Hagues Peak – 4137 m,
Mount Powell – 4135 m,
Tower Mountain – 4132 m,
Treasure Mountain – 4125 m,
Kings Peak – 4120 m,
North Arapaho Peak – 4117 m,
Parry Peak – 4083 m,
Williams Mountains High Point – 4081 m,
Sultan Mountain – 4076 m,
West Buffalo Peak – 4064 m,
Mount Herard – 4062 m,
Summit Peak – 4056 m,
Dolores Peak – 4053 m,
Antora Peak – 4046 m,
Henry Mountain – 4042 m,
Lavender Peak – 4037 m,
Jacque Peak – 4027 m,
Bennett Peak – 4026 m,
Wind River Peak – 4022 m,
Conejos Peak – 4017 m,
Cloud Peak – 4013 m,
Wheeler Peak – 4013 m,
Francs Peak – 4012 m,
Twilight Peak – 4012 m,
South River Peak – 4009 m,
Bushnell Peak – 3996 m.
Source: Wikipedia.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
