 Fotografia to światło – rodzaje światła w fotografii
Fotografia to światło– slogan wytarty, wykorzystywany praktycznie na każdym kursie fotografii. Równie często mówi się o malowaniu światłem. Skądinąd właśnie dlatego ten blog nazywa się tak a nie inaczej. Światło ma wiele różnych postaci i jest trudne do opanowania, ale przy odrobinie wysiłku każdy może sobie z nim poradzić. Z tego artykułu dowiecie się jak według mnie wygląda rozwój każdego fotografa, oraz jakie mamy rodzaje światła i jak nad nim zapanować.
…jakie mamy rodzaje światła i jak nad nim zapanować.
W mojej opinii w życiu każdego fotografa można wyróżnić 5 etapów rozwoju, takie fotograficzne “from zero to hero”. W moim wypadku kolejność nauki wyglądała mniej więcej tak:
- Nauka podstaw– terminy techniczne, ustawienie aparatu, poprawne naświetlenie klatki
- Obróbka cyfrowa
- Podstawy kompozycji — zasada trójpodziału i gorących punktów, kompozycja otwarta i zamknięta itp.
- Zaawansowana kompozycji — łamanie reguł, rytmy
- Widzenie i wykorzystywanie światła.
O ile pierwsze trzy etapy można w pewnym momencie uznać za opanowane to dwóch ostatnich fotograf uczy się przez całe życie. Oglądając zdjęcia znajomych sprzed 3–4 lat i porównując do dzisiejszych widać olbrzymi postęp jakiego dokonali w widzeniu świata i kompowaniu ujęć. Mówi się, że “pierwsze 10 000 zdjęć będzie najgorszych w twoim życiu” i chyba tu jest klucz do samodoskonalenia. Oglądanie fotografii czy czytanie książek niewiele daje bez praktyki– a o nią w dobie fotografii cyfrowej bardzo łatwo. Wyobraźcie sobie, że jesteście ograniczeni tylko do 36 klatek– nauka byłaby o wiele droższa.
Ale nie na kompozycji czy samodoskonaleniu chcę się skupić. Ostatnio zdałem sobie sprawę, że w taką pogodę jaką mamy teraz za oknem nie chce mi się nawet wyciągać aparatu (chyba że muszę). Może wchodzę na 5 etap? Jakie mamy rodzaje światła? Poniższy podział jest wysoce subiektywny, ale chyba dosyć kompleksowo wyczerpuje temat:
Ze względu na źródło
- Światło zastane — światło, które mamy w miejscu wykonywania zdjęć. Może być naturalne (słoneczne), sztuczne, ostre, miękkie
- Światło dodane — dodane przez fotografa np. za pomocą lampy błyskowej, blendy– może być miękkie lub twarde
- Światło mieszane — gdy korzysta się z obu wariantów oświetlenia np. światło słoneczne + błyskowe
Ze względu na charakter
- Światło twarde/ostre — światło wywołujące bardzo ciemne cienie fotografowanego obiektu, osoby. Z reguły światła o takie charakterystyce należy unikać– w wypadku portretów uwidacznia wady skóry, zmarszczki, powoduje różnego typu plamy, z reguły przygasza kolory i utrudnia poprawne naświetlenie zdjęcia. Poznać je nałatwiej właśnie po cieniach– bardzo ciemne, o ostro zarysowanych konturach wskazują na światło twarde. Z reguły pada bezpośrednio od źródła do fotografowanego obiektu
- Światło miękkie — światło, które zostało rozproszone za pomocą dyfuzora. Światło dodane można zmiękczyć na wiele sposobów np. za pomocą softboxu, półprzeźroczystego materiału, chusteczki higienicznej, która zostanie umieszczona między źródłem światła a fotografowanym obiektem. W wypadku światła słonecznego dyfuzorem moga być chmury, mgła. Światło tego typu jest z reguły pożądane, wykorzystywane często w wypadku portretów, makro, ale także pejzaży. Najłatwiej je rozpoznać po miękkich, delikatnych cieniach.
Ze względu na kolor
- Światło neutralne/białe — Światło o temperaturze 5500 Kelwinów, stosowane w niektórych świetlówkach, lampach studyjnych i błyskowych, oraz emitowane przez słońce w zenicie. Nie dodaje zabarwienia do fotografii
- Światło zimne — o temperaturze poniżej 5500 Kelwinów, stosowane powszechnie w tańszych żarówkach diodowych, ale także świetlówkach, lampach rtęciowych. Nadaje zdjęciom dramatyzmu i wrażenia wyalienowania, raczej uznawane za negatywny, poza szczególnymi zastosowaniami
- Światło ciepłe — o temperaturze powyżej 5500 Kelwinów. Emitowane przez słońce o wschodzie i zachodzie*, jak również zwykłe żarówki i lampy halogenowe. Ogólnie pozytywne, ale zbyt żółte powoduje brzydkie zabarwienie zdjęcia. Zmora fotografów ślubnych na weselach i w kościele
Ze względu na miejsce padania
- Światło/oświetlenie wąskie — gdy oświetlony jest mniejszy fragment fotografowanego obiektu np. mniejsza część twarzy. Ciekawe do podkreślenia rysów, bądź figury, wykorzystywane powszechnie w fotografii aktu, zdjęciach typu low key.
- Światło/oświetlenie szerokie — analogicznie, oświetlona większa część fotografowanego obiektu. Z reguły spłaszcza twarz i rysy, skraca nos.
Ze względu na ustawienie źródła
- Światło boczne — ustawione z boku fotografowanego obiektu. Bardzo dobrze pokazuje fakturę materiałów, ale uwidacznia także wszelkie wady i nierówności fotografowanego obiektu. Oświetlenie tego typu pojawia się również przy odbiciu światła błyskowego od ściany.
- Światło w kontrze/ świało kontrowe — gdy fotograf ustawiony jest pod światło, z reguły wymaga albo prześwietlenia fotografii lub dopalenia pierwszego planu dodatkowym źródłem światła — blendą, lampą błyskową. Wykorzystywane w fotografii portretu, jak również makro (osobiście uwielbiam robić zdjęcia pod światło z pomocą blendy), w fotografii jedzenia, zdjęciach szkła. Fotografowanie pod światło daje możliwość uzyskania bardzo atrakcyjnego bokeh np. przez liście drzewa.
Wydawać by się mogło, że prosta sprawa– światło jakie jest każdy widzi. W praktyce jednak wybór właściwego oświetlenia z dostępnej palety (a nie wyczerpałem jeszcze wszystkich wariantów!) jest najtrudniejszym i najbardziej kluczowym momentem wykonania fotografii. Poniżej prezentuję Wam nieco większy zbiór zdjęć, wykonanych przy bardzo różnym oświetleniu– zwróćcie uwagę, że jaki efekt można uzyskać, jeżeli zaczyna się zwracać uwagę na oświetlenie.
* pewne uproszczenie– słońce emituje zawsze światło o tej samej barwie, kolor zmienia się w trakcie przechodzenia przez atmosferę,
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
Słownik fotograficzny
Najważniejsze konkursy fotograficzne na świecie
Portfolia fotograficzne
Książki o fotografii
100 najważniejszych zdjęć świata
