 Końskie zapalenie mózgu
Końskie zapalenie mózgu
Końskie zapalenie mózgu to niezwykle groźna choroba. Może być ona nieinwazyjna do organizmu lub spowodować trwałe uszkodzenia, niepełnosprawność, a nawet śmierć. Do zapalenia mózgu dochodzi, gdy stan zapalny obejmuje miąższ mózgu. Zalicza się go do stanów zapalnych układu nerwowego i mogą powodować, np. wirusy, które uszkadzają centralny układ nerwowy w organizmie. Można wyróżnić kilka zapaleń mózgu, do popularniejszych należy także końskie zapalenie mózgu, które można podzielić na trzy odmiany: wenezuelskie, wschodzie i zachodnie. Gdzie występuje ta choroba, jakie są objawy, diagnostyka i leczenie tego schorzenia?
Bardzo długo utożsamiano tę chorobę wyłącznie z zachorowaniami zwierząt, głównie koni, osłów, czy mułów. Jednak później zauważono, że może ona dotykać także ludzi. Końskie zapalenie mózgu powstaje poprzez zarażenie się alfawirusami, przenoszonymi przez komary. Owady te wkłuwają się do zarażonych zwierząt, by następnie przenieść wirusa na człowieka. Końskie zapalenie mózgu występuje głównie w krajach Ameryki, jednak można się nim zarazić, przebywając na wycieczce w którymś z tych krajów. Nie istnieje żadna szczepionka przeciwko tej chorobie. Gdzie zatem można spotkać wenezuelskie, wschodnie, zachodnie, końskie zapalenie mózgu?
końskie zapalenie mózgu
Występowanie końskiego zapalenia mózgu
Wirusy najczęściej infekują niemowlęta, dzieci i osoby po 50. roku życia. Końskie zapalenie mózgu jest sporadycznie lub występuje jako nieliczne epidemie. Wektorem infekcji są komary bytujące na terenach endemicznych. Choroba spotykana jest w krajach obu Ameryk:
wschodnie EE: tereny południowo-wschodniej Kanady oraz północna część Ameryki Południowej oraz Karaiby; wirus przenoszony komary Culiseta melanura;
zachodnie EE: obszary położone w kierunku zachodnim od rzeki Missisipi, Meksyk i Ameryka Południowa; wirus przenoszony przez komary Culex sp. i Anopheles sp.;
wenezuelskie: okresowe epidemie w Wenezueli, Ekwadorze, Kolumbii i Peru; wirus występuje też w Ameryce Środkowej i Stanach Zjednoczone Ameryki Północnej.
Objawy końskiego zapalenia mózgu
Wschodnie, zachodnie i wenezuelskie końskie zapalenie mózgu mają różnorodne objawy. Najbardziej inwazyjne dla organizmu ludzkiego jest wschodnie zapalenie mózgu, określane mianem EEE (Eastern Equine Encephalitis). Powoduje ono sporą śmiertelność, ponieważ sięga ona aż 50% wszystkich chorych. Jak w przypadku innych chorób niezwykle ważna jest diagnostyka i leczenie. Objawami wschodniego, końskiego zapalenia mózgu są na początku objawy grypopodobne, bardzo charakterystyczne dla tej grupy chorób (głównie tropikalnych oraz wywoływanych przez różnorodne owady). Pojawia się wysoka gorączka, osłabienie organizmu, wymioty, ból stawów i mięśni, a nawet zaburzenia świadomości. Po tym czasie dołączają zaawansowane objawy neurologiczne, takie, jak: omdlenia, sztywność karku lub nawet śpiączka z napadami drgawek. W przypadku wschodniego, końskiego zapalenia mózgu może dojść do porażenia nerwów czaszkowych i różnorodnych, innych objawów ogniskowych. Gdy zapalenie to nie jest leczone lub wchodzi w stadium zaawansowania, to pojawiają się zmiany neurodegeneracyjne i przekrwienie mózgu. Co ciekawe, ciężkie postaci tego schorzenia trwają zazwyczaj jeden dzień, natomiast łagodniejsze, mogą nawet trwać kilka tygodni. Jest to najbardziej inwazyjne końskie zapalenie mózgu, dlatego warto podjąć leczenie natychmiast.
Planując wakacje w Wenezueli, Kolumbii, Ekwadorze, czy Peru, a także w Ameryce Południowej, można być bardziej spokojny. Wirus końskiego zapalenia mózgu nie jest na tych obszarach aż tak inwazyjny. Do głównych objawów należą: bóle grypopodobne oraz charakterystyczny, ostry ból głowy połączony z wymiotami. Bardzo często symptomom tym towarzyszy gorączką oraz nieznaczna sztywność karku, która nie jest aż tak dokuczliwa, jak w przypadku EEE. Zachodnie i wenezuelskie końskie zapalenie mózgu, oznacza się jako kolejno: WEE (Western Equine Encephalitis) oraz VEE (Venezuelan Equine Encephalitis). Niestety, w przypadku tych dwóch schorzeń bóle głowy powoli zaczynają się nasilać i prowadzą do utraty przytomności, drgawek, letargu. Powikłaniami mogą być niedowłady albo porażenia nerwów czaszkowych. Po inwazyjnym i nieleczonym zachodnim, końskim zapaleniu mózgu pozostają trwałe ubytki, które najczęściej występują u niemowląt. Śmiertelność tej choroby wynosi około 10%. Na odmianę wenezuelską umiera około 0,5%, czyli stosunkowo najmniej osób.
Zobacz także inne choroby tropikalne takie jak: Mycetoma, Trąd czy Tyfus plamisty
Diagnostyka
Diagnostyka tej choroby odbywa się głównie w szpitalu, dlatego, jeśli chory podejrzewa, że mógł się zarazić, musi natychmiast zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, który skieruje go do specjalisty. Choremu pobierany jest płyn mózgowo - rdzeniowy poprzez badanie punkcyjne. Największe zmiany, które można zdiagnozować po pobraniu płynu mózgowo-rdzeniowego, występują w przypadku wschodniego, końskiego zapalenia mózgu. Zwykle stwierdzany jest podwyższony poziom białka i pleocytoza. Sam odczyn jest niezwykle silny. Bardzo często lekarz wykonuje także testy serologiczne z zastosowaniem IgM. Bardzo dobre jest także badanie rezonansem magnetycznym, które pokazuje zmiany ogniskowe w obrębie jąder podkorowych, pnia mózgu i wzgórza.
Leczenie i zapobieganie końskiego zapalenia mózgu
Wszystkie postaci końskiego zapalenia mózgu podlegają leczeniu objawowemu. Pacjent musi poddać się hospitalizacji i obserwacji. Zazwyczaj stosuje się środki przeciwgorączkowe oraz te, które leczą skutki końskiego zapalenia mózgu. Jeśli pacjent zachoruje na zapalenie opon mózgowych lub niedowład, będzie leczony pod tym kątem. Warto nie lekceważyć tej choroby, gdyż może być ona niebezpieczna dla organizmu ludzkiego, zwłaszcza postać wschodnia. Istnieje także szczepionka na to schorzenie, jednak nie jest ona stosowana powszechnie, ponieważ choroba ta, nie jest aż tak popularna. Zaleca się szczepienia głównie osobom, które mają bezpośrednią styczność z końskim zapaleniem mózgu, np. w laboratorium, lub przebywają na terenach wiejskich i mając styczność ze zwierzętami typu: konie, muły, osły.
Profilaktyka jest podobna jak w przypadku różnorodnych schorzeń, które powodują ukąszenia owadów i zaleca się zakupienie odpowiednich repelentów.
Do najsilniejszych repelentów na rynku należy preparat na komary Mugga.
Uwaga!
- Powyższa porada jest jedynie sugestią i spisem informacji z wielu renomowanych źródeł i w przypadku problemów zdrowotnych nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Zawsze w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem !
- Informacje opierają się na stanie wiedzy z dnia publikacji 13.07.2018 i mogą ulec zmianie.
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
