Zaćma (katarakta)
Jest to schorzenie związane z procesem starzenia się, ale nie znaczy, podeszłym będzie miała zaćmę. Ta choroba jest skutkiem zmętnienie że świat jest postrzegany jakby przez mgłę.
Choć większość przypadków dotyczy osób po 70. roku życia, chorować mogą też młodsze. Zdarza się, choć rzadko, i u niemowląt - wówczas ma charakter wrodzony. Zaćma może także się rozwijać jako wtórny objaw innych chorób oczu, np. jaskry, lub być następstwem jeszcze innych schorzeń, np. cukrzycy. Przyczyną bywają też urazy soczewki, napromieniowanie, zatrucia chemiczne i farmakologiczne, choroby dziedziczne. Sprzyja zaćmie ostre światło słoneczne, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, wdychanie zanieczyszczonego powietrza.
AK ROZPOZNAĆ ZAĆMĘ
- Nieostre widzenie, czasem pogarszające się przy jasnym świetle
- Pogorszenie widzenia w ciemności, trudności w rozróżnianiu ruchów, szczególnie ruchu przedmiotów
- Widzenie refleksów, rozpraszania światła wokół jego źródeł, np. reflektorów samochodu czy słońca
- Nagła poprawa w widzeniu z bliska (nie trwa jednak długo, wkrótce nasila się zamglone widzenie)
- Podwójne lub potrójne widzenie w jednym oku
- Mleczny lub matowy wygląd normalnie przezroczystej soczewki (to już stan zaawansowany)
- Bolesne zaczerwienienie, wzrost ciśnienia wewnqtrz gatki ocznej (stan bardzo zaawansowany)
DIAGNOSTYKA
Podejrzenie zaćmy mogą nasunąć lekarzowi od razu takie objawy, jak niewyraźne lub podwójne widzenie, zamglenie wzroku czy częsta potrzeba zmiany okularów u pacjenta. Już początkowe stadium choroby można łatwo wykryć podczas rutynowego badania wzroku. Dla potwierdzenia diagnozy wykonuje się badania za pomocą oftalmoskopu, polegające na skierowaniu wąskiej wiązki światła na różne części siatkówki. Okulista, używając specjalnych przyrządów, określa dokładnie charakter, lokalizację i zasięg zaćmy.
LECZENIE (METODY)
Jedyną skuteczną metodą leczenia zaćmy jest zabieg, przeprowadzany obecnie rutynowo, ambulatoryjnie, polegający na usunięciu zmętniałej soczewki. Kiedyś lekarze robili to dopiero wówczas, gdy soczewka była bardzo zmętniała i pacjentowi utrudniało to normalne funkcjonowanie. Ponieważ nie było sztucznych soczewek, którymi można byłoby zastąpić starą zmętniałą, pacjent otrzymywał po operacji okulary z bardzo mocnymi szkłami. Kiedyś usuwano zmętniałą soczewkę wraz z torebką, w której się znajdowała (tzw. metoda wewnątrztorebkowa), dziś robi się to metodą zewnątrztoreb-kową, pozostawiając torebkę. Jej wariantem jest metoda fakoemul-syfikacji, polegająca na rozbijaniu zmętniałej soczewki ultradźwiękami, odsysaniu i wszczepieniu sztucznej, zwijalnej soczewki. Taki zabieg jest bezpieczny i skuteczny, wymaga jedynie kil-kumilimetrowego cięcia. Trwa kilkanaście minut i pacjent niemal tuż po zabiegu może iść do domu, a po kilku dniach już dobrze widzi.
METODY USUWANIA ZAĆMY
Dziś najczęściej wykonuje się to metodą fakoemulsyfikacji, która polega na rozdrobnieniu zmętniałej soczewki ultradźwiękami, a następnie odessaniu zmętniałych resztek specjalną sondą. W przeciwieństwie do innych, starszych metod, które byty możliwe do zastosowania, gdy choroba już była mocno rozwinięta, ta umożliwia wykonanie zabiegu w dowolnym momencie trwania schorzenia. Po odessaniu resztek zmętniałej soczewki wszczepia się nową. Najlepsze są samozwijalne, które same układają się w przeznaczonym dla nich miejscu. Taka soczewka jest przyjazna dla siatkówki i idealnie przylega do torebki soczewki. Zaćmę usuwa się też metodą femtofa-koemulsyfikacji. W tym przypadku za pomocą lasera wykonuje się tzw. porty, przez które wprowadza się narzędzia rozbijające zmętniatą soczewkę. Potem innymi portami narzędzia się wyprowadza i wszczepia nową soczewkę. Z kolei inna metoda laserowa to kapsu-lotomia, stosowana przy zaćmie wtórnej, kiedy dochodzi do zmętnienia tylnej torebki soczewki po przeprowadzeniu operacji usunięcia zaćmy metodą wewnątrztoreb-kową. Do takiego zmętnienia dochodzi po pewnym czasie u 10-30 proc. pacjentów. W usuwaniu zaćmy wykorzystywane są różne lasery, które, w zależności od ich parametrów, wpływają na sposób przeprowadzenia zabiegu. To, co je wszystkie tączy, to wysoka skuteczność.
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |