 Włosy zdrowe i uszkodzone
Jedną z przyczyn uszkodzenia włosa jest zniszczenie jego osłonki, którą pokryte są włosy od zewnątrz. Włosy pozbawione zewnętrznej osłonki bardzo łatwo uszkadzają się, gdyż łuski przestają do siebie przylegać i pozwalają przenikać do wnętrza zanieczyszczeniom oraz szkodliwym substancjom chemicznym.
Uszkodzenie włosa może nastąpić pod względem światła i słońca (promienie UV), a także zbyt częstego mycia silnymi szamponami, suszenia włosów elektryczną suszarką i działania większości chemicznych zabiegów upiększających.
Źródłem poważnych uszkodzeń włosów są środki stosowane do odbarwiania włosów. Większość środków koloryzujących zawiera amoniak, który odchyla zewnętrzne łuski włosa, następnie wprowadzone są do jego wnętrza barwniki, uaktywnione pod wpływem czynnika utleniającego. Preparaty do trwałej ondulacji zawierają bardzo silne związki utleniające i redukujące, które niszczą naturalne wiązania chemiczne wiążące włókna keratyny. Zabiegi te powodują uszkodzenie struktury włosów, rozdwajanie się końcówek, kruchość i łamliwość.
Niewłaściwie wykonana trwała może uszkodzić włosy, na poziomie samego korzenia i stać się powodem ich trwałego zniszczenia.
Chwilowe nadmierne wypadanie włosów może być spowodowane wieloma przyczynami:
- silny stres może nastawić organizm na maksymalne skierowanie energii w celu podreperowania sił witalnych. W wielu przypadkach od stresującego wydarzenia do zauważalnej utraty włosów mijają nawet trzy miesiące. Stres może mieć charakter fizyczny (operacja, choroba) lub emocjonalny (śmierć bliskiej osoby).
Jedną z przyczyn wypadania włosów u kobiet jest stres związany z porodem.
- niedobory odżywcze - są one spowodowane dietami oraz głodzeniem się czyli anoreksją, u niektórych osób wywołuje ona utratę włosów.
- leki - stosowane zwłaszcza w chemioterapii przeciwrakowej, leki przeciw depresyjne, a także leki na nadciśnienie oraz wysokie dawki witaminy A powodują również wypadanie włosów.
- zmiany hormonalne zachodzące podczas ciąży, zażywanie pigułki antykoncepcyjnej oraz zmiany związane z okresem przekwitania są przyczynami nadmiernego wypadania włosów.
Jeżeli łysienie jest spowodowane jednym z tych czynników to włosy odrosną, gdy zostanie zlikwidowana przyczyna. Istnieją jednak różne typy łysienia utrzymującego się dłużej, a nawet stale.
Do najczęściej spotykanych należą:
- wyłysienie typu męskiego - jest to najczęstsza postać łysienia. Przyczyna choroby nie jest dotąd ustalona, uważa się, że warunkują ją hormony męskie lub związek przyczynowy z łojotokiem. Współistnienie z tą chorobą łojotoku i tłustego łupieżu jest częste. Umiejscowienie wyłysienia dotyczy kątów czołowych i szczytu głowy. Początek procesu chorobowego najczęściej występuje po 40 roku życia, postacie cięższe już po 23-25 roku życia. Mechanizm łysienia polega na skróceniu okresu anagenu, a przedłużenie telogenu. Wskazane jest zwalczanie łojotoku ( jeżeli towarzyszy ), stosowanie mieszanek drażniących na spirytusie i delikatnych masaży fizykoterapii. W razie zmian bardzo zaawansowanych można stosować przeszczepianie włosów, peruki, treski.
- łysienie rozlane kobiet - występować może w różnych okresach życia: po pokwitaniu, około 30-40 roku życia, w okresie klimakterium. Przyczyny moga być różne. Wypadanie włosów zaczyna się na szczycie głowy lub w okolicach czołowych ( jak u mężczyzn ). nigdy nie dochodzi do całkowitego wyłysienia, jedynie przeżadzenia. Często towarzyszy łojotok i łupież. Przebieg choroby jest długotrwały, towarzyszą mu nawroty. Leczenie jest bardzo trudne. W przypadku istnienia zaburzeń hormonalnych należy zwrócić uwagę na ich leczenie. Należy unikać wszelkich śkodków stosowanych zewnętrznie do pielęgnacji włosów, które mogą uszkodzić włos chemicznie lub mechanicznie. Korzystny wpływ pośredni mają : odpoczynek, uregulowany tryb życia, odpowiednie zapotrzebowanie organizmu na tlen.
- wyłysienie plackowate - jest to ogniskowe łysienie ograniczone występujące u dzieci i dorosłych obojga płci. Przyczyny powstawania są nieznane, jednak bierze się pod uwagę liczne teorie ( rola wchłaniania białek, teoria zakaźna ). Pewną rolę wywiera nieprawidłowe odżywianie włosów wskutek zmian w okolicy brodawki włosa. Zmiany chorobowe obejmują najczęściej tylko głowę, a w dalszej kolejności brodę ( u mężczyzn ), okolice brwi, rzęs, dołów pachwinowych i okolic pachwinek. Początek jest nagły. Na głowie najczęściej zajęte są okolice ciemienia i potylica, rzadziej boki głowy. Ognisk może przybywać, mogą się one zlewać i wytwarzać większe ogniska pozbawione włosów, aż do zajęcia całej głowy. W takich przypadkach pojawia się również wypadanie brwi i rzęs, a także włosów w innych okolicach. Leczenie jest niezmiernie trudne. Choroba ciągnie się miesiącami, a nawet latami, leczenie jest często nieskuteczne. Leczenie ogólne polega na podawaniu leków wzmacniających organizm, witamin, leków uspokajających. Leczenie miejscowe polega na podawaniu miesznek drażniących na spirytusie, naświetlaniu lampą kwarcową, stosowanie ręcznego lub wibracyjnego masażu w gabinecie kosmetycznym. Przy ogniskach bardzo licznych lub wyłysieniu całkowitym nosi się peruki. Odrastające włosy są odbarwione – nie wskazane jest ich farbowanie. Można smarować mieszaniną soku z łupin zielonych orzechów włoskich i alkoholu.
- łysienie poporodowe - powstaje na tle hormonalnym lub urazu poporodowego. Nasilenie następuje w 10-20 tygodniu po porodzie, okres trwania to kilka miesięcy. Objawia się przerzedzeniem włosów, początkowo na szczycie głowy, potem na całej głowie. Leczenie nie jest konieczne.
- łysienie neuropochodne (psychogenne), powstają ograniczone, nieregularne, rzadziej rozlane ogniska. Może przypominać wyłysienie plackowate. Występuje w kilka dni lub 2-3 miesiące po zadziałaniu stresu. Leczenie polega na podawaniu leków uspokajających, miejscowo- mieszanek drażniących
- łysienie po chorobach zakaźnych (pogorączkowe) może występować np. po durze brzusznym - pod wpływem wysokiej temperatury, ewentualnie na skutek działania toksyn bakteryjnych. Łysienie może rozpoczynać się w kilkia miesięcy po chorobie i trwać około 2 miesiące. Charakter łysienia jest rozlany, następuje przerzedzenie włosów, rzadko większa ich utrata. Odrost włosów jest całkowity. Leczenie nie jest konieczne, można podawać leki wzmacniające.
- łysienie w wyniku mechanicznego lub chemicznego uszkodzenia włosów - czynnikami mechanicznymi powodującymi łysienie mogą być: przewlekłe urazy, złe pielęgnowanie włosów, przewlekłe drapanie.Włosy ulegają rozszczepianiu się, są łamliwe, następuje zmiana ich zabarwienia. Zmiany są na ogół ogniskowe- może dochodzić do ogniskowych wyłysień.Często nasilenie zmian dotyczy brzegu skóry owłosionej. Czynnikami fizycznymi mogą być: promienie nadfioletowe i słoneczne oraz używanie suszarki, rozjaśnianie oraz promienie Roentgena ( w pewnych dawkach powodują całkowite wypadanie włosów- chamują okres ich wzrostu ) Czynnikami chemicznymi uszkadzającymi włos i powodującymi łysienie mogą być metale ciężkie i inne środki trujące ( np. trucizna na szczury ), środki kosmetyczne i preparaty fryzjerskie, niektóre leki np. środki chamujące dzielenie się komórek, stosowane przy niektórych rodzajach nowotworów, powodują zachamowanie wzrostu włosa i wypadanie anagenowe, na skutek czego następuje bardzo szybkie i gwałtowne łysienie typu rozlanego. Leczenie polega na natychmiastowym usunięciu czynnika przyczynowego. Zwykłe łysienie cofa się całkowicie, wyjątek stanowi uszkodzenie po promieniach Roentgena, które po dużej dawce może dać trwałą utrate włosów.
- łysienie starcze - zależy od procesu starzenia się. Następuje przerzedzenie włosów na szczycie głowy, włosy są suche, łamliwe, cienkie. Zmiany mogą stopniowo zajmować całą skórę owłosioną. Leczenie jest nieskuteczne.
- siwienie - polega na utracie pierwotnej barwy włosa i jej zmianie na srebrzysto-białą. Budowa włosa jest prawidłowa. Najbardziej prawdopodobnymi przyczynami siwienia jest wpływ czynników hormonalnyc, zaburzenia nerwowe oraz niedobory witaminowe. Mechanizm siwienia opiera się na zaburzeniach w wytwarzaniu lub przenoszeniu melaniny oraz obecności pęcherzyków powietrza we włosie. Rozróżnia sie następujące odmiany siwienia: ~ odmiana fizjologiczna- rozpoczyna się po 23-40 roku życia. Siwienie powstaje zwykle od nasady włosa lecz nie jest to regułą. Najpierw obejmuje skronie, potem stopniowo całą głowę. ~odmiana przedwczesna- jest bardzo podobna do odmiany fizjologicznej, występuje około 20-30 roku życia. Znaczny jest wpływ czynników genetycznych. ~ odmiana chorobowa- siwienie po ciężkich chorobach zakaźnych wyniszczających, przy niedożywieniu, awitaminozie, po ciężkich wstrząsach nerwowych.
- nadmierne owłosienie - występuje na skutek chorobowego wzrostu włosów - uogólnionego lub ogniskowego, w miejscach gdzie w warunkach prawidłowych spotyka się tylko meszek włosowy. Polega na zgrubieniu włosów i na przedłużeniu okresu ich wzrostu. Spośród odmian nadmiernego owłosienia najczęściej spotykane jest nadmierne owłosienie ograniczone u kobiet.
- nadmierne owłosienie ograniczone u kobiet - przyczyną powstawania są zaburzenia hormonalne, najczęściej niedomoga jajników powodująca niedobór estrogenów i wtórną przewagę hormonów męskich. Nadmierne owłosienie towarzyszy także często chorobom endokrynologicznym ( przysadki, nadnerczy, tarczycy ) oraz niektórym chorobom psychicznym. Charakteryzuje się występowaniem owłosienia na twarzy, okolicy mostkowej, wokół brodawek sutkowych, linii środkowej brzucha, na kończynach górnych występowanie włosów grubszych i skręconych. Dotyczy kobiet pomiędzy 25 a 50 rokoiem życia. Często towarzyszy mu łojotok, trądzik, łysienie czołowe. Leczenie ogólne przy zaburzeniach hormonalnych polega na leczeniu przyczynowym. Podawanie hormonów kobiecych oraz hormonów nadnerczy przynosi poprawę.
Leczenie jest trudne i powinno być prowadzone w ośrodkach klinicznych.
Leczenie miejscowe polega na stosowaniu:
- chemicznych środków epilujących, działających na zasadzie niszczenia łodygi włosa
- wosku kosmetycznego
- metod trwałego usuwania nadmiernego owłosienia.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA
|
