Temat: Papryka - zaginiony świat
Papryka[4], pieprzowiec[5] (Capsicum L.) – rodzaj roślin z rodziny psiankowatych. Obejmuje 37 gatunków[6]. Rośliny te pochodzą z Ameryki Środkowej i Południowej z terenów między północnym Meksykiem i północną Argentyną. Współcześnie są szeroko rozprzestrzenione w uprawie na całym świecie, a jako zdziczałe spotykane są w strefie międzyzwrotnikowej i w ciepłym klimacie umiarkowanym[6]. Owoce kilku gatunków wykorzystywane są jako przyprawy. Mają one w drugiej dekadzie XXI wieku 25% udziału w rynku przypraw (na drugim miejscu jest pieprz czarny z udziałem 17%). Wyróżniają się one wysoką zawartością witaminy C i kapsaicyny odpowiadającej za uczucie pieczenia. Poza wykorzystaniem kulinarnym stosowane są jako rośliny lecznicze i ozdobne. Uprawiane są od co najmniej 6000 lat, wyhodowano wiele odmian, reprezentujących w ogromnej większości cztery gatunki: papryka roczna C. annuum, papryka habanero C. chinense, papryka owocowa C. frutescens i Capsicum pubescens[7]. Systematyka Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016) Rodzaj z rodziny psiankowatych (Solanaceae) z rzędu psiankowców (Solanales)[2]. W obrębie rodziny jest klasyfikowany do plemienia Capsiceae w podrodzinie Solanoideae[8]. Wykaz gatunków[6] Capsicum annuum L. – papryka roczna, pieprzowiec roczny Capsicum baccatum L. – papryka jagodowa Capsicum buforum Hunz. Capsicum caatingae Barboza & Agra Capsicum caballeroi M.Nee Capsicum campylopodium Sendtn. Capsicum carassense Barboza & Bianch. Capsicum cardenasii Heiser & P.G.Sm. Capsicum ceratocalyx M.Nee Capsicum chacoense Hunz. Capsicum chinense Jacq. – papryka habanero Capsicum coccineum (Rusby) Hunz. Capsicum cornutum (Hiern) Hunz. Capsicum cumanense Fingerh. Capsicum dusenii Bitter Capsicum eximium Hunz. Capsicum flexuosum Sendtn. Capsicum friburgense Bianch. & Barboza Capsicum frutescens L. – papryka owocowa, pieprzowiec owocowy[9] Capsicum galapagoense Hunz. Capsicum havanense Kunth Capsicum hunzikerianum Barboza & Bianch. Capsicum lanceolatum (Greenm.) C.V.Morton & Standl. Capsicum longidentatum Agra & Barboza Capsicum minutiflorum (Rusby) Hunz. Capsicum mirabile Sendtn. Capsicum mositicum Toledo ex Handro Capsicum pereirae Barboza & Bianch. Capsicum pubescens Ruiz & Pav. Capsicum ramosissimum Witasek Capsicum recurvatum Witasek Capsicum regale Barboza & Bohs Capsicum rhomboideum (Humb. & Bonpl. ex Dunal) Kuntze Capsicum schottianum Sendtn. Capsicum scolnikianum Hunz. Capsicum tovarii Eshbaugh, P.G.Sm. & Nickrent Capsicum villosum Sendtn. Zastosowanie Należące tu rośliny znane są z jagód, które u odmian przyprawowych (pochodzących od kilku gatunków uprawianych) mają cienkie ścianki i są niewielkie, u odmian warzywnych papryki rocznej jagody są okazałe i mają ścianki zgrubiałe i mięsiste. O specyficznym, ostrym smaku owoców decyduje alkaloid kapsaicyna. Owoce są popularnie stosowane w sztuce kulinarnej. Przyrządza się z nich potrawy, a także stosuje jako przyprawę i składnik sałatek[10]. Owoce papryki mają właściwości lecznicze[10]. Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne. ®© GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |